Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu (30 mẫu)

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu lớp 9 chọn lọc hay nhất gồm dàn ý chi tiết và 30 bài văn mẫu do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn. Hy vọng sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em học tốt và hoàn thành tốt bài tập của mình.

Đề bài: Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu

Dàn ý Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu chi tiết

I. Mở bài: giới thiệu về tác giả Chính Hữu, bài thơ Đồng chí.

II. Thân bài: phân tích chi tiết tác phẩm và nêu cảm nhận về bài thơ

1. Cơ sở hình thành tình đồng chí của người lính

a. Tình đồng chí của người lính bắt nguồn từ sự tương đồng về hoàn cảnh xuất thân

– Ngay từ những câu thơ mở đầu, tác giả đã lí giải cơ sở hình thành tình đồng chí thắm thiết, sâu nặng của anh và tôi – của những người lính cách mạng:

“Quê hương tôi nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.”

+ Thành ngữ “nước mặn đồng chua”, hình ảnh “đất cày lên sỏi đá”

+ Giọng điệu thủ thỉ, tâm tình như lời kể chuyện

=> Các anh ra đi từ những miền quê nghèo đói, lam lũ – miền biển nước mặn, trung du đồi núi, và gặp gỡ nhau ở tình yêu Tổ quốc lớn lao. Các anh là những người nông dân mặc áo lính – đó là sự đồng cảm về giai cấp.

– Cũng như giọng thơ, ngôn ngữ thơ ở đây là ngôn ngữ của đời sống dân dã, mộc mạc:

“Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau”.

=> Đến từ mọi miền đất nước, vốn là những người xa lạ, các anh đã cùng tập hợp trong một đội ngũ và trở nên thân quen.

b. Cùng chung mục đích, lí tưởng chiến đấu:

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu”

– Điệp từ, hình ảnh sóng đôi mang ý nghĩa tượng trưng => Tình đồng chí, đồng đội được hình thành trên cơ sở cùng chung nhiệm vụ và lí tưởng cao đẹp. Theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc thân yêu, các anh đã cùng tập hợp dưới quân kì, cùng kề vai sát cánh trong đội ngũ chiến đấu để thực hiện nhiệm vụ thiêng liêng của thời đại.

c. Cùng chia sẻ mọi gian lao, thiếu thốn

– Mối tính tri kỉ của những người bạn chí cốt được biểu hiện bằng một hình ảnh cụ thể, giản dị, gợi cảm: “Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”.

=> Chính trong những ngày gian khó, các anh đã trở thành tri kỉ của nhau, để cùng chung nhau cái giá lạnh mùa đông, chia nhau cái khó khăn trong một cuộc sống đầy gian nan.

– Dòng thơ thứ bảy trong bài thơ “Đồng chí” là một điểm sáng tạo, một nét độc đáo qua ngòi bút của Chính Hữu:

+ Dòng thơ được tách riêng độc lập, là một câu đặc biệt gồm từ hai âm tiết đi cùng dấu chấm than, ngân vang như tiếng gọi tha thiết, tạo một nút nhấn, lắng lại.

+ Hai tiếng “Đống chí” thật giản dị, đẹp đẽ, là điểm hội tụ, là nơi kết tinh bao tình cảm đẹp: tình giai cấp, tình bạn,tình người trong chiến tranh.

=> Dòng thơ thứ bảy có ý nghĩa như một bản lề gắn kết đoạn đầu và đoạn thứ hai của bài thơ, là điểm nhấn, là mạch cảm xúc chung cho toàn bài. Có thể nói, hai tiếng “Đồng chí” vang lên thật giản dị và mang ý nghĩa vô cùng thiêng liêng trong thơ ca kháng chiến.

2. Biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí

a. Tình đồng chí của người lính Cách mạng được biểu hiện qua sự thấu hiểu những tâm tư, nỗi lòng của nhau:

– Các anh là những người lính gác tình riêng, ra đi vì nghĩa lớn, để lại sau lưng mảnh trời quê hương với bao băn khoăn, trăn trở.

– Hai chữ “mặc kệ” => Thái độ dứt khoát của người ra đi khi lí tưởng đã rõ ràng, mục đích đã chọn lựa:“Anh trai làng quyết đi giết giặc lập công”.

– Hình ảnh “gian nhà không” vừa gợi cái nghèo, cái xơ xác của những miền quê lam lũ, vừa gợi sự trống trải trong lòng người ở lại.

– “Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính” là cách nói tế nhị, giàu sức gợi. Quê hương nhớ người đi lính hay chính những người ra đi luôn nhớ về quê hương. Thủ pháp nhân hóa và hai hình ảnh hoán dụ đã biểu đạt sâu sắc tâm trạng, nỗi niềm của những người lính nơi chiến tuyến. Nhớ về quê hương cũng chính là cách tự vượt lên mình, vượt lên tình riêng vì sự nghiệp chung của đất nước.

b. Là đồng chí của nhau, họ cùng chia sẻ những gian lao, thiếu thốn của cuộc đời quân ngũ

“Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày”.

=> Những chi tiết tả thực, hình ảnh sóng đôi đã góp phần tái hiện chân thực những khó khăn, gian khổ của cuộc đời người lính trong buổi đầu kháng chiến. Các anh đã cùng nhau gánh vác, cùng nhau chịu đựng…Chính tình đồng đội đã giúp họ lên cái “buốt giá” của mùa đông chiến đầu để rồi tỏa sáng nụ cười và càng thương nhau hơn.

– Hình ảnh “Thương nhau tay nắm lấy bàn tay” có sức gợi nhiều hơn tả với nhịp thơ chảy dài. Đây là cách thể hiện tình cảm rất lính. “Tay nắm lấy bàn tay” để truyền cho nhau hơi ấm của tình đồng đội, truyền cho nhau sức mạnh của tình đồng chí. Cái nắm tay ấy còn là lời hứa hẹn lập công.

3. Biểu tượng của tình đồng chí

– Tình đồng đội trong bài “Đồng chí” được Chính Hữu thể hiện thật đẹp qua những câu thơ cuối bài:

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo”.

– Đây là bức tranh đẹp về tình đồng chí, là biểu tượng cao cả về cuộc đời người chiến sĩ.

– Rừng hoang sương muối: gợi sự khốc liệt, khắc nghiệt của thiên nhiên, của chiến tranh.

– “Đầu súng trăng treo” là hình ảnh rất thực và cũng rất lãng mạn:

+“Súng” và “trăng” – hai hình ảnh tưởng như đối lập song lại thống nhất hòa quyện – là cứng rắn và dịu êm – là gần và xa – là thực tại và mơ mộng – là chất chiến đấu và chất trữ tình – là chiến sĩ và thi sĩ.

+ Hiếm thấy một hình tượng nào vừa đẹp,vừa mang đầy đủ ý nghĩa như “Đầu súng trăng treo” của Chính Hữu.

+ Đây là một phát hiện, một sáng tạo bất ngờ về vẻ đẹp bình dị và cao cả trong tâm hồn người chiến sĩ. Hình tượng này góp phần nâng cao giá trị bài thơ và trở thành nhan đề cho cả tập thơ “Đầu súng trăng treo”.

III. Kết bài: khẳng định giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật qua đó nếu cảm nhận của em về tác phẩm.

30 bài mẫu Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 1

Đồng chí là tiếng gọi thân thương tha thiết, biểu hiện thật đầy đủ tình đồng đội của anh bộ đội Cụ Hồ thời kháng Pháp. Cảm nhận được tình cảm vừa thân quen vừa mới lạ trong cuộc sống chiến đấu ấy, Chính Hữu, một nhà thơ – chiến sĩ đã xúc động viết bài thơ Đồng chí. Với lời thơ chân chất, tràn đầy tình cảm, bài thơ đã để lại bao cảm xúc trong lòng người đọc.

Cả bài thơ thể hiện rõ tình đồng đội keo sơn gắn bó giữa những người chiến sĩ quân đội nhân dân trong cuộc sống chiến đấu gian khổ. Họ là những người xuất thân từ nhân dân lao động chỉ quen việc “cuốc cày” ở những vùng quê nghèo khác nhau, vì có chung tấm lòng yêu nước, họ đã gặp nhau từ xa lạ bỗng trở thành thân quen. Chính Hữu đã kể về những con người ấy bằng lời thơ thật xúc động:

Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau

Họ đều xuất thân từ những vùng đất khô cằn, nghèo khổ “nước mặn đồng chua”, “đất cày lên sỏi đá”. Từ “xa lạ” gặp nhau. Thật là thú vị, nhà thơ không nói hai người xa lạ mà là “đôi người xa lạ”, vì thế ý thơ được nhấn mạnh, mở rộng thêm. “Hai người” cụ thể quá. Đôi người là từng “đôi” một – nhiều người. Trong đơn vị quân đội ấy, ai cũng thế. Hình ảnh những con người chẳng hẹn quen nhau nói lên một sự xa lạ trong không gian và tình cảm. Nhưng khi tham gia kháng chiến, những con người ấy cùng nhau chiến đấu, cùng nhau chịu đựng gian khổ, chung lưng đấu cật bên nhau. Vì thế họ trở thành thân nhau, hiểu nhau, thương nhau và gọi nhau là “đồng chí”.

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí”

Tình cảm ấy thật thân thương, thật tha thiết. Giọng thơ đang liền mạch nhẹ nhàng, thủ thỉ tâm tình, bỗng ngắt nhịp đột ngột. Từ Đồng chí lại được tách ra làm câu riêng, một đoạn riêng. Với cấu trúc thơ khác thường ấy tác giả đã làm nổi bật ý thơ. Nó như một nốt nhấn của bản nhạc, bật lên âm hưởng gây xúc động lòng người. Câu thơ chỉ có một từ Đồng chí – một tiếng nói thiêng liêng. Đồng chí một sự cảm kích về nhiều đổi thay kì lạ trong quan hệ tình cảm. Thế là thành đồng chí.

Tình cảm ấy lại được biểu hiện cụ thể trong cuộc sống chiến đấu. Những lúc kề bên nhau, họ lại kể cho nhau nghe chuyện quê nhà. Chuyện “Ruộng nương anh gửi bạn thân cày”, “Gian nhà không mặc kệ gió lung lay” cả chuyện “Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”… Từ những lời tâm tình ấy cho ta hiểu rằng: Các anh chiến sĩ mỗi người đều có một quê hương, có những kỉ niệm thân thiết gắn bó với quê nhà và khi ra đi hình bóng quê hương đều mang theo trong họ. Các anh lại cùng chia sẻ ngọt bùi, cùng chịu gian khổ bên nhau. Trong gian lao vất vả họ lại tìm được niềm vui, niềm hạnh phúc trong mối tình đồng chí. Làm sao các anh có thể quên được những lúc ướt mồ hôi, cùng chịu với nhau từng cơn ớn lạnh. Cuộc sống bộ đội nghèo vất vả nhưng không thiếu niềm vui. Dẫu áo anh rách vai, quần tôi có vài mảnh vá… dẫu trời có buốt giá thì miệng vẫn cười tươi. Tình cảm chân thành tha thiết ấy không diễn tả bằng lời mà lại thể hiện bằng cách nắm lấy bàn tay. Thật giản dị và cảm động. Không phải là những vật chất của cải, không phải là những lời hoa mĩ phô trương. Những người chiến sĩ biểu hiện tình đồng chí là bàn tay nắm lấy bàn tay. Chính đôi tay nắm chặt ấy đã nói lên tất cả những ý nghĩ thiêng liêng cao đẹp của mối tình đồng chí:

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo

Câu thơ vừa tả cảnh thực vừa mang nét tượng trưng. Tác giả tả cảnh những người lính phục kích chờ giặc trong đêm sương muối. Súng hướng mũi lên trời có ánh trăng lơ lửng giữa trời như treo trên đầu ngọn súng. Đồng thời “Đầu súng trăng treo” còn mang ý nghĩa tượng trưng. Đó là sự kết hợp giữa bút pháp hiện thực và lãng mạn Vừa thực, vừa mơ, vừa xa vừa gần, vừa mang tính chiến đấu vừa mang tính trữ tình. Vừa chiến sĩ vừa thi sĩ. Đây là hình ảnh đẹp tượng trưng cho tình cảm trong sáng của người chiến sĩ. Mối tình đồng chí đang nảy nở, vươn cao, tỏa sáng từ cuộc đời chiến đấu. Hình ảnh thật độc đáo gây xúc động bất ngờ, thú vị cho người đọc. Nó nói lên đầy đủ ý nghĩa cao đẹp của mục đích lí tưởng chiến đấu và mối tình đồng chí thiêng liêng của anh bộ đội Cụ Hồ.

Bằng ngôn ngữ cô đọng, hình ảnh chân thực gợi tả có sự khái quát cao, Chính Hữu đã cho ta thấy rõ quá trình phát triển của một tình cảm cách mạng trong quân đội. Ở đây nhà thơ đã xây dựng hình ảnh thơ từ những chi tiết thực của cuộc sống thực trong đời thường của người chiến sĩ, không phô trương, không lãng mạn hóa, thi vị hóa, chính những nét thực đó tạo nên sự thành công của tác phẩm. Bài thơ đánh dấu một bước ngoặt mới trong phương pháp sáng tác và cách xây dựng hình tượng người chiến sĩ trong thơ thời kì chống Pháp.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 2

Đồng Chí là bài thơ xuất sắc của nhà thơ Chính Hữu và của nền thơ cách mạng Việt Nam thời kháng chiến chống pháp. Lấy cảm hứng từ tình cảm đồng đội, đồng chí thiêng thiêng, tác giả đã khắc họa thành công vẻ đẹp ý chí chiến đấu và niềm tin tất thắng trong bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu.

Mở đầu bài thơ, Chính Hữu tâm tình về hoàn cảnh xuất thân, một trong những cơ sở làm nên tình đồng chí cao đẹp của người lính Việt Nam giai đoạn đầu cuộc kháng chiến vô vàn gian khổ:

“Quê hương anh đất mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”

Sinh ra ở một đất nước vốn có truyền thống nông nghiệp, họ vốn là những người nông dân mặc áo lính theo bước chân anh hùng của những nghĩa sĩ Cần giuộc năm xưa. đất nước bị kẻ thù xâm lược, Tổ quốc và nhân dân đứng dưới một tròng áp bức. “Anh” và “tôi”, hai người bạn mới quen, đều xuất thân từ những vùng quê nghèo khó. Hai câu thơ vừa như đối nhau, vừa như song hành, thể hiện tình cảm của những người lính. Từ những vùng quê nghèo khổ ấy, họp tạm biệt người thân, tạm biệt xóm làng, tạm biệt những bãi mía, bờ dâu, những thảm cỏ xanh mướt màu,họ ra đi chiến đấu để tìm lại, giành lại linh hồn cho Tổ quốc. Những khó khăn ấy dường như không thể làm cho những người lính chùn bước:

“Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”

Họ đến với Cách mạng cũng vì lý tưởng muốn dâng hiến cho đời. “Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”. Chung một khát vọng, chung một lý tưởng, chung một niềm tin và khi chiến đấu, họ lại kề vai sát cánh chung một chiến hào….Dường như tình đồng đội cũng xuất phát từ những cái chung nhỏ bé ấy. Lời thơ như nhanh hơn, nhịp thơ dồn dập hơn,câu thơ cũng trở nên gần gũi hơn:

“Súng bên súng đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí !…”

Một loạt từ ngữ liệt kê với nghệ thuật điệp ngữ tài tình, nhà thơ không chỉ đưa bài thơ lên tận cùng của tình cảm mà sự ngắt nhịp đột ngột, âm điệu hơi trầm và cái âm vang lạ lùng cũng làm cho tình đồng chí đẹp hơn, cao quý hơn. Câu thơ chỉ có hai tiếng nhưng âm điệu lạ lùng đã tạo nên một nốt nhạc trầm ấm, thân thương trong lòng người đọc. Trong muôn vàn nốt nhạc của tình cảm con người phải chăng tình đồng chí là cái cung bậc cao đẹp nhất, lí tưởng nhất. Nhịp thở của bài thơ như nhẹ nhàng hơn, hơi thở của bài thơ cũng như mảnh mai hơn.. Dường như Chính Hữu đã thổi vào linh hồn của bài thơ tình đồng chí keo sơn, gắn bó và một âm vang bất diệt làm cho bài thơ mãi trở thành một phần đẹp nhất trong thơ Chính Hữu.

Hồi ức của những người lính, những kỉ niệm riêng tư quả là vô cùng bất tận:

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay”

Cái chất nông dân thuần phác của những anh lính mới đáng quý làm sao ! Đối với những người nông dân, ruộng nương, nhà cửa là những thứ quý giá nhất. Họ sống nhờ vào đồng ruộng,họ lớn lên theo câu hát ầu ơ của bà của mẹ. Họ lớn lên trong những “gian nhà không mặc kệ gió lung lay”. Tuy thế, họ vẫn yêu, yêu lắm chứ những mảnh đất thân quen, những mái nhà thân thuộc….Nhưng…họ đã vượt qua chân trời của cái tôi bé nhỏ để đến với chân trời của tất cả. Đi theo con đường ấy là đi theo khát vọng, đi theo tiếng gọi yêu thương của trái tim yêu nước. Bỏ lại sau lưng tất cả nhưng bóng hình của quê hương vẫn trở thành nỗi nhớ khôn nguôi của mỗi người lính. Dẫu rằng” mặc kệ” nhưng trong lòng hợp vị trí của quê hương vẫn bao trùm như muốn ôm ấp tất cả mọi kỉ niệm. Không liệt kê, cũng chẳng phải lối đảo ngữ thường thấy trong thơ văn,nhưng hai câu thơ cũng đủ sức lay động hồn thơ, hồn người:

“Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”

Sự nhớ mong chờ đợi của quê hương với những chàng trai ra đi tạo cho hồn quê có sức sống mãnh liệt hơn. Nhà thơ nhân hóa” giếng nước gốc đa” cũng có nỗi nhớ khôn nguôi với những người lính. Nhưng không kể những vật vô tri, tác giả còn sử dụng nghệ thuật hoán dụ để nói lên nỗi nhớ của những người ở nhà, nỗi ngóng trông của người mẹ đối với con, những người vợ đối với chồng và những đôi trai gái yêu nhau….

Bỏ lại nỗi nhớ, niềm thương, rời xa quê hương những người lính chiến đấu trong gian khổ:

“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán đẫm mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần anh có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày”

Câu thơ chầm chậm vang lên nhưng lại đứt quãng, phải chăng sự khó khăn, vất vả, thiếu thốn của những người lính đã làm cho nhịp thơ Chính Hữu sâu lắng hơn. Đất nước ta còn nghèo, những người lính còn thiếu thốn quân trang, quân dụng,phải đối mặt với sốt rét rừng,cái lạnh giá của màn đêm…..Chỉ đôi mảnh quần vá,cái áo rách vai, người lính vẫn vững lòng theo kháng chiến, mặc dù nụ cười ấy là nụ cười giá buốt, lặng câm. Tình đồng đội quả thật càng trong gian khổ lại càng tỏa sáng,nó gần gũi mà chân thực, không giả dối, cao xa….Tình cảm ấy lan tỏa trong lòng của tất cả những người lính. Tình đồng chí:

“Là hớp nước uống chung, năm cơm bẻ nửa
Là chia nhau một trưa nắng, một chiều mưa
Chia khắp anh em một mẩu tin nhà
Chia nhau đứng trong chiến hào chật hẹp
Chia nhau cuộc đời, chia nhau cái chết”

Một nụ cười lạc quan, một niềm tin tất thắng, một tình cảm chân thành đã được Chính Hữu cô lại chỉ với nụ cười -biểu tượng của người lính khi chiến đấu, trong hòa bình cũng như khi xây dựng Tổ quốc, một nụ cười ngạo nghễ, yêu thương, một nụ cười lạc quan chiến thắng…

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”

Nhịp thơ đều đều 2/2/2 – 2/2/3 cô đọng tất cả nét đẹp của những người lính. Đó cũng chính là vẻ đẹp ngời sáng trong gian khổ của người lính. Vượt lên trên tất cả, tình đồng đội, đồng chí như được sưởi ấm bằng những trái tim người lính đầy nhiệt huyết. Vẫn đứng canh giữ cho bầu trời Việt Nam dù đêm đã khuya, sương đã xuống, màn đêm cũng chìm vào quên lãng. Hình ảnh người lính bỗng trở nên đẹp hơn, thơ mộng hơn. Đứng cạnh bên nhau sẵn sàng chiến đấu. Xem vào cái chân thực của cả bài thơ,câu thơ cuối cùng vẫn trở nên rất nên thơ:

“Đầu súng trăng treo”

Ánh trăng gần như gắn liền với người lính:

“Hồi chiến tranh ở rừng
Vầng trăng thành tri kỉ”

Một hình ảnh nên thơ, lãng mạn nhưng cũng đậm chất chân thực, trữ tình. Một sự quyện hòa giữa không gian, thời gian,ánh trăng và người lính. Cái thực đan xen vào cái mộng, cái dũng khí chiến đấu đan xen vào tình yêu làm cho biểu tượng người lính không những chân thực mà còn rực rỡ đến lạ kì. Chất lính hòa vào chất thơ, chất trữ tình hòa vào chất Cách mạng, chất thép hòa vào chất thi ca. Độ rung động và xao xuyến của cả bài thơ có lẽ chỉ nhờ vào hình ảnh ánh trăng này. Tình đồng chí cũng thế, lan tỏa trong không gian, xoa dịu nỗi nhớ, làm vơi đi cái giá lạnh của màn đêm. Người chiến sĩ như cất cao tiếng hát ngợi ca tình đồng chí. Thiêng liêng biết nhường nào, hình ảnh những người lính, những anh bộ đội cụ Hồ sát cạnh vai nhau “kề vai sát cánh” cùng chiến hào đấu tranh giành độc lập.

Quả thật, một bài thơ là một xúc cảm thiêng liêng, là một tình yêu rộng lớn, trong cái lớn lao nhất của đời người. Gặp nhau trên cùng một con đường Cách mạng, tình đồng chí như được thắt chặt hơn bằng một sợi dây yêu thương vô hình.

Bài thơ “Đồng chí” với ngôn ngữ chân thực, hình ảnh lãng mạn, nụ cười ngạo nghễ của các chiến sĩ đã lay động biết bao trái tim con người. Tình đồng chí ấy có lẽ sẽ sống mãi với quê hương, với Tổ quốc, với thế hệ hôm nay, ngày mai hay mãi mãi về sau….

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 3

Chính Hữu là nhà thơ trưởng thành trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, Thơ của Chính Hữu vừa hàm súc, vừa trí tuệ; ngôn ngữ giàu hình ảnh; giọng điệu phong phú: Khi thiết tha, trầm hùng, khi thì sâu lắng, hàm súc. Trong số các sáng tác của ông phải kể đến bài thơ “Đồng chí”. Bài thơ được sáng tác vào năm 1948 sau khi tác giả tham gia chiến dịch Việt Bắc Thu – Đông (1947). Bài thơ đã khám phá và ca ngợi một tình cảm đẹp của người lính cách mạng, đó là tình đồng chí đồng đội thiêng liêng sâu nặng nhưng cũng thật gần gũi và giản dị.

Trong cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại, những chiến sĩ dũng cảm, kiên cường chiến đấu bảo vệ Tổ quốc không ai khác chính là những người nông dân mặc áo lính. Từ cuộc đời thật họ bước vào trang thơ và tỏa sáng một vẻ đẹp mới, vẻ đẹp của tình đồng chí, đồng đội:

“Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”.

Mở đầu bài thơ tác giả đã sử dụng cấu trúc sóng đôi “Quê hương anh” và “làng tôi” đã gợi nên sự tương đồng trong cảnh ngộ của người lính. Họ đến từ những miền quê khác nhau nhưng họ luôn có sự đồng cảm với sự khó khăn, thiếu thôn của nhau. Tác giả đã mượn thành ngữ dân gian “nước mặn đồng chua” để nói về những vùng nước trũng, vùng ngập mặn ven biển rất khó làm ăn và canh tác. Cái đói, cái nghèo như manh nha từ trong làn nước. Và cách nói sáng tạo từ tục ngữ “đất cày nên sỏi đá” đã gợi cho chúng ta liên tưởng đến những vùng trung du, miền núi, đất đá bị ong hóa, bạc màu gây khó khăn trong việc sản xuất nông nghiệp.

Cái đói, cái nghèo như ăn sâu từ trong lòng đất. Những từ ngữ xưng hô “anh”, “tôi” kết hợp với giọng thơ nhẹ nhàng, hàm súc đã biến hai câu thơ trở thành lời thủ thỉ, tâm tình của hai người lính, đồng thời thể hiện sự gần gũi, thân thương đang nảy nở trong tâm hồn họ. Những người lính mỗi người mỗi nơi, kẻ ở miền xuôi, người ở miền ngược nhưng họ đều xuất thân từ những miền quê nghèo khó. Đó chính là cơ sở đồng cảm giai cấp giữa những người lính là sợi dây tình cảm gắn kết họ lại với nhau, để rồi từ đây họ trở thành đồng chí, đồng đội của nhau.

Càng chịu nhiều áp bức bởi chính quyền thực dân, họ càng thêm yêu quê hương và muốn đấu tranh giải phóng cho dân tộc, họ từ những con người xa lạ từ mọi phương trời tề tựu về dưới lá cờ cách mạng:

“Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu.”

Từ những con người chưa quen biết, họ đã gặp nhau ở một điểm chung đó là: cùng chung nhịp đập trái tim, chung một lòng yêu nước và lí tưởng cách mạng. Những cái chung đó đã thôi thúc họ lên đường nhập ngũ. Giống như những anh lính trong “Nhớ” của Hồng Nguyên:

“Lũ chúng tôi
Bọn người tứ xứ,
Gặp nhau hồi chưa biết chữ
Quen nhau từ buổi “Một hai”
Súng bắn chưa quen,
Quân sự mươi bài
Lòng vẫn cười vui kháng chiến”.

(“Nhớ” – Hồng Nguyên)

Hình ảnh thơ “Súng bên súng, đầu sát bên đầu” mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc, diễn tả sự gắn bó của người lính trong cuộc đời quân ngũ. “Súng bên súng” là cách nói hình tượng để diễn tả về những người lính cùng chung lí tưởng, nhiệm vụ chiến đấu. Họ ra đi để giải phóng cho quê hương và cho chính cuộc đời họ. Còn “đầu sát bên đầu” là lối nói hoán dụ, tượng trưng cho ý chí quyết tâm chiến đấu của những người lính trong cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc. Điệp từ “Súng, bên đầu” càng khiến cho câu thơ thêm chắc khỏe đồng thời nhấn mạnh sự gắn kết, chung lí tưởng và nhiệm vụ chiến đấu. Nếu như ở hai dòng thơ đầu “Anh”, “tôi” được đặt trên mỗi dòng thơ thì đến đây “Anh với tôi” được đặt ngay trên cùng một dòng thơ để diễn tả sự khắng khít, không thể tách rời giữa những người lính. Sau những lời thủ thỉ tâm tình về xuất thân, về lí tưởng họ càng hiểu nhau và thân thiết với nhau hơn. Chính lí tưởng và mục đích chiến đấu là điểm chung lớn nhất để người lính gắn kết với nhau và trở thành đồng chí, đồng đội của nhau.

Bằng hình ảnh thật cụ thể, giản dị mà giàu sức gợi, tác giả đã miêu tả rõ nét tình cảm của những người lính:

“Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”.

Hình ảnh “Đêm rét chung chăn” đã khái quát hết những khắc nghiệt, gian khổ mà người lính phải trải qua. Trong hoàn cảnh ấy họ đã truyền cho nhau hơi ấm để vượt qua cái giá lạnh của núi rừng. Đó là một hình ảnh đẹp , chân thực và đầy ắp kỉ niệm. Đắp chung chăn đã trở thành biểu tượng của tình đồng chí. Nó khiến những con người “xa lạ” sát lại gần nhau, “quen nhau” để rồi giờ đây họ trở thành “tri kỉ” của nhau. Cả bài thơ chỉ có một chữ “chung” nhưng đã bao hàm được ý nghĩa sâu sắc và khái quát của toàn bài: chung cảnh ngộ, giai cấp, chung chí hướng, lí tưởng giải phóng dân tộc và chung cả những khó khăn, gian khổ.

Khép lại đoạn thơ là câu thơ có một vị trí đặc biệt, nó được cấu tạo bởi hai từ nhưng khi vang lên lại tạo nên nhiều cảm xúc và suy nghĩ cho người đọc:

“Đồng chí!”

Hai từ “Đồng chí” vang lên như một cấu trúc trúc quy nạp khẳng định tình đồng chí thiêng liêng dựa trên những cơ sở hình thành. Đồng thời nó còn thể hiện cảm xúc bị dồn nén, được thốt ra như một cao trào của cảm xúc, trở thành tiếng gọi thiết tha của tình đồng chí, đồng đội. Dòng thơ đặc biệt ấy còn được xem như là cái bản lề gắn kết: nó khái quát ý của đoạn thơ trước và mở ra ý thơ của đoạn sau. Dấu chấm cảm đi kèm với hai tiếng ấy chất chứa bao trìu mến, yêu thương. Đoạn thơ đã đi sâu vào khám phá, lí giải những cơ sở hình thành tình đồng chí. Đồng thời tác giả đã cho thấy sự biến đổi kì diệu từ những người nông dân hoàn toàn xa lạ trở thành người đồng chí, đồng đội sống chết có nhau.

Không chỉ dừng lại ở việc lí giải những cơ sở hình thành tình đồng chí, tác giả còn đi sâu vào khám phá và ca ngợi những biểu hiện của tình đồng chí, đồng đội:

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay”

Họ thấu hiểu cảnh ngộ, mối bận lòng của nhau. Đó là hoàn cảnh còn nhiều khó khăn, neo người, thiếu sức lao động. Các anh ra đi đánh giặc để lại nơi hậu phương với bộn bề công việc đồng áng, phải nhờ người thân giúp đỡ. Cuộc sống gia đình các anh vốn đã nghèo khó nay càng thêm thiếu thốn. Hình ảnh “gian nhà không” đã diễn tả hết cái nghèo về vật chất trong cuộc sống gia đình các anh, đồng thời diễn tả sự thiếu vắng các anh – người trụ cột trong gia đình. “Ruộng nương” và “căn nhà” là tài sản quý giá, gần gũi, gắn nhất đối với người nông dân, chúng ta vẫn còn nhớ cái chết đầy thương tâm của Lão Hạc trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nam Cao, chỉ vì muốn giữ lại mảnh vườn và căn nhà cho con Lão Hạc đã tìm đến cái chết thật đau đớn. Ấy vậy mà người lính lại sẵn sàng ra đi hi sinh lợi ích riêng tư vì lợi ích chung, vì lí tưởng giải phóng dân tộc, vì độc lập tự do. Từ “mặc kệ” đã thể hiện thái độ dứt khoát, quyết tâm ra đi của người lính. Hình ảnh đẹp ấy còn được nhà thơ Nguyễn Đình Thi ghi lại trong bài “Đất nước”:

“Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy”.

(Đất nước – Nguyễn Đình Thi)

Các anh ra đi mang theo nỗi nhớ quê nhà da diết, thường trực trong tâm hồn:

“Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”.

Hình ảnh “Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính” vừa được sử dụng như một hình ảnh ẩn dụ vừa được sử dụng như một phép nhân hóa diễn tả một cách tự nhiên và tinh tế tâm hồn người lính. Họ không giấu được nỗi nhớ nhà và nỗi nhớ người thân cũng như không ngừng nghĩ về những người mẹ, người vợ, người yêu… đang ở quê trông ngóng ngày họ trở về. Hình tượng người lính trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống pháp đã hiện lên tràn đầy khí thế, kiên cường, quyết tâm ra đi bảo vệ Tổ quốc.

Phải là người sống và chiến đấu trên những cánh rừng Tây Bắc những năm tháng kháng chiến chống Pháp, phải là người từng chứng kiến những cơn sốt rét rừng đến vàng vọt thì Chính Hữu mới hiểu hết những khó khăn, gian khổ mà người lính Tây Bắc năm ấy phải trải qua:

“Tôi với anh biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi”.

Bằng bút pháp tả thực, hình ảnh thơ chọn lọc nhà thơ đã tái hiện một cách chân thực và sinh động đồng cuộc sống, chiến đấu mà người lính phải trải qua đồng thời thể hiện sự đồng cảm sâu sắc với những hi sinh của họ. Hình ảnh “từng cơn ớn lạnh”, “Sốt run người”, “vầng trán ướt mồ hôi” đã tái hiện một sự khắc nghiệt đến cùng cực của những cơn sốt rét rừng đang tàn phá cơ thể người lính và có những người lính không qua khỏi, họ phải nằm lại nơi núi rừng Tây Bắc. Hình ảnh ấy ta đã từng bắt gặp trong thơ của Quang Dũng:

“Rải rác biên cương mồ viễn xứ,
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh.
Áo bào thay chiếu, anh về đất,
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.”

(Tây Tiến – Quang Dũng)

Có thể nói, trong những cơn sốt rét rừng ấy, sự quan tâm, lo lắng giữa những người lính đã trở thành hơi ấm, điểm tựa vững chắc để họ vượt qua gian khổ, khó khăn. Không chỉ đối diện với sự khắc nghiệt của thiên nhiên trong sự thiếu thốn về thuốc men mà người lính còn đối mặt với sự thiếu thốn về vật chất, trang bị thiết yếu:

“Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày.”

Thủ pháp liệt kê: “Áo rách vai”, “quần vài mảnh vá”, “chân không giày” đã miêu tả một cách cụ thể, sinh động những thiếu thốn của người lính. Đó là những chi tiết rất thật, chắt lọc từ thực tế cuộc sống của họ. Tác giả đã tạo dựng nên những hình ảnh sóng đôi, đối xứng nhau để diễn tả sự gắn kết, đồng cảm giữa những người lính. Những khó khăn gian khổ càng được tô đậm khi tác giả đặt sự thiếu thốn bên cạnh sự khắc nghiệt của núi rừng. Dường như làn da của của người lính phải tiếp xúc trực tiếp với cái rét, sương muối, còn đôi chân trần phải làm bạn với chông gai, sên vắt của núi rừng. Hình ảnh ấy thật giản dị nhưng cũng thật cao đẹp:

“Rách tả tơi rồi đôi giày vạn dặm
Bụi trường chinh phai bạc áo hào hoa”

(Ngày về – Chính Hữu)

Đây là những hình ảnh chân thực về anh bộ đội thời kì đầu kháng chiến. Đầy những gian nan, thiếu thốn nhưng các anh vẫn xé rừng mà đi, đạp núi mà tiến. Vẫn tưởng rằng những khó khăn gian khổ ấy đã giết chết ý chí của người lính, làm cho họ gục ngã. Nhưng không ở họ vẫn hiện lên ý chí kiên cường và lòng lạc quan cách mạng: “Miệng cười buốt giá”.

Hình ảnh “miệng cười buốt giá” đã cho thấy thái độ lạc quan, coi thường thử thách để vượt lên khó khăn và hoàn thành tốt nhiệm vụ của họ. Càng về cuối khổ thơ, những cảm xúc thiêng liêng về tình đồng chí, đồng đội như lắng đọng lại qua những hình ảnh thơ rất thực và rất cảm động, chứa đựng biết bao ý nghĩa:

“Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”

Những cái nắm tay chất chứa bao yêu thương, trìu mến. Rõ ràng, tác giả đã lấy sự thiếu thốn đến cùng cực về vật chất để tô tâm sự giàu có vô cùng về tinh thần. Cái nắm tay là lời động viên chân thành để những người lính cùng nhau vượt qua khó khăn đồng thời cái nắm tay ấy cũng là sự cảm thông, truyền cho nhau hơi ấm, sức mạnh và đó còn là lời hứa lập công giết giặc, chiến đấu và chiến thắng quân thù. Có lẽ không ngôn từ nào có thể diễn tả cho hết tình đồng chí thiêng liêng ấy. Chính những tình cảm, tình đoàn kết gắn bó đã nâng đỡ bước chân người lính và sưởi ấm tâm hồn họ trên mọi nẻo đường chiến đấu.

Khép lại bài thơ là bức tranh đẹp đẽ về sức mạnh của tình đồng chí, đồng đội:

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”.

Bức tranh được xây dựng với thời gian là một đêm phục kích chờ giặc và không gian là sự khắc nghiệt của cánh rừng hoang phủ đầy sương muối. Trên nền của bức tranh ấy người lính dần xuất hiện với tâm thế “đứng cạnh bên nhau”. Hình ảnh ấy đã cho thấy tinh thần đoàn kết, sát cánh bên nhau trong mọi hoàn cảnh. Tư thế “chờ giặc tới” là một tư thế chủ động, hiên ngang, sẵn sàng chiến đấu, chiến thắng kẻ thù của người lính.

Bài thơ kết thúc bằng hình ảnh rất độc đáo, là điểm sáng của bức tranh về tình đồng chí, đồng đội rất thực và cũng rất lãng mạn:

“Đầu súng trăng treo”.

Đó là hình ảnh tả thực về những đêm hành quân, phục kích chờ giặc, nhìn từ xa vầng trăng như hạ thấp ngang trời. Trong tầm ngắm, người lính đã phát hiện một điều thú vị bất ngờ: trăng lơ lửng như treo trên đầu mũi sung. Bên cạnh đó hình ảnh này cũng rất lãng mạn bởi lẽ giữa không gian căng thẳng, khắc nghiệt lại “treo” một vầng trăng lung linh, rất thơ mộng. Hình ảnh “đầu súng trăng treo” còn là hình ảnh giàu ý nghĩa. “Đầu súng” là tượng trưng cho chiến sĩ, chiến tranh còn “Trăng treo” là hình ảnh tượng trưng cho nhà thơ, người thi sĩ. Điều đó cho thấy chất thơ vẫn toát lên trong đời lính giữa hiện thực khốc liệt hay là vẻ đẹp của tâm hồn người lính – họ luôn hướng về một tương lai tươi sáng. Hình ảnh này xứng đáng trở thành biểu tượng của thơ ca kháng chiến: một nền thơ có sự kết hợp hài hòa giữa chất liệu hiện thực và cảm hứng lãng mạn.

Bằng việc sử dụng lối miêu tả chân thực, tự nhiên nhưng cũng giàu sức gợi kết hợp với việc lựa chọn từ ngữ, hình ảnh giản dị, giàu ý nghĩa biểu tượng và giọng điệu tự nhiên, trầm bỗng thể hiện cảm xúc dồn nén chân thành. Chính Hữu đã thành công trong việc khám phá và ca ngợi tình đồng chí, đồng đội thiêng liêng. Đồng thời, bài thơ còn nêu bật lên hình ảnh chân thực, giản dị và cao đẹp của anh bộ đội cụ Hồ thời kì đầu kháng chiến chống Pháp. Bài thơ “Đồng chí” đã gợi cho ta nhiều cảm xúc, giúp ta hiểu thấu được những khó khăn và ý chí bảo vệ độc lập dân tộc của nhân dân ta thời kì kháng chiến chống Pháp. Đồng thời bồi đắp thêm cho ta lòng yêu nước và ý thức cá nhân trước với vận mệnh dân tộc. Cảm ơn nhà thơ Chính Hữu, người đã thả con diều nghệ thuật để đưa tác phẩm “Đồng chí” đến gần hơn với bạn đọc. Tác phẩm sẽ vẫn mãi là ngôi sao sáng trên bầu trời văn học nghệ thuật hiện đại Việt Nam và hình ảnh người lính Cụ Hồ sẽ sống mãi cùng non sông bờ cõi:

Có biết bao người con gái, con trai
Trong bốn nghìn lớp người giống ta lứa tuổi
Họ đã sống và chết
Giản dị và bình tâm
Không ai nhớ mặt, đặt tên
Nhưng họ đã làm ra Đất Nước.

(Đất Nước trích Trường ca mặt đường khát vọng – Nguyễn Khoa Điềm).

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 4

Bài thơ “Đồng chí” của nhà thơ Chính Hữu là bài thơ vô cùng đặc sắc của tác giả viết về đề tài người lính trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp của nước ta. Bài thơ được viết khi chúng ta mới chiến thắng Việt Bắc thu đông năm 1947. Nó thể hiện hình ảnh người lính vô cùng giản dị mộc mạc, chân thành, nhưng không kém phần anh dũng, kiên cường trong khó khăn gian khổ nhưng trái tim luôn hướng tới chiến thắng không chùn bước, sờn lòng.

Đồng chí ca ngợi tình cảm đồng đội, đồng chí trong gian lao, khó khăn luôn có nhau, gắn bó sẻ chia với nhau mọi niềm vui nỗi buồn. Họ đều là những người nông dân nhưng vì tiếng gọi của tổ quốc thiêng liêng họ đã để lại ngôi nhà thân yêu, với những người thân, giếng nước gốc đa để tham gia kháng chiến theo lời kêu gọi của chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trong hai mươi câu thơ thể hiện cuộc sống của những người lính trẻ, tình cảm gắn bó của họ trong kháng chiến với giọng thơ da diết thể hiện tình cảm chân thành của những người lính.

“Quê hương anh nước mặn, đồng chua,
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”.

Nơi anh sinh ra và quê hương tôi đều la những nơi nghèo khổ, nước mặn, đồng chua, là những nơi vô cùng nghèo khổ đất thì cày lên toàn sỏi đá. Thể hiện một vùng quê vô cùng vất vả, vì những bóc lột của bọn thực dân làm cho người dân của chúng ta phải chịu nhiều khốn đốn.

Tác giả với những lời thơ giản dị, chân thành mộc mạc làm cho những người lính xuất thân từ tầng lớp nông dân nghèo khổ trở nên gắn bó gần gũi với nhau. Họ có chung một xuất xứ, chúng một mục tiêu chiến đấu. Chính vì vậy, tất cả nhanh chóng hòa hợp thân thiết nơi chiến trường.

Trong những câu thơ tiếp theo, tác giả Chính Hữu đã tập trung vào để lột tả sự yêu mến gắn bó giữa những con người xa lạ, từ phương trời, không hề có lời hẹn ước nhưng lại gặp nhau ở một nơi chiến tuyến đầu sóng ngọn gió, nơi nhiều nguy hiểm nhưng tình người vô cùng ấm áp, để rồi thành đôi bạn thân thiết tri kỷ gắn bó với nhau.

Anh với tôi đôi người xa lạ
Từ phương trời chẳng hẹn mà quen
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!”

Hình ảnh so sánh vô cùng độc đáo của tác giả Chính Hữu khi “Súng thì bên súng” mà “đầu sát bên đầu” thể hiện sự thân thiết trong suy nghĩ, trong chí hướng, mục tiêu lý tưởng của những người lính trẻ là vô cùng hòa hợp, thể hiện một tình bằng hữu gắn bó, thiêng liêng không gì chia rẽ được.

Họ ra chiến trường với mục tiêu to lớn của đời mình là bảo vệ mảnh đất quê hương, bảo vệ những người thân thương của mình, chống lại những kẻ thù xâm lược. Đó chính là mục tiêu sống, là con đường chí hướng của những người lính trẻ. Họ cảm nhận được trái tim ấm nóng của nhau đang cùng chung một nhịp đập, nhịp đập vì tổ quốc thân yêu.

Những trận ốm khi vượt rừng, trèo núi, những trận sốt rét rừng thật đáng sợ, nhưng họ vẫn chia sẻ với nhau mọi thứ, đêm rét đắp chung một tấm chăn, uống chúng một bình nước chia sẻ với nhau những miếng lương khô, trong những chặng đường vượt rừng, băng núi. Biết bao nhiêu khó khăn, gian khổ mà người lính đã phải nếm trải cùng nhau, cũng vì vậy họ cảm thấy những người bạn trở thành những người thân ruột thịt của mình.

Những câu thơ nghẹn ngào xúc động của nhà thơ Chính Hữu đã phác họa lên một tình bạn đẹp về tình đồng đội đồng chí thiêng liêng cao cả.

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày,
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay,
Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính”.

Những người lính ra đi để lại nơi quê hương mình những người thân, những công việc còn làm dang dở nhưng tất cả không làm cho trái tim họ chùn bước mà nó càng làm cho những người lính trẻ trở nên kiên cường, anh dũng hơn.

Hình ảnh quen thuộc của những giếng nước, gốc đa, được tác giả gợi mở ra càng làm cho những câu thơ trở nên thuộc giản dị, nhưng tăng thêm sự hy sinh cao cả của những người lính khi phải từ bỏ tất cả lên đường tham gia chiến đấu.

“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá chân không giày…
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”

Trong quá trình hành quân, băng rừng vượt núi người lính của chúng ta đã phải vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, những cơn sốt rét rừng, những khi cọp tới trêu người, những căn bệnh ghẻ lở, bệnh lạ xuất phát từ nơi rừng thiêng nước độc. Nhưng họ vẫn gắn bó bên nhau, động viên nhau vượt qua những khó khăn để đi tới mục tiêu cuối cùng của mình. Đó chính là ngày chiến thắng trở về, niềm vui cho ngày khải hoàn.

Hình ảnh “áo anh rách vai” đối xứng với “quần tôi có vài mảnh vá” thể hiện cuộc sống đạm bạc nơi quân ngũ, nhưng họ không cảm thấy mình khổ sở, cô đơn lạc lõng, mà ngược lại càng khó khăn gian khổ họ càng cảm thấy mình mạnh mẽ hơn bởi bên cạnh họ luôn có những người đồng đội vô cùng thân thiết luôn lo lắng, sẻ chia với nhau.

Hình ảnh “Thương nhau tay nắm lấy bàn tay” một hình tượng vô cùng đẹp đẽ trong tình đồng đội, đồng chí của những người chiến sĩ cách mạng thể hiện những con người vô thân thiết, hơn cả ruột thịt trong kháng chiến.

Trong phần cuối cùng của bài thơ hình ảnh những người chiến sĩ trong kháng chiến hiện lên vô cùng anh dũng. Họ đứng bên nhau cùng chờ giặc tới thể hiện tâm thế luôn luôn chủ động sẵn sàng chờ giặc tới để chiến đấu, oanh liệt chứ không hề lo lắng, hay trốn tránh mọi việc.

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo”

Người chiến sĩ trong chiến trường gặp rất nhiều khó khăn thử thách nhưng trái tim họ luôn kiên cường, luôn anh dũng hướng tới một ngày mai tươi thắm, tất cả những gì họ làm đều vì một nền hòa bình không xa cho tổ quốc mình. Những người lính đó, họ đã không tiếc đời trai của mình để quên mình vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, khi tuổi đời còn rất trẻ, xuân xanh phơi phới.

Trong chiến trường, cảnh rừng đêm vừa hư vừa thực ánh trăng soi sáng, bồng bềnh phiêu du trên đầu người, khiến cho mọi thứ thật tuyệt vời lãng mạn. Hình ảnh đầu súng trăng treo thể hiện sự lãng mạn, nó là bức tranh vô cùng tuyệt tác của tác giả Chính Hữu, khi giữa cuộc sống gian khổ, những khó khăn thường nhật những người lính vẫn giữ cho mình một trái tim bay bổng, lãng mạn, một tâm hồn hướng tới cái đẹp.

Vầng trăng chính là một biểu tượng thiêng liêng của cái đẹp của sự bình yên, còn hình ảnh khẩu súng chính là một ý nghĩa thể hiện sự gian khổ, một vũ khí làm nên chết chóc. Hai hình ảnh này đối lập lẫn nhau nhưng lại đứng bên nhau khiến cho hình tượng thơ trở nên vô cùng tinh tế, hấp dẫn người đọc.

Bài thơ “Đồng chí” vừa mang vẻ đẹp giản dị, vừa thể hiện sự kiên cường anh dũng của người chiến sĩ trong kháng chiến, thể hiện tình cảm thiêng liêng cao cả của những người nông dân khi từ bỏ tất cả ruộng nương, người thân của mình tham gia chiến đấu, vì quê hương tổ quốc.

Bài thơ “Đồng chí” là bài thơ vô cùng hay độc đáo của tác giả Chính Hữu khi viết về hình ảnh những người chiến sĩ bộ đội cụ Hồ những người nông dân, bài thơ như một tượng đài vô cùng tráng lệ thể hiện nét đẹp bi tráng về hình ảnh người lính.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 5

Nói đến thơ ca thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp không thể không nói đến Đồng chí của Chính Hữu. Bài thơ mang vẻ đẹp của tình đồng đội, đồng chí giản dị, mộc mạc mà sâu sắc của những người lính cách mạng trong những tháng ngày kháng chiến gian lao.

Nhà thơ Chính Hữu đã từng nói về tác phẩm của mình: “Trong bài thơ Đồng chí, tôi muốn nhấn mạnh đến tình đồng đội. Suốt cả cuộc chiến đấu, chỉ có một chỗ dựa dường như là duy nhất để tồn tại, để chiến đấu là tình đồng chí, tình đồng đội. Đồng chí ở đây là tình đồng đội. Không có đồng đội, tôi không thể nào hoàn thành được trách nhiệm, không có đồng đội, có thể nói, tôi cũng chết lâu rồi. Bài Đồng chí là lời tâm sự viết ra để tặng đồng đội, tặng người bạn nông dân của mình.”

Thật vậy, không gian trữ tình trong Đồng chí giá buốt mà không lạnh lẽo. Hơi ấm tỏa ra từ tỉnh người, từ tình tri kỉ, kề vai sát cánh bên nhau của những con người chung lí tưởng, chung chí hướng. Đứng trong hàng ngũ cách mạng, chiến đấu cho độc lập, tự do của Tổ quốc, người lính vượt lên trên mọi gian khó bằng sự sẻ chia, đồng tâm hiệp lực. Họ sống trong tình đồng đội, nhờ đồng đội, vì đồng đội.

Những người đồng đội ấy thường là những người “nông dân mặc áo lính”. Điểm giống nhau về cảnh ngộ xuất thân giúp họ có thể dễ dàng gần gũi, đồng cảm với nhau:

Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Từ phương trời chẳng hẹn quen nhau.

Anh và tôi” từ những vùng quê khác nhau, chỉ giống nhau cái nghèo khó của đất đai, đồng ruộng. Anh từ miền quê ven biển: “nước mặn đồng chua”. Tôi từ vùng đất cao “cày lên sỏi đá”. Hai người xa lạ, từ hai. phương trời xa lạ trở thành tri kỉ:

Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ

Những người “nông dân mặc áo lính” ấy gặp nhau trong cuộc chiến đấu vì chính cuộc sống của họ, cùng đứng trong hàng ngũ những “người lính Cụ Hồ”. Sự nghiệp chung của dân tộc đã xóa bỏ mọi khoảng cách xa lạ về không gian nơi sinh sống của mỗi người. “Súng bên súng” là chung chiến đấu, “đầu sát bên đầu” thì chung rất nhiều: không chỉ là gần nhau về không gian mà còn chung nhau ý nghĩ, lí tưởng” (Trần Đình Sử, Đọc văn học văn, Sdđ). Đến khi đắp chung chăn trong đêm giá rét thì họ đã thực sự là anh em một nhà. Nhà thơ Tố Hữu cũng từng viết: “Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng” để thể hiện tình kháng chiến gắn bó, bền chặt. Để nói về sự gần gũi, sẻ chia về cái thân tình ấm áp không gì hơn là hình ảnh đắp chăn chung. Như thế, tình đồng chí đặt bắt nguồn từ cơ sở một tình tri kỉ sâu sắc, từ những cái chung giữa “anh” và “tử”.

Câu thơ thứ bảy chỉ gồm hai tiếng: Đồng chí. Nếu không kể nhan đề thì đây là lần duy nhất hai tiếng Đồng chí xuất hiện trong bài thơ, làm thành riêng một câu thơ. Câu này có ý nghĩa quan trọng trong bố cục của toàn bài. Nó đánh dấu một mốc mới trong mạch cảm xúc và bao hàm những ý nghĩa sâu xa. Sáu câu thơ đầu là tình đồng đội, tri kỉ, đến đây được nâng lên thành tỉnh đồng chí thiêng liêng. Đồng chí nghĩa là không chỉ có sự gắn bó thân tình mà còn là cùng chung chí hướng cao cả. Những người đồng chí – chiến sĩ hòa mình trong mối giao cảm lớn lao của cả dân tộc. Gọi nhau là đồng chí thì nghĩa là đồng thời với tư cách họ là những con người cụ thể, là những cá thể, họ còn có tư cách quân nhân, tư cách của “một cây” trong sự giao kết của “rừng cây”, nghĩa là từng người không chỉ là riêng mình. Hai tiếng đồng chỉ vừa giản dị, thân mặt lại vừa cao quý, lớn lao là vì thế.

Ở phần tiếp theo của bài thơ, với những chi tiết, hình ảnh cụ thể tác giả đã thể hiện tình cảm sâu sắc của những người đồng chí. Trước hết, họ cùng chung một nỗi nhớ quê hương:

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.

Trong nỗi nhớ quê hương ấy có nỗi nhớ ruộng nương, nhớ ngôi nhà, nhớ giếng nước, gốc đa. Nhưng ruộng nương cũng như nhớ tay ai cày xới, ngôi nhà nhớ người trong lúc gió lung lay và giếng nước, gốc đa cũng đang thầm nhớ người ra đi. Nỗi nhớ ở đây là nỗi nhớ hai chiều. Nói. “giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính” cũng là thổ lộ nỗi nhớ cồn các về giếng nước, gốc đa. Tình quê hương luôn thường trực, đậm sâu trong những người đồng chí, cũng là sự đồng cảm của những người đồng đội.

Người lính hiện ra cứng cỏi, dứt khoát lên đường theo tiếng gọi non sông song tình quê hương trong mỗi người không khi “nào phai nhạt. Và bên cạnh hình bóng quê hương, điểm tựa vững chắc cho người lính, là đồng đội:

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.

Bài thơ kết bằng hình tượng những người đồng chí trong thời điểm thực tại, khi họ đang làm nhiệm vụ chiến đấu:

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.

Có thể xem đây là một trong những hình ảnh thơ đẹp nhất về người lính trong thơ ca kháng chiến. Ba câu thơ phác ra một bức tranh vừa mang chất chân thực của bút pháp hiện thực, vừa thấm đẫm cái bay bổng của bút pháp lãng mạn.

Trên sắc xám lạnh của nền cảnh đêm rừng hoang sương muối, hiện lên hình ảnh người lính – khẩu súng – vầng trăng. Dưới cái nhìn của người trong cuộc, người trực tiếp đang cầm súng, trong một sự kết hợp bất ngờ, đấu súng và vầng trăng như không còn khoảng cách xa về không gian, để thành:

“Đầu súng trăng treo”.

Sự quan sát là hiện thực, còn sự liên tưởng trong miêu tả là lãng mạn. Hình ảnh súng tượng trưng cho hành động chiến đấu, tinh thần quyết chiến vì đất nước. Trăng tượng trưng cho cái đẹp yên bình, thơ mộng. Hình ảnh “đầu súng trăng treo” mang ý nghĩa khái. quát về tư thế chủ động, tự tin trong chiến đấu. Nói rộng ra, hai hình ảnh tương phản sóng đôi với nhau tạo nên biểu tượng về tình thân, ý chí sắt đá mà bay bổng, trữ tình của dân tộc Việt Nam, chung nhau cảnh ngộ, chung nhau lí tưởng, chung nhau cái rét, cái khổ,… những người lính – những người đồng chí sống, chiến đấu vì sự nghiệp chung của dân tộc, Bài thơ Đồng chí đã thể hiện rất rõ vẻ đẹp của những con người sống và chiến đấu cho hạnh phúc và tự do

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 6

Đồng chí của nhà thơ Chính Hữu là một bài thơ hay viết về người lính. Với giọng thơ bình dị, hình ảnh người lính trong thơ Chính Hữu được phác họa đầy tính chân thực giản dị, nhưng vẫn toát lên vẻ bi tráng, hào hùng của những người anh hùng của dân tộc.

Bài thơ ca ngợi tình cảm đồng chí, đồng đội trong gian khổ có nhau chia sẻ với nhau từng miếng cơm, giấc ngủ, chăm sóc nhau trong những trận sốt rét rừng. Mọi khó khăn thử thách có thể xảy ra nhưng nhờ có tình cảm đồng chí mà họ không cảm thấy cô đơn trống trải.

“Quê hương anh nước mặn, đồng chua,
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”.

Trong hai câu thơ này hình ảnh những người lính được tới từ những vùng quê nghèo khác nhau, bốn phương trời chẳng hẹn mà quen. Họ cùng hội tụ ở đây dưới ngọn cờ của cách mạng, bởi tình yêu quê hương đất nước. Họ có chung một lý tưởng vĩ đại muốn giải phóng quê hương khỏi bóng quân thù.

Từ những con người hoàn toàn xa lạ nhưng họ đã về đây bên nhau cùng nhau đứng dưới lá cờ của tổ quốc. Họ tới nơi đây cùng chung một ước mơ, một ý chí, tinh thần, một mục tiêu phấn đấu. Đó chính là hướng nòng súng của mình tới những kẻ thù để bảo vệ quê hương và những người thân yêu nơi quê nhà đang chìm trong gian khổ, lam lũ bởi sự chà đạp của những bọn người mắt xanh mũi lõ từ đâu tới, bóc lột thống trị đất nước ta. Bọn chúng bắt dân ta phải làm nô lệ, bắt đất nước ta phải sống cảnh thuộc địa lầm than.

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!”

Hình ảnh súng bên súng, đầu bên đầu, thể hiện họ có chung một mục tiêu chiến đấu, có chung lý tưởng lẽ sống của đời mình. Họ có một kẻ thù chung của toàn dân tộc. Những người lính thân yêu của chúng ta ra đi khi tuổi đời còn rất trẻ, họ mang trong trái tim mình những hoài bão lớn lao, tình yêu quê hương to lớn. Họ sẵn sàng hiến dâng trái tim và thể xác để bảo vệ dân tộc.

Tình yêu quê hương đất nước lớn hơn tất cả khiến họ bỏ lại nơi quê nhà những điều chưa làm xong, những điều còn lo toan trăn trở, nhưng họ quyết tâm ra đi vì lý tưởng bảo vệ nền độc lập của dân tộc, vì tình yêu quê hương đất nước.

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày,
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay,
Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính”.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá chân không giày…”

Những người nông dân từ khắp các vùng miền của tổ quốc, tiếng nói khác nhau, phong tục tập quán khác nhau, hoàn cảnh sống khác nhau. Nhưng tất cả đã cống hiến tuổi trẻ, sức lực trí tuệ của mình để bảo vệ cho được mảnh đất quê hương.

Họ ra đi khi tuổi đời còn đang xuân xanh phơi phới, tâm hồn còn đang tràn đầy nhiệt huyết, dòng máu đang chảy trong người họ ấm nóng những ước mơ khát khao của tuổi trẻ.Các anh ra đi có những người con chưa một lần cầm tay cô gái mình yêu thích, chưa một lần rung động. Nhưng khi tổ quốc cần thì tất cả sẵn sàng lên đường chiến đấu.

Họ ra đi như vậy, không tiếc tuổi xuân của mình chỉ với một mong ước, một nguyện vọng bảo vệ cho được tổ quốc thiêng liêng, với tinh thần “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”. Những hy sinh gian khổ của các anh, người đời sau vẫn còn ghi nhớ mãi, công lao trời biển của các anh không phút giây nào tổ quốc quên ơn.

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo”.

Những câu thơ này thể hiện sự tinh tế của Chính Hữu khi tác giả đã sử dụng hình ảnh vô cùng nghệ thuật “đầu súng trăng treo”. Chính Hữu đã tinh tế khi vẽ lên một bức tranh giữa một cái vô cùng lãng mạn đậm chất thơ đó chính là ánh trăng, với một thứ tượng trưng cho chiến tranh chết chóc, hình ảnh đầu súng trăng treo là hình ảnh vô cùng sinh động, tươi đẹp thể hiện tâm hồn lãng mạn của những người chiến sĩ. Đó là hình ảnh thơ mộng nói lên tinh thần quả cảm của người lính, trong gian khổ nhưng họ vẫn yêu đời, vẫn lãng mạn

Bài thơ “Đồng chí” vừa mang vẻ đẹp bi tráng, anh hùng vừa thể hiện sự giản dị, mộc mạc của người chiến sĩ trong chiến tranh. Tác giả Chính Hữu đã phác họa lên hình ảnh người lính với tâm hồn thanh cao, lãng mạn, nhưng cũng đầy chất anh hùng, bi tráng.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 7

“Đồng chí”! Ôi tiếng gọi sao mà thân thương tha thiết quá. Nó biểu hiện thật đầy đủ tình đồng đội của anh chiến sĩ Cụ Hồ từ những năm 1948 của thời kì kháng Pháp. Cảm nhận được những tình cảm vừa thân quen vừa mới lạ trong cuộc sống chiến đấu ấy, Chính Hữu, một nhà thơ – người chiến sĩ cách mạng đã xúc động viết bài thơ Đồng chí. Với những lời thơ dạt dào tình cảm, bài thơ đã để lại bao cảm xúc trong lòng người đọc.

Cả bài thơ thể hiện rõ tình đồng đội keo sơn gắn bó giữa những người chiến sĩ quân đội nhân dân trong cuộc sống chiến đấu gian khổ của thời kì kháng chiến chín năm. Họ là những người xuất thân từ nhân dân lao động chỉ quen việc “cuốc cày” ở những vùng quê hẻo lánh khác nhau, vì có chung tấm lòng yêu nước, họ đã gặp nhau từ xa lạ bỗng trở thành thân quen. Chính Hữu đã kể về những con người ấy bằng những lời thơ thật cảm động:

Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau.

Ở đây, tác giả đã phát hiện được hiện tượng tình cảm kì lạ ở những người chiến sĩ. Đó là sự phát triển của tình cảm cách mạng trong quân đội ta. Từ những con người rất “xa lạ” trong đời sống lại trở thành những đồng chí rất thân thương trong chiến đấu. Nhà thơ đã chọn lựa những chi tiết, những hình ảnh thơ rất chân thực để gợi tả về cuộc sống của người chiến sĩ. Họ đều xuất thân từ những vùng đất khô cằn, nghèo khó “nước mặn đồng chua”, “đất cày lên sỏi đá”. Và họ đã gặp nhau từ “xa lạ”. Thật là thú vị, nhà thơ không nói hai người xa lạ mà là “đôi người xa lạ”. “Đôi” là chỉ hai đối tượng cùng đi với nhau. “Đôi người xa lạ” nghĩa là hai người cùng đi với nhau mà lại là xa lạ. Vì thế ý thơ được nhấn mạnh thêm. Hình ảnh những phương trời xa cách, những con người chẳng hẹn quen nhau nói lên cả một sự xa lạ trong không gian và tình cảm. Nhưng khi tham gia kháng chiến, những con người xa lạ ấy đã cùng nhau chiến đấu, cùng chịu đựng gian khổ, chung lưng đấu cật bên nhau. Vì thế, họ trở thành thân nhau, hiểu nhau, thương nhau và gọi nhau là “đồng chí”:

Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
Đồng chí!

Câu thơ vừa tả thực vừa mang ý nghĩa tượng trưng “súng bên súng, đầu sát bên đầu”. Tác giả đã tả thực những giờ phút bên nhau cùng chiến đấu đồng thời hình ảnh ấy còn tượng trưng cho sự nghiệp chiến đấu chung, lí tưởng cách mạng chung của quân đội ta. Câu thơ giúp ta hiểu thêm “đôi người xa lạ” ấy đã nảy nở một tình cảm mới khi họ cùng chiến đấu, cùng một lý tưởng lớn lao. Tình cảm ấy thật thân thương, thật tha thiết. Giọng thơ đang tuôn liền mạch nhẹ nhàng bỗng bị ngắt nhịp đột ngột. Từ “đồng chí” lại được tách thành một câu riêng, một đoạn riêng. Với cấu trúc thơ khác thường ấy, tác giả làm nổi bật ý thơ. Nó như một nốt nhấn của bản nhạc, bật lên âm hưởng gây xúc động lòng người. Câu thơ chỉ có một từ: “Đồng chí” – một tiếng nói thiêng liêng. “ Đồng chí”, một sự cảm kích về nhiều đổi thay kì lạ trong quan hệ tình cảm. Thế là thành “đồng chí!”.

Tình cảm ấy lại được biểu hiện cụ thể trong cuộc sống chiến đấu. Những lúc kề cận bên nhau, họ lại kể nhau nghe chuyện quê nhà. Chuyện “ruộng nương anh gởi bạn thân cày”, “gian nhà không, mặc kệ gió lung lay” cả chuyện “giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính…”. Từ những lời tâm tình ấy, ta hiểu rằng các anh chiến sĩ mỗi người đều có một quê hương, có những kỉ niệm thân thiết gắn bó với quê nhà và khi ra đi hình bóng quê hương đều mang theo trong lòng họ. Các anh lại cùng chia ngọt sẻ bùi, cùng chịu gian khổ bên nhau. Trong gian lao vất vả họ lại tìm được niềm vui, niềm hạnh phúc trong mối tình đồng chí. Làm sao các anh có thể quên được những lúc cùng chịu với nhau “từng cơn ớn lạnh”, những lúc “ rét run người vừng trán ướt mồ hôi”. Cuộc sống bộ đội nghèo vất vả nhưng không thiếu niềm vui. Dẫu “ áo anh” có “rách vai”, “quần tôi” có “vài mảnh vá”, dẫu trời có “buốt giá” thì miệng vẫn cười tươi. Bằng những chi tiết rất thực, nhà thơ đã miêu tả rõ nét cuộc sống chiến đấu gian khổ và sự gắn bó của tình đồng đội keo sơn. Tình cảm chân thành tha thiết ấy không diễn tả bằng lời mà lại thể hiện bằng cách “nắm lấy bàn tay”, “thương nhau tay nắm lấy bàn tay”. Thật giản dị và cảm động. Không phải là những vật chất của cải, không phải là những lời hoa mĩ phô trương, những người chiến sĩ hiểu hiện tình đồng chí là “bàn tay nắm lấy bàn tay”. Chính đôi tay nắm chặt ấy đã nói lên tất cả những ý nghĩa thiêng liêng cao đẹp của mối tình đồng chí. Đoạn thơ với nhiều nét tả thực chi tiết mà không trần trụi, vẫn gợi cảm nhớ hình ảnh “anh với tôi” gắn bó dọc bài thơ và hình ảnh cảm động “thương nhau” nhưng không biết làm sao, chỉ biết lặng lẽ “tay nắm lấy bàn tay”. Chỉ có những con người cùng chung ý chí và lí tưởng cao cả mới có những biểu hiện tình cảm đáng quý như thế.

Mối tình đồng chí lại được lắng đọng bằng hình ảnh đẹp rực sáng ở khổ cuối bài thơ:

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.

Câu thơ vừa tả thực vừa mang nét tượng trưng. Tác giả tả cảnh những người lính canh giặc trong đêm trăng đầy sương muối. Súng hướng mũi lên trời, có ánh trăng lơ lửng giữa trời như treo trên đầu ngọn súng. Đồng thời hình ảnh “Đầu súng trăng treo” còn mang ý nghĩa tượng trưng. Đó là sự kết hợp giữa bút pháp hiện thực và lãng mạn, vừa thực vừa mơ, vừa xa lại vừa gần, vừa mang tính chiến đấu lại vừa mang tính trữ tình. Vừa chiến sĩ vừa thi sĩ. Đầy là hình ảnh đẹp tượng trưng cho tình cảm trong sáng của người chiến sĩ. Mối tình đồng chí, đang nẩy nở, vươn cao, tỏa sáng từ cuộc đời chiến đấu. Hình ảnh thơ thật độc đáo, gây xúc động bất ngờ, thú vị cho người đọc. Nó nói lên đầy đủ ý nghĩa cao đẹp của mục đích lí tưởng chiến đấu và mối tình đồng chí thiêng liêng của anh bộ đội Cụ Hồ.

Toàn bộ bài thơ bằng ngôn ngữ cô đọng, hình ảnh chân thực gợi tả có sức khái quát cao. Chính Hữu đã cho ta thấy rõ quá trình phát triển của một tình cảm cách mạng trong quân đội. Ở đây, nhà thơ đã xây dựng hình ảnh thơ từ những chi tiết thực của cuộc sống trong đời thường những người chiến sĩ, không phô trương, không lãng mạn hóa, thi vị hóa. Và chính những nét thực đó tạo nên sự thành công cho tác phẩm. Bài thơ đánh dấu một bước ngoặt mới trong phương pháp sáng tác về cách xây dựng hình tượng người chiến sĩ trong giai đoạn chống Pháp.

Đồng chí! Đọc xong bài thơ trong mỗi chúng ta đều lắng lại những cảm xúc dạt dào. Chúng ta đã cảm nhận được mối tình đồng chí đậm đà ấy qua những lời thơ nhẹ nhàng tha thiết như bài hát tâm tình của Chính Hữu. Cuộc kháng chiến chống Pháp đã thắng lợi vẻ vang, trang sử vàng đã sang qua bao nhiêu giai đoạn mới, thế nhưng mỗi lần đọc lại bài thơ Đồng chí ta như thấy rõ hình ảnh của ảnh bộ đội Cụ Hồ hiện lên sáng rực thật cao đẹp, thật thân thương trong những lời thơ của Chính Hữu.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 8

Đồng chí là một bài thơ cô đúc, “tiết kiệm” trong từng hình ảnh, từng câu chữ. Bằng những chi tiết, những hình ảnh hết sức chân thật, cụ thể mà đầy tính chắt lọc, khái quát, bài thơ đã thể hiện một cách cảm động tình đồng chí gắn bó giữa những người nông dân mặc áo lính, cùng chiến đấu giữ gìn độc lập tự do của Tổ quốc.

Toàn bộ tứ thơ của Đồng chí phát triển xoay quanh mối quan hệ giữa các nhân vật tôi và anh. Ở đây, nhà thơ đã hóa thân vào các nhân vật trữ tình cũng là những đồng đội thân thiết với mình để nói lên những hoàn cảnh, biểu hiện những tâm trạng, tình cảm của họ.

Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá

Mối quan hệ anh – tôi được giới thiệu ngay từ lúc mở đầu. Họ đều là những người nông dân mặc áo lính ra đi từ các làng quê nghèo, làm ăn vất vả, gian nan. Những con người khổ nghèo ấy vừa được Cách mạng giải phóng và giờ đây gắn bó thắm thiết vì mục đích của cuộc chiến đấu. Sự gắn bó trong quân đội cách mạng giữa những người nông dân “tứ xứ” này cũng được Hồng Nguyên thể hiện một cách hồn nhiên trong phần mở đầu bài Nhớ:

Lũ chúng tôi
Bọn người tứ xứ
Gặp nhau hồi chưa biết chữ
Quen nhau từ buổi một, hai
Súng bắn chưa quen
Quân sự mươi bài
Lòng vẫn cười vui kháng chiến…

Từ “đôi người xa lạ” đến “thành đôi tri kỉ”, từ “chẳng hẹn quen nhau” đến “đêm rét chung chăn” đó dường như là sự gặp gỡ, gắn bó tình cờ nhưng thực lại rất tự nhiên và tất nhiên bởi những con người này cùng chiến đấu, hi sinh vì một lí tưởng cao cả. Hai câu thơ mà chứa đựng, liên kết được nhiều hình ảnh sinh động:

Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn, thành đôi tri kỉ

Chính Hữu đã dùng một từ “cũ”, từ Hán Việt để diễn tả một tình cảm rất mới. Chữ “tri kỉ” đã tô đậm thêm sự sâu đằm, bền chặt của tình cảm ở đây. Thực chất của mối tri kỉ này là tình đồng chí. Chính vì thế, từ “đồng chí” được tác giả được tác giả tách riêng thành một dòng thơ. Đây là chi tiết nghệ thuật quan trọng. Nó chính là cái bản lề khép mở, nối kết hai phần của bài thơ.

Có thể xem dòng thơ hết sức ngắn này là một tiếng gọi tha thiết, trang nghiêm từ đáy lòng những người nông dân mặc áo lính vừa được gắn bó với nhau trong một quan hệ mới (Sau chữ “đồng chí” có dấu cảm thán). Muốn hiểu hết ý nghĩa của tiếng gọi đó, cần trả nó về hoàn cảnh lịch sử cụ thể. Trước Cách mạng thành công ở thời kì giác ngộ lí tưởng cộng sản, theo Đảng đoàn kết hi sinh giành quyền độc lập tự do; trong những năm đầu kháng chiến gian nan khi toàn dân đang nhất tề đứng lên theo lời kêu gọi thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh “thà quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” ở những năm tháng, những thời đIểm ấy, nghĩa đồng bào, đồng chí thật thiêng liêng và hết sức được trân trọng (Chữ “đồng chí” chúng ta dùng bây giờ hẳn khác). Tính chất thiêng liêng, niềm trân trọng này lại càng được nhân lên gấp bội đối với những người nông dân vốn là những con người lam lũ, làm ăn cá thể, nay được Cách mạng giải phóng và cuộc đời được rọi chiếu trong ánh sáng thời đại mới. Vì thế, chúng ta thêm hiểu vì sao Chính Hữu lại đặt tên bài thơ của mình là Đồng chí mà không lấy một cái tên khác, chẳng hạn “đồng đội”. Quả thật, chữ “đồng chí” hàm nghĩa cao rộng hơn, mà cũng sâu hơn. Nghĩa đồng chí, một mặt, là cơ sở, là nền tảng; mặt khác, cũng là cốt lõi, là bản chất của tình đồng đội. Về cuối cuộc kháng chiến chín năm, khi chứng kiến chủ nghĩa anh hùng cao cả của quân đội ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử, Chính Hữu như nhận thức được rõ thêm, cụ thể thêm tình đồng đội:

Năm mươi sáu ngày đêm bom gầm pháo dội
Ta mới hiểu thế nào là đồng đội
Đồng đội ta
Là hớp nước uống chung
Nắm cơm bẻ nửa
Là chia nhau một trưa nắng, một chiều mưa
Chia khắp anh em một mẩu tin nhà
Chia nhau đứng trong chiến hào chật hẹp
Chia nhau cuộc đời, chia nhau cái chết…
(Giá từng thước đất)

Đó là một bước cụ thể hóa tình đồng chí. Còn lúc này (1948) ở buổi đầu kháng chiến cái cần nhấn mạnh là sự tập hợp, là sự cùng chí hướng trong thử thách gian nan. Cái tên của bài thơ, sự tách riêng thành một dòng thơ của từ “đồng chí” mang ý nghĩa ấy.

Vừa dồn tụ cảm xúc ở sáu dòng thơ trước, dòng thơ chỉ một từ này đồng thời đóng vai trò mở chuyển cho cả phần sau. Đối với các nhân vật trữ tình (tôi và anh) từ “đồng chí” còn như khắc ấn một khái niệm mới mẻ mà cả phần sau của bài thơ là sự vỡ lẽ, sự nhận thức nhau rõ hơn để cảm thông, gắn bó với nhau máu thịt hơn. Đồng chí ấy là gửi lại ruộng nương, từ biệt giếng nước gốc đa để cùng “ra lính” giữ gìn độc lập tự do của đất nước. Đồng chí ấy là chịu chung “từng cơn ớn lạnh”, từng trận “sốt run người vừng trán ướt mồ hôi”. Đồng chí ấy là sự sẻ chia và động viên nhau trong thiếu thốn của cuộc sống kháng chiến:

Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay

Tình đồng chí thắm thiết khiến cho các anh nhìn thấu và thương nhau từ những chi tiết nhỏ nhất của đời sống. Điều đáng chú ý là bao giờ họ cũng nhìn bạn, nghĩ về bạn trước rồi sau đó mới nhìn mình, nghĩ về mình. Từ đầu đến cuối bài Đồng chí, trong cặp nhân vật trữ tình, bao giờ anh cũng xuất hiện trước, cũng đứng trước tôi (Lần 1: “Quê hương anh… Làng tôi”. Lần 2: “Anh với tôi đôi người xa lạ”. Lần 3: “Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh…”. Lần 4: “áo anh… Quần tôi…”). Cái “qui luật” trên bề mặt ngôn ngữ ấy phải chăng phản ánh một nét đẹp trong chiều sâu tình cảm: thương người như thể thương thân, trọng người hơn trọng mình. Nó trái hẳn với lối sống “tự kỉ trung tâm” của con người tư sản. Nó chứng tỏ niềm đồng cảm sâu sắc giữa những người cùng cảnh ngộ, cùng nghĩa vụ.

Nếu đầy đủ thương nhau đã quí. Nhưng càng gian khổ, càng thiếu thốn lại càng thương nhau, ấy mới là điều đáng quí hơn ở những người chiến sĩ cách mạng. Nhịp ngắt của đoạn thơ trên ngắn, chậm. Từng câu thơ gọn. Mỗi câu nêu một chi tiết hết sức cụ thể. Từng chi tiết cô gọn ấy cứ lần lượt khắc sâu vào lòng người đọc. Khắc sâu ấn tượng rồi để mở ra biết mấy tâm tình, xúc cảm ở câu thơ cuối đoạn được trải dài hơn:

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay

Dường như đây là cao trào của cảm xúc yêu thương trong người chiến sĩ. Thương nhau vô cùng trong cử chỉ “tay nắm lấy bàn tay”. Nhưng cũng cứng rắn, nghị lực vô cùng bởi cử chỉ ấy chỉ có khi những người chiến sĩ đã ý thức đầy đủ về hoàn cảnh của đất nước kháng chiến, về nghĩa vụ cao cả của mình. Cử chỉ ấy dường như chứa đựng sự tự ý thức, tự nhận thức, bao hàm lời tự dặn mình và dặn dò nhau. Tình cảm không bồng bột mà đằm sâu.

Chính quá trình nhận thức rõ về tình đồng chí, chính bước phát triển cao của tình yêu thương lẫn nhau như trên đã dẫn đến đoạn kết thúc độc đáo:

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo

Ba câu thơ mà nói được rất nhiều điều. Đó là hoàn cảnh chuẩn bị chiến đấu đặc điểm không gian và thời gian: đêm nay– rừng hoang – sương muối. Đó là tình đồng chí keo sơn trong gian khổ, là tinh thần sẵn sàng vào trận: “đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”. Đó là tâm hồn đầy chất thơ của anh Vệ quốc quân và ý nghĩa cao đẹp của cuộc chiến đấu của chúng ta: “đầu súng trăng treo”.

Không phải ngẫu nhiên mà sau này Chính Hữu đặt tên cho một tập thơ của mình là Đầu súng trăng treo. Cũng không phải tự nhiên mà trên nhiều bìa sách, nhiều bức họa sách của Nhà xuất bản Quân đội nhân dân thường xuất hiện hình ảnh này. Nhà thơ đã sáng tạo được một hình ảnh thật độc đáo, giàu sức khái quát. Đầu súng thể hiện của chiến tranh, của khói lửa; trăng treo hình ảnh của thiên nhiên trong mát, của cuộc sống thanh bình. Sự kết hợp tự nhiên giữa đầu súng và trăng treo làm toát lên tâm hồn trong sáng,bay bổng của người chiến sĩ, làm toát lên ý nghĩa chân chính, cao cả của cuộc chiến tranh yêu nước. Chúng ta bền gan chiến đấu, gian khổ hi sinh chính vì vầng trăng ấy, vì cuộc sống thanh bình. Hình ảnh và nhịp điệu thơ này lơ lửng, sóng sánh, vừa tạo hình vừa thật gợi cảm. “Đầu súng trăng treo” có gian khổ nhưng cũng có niềm vui, vừa là thực vừa mang tính biểu tượng. Nó toát lên chất lãng mạn cách mạng đậm đà thật khó phân tích hết bằng lời.

Nhanh chóng vượt ra khỏi những cảm xúc lạc lõng buổi đầu, đến Đồng chí, Chính Hữu đã đóng góp cho nền thơ kháng chiến chống Pháp một bài thơ xuất sắc về người chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam. Nếu như trước đó chưa đầy một năm, anh bộ đội kháng chiến còn bước vào thơ Chính Hữu với “đôi giày vạn dặm”, chiếc “áo hào hoa” thì giờ đây anh xuất hiện trong Đồng chí với chiếc áo rách vai, chiếc quần có vài mảnh vá, với đôi chân không giày và với tâm hồn mộc mạc, đằm thắm, đầy mến thương trong gian khổ. Đồng chí cũng thể hiện rõ phong cách thơ độc đáo của Chính Hữu: ít lời để gợi nhiều ý, ngòi bút biết tinh lọc, cô đúc trong từng chi tiết, từng hình ảnh để vừa cụ thể, vừa giàu tính khái quát, câu thơ chắc gọn bên ngoài lại ẩn chứa một tâm hồn thiết tha, da diết tự bên trong.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 9

Chính Hữu tên khai sinh là Trần Đình Đắc, ông tham gia quân đội năm 1947 và bắt đầu làm thơ, Chính Hữu viết không nhiều nhưng có vị trí rất xứng đáng trong nền thơ hiện đại Việt Nam, tiêu biểu là bài thơ ” Đồng chí” ra đời năm 1948 sau khi Chính Hữu cùng đồng đội vừa trải qua chiến dịch Việt Bắc thu- đông năm 1947. Bài thơ đã đề cập tới một thứ tình cảm mới mẻ và thiêng liêng của những người lính, anh bộ đội cụ Hồ trong thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp đó là tình đồng chí.

Bài thơ gồm hai mươi dòng thơ với ngôn ngữ bình dị giọng điệu thủ thỉ tâm tình cảm xúc dồn nén, ” Đồng chí” ca ngợi tình đồng chí gian khổ có nhau, vào sinh ra tử có nhau của người lính anh bộ đội cụ Hồ, những người nông dân yêu nước đi đánh giặc trong những năm đầu gian khổ của cuộc kháng chiến chống Pháp.

Đến với bảy câu thơ đầu tác giả lý giải về cơ sở hình thành tình đồng chí, trước hết tình đồng chí bắt nguồn sâu xa từ sự tương đồng về cảnh ngô xuất thân nghèo khó.

“Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”

Hai câu thơ có cấu trúc sóng đôi đối ứng nhau như lời tâm tình, thủ thỉ về quê hương anh bộ đội. Quê hương anh và làng tôi đều nghèo khó là nơi” nước mặn đồng chua”, ” đất cày lên sỏi đá”, mượn tục ngữ, thành ngữ để nói về làng quê nơi chôn rau cắt rốn thân yêu của mình, Chính Hữu đã làm cho lời thơ bình dị chất thơ mộc mạc đáng yêu như tâm hồn người trai cày đánh giặc.

Chung cảnh ngộ xuất thân những người lính còn chung lý tưởng chiến đấu và độc lập tự do của Tổ Quốc:

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu”

Chính điều đó đã khiến họ từ những người xa lạ trở nên thân quen với nhau và tập hợp trong hàng ngũ quân đội cách mạng.

“Tôi với anh đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau”

Đặc biệt tình đồng chí được nảy nở và kết thành bền chặt trong sự chan hòa, chia sẻ gian lao cũng như niềm vui trong cuộc đời người lính.

“Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”

Trong những đêm trường gió lạnh, những người lính cùng đắp chung chăn, có thể tâm sự cùng nhau nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương, chính vì vậy từ những người xa lạ họ đã trở thành tri kỉ.

Sau sáu câu thơ đầu tác giả hạ một dòng đặc biệt : ” Đồng chí! ” chỉ có 2 chữ và một dấu chấm than nhưng ý nghĩa vô cùng hàm xúc, nó tạo thành một nốt nhấn, nó vang lên như một tiếng gọi tha thiết, xúc động từ đáy lòng, đây là tình cảm được kết tinh từ mọi cảm xúc, là cao độ của tình bạn, tình người, bắt nguồn từ những tình cảm mang tính truyền thống, đồng thời cũng là sự gắn kết của bài thơ.

Mười hai câu thơ tiếp theo là những biểu hiện xúc động của tình đồng chí và sức mạnh của tình cảm ấy ở người lính, tình đồng chí trước hết là sự cảm thông sâu sa tâm tư nỗi lòng của nhau:

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Căn nhà không mặc kệ gió lung lay”

Khi tấm chăn chung đắp lại, có bao nhiêu tâm sự của người lính được mở ra, họ kể cho nhau nghe chuyện ruộng lương, nhà cửa, người thân… đó là những hình ảnh vô cùng gắn bó với người lính.

Đằng sau thái độ dứt khoát ra đi ấy những người lính vẫn gắn bó với quê hương:

Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính

Giếng nước, gốc đa là hình ảnh hoán dụ chỉ những người ở hậu phương, là người mẹ già, người vợ, con thơ đang dõi theo, đang nhớ tới người trai cày ra trận, cũng có thể nói đây là nỗi nhớ của người lính đang ôm ấp hình bóng quê hương, bởi những gì giản dị gần gũi nhất là những thứ dễ gợi nhớ gợi thương nhất.

Những dòng thơ tiếp theo vẫn thể hiện tình đồng chí một cách cảm động, đồng chí đó là cùng nhau chia sẻ những thiếu thốn gian lao của cuộc đời người lính:

“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Rét run người vầng trán ướt mồ hôi”

Đến đây tác giả đưa vào câu thơ của mình hàng loạt những chi tiết chân thực, đó là chiếc áo rách, quần vá và đôi chân không giày, đó còn là căn bệnh sốt rét rừng kinh niên mà người lính phải chịu đựng. tất cả làm nổi bật không gian thiếu thốn của người lính. Đây cũng là những khó khăn chung của quân và dân ta trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, nhưng điều chủ yếu mà Chính Hữu muốn nói ở đây không phải là cái khổ mà là sự hiểu nhau trong cái khổ. Những câu thơ có cấu trúc sóng đôi, đối ứng nhau, cộng với các từ ” tôi” “anh” cùng xuất hiện đã góp phần diễn tả sự chia sẻ, sự giống nhau trong mọi cảnh ngộ của người lính.

Khó khăn gian khổ thế nhưng họ vẫn sáng ngời nụ cười lạc quan” miệng cười buốt giá” và xúc động nhất họ vẫn truyền cho nhau hơi ấm của tình thương ” thương nhau… tay”, hình ảnh nắm lấy bàn tay thật giản dị nhưng vô cùng gợi cảm, nó vừa thể hiện tình cảm gắn bó sâu nặng của người lính, vừa gián tiếp nói lên sức mạnh của tình cảm ấy, dường như chỉ bằng một cử chỉ ” tay nắm bàn tay” mà người lính được tiếp thêm sức mạnh để vượt qua mọi gian khổ.

Ba câu thơ cuối bài thơ là bức tranh đẹp về tình đồng chí, là biểu tượng đẹp của cuộc đời người lính:

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo”

Trong bức tranh, nổi bật trên nền cảnh rừng đêm sương muối giá rét là ba hình ảnh gắn kết với nhau: người lính, khẩu súng, vầng trăng… Ba hình ảnh này đã tạo nên một bức tranh vừa hiện thực vừa lãng mạng, trước hết tính hiện thực được thể hiện ở không gian và tình huống cụ thể, thời gian: đêm nay, không gian: rừng hoang sương muối, còn tình huống là hoàn cảnh những người lính: đứng canh bên nhau chờ giặc tới, tất cả đều thể hiện sự khốc liệt của chiến tranh, không những phải chịu cái rét thấu xương như hàng ngàn mũi kim trâm vào da, thịt mà cái chết còn dình dập bên mình bởi có thể trong chốc lát nữa thôi quân thù sẽ nổ súng và biết đâu một trong số họ sẽ ngã xuống, nhưng tình đồng đội đã tạo lên sức mạnh giúp họ vượt qua mọi khó khăn gian khổ.

Như vậy, bằng thể thơ tự do với những câu thơ dài ngắn khác nhau, ngôn ngữ cô đọng, hình ảnh thơ giản ị, chân thực vừa mang ý nghĩa biểu tượng, bài thơ đồng chí của Chính Hữu đã thể hiện một cách xúc động tình đồng chí đồng đội sâu nặng thắm thiết của người lính anh bộ đội cụ hồ trong thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, họ chính là những con người cao đẹp nhất, tiêu biểu cho chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong thời đại Hồ Chí Minh.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 10

“Đồng chí” là bài thơ hay nhất của Chính Hữu viết về người nông dân mặc áo lính trong những năm đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Bài thơ được viết vào đầu xuân 1948, sau chiến thắng Việt Bắc thu đông 1947, nó đã đi qua một hành trình nửa thế kỉ làm sang trọng một hồn thơ chiến sĩ của Chính Hữu.

Hai mươi dòng thơ, với ngôn ngữ bình dị, giọng điệu thủ thỉ tâm tình, cảm xúc dồn nén, hình tượng thơ phát sáng, có một vài câu thơ để lại nhiều ngỡ ngàng cho bạn đọc trẻ ngày nay.

Bài thơ “Đồng chí” ca ngợi tình đồng đội gian khổ có nhau, vào sinh tử có nhau của các anh bộ đội Cụ Hồ, những người nông dân yêu nước đi bộ đội đánh giặc trong những năm đầu gian khổ thời 9 năm kháng chiến chống Pháp (1946-1954).

Hai câu thơ đầu cấu trúc song hành, đối xứng làm hiện lên hai “gương mặt” người chiến sĩ rất trẻ, như đang tâm sự cùng nhau. Giọng điệu tâm tình của một tình bạn thân thiết:

“Quê hương anh nước mặn, đồng chua,
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”.

Quê hương anh và làng tôi đều nghèo khổ, là nơi “nước mặn, đồng chua”, là xứ sở “đất cày lên sỏi đá”. Mượn tục ngữ, thành ngữ để nói về làng quê, nơi chôn nhau cắt rốn thân yêu của mình, Chính Hữu đã làm cho lời thơ bình dị, chất thơ mộc mạc, đáng yêu như tâm hồn người trai cày ra trận đánh giặc. Sự đồng cảnh, đồng cảm và hiểu nhau là cơ sở, là cái gốc làm nên tình bạn, tình đồng chí sau này.

Năm câu thơ tiếp theo nói lên một quá trình thương mến: từ “đôi người xa lạ” rồi “thành đôi tri kỉ”, về sau kết thành “đồng chí”. Câu thơ biến hóa, 7, 8 từ rồi rút lại, nén xuống 2 từ, cảm xúc vần thơ như dồn tụ lại, nén chặt lại. Những ngày đầu đứng dưới lá quân kì: “Anh với tôi đôi người xa lạ – Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau”. Đôi bạn gắn bó với nhau bằng bao kỉ niệm đẹp:

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!”

“Súng bên súng” là cách nói hàm súc, hình tượng: cùng chung lí tưởng chiến đấu; “anh với tôi” cùng ra trận đánh giặc để bảo vệ đất nước quê hương, vì độc lập, tự do và sự sống còn của dân tộc. “Đầu sát bên đầu” là hình ảnh diễn tả ý hợp tâm đầu của đôi bạn tâm giao. Câu thơ “Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ” là câu thơ hay và cảm động, đầy ắp kỉ niệm một thời gian khổ. Chia ngọt sẻ bùi mới “thành đôi tri kỉ”. “Đôi tri ki” là đôi bạn rất thân, biết bạn như biết mình. Bạn chiến đấu thành tri kỉ, về sau trở thành đồng chí! Câu thơ 7, 8 từ đột ngột rút ngắn lại hai từ “đồng chí” làm diễn tả niềm tự hào xúc động ngân nga mãi trong lòng. Xúc động khi nghĩ về một tình bạn đẹp. Tự hào về mối tình đồng chí cao cả thiêng liêng, cùng chung lí tưởng chiến đấu của những người binh nhì vốn là những trai cày giàu lòng yêu nước ra trận đánh giặc. Các từ ngữ được sử dụng làm vị ngữ trong vần thơ: bên, sát, chung, thành – đã thể hiện sự gắn bó thiết tha của tình tri kỉ, tình đ-ồng chí. Cái tấm chăn mỏng mà ấm áp tình tri kỉ, tình đồng chí ấy mãi mãi là kỉ niệm đẹp của người lính, không bao giờ có thể quên:

“Ôi núi thẳm rừng sâu
Trung đội đã về đâu
Biết chăng chiều mưa mau
Nơi đây chăn giá ngắt
Nhớ cái rét ban đầu
Thấm mối tình Việt Bắc…”
(“Chiều mưa đường số 5” – Thâm Tâm)

Ba câu thơ tiếp theo nói đến hai người đồng chí cùng nhau một nỗi nhớ: nhớ ruộng nương, nhớ bạn thân cày, nhớ gian nhà, nhớ giếng nước, gốc đa. Hình ảnh nào cũng thắm thiết một tình quê vơi đầy:

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày,
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay,
Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính”.

Giếng nước gốc đa là hình ảnh thân thương của làng quê được nói nhiều trong ca dao xưa: “Cây đa cũ, bến đò xưa… Gốc đa, giếng nước, sân đình…”, được Chính Hữu vận dụng, đưa vào thơ rất đậm đà, nói ít mà gợi nhiều, thấm thía. Gian nhà, giếng nước, gốc đa được nhân hóa, đang đêm ngày dõi theo bóng hình anh trai cày ra trận ?

Hay “người ra lính” vẫn đêm ngày ôm ấp hình bóng quê hương ? Có cả 2 nỗi nhớ ở cả hai phía chân trời, tình yêu quê hương đã góp phần hình thành tình đồng chí, làm nên sức mạnh tinh thần để người lính vượt qua mọi thử thách gian lao, ác liệt thời máu lửa. Cùng nói về nỗi nhớ ấy, trong bài thơ “Bao giờ trở lại”, Hoàng Trung Thông viết:

“Bấm tay tính buổi anh đi,
Mẹ thường vẫn nhắc: biết khi nào về ?
Lúa xanh xanh ngắt chân đê,
Anh đi là để giữ quê quán mình.
Cây đa bến nước sân đình,
Lời thề nhớ buổi mít tinh lên đường.
Hoa cau thơm ngát đầu nương,
Anh đi là giữ tình thương dạt dào.
(…) Anh đi chín đợi mười chờ,
Tin thường thắng trận, bao giờ về anh?”

Bảy câu thơ tiếp theo ngồn ngộn những chi tiết rất thực phản ánh hiện thực kháng chiến buổi đầu! Sau 80 năm bị thực dân Pháp thống trị, nhân dân ta đã quật khởi đứng lên giành lại non sông. Rồi với gậy tầm vông, với giáo mác,… nhân dân ta phải chống lại xe tăng, đại bác của giặc Pháp xâm lược. Những ngày đầu kháng chiến, quân và dân ta trải qua muôn vàn khó khăn: thiếu vũ khí, thiếu quân trang, thiếu lương thực, thuốc men…. Người lính ra trận “áo vải chân không đi lùng giặc chinh”, áo quần rách tả tơi, ốm đau bệnh tật, sốt rét rừng, “Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi”:

“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá chân không giày…”

Chữ “biết” trong đoạn thơ này nghĩa là nếm trải, cùng chung chịu gian nan thử thách. Các chữ: “anh với tôi”, “áo anh… quần tôi” xuất hiện trong đoạn thơ như một sự kết dính, gắn bó keo sơn tình đồng chí thắm thiết cao đẹp. Câu thơ 4 tiếng cấu trúc tương phản: “Miệng cười buốt giá” thể hiện sâu sắc tinh thần lạc quan của hai chiến sĩ, hai đồng chí. Đoạn thơ được viết dưới hình thức liệt kê, cảm xúc từ dồn nén bỗng ào lên: “Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”. Tình thương đồng đội được hiểu hiện bằng cử chỉ thân thiết, yêu thương: “tay nắm lấy bàn tay”. Anh nắm lấy tay tôi, tôi nắm lấy bàn tay anh, để động viên nhau, truyền cho nhau tình thương và sức mạnh, để vượt qua mọi thử thách, “đi tới và làm nên thắng trận”.

Phần cuối bài thơ ghi lại cảnh hai người chiến sĩ – hai đồng chí trong chiến đấu. Họ cùng “đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”. Cảnh tượng chiến trường là rừng hoang sương muối. Và, một đêm đông vô cùng lạnh lẽo hoang vu giữa núi rừng chiến khu. Trong gian khổ ác liệt, trong căng thẳng “chờ giặc tới”, hai chiến sĩ vẫn “đứng cạnh bên nhau”, vào sinh ra tử có nhau. Đó là một đêm trăng trên chiến khu, một tứ thơ đẹp bất ngờ xuất hiện:

“Đầu súng trăng treo”.

Người chiến sĩ trên đường ra trận thì “ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan”. Người lính đi phục kích giặc giữa một đêm đông “rừng hoang sương muối” thì có “đầu súng trăng treo”. Cảnh vừa thực vừa mộng, về khuya trăng tà, trăng lơ lửng trên không như đang treo vào đầu súng. Vầng trăng là biểu tượng cho vẻ đẹp đất nước thanh bình. Súng mang ý nghĩa cuộc chiến đấu gian khổ hi sinh. “Đấu súng trăng treo” là một hình ảnh thơ mộng, nói lên trong chiến đấu gian khổ, anh bộ đội vẫn yêu đời, tình đồng chí thêm keo sơn gắn bó, họ cùng mơ ước một ngày mai đất nước thanh bình. Hình ảnh “Đầu súng trăng treo” là một sáng tạo thi ca mang vẻ đẹp lãng mạn của thơ ca kháng chiến, đã được Chính Hữu lấy nó đặt tên cho tập thơ – Đóa hoa đầu mùa của mình. Trăng Việt Bắc, trăng giữa núi ngàn chiến khu,trăng trên bầu trời, trăng tỏa trong màn sương mờ huyền ảo. Mượn trăng để tả cái vắng lặng của chiến trường, để tô đậm cái tư thế trầm tĩnh “chờ giặc tới”. Mọi gian nan căng thẳng của trận đánh sẽ diễn ra (?) đang nhường chỗ cho vẻ đẹp huyền diệu, thơ mộng của vầng trăng, và chính đó cũng là vẻ đẹp cao cả thiêng liêng của tình đồng chí, tình chiến đấu.

Bài thơ “Đồng chí” vừa mang vẻ đẹp giản dị, bình dị khi nói về đời sống vật chất của người chiến sĩ, lại vừa mang vẻ đẹp cao cả, thiêng liêng, thơ mộng khi nói về đời sống tâm hồn, về tình đồng chí của các anh – người lính binh nhì buổi đầu kháng chiến.

Ngôn ngữ thơ hàm súc, mộc mạc như tiếng nói của người lính trong tâm sự, tâm tinh. Tục ngữ thành ngữ, ca dao được Chính Hữu vận dụng rất linh hoạt, tạo nên chất thơ dung dị, hồn nhiên, đậm đà. Sự kết hợp giữa bút pháp hiện thực và màu sắc lãng mạn chung đúc nên hồn thơ chiến sĩ.

“Đồng chí” là bài thơ rất độc đáo viết về anh bộ đội Cụ Hồ – người nông dân mặc áo lính, những anh hùng áo vải trong thời đại Hồ Chí Minh. Bài thơ là một tượng đài chiến sĩ tráng lệ, mộc mạc và bình dị, cao cả và thiêng liêng.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 11

Bài thơ Đồng chí như là lời nói chuyện tâm tình thủ thỉ của hai người chiến sĩ trong một đêm rét chung chăn. Có hai nhân vật trữ tình là và “tôi” với những nét riêng của từng người và những nét chung của cả hai người. Một điều thú vị là nếu đem thay tất cả những chỗ của “anh” bằng “tôi” (và dĩ nhiên, “tôi” lại được thay bằng “anh”) thì cả về vần lẫn nhịp lẫn nội dung tư tưởng của bài thơ hầu như không thay đổi. Sự hoán vị ấy thực hiện được dễ dàng chính bởi vì “anh” và “tôi” rất giống nhau, vì tác giả không nhằm mục đích nói về nét riêng, nét cá thể, của “anh” và của “tòi”. Cái đích mà tác giả hướng tới là Đồng chí, là gương mặt tinh thần của đội quân cách mạng thời bây giờ. Vì thế mà khi đọc bài thơ, ta thấy có anh, có tôi, có đôi tri kỷ, có người áo rách vai, có người quần vài mảnh vá, có bàn chân không giày.

Những chi tiết thơ rất chọn lọc gợi nhớ ngay về một thời các chiến sĩ vừa rời luống cày, mảnh ruộng “áo vải chân không đi lùng giặc đánh”. Nhưng bài thơ không hề dừng lại ở những nét bề ngoài của các chiến sĩ qua “anh” qua “tôi”, nhà thơ muốn qui nạp, muốn khái quát lên những nét chung nhất cho quê hương, làng mạc, anh và tôi, dần dần gần gũi nhau, thân thiết nhau, gắn bó với nhau và hòa lẫn trong nhau. Điều này thấy rõ trong cả cấu trúc từng câu thơ và cả đoạn thơ:

Quê hương anh…
Làng tôi…

Sự sóng đôi ở cả hai câu thơ của anh và tôi dẫn đến sự gần gũi “anh với tôi” trong cùng một câu thơ, tiếp đó là đôi người – thành một đôi, nhưng là “đôi người xa lạ” – sau đó mới là “đôi tri kỷ”. Và cuối cùng sau những gắn bó “súng bên súng đầu sát bên đầu” sau những “đôi tri kỉ” là một tình cảm mới mẻ nhất thiêng liêng nhất gắn bó tất cả mọi người ĐỒNG CHÍ. Hai từ “Đồng chí” mới mẻ đó đã như là sự kết tinh, sự tụ hội những gì tốt đẹp và tinh hoa trong tình cảm xã hội của con người. Đồng chí là tri kỷ, nhưng cao hơn tri kỷ, mới hơn tri kỷ vì nó là tình cảm của một đội quân đông đảo những người chân đất áo nâu, nó là tình bạn chiến đấu của những người cách mạng.

Đoạn hai của bài thơ lại quay trở về lại những cái nét riêng, những con người gắn bó với nhau bằng tình đồng chí. Đồng chí được xây dựng từ những con người của mọi miền quê, từ một làng nghèo “đất cày lên sỏi đá” của một vùng trung du hay miền núi, tới một vùng “nước mặn đồng chua” đồng bằng ven biển. Đồng chí được hình thành trong khi kề vai sát cánh “súng bên súng đầu sát bên đầu”.

Đồng chí được thử thách bằng những thiếu thốn, bệnh tật (áo rách vai, quần vá, chân không giày, sốt run người vầng trán ướt mồ hôi.)

Đồng chí được vun đắp bởi tình cảm hậu phương (giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính). Đoạn thơ tiếp tục những chi tiết khác nhau để làm nổi bật tinh thần đồng chí của những chiến sĩ, một lần nữa “anh” và “tôi” lại hòa lẫn vào gương mặt chung của đồng chí, đồng đội:

Miệng cười buốt giá,

Chân không giày

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.

Những câu thơ không rõ chủ thể này chính là nói về đồng chí – điểm sáng ngời trong tâm hồn các chiến sĩ vô danh. Chỉ một hành động tay nắm lấy bàn tay mà biết bao ý nghĩa. Tình cảm đồng chí là thế đấy, biểu lộ rất mộc mạc, không ồn ào, nhưng lắng sâu thấm thía. Bàn tay nói lời im lặng của sự đoàn kết, sự gắn bó, sự cảm thông, và cả niềm hứa hẹn lập công.

Những dòng thơ cuối cùng như một tượng đài sừng sững cho tình cảm đồng chí thiêng liêng. Trên nền hùng vĩ của thiên nhiên, cánh rừng trải rộng, bầu trời lồng lộng, người chiến sĩ đứng với khẩu súng và vầng trăng. Đây là một hình ảnh thực trong những đêm phục kích của tác giả, nhưng chính tầm cao tư tưởng và lí tưởng chiến đấu của quân đội cách mạng đã tạo cho hình ảnh đó một vẻ đẹp khái quát, tượng trưng.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 12

Văn chương là một bức tranh muôn màu, nó hiện ra dưới ngòi bút tài hoa của người nghệ sĩ được lấy chất liệu từ hiện thực. Văn chương không bao giờ tìm đến những thứ xa xôi, hào nhoáng để mãn nhãn người đọc mà tiếp cận với người đọc bằng những thứ tình cảm chân thành, những chủ đề gần gũi. Cuộc kháng chiến chống Pháp trường kỳ không chỉ thể hiện tinh thần bất khuất của dân tộc mà nó còn phả một luồng gió mới vào văn chương đương thời. Hòa mình vào không khí ấy, Chính Hữu với “ Đồng chí” như một hiện tượng xuất sắc về đề tài người lính. Cảm nhận bài thơ “ Đồng chí”, Chính Hữu đưa bạn đọc vào thế giới hiện thực nơi núi rừng biên giới tưởng xa lạ nhưng thấm đẫm tình đồng đội bằng thứ văn chương giản dị, mộc mạc.

Không thể phủ nhận rằng, để có được hai chữ “Độc lập Tự do” dân tộc ta đã đánh đổi bằng máu và nước mắt, bằng thanh xuân tươi trẻ của cả một thế hệ qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ. Từ hiện thực đầy đau thương, mất mát hình ảnh người lính đi vào thơ ca thời thì cách mạng như một tượng đài vĩnh cửu, một nguồn cảm hứng dạt dào, vô tận không bao giờ vơi cạn và góp phần làm nên tên tuổi của nhiều thế hệ các nhà văn, nhà thơ. Và Chính Hữu là một trong số đó.

Chính Hữu tên thật là Trần Đình Đắc, một nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Thơ ông thường viết về đề tài chiến tranh và người lính bằng thứ ngôn ngữ bình dị, giọng điệu thủ thỉ tâm tình, cảm xúc dồn nén, hình tượng thơ phát sáng. “Đồng chí” là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của Chính Hữu, được trích trong tập thơ “Đầu súng trăng treo” viết vào đầu mùa xuân năm 1948 tại chiến khu Việt Bắc. Bài thơ ca ngợi tình đồng chí cao cả và thiêng liêng, gian khổ có nhau, vào sinh ra tử có nhau của những người nông dân mặc áo lính giữa thời khói lửa.

Với giọng thơ như một cách kể chuyện thủ thỉ, tâm tình cùng Ngòi bút tài hoa, ngôn ngữ giản dị, đầy tính tự nhiên Chính hữu đã đi về với xuất thân để hình thành nên tình đồng chí:

“Quê hương anh nước mặn, đồng chua,
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”.

Anh và tôi đều có xuất thân từ những người nông dân chân chất, mộc mạc. Quê hương anh và làng tôi đều nghèo khổ, là nơi “nước mặn, đồng chua”, là xứ sở “đất cày lên sỏi đá”. Mượn chất liệu dân gian để nói về quê hương của mình cùng với cấu trúc song hành, đối xứng , Chính Hữu đã thổi hồn vào để cho lời thơ đầy chân thành, chất thơ mộc mạc. Phải chăng sự đồng cảm và hiểu nhau là nhân tố, là bệ phóng cho tình đồng chí?.

“Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau”.

Cùng hoàn cảnh, cùng chung lý tưởng lớn, các anh đã bước chân vào con đường đầy gian nan nhưng cũng rất đỗi hào hùng. Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trường kỳ là một cái duyên để cho các anh gặp gỡ, để cho những trái tim nồng nàn yêu nước có dịp hội tụ, đưa các anh từ những người nông dân chân lấm tay bùn xa lạ, chẳng hề thân quen thành những người bạn tri kỷ:

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ”

Hai câu thơ vừa mang ý nghĩa tả thực vừa mang ý nghĩa biểu trưng. Những người nông dân mặc áo lính ấy chiến đấu vì chính mình và sự nghiệp chung của đất nước đã xóa nhòa mọi khoảng cách về không gian, thời gian, địa vị câu thơ: “Súng bên súng, đầu sát bên đầu” đã gợi thế đứng trong đêm hành quân. Họ luôn sát cánh bên nhau trong mọi khó khăn, nguy hiểm. “Súng bên súng, đầu sát bên đầu” thì chung rất nhiều, không chỉ gần nhau về không gian địa lý mà còn là chung suy nghĩ, chung lý tưởng cách mạng. Tố Hữu cũng đã nói đến tình cảm người lính trong tập thơ Việt Bắc

Thương nhau chia củ sắn lùi
át cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng

Câu thơ 7, 8 rút ngắn với hai từ “đồng chí” như nghẹn lại như cái choàng vai tin cậy, như một dáng đứng vững chãi thu về một tâm điểm của sức mạnh niềm tin rắn rỏi .Xúc động xen lẫn tự hào khi nói về tình đồng chí cao cả thiêng liêng, cùng chung lý tưởng chiến đấu những người nông dân nồng nàn lòng yêu nước, thiết tha mong hai chữ độc lập tự do cho dân tộc. Chính Hữu đã thật tài tình khi sử dụng các từ ngữ như bên, sát, chung, thành đã thể hiện sự gắn bó thiết tha của tình tri kỷ, tình đồng chí.

Những người lính ra đi có cùng chung xuất thân, hoàn cảnh. Vì vậy nỗi nhớ, động lực của các anh nơi tiền tuyến mưa bom bão đạn đều có chung hai chữ quê hương, từ đó làm thắm đượm thêm tình đồng chí:

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày,
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính…...

Nếu hình ảnh người lính trí thức trong “Tây tiến” của Quang Dũng ra đi từ mảnh đất ngàn năm văn hiến sẽ nhớ về dáng Kiều thơm thì người lính trong thơ Chính Hữu lại nhớ về giếng nước, mái đình, gốc đa. Những chất liệu, hình ảnh dân gian “Cây đa cũ, bến đò xưa… …”, được Chính Hữu sử dụng một cách đầy tinh tế, điêu luyện, đưa vào thơ rất đậm đà, nói ít mà gợi nhiều, đong đầy nỗi nhớ quê hương của chàng trai mặc áo lính. Hai nỗi nhớ ở cả tiền tuyến và hậu phương, tình yêu quê hương và sự đồng cảm nơi xuất thân đã làm thắm đượm thêm hai chữ “ Đồng chí” , là nhân tố góp phần làm nên sức mạnh tinh thần để người lính vượt qua mọi thử thách gian lao, thậm chí là đánh cược cả sinh mạng nơi tuyền tuyến mưa bom bão đạn.

Tình đồng chí, đồng đội trong thời kì kháng chiến chống Pháp như một nguồn cảm hứng dồi dào để các nhà thơ, nhà văn chắp bút. Và trong gian khổ, vẻ đẹp của tình người ấy tỏa ra một nguồn sáng hơn bao giờ hết:

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi

Giờ đây, tác giả đã đưa vào câu thơ hàng loạt những chi tiết đầy tính chân thực. Đó là áo rách, quần vá, chân không giày. Câu thơ hiện lên bao sự gian khổ, thiếu thốn về vật chất của những người lính trong cuộc kháng chiến giành độc lập cho dân tộc. Không những thế, nó còn là căn bệnh sốt rét rừng kinh niên mà người lính phải chịu đựng. Trong bài thơ “Tây Tiến”, Quang Dũng cũng từng nói đến căn bệnh này

Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá giữ oai hùm

Nhưng trong cùng khổ, với việc sử dụng thế đối xứng tôi – anh, Chính Hữu đã gợi lên sự đồng cảm, chia sẻ của người lính sát cánh bên nhau:

Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá chân không giày..
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay

Những câu thơ tưởng chừng như là kể, là tả nhưng đến câu thơ “ Thương nhau tay nắm lấy bàn tay” nó không còn là kể, là tả nữa. Nó có gì đó một chút ngượng ngùng, vụng về trong tình cảm chân thật của người lính Cái hay của tứ thơ là sự lặp lại của những cặp đối xứng so sánh thật hồn nhiên “Tôi – anh”, “Quần – áo”, “Cười buốt giá – Chân không giày”. Hình ảnh người lính- đồng chí được nâng dần lên từ sự gian khó thiếu thốn bao nhiêu thì vẻ đẹp tâm hồn càng được nâng lên bấy nhiêu

Ba câu thơ cuối là một bức tranh đẹp nhất, hoàn hảo nhất về hình ảnh người lính:

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo

Trong bức tranh ấy, nổi bật lên trên nền rừng hoang sương muối là sự kết hợp của ba hình ảnh: người lính, khẩu súng và vầng trăng. Nó tạo nên một khung cảnh vừa hiện thực, vừa lãng mạn. Cái hiện thực khốc liệt của chiến tranh nơi rừng núi hoang vu, khắc nghiệt của thời tiết khi phải chịu cái rét thấu xương như hàng ngàn mũi dao đâm vào da thịt, khi mà cái chết đang cận kề bên mình người lính vẫn ung dung, bình thản cùng nhau “ chờ giặc tới”. Cách nói của Chính Hữu không chỉ cho ta thấy rõ hơn hoàn cảnh của cuộc chiến mà còn sáng ngời tinh thần chiến đấu của chú bộ đội cụ Hồ. Và trong không gian ấy, nhà thơ đã có một phát hiện rất thi vị:

“Đầu súng trăng treo”.

Đây có lẽ là câu thơ hay nhất, lan tỏa nhất khi viết về anh bộ đội cụ Hồ của Chính Hữu. Lấy chất liệu từ hiện thực, người lính đứng gác trong tư thế chủ động, súng chĩa lên trời trong một đêm khuya tĩnh mịch. Hai hình ảnh mang đầy tính đối lập. Súng là biểu tượng của cuộc chiến đấu gian khổ, hy sinh nơi hiểm trở; trăng là biểu tượng của một sự yên bình – điều mà những người lính đang mong mỏi hướng tới. “Đấu súng trăng treo” là một hình ảnh đầy thi vị, trong cuộc chiến gian khổ, thậm chí phải hy sinh cả tính mạng của mình cho nền độc lập của Tổ quốc, họ vẫn bình thản, lạc quan, yêu đời. Họ cùng mơ ước một ngày mai đất nước thanh bình. Dù trong rừng hoang sương muối đêm tối và biết bao hiểm nguy, người lính thời kháng chiến chống Pháp vẫn mở rộng tâm hồn để cảm nhận hình ảnh đẹp đẽ của vầng trăng treo trên đầu mũi súng. Hình ảnh “Đầu súng trăng treo” là một hình ảnh đẹp nhất của Chính Hữu về người lính. Nó có thể coi là một sự đột phá thi ca mang nguồn cảm hứng,vẻ đẹp lãng mạn của thơ ca cách mạng thời kỳ đầu kháng chiến chống Pháp. Dùng hình ảnh ánh trăng để tô đậm cái tư thế bình tĩnh, chủ động “chờ giặc tới”. Mọi khó khăn, gian khổ, không khí căng thẳng của trận chiến đã lùi xa để nhường chỗ cho vẻ đẹp lung linh, huyền diệu của ánh trăng nơi rừng núi hoang sơ, hiểm trở.

Cảm nhận về bài thơ “Đồng chí”, có thể thấy Chính Hữu đã thổi một luồng gió nhẹ nhàng về tình đồng chí, đồng đội trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp đầy gian lao. Với sự kết hợp của bút pháp hiện thực và lãng mạn, ngôn ngữ bình dị, tự nhiên, sử dụng chất liệu dân gian để làm cho những lời thơ trở nên thi vị, mộc mạc. Hình ảnh người lính cụ Hồ trong lời thơ của Chính Hữu đã sáng ngời vẻ đẹp của một tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 13

Giữa những năm tháng chiến tranh khốc liệt, dọc những chiến trường đầy lửa đạn bom rơi, tình đồng đội giữa người lính cách mạng vẫn luôn đầm ấm và ngời sáng. Tác phẩm “Đồng chí” của Chính Hữu là một trong số những sáng tác thể hiện rõ điều này. Ra đời vào đầu năm 1948 sau khi tác giả cùng đồng đội tham gia chiến dịch Việt Bắc trong cuộc kháng chiến chống Pháp, bài thơ đã thể hiện một cách sâu sắc tình đồng đội, đồng chí sâu nặng giữa những người lính cách mạng. Qua đó, chúng ta thấy được bức chân dung người lính rất đỗi chân thực, giản dị nhưng hết sức cao đẹp.

Ngay từ nhan đề bài thơ, tác giả Chính Hữu đã nhấn mạnh về sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng, bởi cách gọi “đồng chí” vừa thể hiện tình chiến đấu, vừa ẩn chứa những ý niệm sâu sắc về tình thân giữa những con người có cùng chung cảnh ngộ, gắn bó keo sơn để cùng đi qua những năm tháng chiến tranh khốc liệt. Sự gắn bó máu thịt và hữu cơ giữa những người lính cầm súng được tạo dựng trên cơ sở về cảnh ngộ xuất thân và lí tưởng chiến đấu. Lời thơ giản dị, mộc mạc “Quê hương anh nước mặn đồng chua/ Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá” cùng giọng thơ thủ thỉ tâm tình đã phác họa cảnh ngộ và hoàn cảnh xuất thân của người lính. Các anh đều là những người nông dân rũ bỏ bùn đất để hội tụ trong đội ngũ kháng chiến và ngày đêm cầm chắc tay súng, và rồi giữa họ có thêm sự gắn kết về lí trí và mục đích chiến đấu cao cả:

“Súng bên súng đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!”

Mối tình tri kỉ cùng đi qua những khắc nghiệt, khó khăn của cuộc kháng chiến “đêm rét chung chăn” càng tôi luyện hơn nữa ý chí chiến đấu giữa họ, tạo nên một hình tượng độc đáo: “Súng bên súng đầu sát bên đầu”. Sự chan hòa sẻ chia mọi gian lao của họ bỗng đúc kết thành hai tiếng “Đồng chí!” thật đặc biệt và sâu lắng, thể hiện sự kết tinh một tình cảm hết sức đáng quý và đáng trân trọng. Câu thơ trở thành bản lề, là dấu gạch nối để tác giả miêu tả cụ thể về vẻ đẹp và sức mạnh của tình đồng chí.

Là những người con lên đường ra trận vì tiếng gọi của Tổ quốc, các anh đã để lại sau lưng “ruộng nương”, “Gian nhà không”- những gì thân thương nhất của “nơi chôn rau cắt rốn”. Họ đã chấp nhận hi sinh và dứt khoát đi theo lí tưởng giải phóng dân tộc với một thái độ kiên quyết nhưng những người nông dân ấy vẫn nặng lòng nhớ về quê hương, bởi tình yêu quê hương luôn quyện hòa trong tình yêu đất nước và tạo thành sức mạnh tinh thần để người lính vượt qua mọi khó khăn, gian lao thử thách ác liệt trên chiến trường:

“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Chân không giày”

Bức tranh về hiện thực tàn khốc của chiến tranh đã được tác giả Chính Hữu khắc họa thông qua những nét vẽ về những hiểm nguy về căn bệnh sốt rét và khó khăn thiếu thốn và gian khổ. Giữa những đêm đông gió lạnh nơi “rừng thiêng nước độc”, chỉ với chiếc áo đã rách vai, quần “có vài mảnh vá”, “chân không giày”, những người lính vẫn giữ vững lí tưởng chiến đấu. Hình ảnh của họ bỗng hiện lên đẹp đẽ hơn qua sự sẻ chia, sự cảm thông và tình thương dành cho nhau: “Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”. Để mạnh mẽ bước qua những gian khổ, họ đã động viên và truyền cho nhau sức mạnh tình thương bằng hành động “tay nắm lấy bàn tay” đầy xúc động. Hình ảnh đó mang ý nghĩa biểu tượng cho sự kết tinh vẻ đẹp của tình đồng chí, đồng đội:

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo”

Giữa không gian âm u, hoang vắng, lạnh lẽo và đầy hiểm nguy của núi rừng bao la, sương muối giăng kín mọi cành cây kẽ lá, người lính vẫn nắm chắc tay súng để hoàn thành nhiệm vụ chiến đấu. Họ đứng cạnh nhau để truyền cho nhau hơi ấm của tình đồng chí trong tư thế sẵn sàng đối mặt với kẻ thù một cách đầy quyết tâm. Và rồi tầm vóc của người lính bỗng trở nên kì vĩ và lớn lao hơn bao giờ hết với hình ảnh biểu tượng “Đầu súng trăng treo”. Người lính bộ đội Cụ Hồ với vũ khí chiến đấu là cây súng cùng vầng trăng cùng quyện hòa đan cài vào nhau trong mối quan hệ độc đáo. Hai hình ảnh “đầu súng” dưới mặt đất – biểu tượng của chiến đấu, của chiến tranh và “trăng” trên bầu trời khuya vắng – biểu tượng của cái đẹp, của thiên nhiên cùng đồng hiện dựa trên sự kết nối qua từ “treo” đầy thú vị. Hiện thực tàn khốc của chiến tranh không thể tiêu diệt tâm hồn lãng mạn cùng niềm vui, tin yêu và lạc quan của những người lính. Hình tượng thơ độc đáo giữa súng và trăng đã tạo nên vẻ đẹp thơ mộng của không gian và vẻ đẹp trữ tình lãng mạn của tác phẩm.

Như vậy, thông qua ngôn ngữ thơ giản dị, mộc mạc cùng những hình ảnh thơ chân thực và giàu sức gợi kết hợp giọng thơ sâu lắng, xúc động, bài thơ đã làm nổi bật vẻ đẹp của hình tượng người nông dân – chiến sĩ cách mạng với những phẩm chất của anh bộ đội Cụ Hồ. Đồng thời thể hiện rõ tình cảm giữa những người lính – tình đồng chí đầy thiêng liêng, cao đẹp luôn ngời sáng trong những năm tháng kháng chiến gian lao.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 14

Để có được nền độc lập dân tộc như ngày hôm nay, dân tộc ta đã phải trải qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ vô cùng gian nan vất vả. Và trong những ngày tháng oanh liệt hào hùng ấy, có những người chiến sĩ đã cầm bút và sáng tác nên những tác phẩm bất hủ về tình đồng chí đồng đội thiêng liêng, đó chính là Chính Hữu với tác phẩm Đồng chí đã ghi một dấu ấn sâu đậm trong nền thi ca Việt Nam.

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày,

Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh

Rét run người vầng trán ướt mồ hôi

Áo anh rách vai

Quần tôi có vài mảnh vá

Miệng cười buốt giá

Chân không giày

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”

Đoạn thơ chỉ vỏn vẹn 10 câu ngắn gọn nhưng lại khiến độc giả cảm động trước tình đồng đội, đồng chí thiêng liêng. Phải tin tưởng, thân thiết biết bao nhiêu mới có thể kể nhau nghe về nỗi lòng mình. “Anh” và “tôi” là tri âm, tri kỷ của nhau, nhờ kể về hoàn cảnh, tâm tư, tình cảm của nhau mà thêm thấu hiểu.

Thì ra, anh và tôi đều đồng điệu tâm hồn, đều gác lại chuyện cá nhân để giúp sức công cuộc lớn của Tổ quốc. Hình ảnh “ruộng nương… gửi bạn thân cày”, “gian nhà không” kết hợp với từ láy “lung lay” gợi nên sự vắng vẻ, thiếu thốn khi gia đình vắng người trụ cột. Thế nhưng, người lính đó đã quyết tâm, khẳng khái “mặc kệ” hết mọi thứ để cống hiến.

Dàn ý so sánh hình ảnh người lính trong bài thơ về tiểu đội xe không kính và đồng chí

So sánh hình ảnh người lính trong bài thơ về tiểu đội xe không kính và đồng chí

Ở nhà, có những người vẫn luôn mong ngóng người lính sớm thắng trận trở về. Hình ảnh “giếng nước gốc đa nhớ người ra lính” sử dụng biện pháp ẩn dụ nhân hóa, “giếng nước gốc đa” ở đây là chủ thể trữ tình của câu thơ, dùng để chỉ về gia đình, làng xóm, những hậu phương vững chắc nhất. Họ cũng chính là động lực để người chiến sĩ nỗ lực nhiều hơn nữa. Và trong tim mỗi người chiến sỹ vô cùng nhớ đến gia đình mình. Bởi vậy nên họ nương tựa vào nhau, thông cảm cho hoàn cảnh chung ấy, cùng nhau cố gắng hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.

Cảm nhận về 10 câu giữa bài đồng chí, ta thấy bằng bút pháp hiện thực, người đọc còn được cảm nhận một cách chân thực những vất vả, đau đớn mà người lớn phải gánh chịu. Họ phải sống trong hoàn cảnh vô cùng khốc liệt, khó khăn, sống trong núi rừng rậm rạp.

Những đêm canh gác, gió lạnh như cắt vào da thịt. Không chỉ vậy, rừng rậm nhiệt đới Việt Nam nổi tiếng với căn bệnh sốt rét. Nó hành hạ người chiến sỹ cả về thể xác lẫn tinh thần “rét run người, vầng trán ướt mồ hôi”. Hình ảnh đối lập “rét run”, “ướt mồ hôi” như khắc họa một cách chân thực hơn nữa vất vả mà người lính phải gánh chịu. Chính nhà thơ Quang Dũng cũng nhói lòng nhắc về hình tượng người lính đang mắc phải căn bệnh sốt rét trong bài thơ “Tây Tiến”:

“Tây Tiến người đi không mọc tóc

Quân xanh màu lá giữ oai hùm”

Chỉ như vậy thôi cũng đủ để hiểu, người lính phải gian khổ ra sao. Rất may mắn là ở đây, họ còn có bàn tay đồng đội thăm nom, chăm sóc.

Quân đội ta ngày xưa thiếu thốn về vật chất đủ điều, những vật dụng cơ bản nhất như tấm áo, đôi giày cũng không đầy đủ. Hình ảnh “áo anh rách vai”, “quần tôi có nhiều mảnh vá” là hình ảnh sóng đôi, vừa lột tả sự khó khăn, thiếu thốn, vừa thấy được sự gắn bó keo sơn của cả hai. Hai hình tượng thơ bổ sung cho nhau rồi hòa lại làm một. Tình đồng chí cũng không là tình cảm trữ tình tượng trưng nữa mà hiện hữu thành mảnh vá, cái áo, cái quần.

Cảm nhận về 10 câu giữa bài đồng chí ta thấy dẫu vất vả, cơ cực là thế, cái miệng cười buốt giá trong đêm đen gợi cho người đọc nhiều suy tư. Dường như người lính ấy đã được truyền cho thứ tình cảm, động lực ấm áp, nụ cười tuy cảm nhận được sự giá buốt của cái lạnh, cũng là đang gửi gắm một nguồn động lực lớn lao. Đây cũng chính là biểu trưng cho tinh thần lạc quan, yêu đời đập tan mọi mệt nhọc. Những người lính chỉ cần thương lấy nhau, đoàn kết, nương tựa vào nhau “Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”. một chiếc siết tay mạnh mẽ vừa là lời chúc, lời cảm ơn đồng thời nhằm truyền động lực cho nhau.

Ngòi bút hiện thực mới mẻ, hình ảnh thơ độc đáo, nhịp điệu nhẹ nhàng mang lại cho độc giả sự lay động trước tình cảm những chiến sĩ dành cho nhau. Có lẽ, trải qua càng nhiều lần như thế, họ càng gắn bó, thương yêu và đồng hành với nhau trên chặng đường phía trước, môi luôn nở nụ cười,

Không chỉ ở thời chiến mới có những tình cảm tri kỷ đẹp, chân thành như vậy. Ngay cả ở thời đại ngày nay, chúng ta cần biết trân trọng những người bạn đã luôn đồng hành, sát cánh với mình vượt qua mọi khó khăn, gian khổ. Cảm nhận về 10 câu thơ giữa bài “Đồng chí” hy vọng sẽ truyền đến bạn nguồn cảm hứng bất tận để xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp bên cạnh mình!

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 15

Lịch sử nước ta đã đi qua biết bao thăng trầm biến cố. Mỗi lần biến động là mỗi lần dân ta sít gần lại nhau hơn, cùng nhau vì mục đích cao cả chung. Đó là những năm tháng hào hùng, khí thế của dân tộc ta trong cuộc chiến đấu tranh chống Pháp, chống Mĩ vĩ đại. Giữa những đau thương chiến đấu, cuộc chiến còn góp phần đắp xây nên mối quan hệ giữa những người lính với nhau. Cho nên không có gì khó hiểu khi vào năm 1948, tác phẩm ” Đồng Chí” của nhà thơ Chính Hữu lại tạo nên một sự bùng nổ, lan truyền rộng khắp trong giới quân đội. Bài thơ “Đồng chí” ca ngợi tình đồng đội gian khổ có nhau, vào sinh ra tử có nhau của các anh bộ đội Cụ Hồ, những người nông dân yêu nước đi bộ đội đánh giặc trong nhữg năm đầu gian khổ thời chín năm kháng chiến chống Pháp. Chính bài thơ đã khơi dậy những xúc động mãnh mẽ trong lòng nhiều thế hệ.

Trong bài thơ “Đồng Chí”, Chính Hữu đã khắc hoạ thành công cái chất hiền lành, tình nghĩa mộc mạc mà dung dị cũng như tình đồng chí, đồng đội thiêng liêng cao cả của những người lính nông dân áo vải. Từ moi miền quê trên dải đất quê hương, những con người xa lạ bỗng đứng lên theo tiếng gọi của Tổ Quốc, cùng họp lại với nhau, trở thành một con người mới: Người Lính. Họ là những người nông dân từ những vùng quê lam lũ đói nghèo, quanh năm chỉ biết đến con trâu mảnh ruộng, các anh giã từ quê hương lên đừơng chiến đấu:

“Quê hương anh nước mặn đồng chua

Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá

Không hẹn mà nên, các anh đã gặp nhau tại một điểm là tình yêu quê hương đất nước. Từ những người “xa lạ” rồi thành “đôi tri kỉ”, về sau thành “đồng chí”. Câu thơ biến hoá 7,8 từ rồi rút lại, nén xuống 2 từ cảm xúc vần thơ như dồn tụ lại, nén chặt lại. Những ngày đầu đứng dưới lá quân kì: “Anh với tôi đôi người xa lạ-Tự phương trời chẳng hen quen nhau”. Đôi bạn gắn bó với nhau bằng bao kỉ niệm đẹp:

“Súng bên súng đầu sát bên đầu

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ

Ngày cùng chung nhiệm vụ chiến đấu vai kề vai, súng bên súng, chia nhau gian khổ, nguy hiểm, đêm đắp chung một chiếc chăn chịu rét. Đắp chung chăn trỏ thành biểu tượng của tình thân hữu, ấm cúng ruột thịt. Những cái chung đã biến những con người xa lại thành đôi tri kỉ. Sự đồng cảnh, đồng cảm và hiểu nhau là cơ sở, là cái gốc để làm nên tình bạn, tình đồng chí.

Tấm lòng của họ đối với đất nước thật càm động khi giặc đến các anh đã gửi lại người bạn thân mảnh ruộng chưa cày, mặc kệ những gian nhà bị gió cuốn lung lay để ra đi kháng chiến . Bình thường vậy thôi, nhưng nếu không có một tình yêu đất nước sâu nặng không thể có một thái độ ra đi như vậy.

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày

Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay “

Họ đứng lên chiến đấu chỉ vì một lẽ giản dị: yêu nuớc Tình yêu đất nước, ý thức dân tộc là máu thịt, là cuộc đời họ, bởi vậy, nông dân hay trí thức chỉ mới nghe tiếng đau thương của quê hương, họ sẽ bỏ lại tất cả, cả ruộng nương, xóm làng. Chỉ đến khi ở nơi kháng chiến người lính nông dân áo vải lại trở mình, lòng lại bận tâm lo lắng về mảnh ruộng chưa cày, với căn nhà bị gió lung lay. Nỗi nhớ của các anh là thế: cụ thể nhưng cảm động biết bao. Người lính luôn hiểu rằng nơi quê nhà người mẹ già, ngừơi vợ trẻ cùng đám con thơ đang trông ngóng anh trở về:

“Giếng nước gốc đa, nhớ người ra lính.”

Trong những tâm hồn ấy, hẳn sự ra đi cũng đơn giản như cuộc đời thường nhật, nhưng thực sự hành động ấy là cả một sự hy sinh cao cả. Cả cuộc đời ông cha gắn với quê hương ruộng vườn, nay lại ra đi cũng như dứt bỏ đi nửa cuộc đời mình.

Cảm nhận về bài thơ “Đồng chí”, có thể thấy Chính Hữu đã thổi một luồng gió nhẹ nhàng về tình đồng chí, đồng đội trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp đầy gian lao. Với sự kết hợp của bút pháp hiện thực và lãng mạn, ngôn ngữ bình dị, tự nhiên, sử dụng chất liệu dân gian để làm cho những lời thơ trở nên thi vị, mộc mạc. Hình ảnh người lính cụ Hồ trong lời thơ của Chính Hữu đã sáng ngời vẻ đẹp của một tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 16

Có một đề tài người lính xuyên suốt văn học Việt Nam thời kì kháng chiến, có một bìa thơ vẫn vang vọng mãi tiếng đồng đội thân thương. Bài thơ ” Đồng Chí” của Chính Hữu đến với người đọc một cách nhẹ nhàng mà sâu lắng, tạo cho ta dư âm sâu sắc về hình ảnh những anh lính thời kì chống Pháp với một tinh thần đầy quyết tâm giành độc lập cho quê nhà. Đặc biệt 13 câu thơ cuối bài đã gây ấn tượng sâu sắc với người đọc về tình đồng chí, đồng đội cao đẹp và gắn bó sâu đậm của người lính.

“Đồng chí” là bài thơ hay nhất của Chính Hữu viết về người nông dân mặc áo lính trong những năm đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Bài thơ được viết vào đầu xuân 1948, sau chiến thắng Việt Bắc thu đông 1947, nó đã đi qua một hành trình nửa thế kỉ làm sang trọng một hồn thơ chiến sĩ của Chính Hữu.

Hai mươi dòng thơ, với ngôn ngữ bình dị, giọng điệu thủ thỉ tâm tình, cảm xúc dồn nén, hình tượng thơ phát sáng,bài thơ “Đồng chí” ca ngợi tình đồng đội gian khổ có nhau, vào sinh tử có nhau của các anh bộ đội Cụ Hồ, những người nông dân yêu nước đi bộ đội đánh giặc trong những năm đầu gian khổ thời 9 năm kháng chiến chống Pháp (1946-1954).

Hai câu thơ đầu cấu trúc song hành, đối xứng làm hiện lên hai “gương mặt” người chiến sĩ rất trẻ, như đang tâm sự cùng nhau.Quê hương anh và làng tôi đều nghèo khổ, là nơi “nước mặn, đồng chua”, là xứ sở “đất cày lên sỏi đá”. Mượn tục ngữ, thành ngữ để nói về làng quê, nơi chôn nhau cắt rốn thân yêu của mình, Chính Hữu đã làm cho lời thơ bình dị, chất thơ mộc mạc, đáng yêu như tâm hồn người trai cày ra trận đánh giặc. Sự đồng cảnh, đồng cảm và hiểu nhau là cơ sở, là cái gốc làm nên tình bạn, tình đồng chí sau này.

Năm câu thơ tiếp theo nói lên một quá trình thương mến: từ “đôi người xa lạ” rồi “thành đôi tri kỉ”, về sau kết thành “đồng chí”. Câu thơ biến hóa, 7, 8 từ rồi rút lại, nén xuống 2 từ, cảm xúc vần thơ như dồn tụ lại, nén chặt lại. Những ngày đầu đứng dưới lá quân kì: “Anh với tôi đôi người xa lạ – Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau”. Đôi bạn gắn bó với nhau bằng bao kỉ niệm đẹp. Chia ngọt sẻ bùi mới “thành đôi tri kỉ”. “Đôi tri ki” là đôi bạn rất thân, biết bạn như biết mình. Bạn chiến đấu thành tri kỉ, về sau trở thành đồng chí! Câu thơ 7, 8 từ đột ngột rút ngắn lại hai từ “đồng chí” làm diễn tả niềm tự hào xúc động ngân nga mãi trong lòng. Xúc động khi nghĩ về một tình bạn đẹp. Tự hào về mối tình đồng chí cao cả thiêng liêng, cùng chung lí tưởng chiến đấu của những người binh nhì vốn là những trai cày giàu lòng yêu nước ra trận đánh giặc.

Bảy câu thơ tiếp theo ngồn ngộn những chi tiết rất thực phản ánh hiện thực kháng chiến buổi đầu! Sau 80 năm bị thực dân Pháp thống trị, nhân dân ta đã quật khởi đứng lên giành lại non sông. Rồi với gậy tầm vông, với giáo mác,… nhân dân ta phải chống lại xe tăng, đại bác của giặc Pháp xâm lược. Những ngày đầu kháng chiến, quân và dân ta trải qua muôn vàn khó khăn: thiếu vũ khí, thiếu quân trang, thiếu lương thực, thuốc men…. Người lính ra trận “áo vải chân không đi lùng giặc chinh”, áo quần rách tả tơi, ốm đau bệnh tật, sốt rét rừng, “Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi”:

“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,

Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.

Áo anh rách vai

Quần tôi có vài mảnh vá

Miệng cười buốt giá chân không giày…”

Chữ “biết” trong đoạn thơ này nghĩa là nếm trải, cùng chung chịu gian nan thử thách. Các chữ: “anh với tôi”, “áo anh… quần tôi” xuất hiện trong đoạn thơ như một sự kết dính, gắn bó keo sơn tình đồng chí thắm thiết cao dẹp. Câu thơ 4 tiếng cấu trúc tương phản: “Miệng cười buốt giá” thể hiện sâu sắc tinh thần lạc quan của hai chiến sĩ, hai đồng chí. Đoạn thơ được viết dưới hình thức liệt kê, cảm xúc từ dồn nén bỗng ào lên: “Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”. Tình thương đồng đội được hiểu hiện bằng cử chỉ thân thiết, yêu thương: “tay nắm lấy bàn tay”. Anh nắm lấy tay tôi, tôi nắm lấy bàn tay anh, để động viên nhau, truyền cho nhau tình thương và sức mạnh, để vượt qua mọi thử thách, “đi tới và làm nên thắng trận”.

Phần cuối bài thơ ghi lại cảnh hai người chiến sĩ – hai đồng chí trong chiến dấu. Họ cùng “đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”. Cảnh tượng chiến trường là rừng hoang sương muối. Và, một đêm đông vô cùng lạnh lẽo hoang vu giữa núi rừng chiến khu. Trong gian khổ ác liệt, trong căng thẳng “chờ giặc tới”, hai chiến sĩ vẫn “đứng cạnh bên nhau”, vào sinh ra tử có nhau. Đó là một đêm trăng trên chiến khu, một tứ thơ đẹp bất ngờ xuất hiện:

“Đầu súng trăng treo”.

Người chiến sĩ trên đường ra trận thì “ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan”. Người lính đi phục kích giặc giữa một đêm đông “rừng hoang sương muối” thì có “đầu súng trăng treo”. Cảnh vừa thực vừa mộng, về khuya trăng tà, trăng lơ lửng trên không như đang treo vào đầu súng. Vầng trăng là biểu tượng cho vẻ đẹp đất nước thanh bình. Súng mang ý nghĩa cuộc chiến đấu gian khổ hi sinh. “Đấu súng trăng treo” là một hình ảnh thơ mộng, nói lên trong chiến đấu gian khổ, anh bộ đội vẫn yêu đời, tình đồng chí thêm keo sơn gắn bó, họ cùng mơ ước một ngày mai đất nước thanh bình. Hình ảnh “Đầu súng trăng treo” là một sáng tạo thi ca mang vẻ đẹp lãng mạn của thơ ca kháng chiến, đã được Chính Hữu lấy nó đặt tên cho tập thơ – Đóa hoa đầu mùa của mình. Trăng Việt Bắc, trăng giữa núi ngàn chiến khu,trăng trên bầu trời, trăng tỏa trong màn sương mờ huyền ảo. Mượn trăng để tả cái vắng lặng của chiến trường, để tô đậm cái tư thế trầm tĩnh “chờ giặc tới”. Mọi gian nan căng thẳng của trận đánh sẽ diễn ra (?) đang nhường chỗ cho vẻ đẹp huyền diệu, thơ mộng của vầng trăng, và chính đó cũng là vẻ đẹp cao cả thiêng liêng của tình đồng chí, tình chiến đấu.

Bài thơ “Đồng chí” vừa mang vẻ đẹp giản dị, bình dị khi nói về đời sống vật chất của người chiến sĩ, lại vừa mang vẻ đẹp cao cả, thiêng liêng, thơ mộng khi nói về đời sống tâm hồn, về tình đồng chí của các anh – người lính binh nhì buổi đầu kháng chiến.

Ngôn ngữ thơ hàm súc, mộc mạc như tiếng nói của người lính trong tâm sự, tâm tinh. Tục ngữ thành ngữ, ca dao được Chính Hữu vận dụng rất linh hoạt, tạo nên chất thơ dung dị, hồn nhiên, đậm đà. Sự kết hợp giữa bút pháp hiện thực và màu sắc lãng mạn chung đúc nên hồn thơ chiến sĩ.

“Đồng chí” là bài thơ rất độc đáo viết về anh bộ đội Cụ Hồ – người nông dân mặc áo lính, những anh hùng áo vải trong thời đại Hồ Chí Minh. Bài thơ là một tượng đài chiến sĩ tráng lệ, mộc mạc và bình dị, cao cả và thiêng liêng.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 17

Văn chương giống như một cây bút đa màu, nó vẽ lên bức tranh cuộc sống bằng những gam màu hiện thực. Văn chương không bao giờ tìm đến những chốn xa hoa mĩ lệ để làm mãn nhãn người đọc, nó tiếp cận hiện thực và tiếp nhận thứ tình cảm chân thật không giả dối. Người nghệ sĩ đã dùng cả trái tim mình để đưa bạn đọc trở lại với đời thực để cùng lắng đọng, cùng sẻ chia. Phân tích bài thơ Đồng Chí, Chính Hữu đã dẫn bạn đọc vào bức tranh hiện thực nơi núi rừng biên giới nhưng thấm đẫm tình đồng chí đồng đội bằng thứ văn giản dị, mộc mạc.

Khi nhắc đến Chính Hữu, ta thường nhắc đến một nhà thơ chiến sĩ trưởng thành trong kháng chiến chống Pháp.Tác phẩm của ông thường viết về chiến tranh và hình ảnh người lính với những ngôn từ hàm súc, giản dị. Bài thơ “Đồng chí” là một trong những bài thơ tiêu biểu và thành công nhất của ông. Bài thơ được viết và in lần đầu trên một tờ báo đại đội ở chiến khu Việt Bắc (1948), dựa trên những trải nghiệm của Chính Hữu cùng đồng chí đồng đội trong chiến dịch Việt Bắc thu đông (1947), đánh bại cuộc tấn công quy mô lớn của thực dân Pháp vào cơ quan đầu não của ta.

Bằng những câu thơ tự do, ngôn từ giản dị, bài thơ thể hiện ấn tượng hình ảnh người lính thời kì đầu chống Pháp và tình đồng chí đồng đội thắm thiết, keo sơn giữa các anh.

Ngòi bút tài hoa của chính hữu cùng với những câu thơ tự do, giọng thủ thỉ tâm tình, ngôn ngữ giản dị, một cách tự nhiên Chính hữu đã từ từ dẫn người đọc đến với cơ sở hình thành tình đồng chí:

“Quê hương anh nước mặn đồng chua

Làng tôi nghèo đất cày sỏi đá”

Hai câu đầu với cấu trúc câu thơ song hành, thành ngữ dân gian “nước mặn đồng chua”, cách nói sáng tạo từ tục ngữ “đất cày lên sỏi đá”, giọng thơ thủ thỉ tâm tình gợi cảnh hai người lính đang ngồi kể cho nhau nghe về quê hương mình. Đó là những vùng quê nghèo khó, lam lũ: một người ở miền biển “nước mặn đồng chua”, một người ở miền trung du “đất cày lên sỏi đá”. Phải chăng chính nguồn gốc xuất thân của các anh đã làm nên bệ phóng cho tình đồng chí?

“Anh với tôi đôi người xa lạ

Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau

Súng bên súng, đầu sát bên đầu

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ

Đồng chí!”

Đồng hoàn cảnh, chung lý tưởng đánh giặc cứu nước, các ạnh đã tham gia đội ngũ bộ đội kháng chiến. Cuộc kháng chiến chống Pháp trường kì của dân tộc chính là nơi hội tụ trái tim những người con yêu nước, đã đưa các anh từ lạ thành quen “anh với tôi đôi người xa lạ, tự phương trời chẳng hẹn quen nhau”

Có lẽ chung cuộc sống chiến đấu gian khổ bên chiến hào vì độc lập tự do của dân tộc, đã từ khi nào các anh trở thành tri kỉ của nhau :

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”

Hai câu thơ vừa mang ý nghĩa tả thực vừa mang ý nghĩa biểu trưng. Câu thơ: “súng bên súng, đầu sát bên đầu” đã gợi lên tư thế của người lính trong đêm phục kích. Họ luôn sát cánh bên nhau trong mọi khó khăn, nguy hiểm. “Súng bên súng” là chung nhiệm vụ, chung hành động; “đầu sát bên đầu” là chung chí hướng, chung lí tưởng. Chính Hữu đã dung các từ “sát, bên, chung” gợi sự chia sẻ của người lính, ý hợp tâm giao. Hình ảnh “đêm rét chung chăn” là một hình ảnh đẹp, đầy ý nghĩa, đã cho ta thấy được sự sẻ chia những thiếu thốn gian lao trong cuộc đời người lính. Cũng sự sẻ chia ấy, Tố Hữu từng viết:

“Thương nhau chia củ sắn lùi

Bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng

Tấm chăn tuy mỏng nhưng ấm tình đồng chí, đồng đội mà người lính không thể nào quên. Nó đã vun đắp lên tình đồng chí của các anh, cái tình ấy ngày một thắm thiết, càng đậm sâu. Các anh giờ đây không chỉ là tri kỉ than thiết của nhau mà đẫ trở thành những người “đồng chí”.

“Đồng chí!” Là một câu đặc biệt như một bản lề khép mở: khép lại cơ sở hình thành tình đồng chí và mở ra biểu hiện sức mạnh của tình đồng chí. Nó như nốt nhấn trên bản đàn, buộc người đọc phải dừng lại suy nghĩ về ý nghĩa mà nó gợi ra. Đó là tiếng gọi thiêng liêng của những người có chung chí hướng lí tưởng vang lên từ sâu thẳm tâm hồn người lính. Tình đồng chí là đỉnh cao của tình bạn, tình người, là kết tinh của mọi tình cảm, là cội nguồn sức mạnh để người lính vượt qua những tháng ngày khó khăn gian khổ. Hai tiếng “đồng chí” đơn sơ mà cảm động đến nao lòng, làm bừng sang ý nghĩa của cả đoạn thơ và bài thơ.

Mười câu thơ tiếp theo vẫn là những câu thơ tự do, ngôn từ giản dị, mộc mạc cho người đọc thấy được biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí.

Trải qua những khó khắn nơi chiến trường, tình đồng chí đã giúp các anh có được sự cảm thông, thấu hiểu nỗi lòng, tình cảm của nhau .Những lúc ngồi cận kề bên nhau, các anh đã kể cho nhau nghe chuyện quê nhà đầy bâng khuâng, thương nhớ :

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày

Gian nhà không mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”

Ba câu thơ với giọng thủ thỉ tâm tình cùng những hình ảnh giản dị quen thuộc cho thấy những người lính vốn là những người nông dân quen chân lấm tay bùn, gắn bó với căn nhà thửa ruộng. Nhưng khi tổ quốc cần, các anh sẵn sàng từ bỏ những gì thân thuộc nhất để ra đi làm nhiệm vụ: ruộng nương gửi bạn thân cày, để mặc căn nhà trống trải đang cần người sửa mái “mặc kệ” vốn chỉ thái dộ thờ ơ vô tâm của con người, nhưng trong lời thơ của Chính Hữu lại thể hiện được sự quyết tâm của người lính khi ra đi. Các anh ra đi để lại tình yêu quê hương trrong tim mình, để nâng lên thành tình yêu Tổ quốc. Đó cũng là sự quyết tâm chung của cả dân tộc, của cả thời đại. Tuy quyết tâm ra đi nhưng trong sâu thẳm tâm hồn các anh, hình ảnh quê hương vẫn in đậm, vẫn hằn lên nỗi nhớ thân thương: “giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”. Hình ảnh hoán dụ cũng với nghệ thuật nhân hóa, Chính Hữu đã tạo ra nỗi nhớ hai chiều: quê hương – nơi có cha mẹ, dân làng luôn nhớ và đợi chờ các anh, các anh – những người lính luôn hướng về quê hương với bao tình cảm sâu nặng. Có lẽ chính nỗi nhớ ấy đã tiếp thêm cho các anh sức mạnh để các anh chiến đấu dành lại độc lập cho dân tộc.

Không chỉ thấu hiểu, cảm thông, các anh còn sẻ chia những thiếu thốn, gian lao và niềm vui bên chiến hào chiến đấu:

“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh

Rét run người vầng trán ướt mồ hôi
Áo anh rách vai

Quần tôi có vài mảnh vá

Miệng cười buốt giá

Chân không giày

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”

Đoạn thơ với bút pháp hiện thực, hình ảnh sóng đôi đối xứng “anh – tôi”, “áo anh – quần tôi” tạo được sự gắn kết của những người đồng chí luôn kề vai sát cánh, đồng cam cộng khổ bên nhau. Trong thiếu thốn, các anh đã cùng chia sẻ ốm đau bệnh tật, cũng trải qua những cơn sốt rét rừng ghê gớm, cùng chia sẻ những thiếu thốn về vật chất, bằng niềm lạc quan “miệng cười buốt giá”, bằng tình yêu thương gắn bó “thương nhau tay nắm lấy bàn tay”. Hình ảnh “miệng cười buốt giá” gợi nụ cười lạc quan bừng lên trong giá lạnh xua tan đi sự khắc nghiệt của chiến trường. Các anh nắm tay nhau để chuyền cho nhau hơi ấm, để động viên nhau vượt qua khó khăn gian khổ. Thật hiếm khi thấy cái bắt tay nào nồng hậu đến vậy!

Chính Hữu bằng những nét vẻ giản dị mộc mạc đã vẽ lên bức tranh tuyệt đẹp ngay giữa một hoàn cảnh đầy khắc nghiệt: bức tranh người lính đứng gác giữa núi rừng biên giới trong đêm khuya:

“Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo.”

Đêm nay cũng như bao đêm khác, các anh phục kích chờ giặc, chuẩn bị cho trận đánh giành thắng lợi cuối cùng trong chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947, một đêm đã đi vào lịch sử khiến người lính không thể nào quên. Các anh phục kích chủ động chờ giặc trong hoàn cảnh đầy khắc nghiệt: “rừng hoang sương muối”

“Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”. Các anh chờ giặc tới là chờ giây phút hồi hộp căng thẳng khi ranh giới của sự sống cái chết rất mong manh. Từ “chờ” đã thể hiện được tư thế chủ động của người lính trong đêm phục kích cũng là tư thế chủ động của toàn dân ta sau chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947.

Khép lại bài thơ là hình ảnh tuyệt đẹp và thi vị, một phát hiện của người lính trong chính đêm phục kích của mình: “đầu súng trăng treo”. Câu thơ gợi từ hiện thực: đêm về khuya, người lính đứng gác trong tư thế chủ động, súng chĩa lên trời, trăng lên cao, ánh trăng trên đầu súng khiến các anh tưởng như trăng đang treo trên đầu súng của mình. Súng là biểu tương của cuộc chiến đấu đầy gián khổ, hi sinh mà người lính đang trải qua, trăng là biểu tượng của cuộc sống hòa bình trong tương lai mà người lính đang hướng tới. Súng là biểu tượng của người chiến sĩ, trăng là biểu tượng của thi sĩ. Súng – trăng là gần và xa, thực tại và mơ mộng, chất chiến đấu và chất trữ tình, chất chiến sĩ và chất thi sĩ, hiện thực và lãng mạn cũng tồn tại, bổ sung tô điểm cho vẻ đẹp cuộc đời người chiến sĩ. Ánh trăng dường như đang ngập tràn khắp núi rừng chiến khu, trên bầu trời và chiếu cả trong làn sương huyền ảo. Tâm hồn các anh, những người chiến sĩ cũng như ánh trăng ấy nồng hậu, lấp lánh ánh sáng lạc quan, luôn hướng về một ngày mai tươi sáng.

Như vậy, “Đồng chí” giống như một lời ca nhẹ nhàng trong trẻo về tình đồng chí đồng đội. Chính Hữu đã mang đến cho thơ ca cách mạng một giai điệu mới mẻ, một bức tranh đẹp về người lính chống Pháp. Nhà thơ đã khéo léo vận dụng ngôn ngữ bình dị, tự nhiên, những tục ngữ, thành ngữ dân gian làm cho lời thơ trở nên thi vị, mộc mạc, đi thẳng đến trái tim người đọc. Bên cạnh đó với những hình ảnh biểu trưng, những câu văn sóng đôi, ngòi bút hiện thực lãng mạn của ông đã tô điểm thêm vẻ đẹp sáng ngời của tình đồng chí.

Văn chương nghệ thuật cần đến những con người biết nhìn hiện thực bằng trái tim. Chính Hữu đã đem hiện thực vào trang viết của mình một cách tự nhiên nhưng đồng thời cũng đặt vào bức tranh ấy một viên ngọc sấng thuần khiết nhất, đó là tình đồng chí đồng đội keo sơn thắm thiết. Để rồi khi thời gian trôi qua, tác phẩm trở thành bài ca không quên trong lòng bạn đọc.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 18

Tình cảm là thứ quan trọng nhất đối với mỗi con người. Nó như dòng nước ngọt ngào chảy dọc trong ống nhựa tắm mát tâm hồn ta, tưới nước cho cái hạt giống tinh thần bên trong ta nảy nở. Thiếu đi cái ngọt ngào của tình cảm, tả sẽ chỉ như cái ống nước rỗng ruột, khô cứng, tâm hồn ta sẽ chẳng khác gì hoang mạc cằn khô nứt nẻ. Tình cảm trong chiến tranh, trong những mưa bom bão đạn, những khói lửa mịt mù lại càng đáng nhớ hơn, nó thể hiện sự gắn bó, yêu thương không điều kiện, đồng cam cộng khổ vượt qua những chông gai của cuộc chiến. Thứ tình cảm thiêng liêng ấy không gì khác chính là tình đồng chí. Nhà thơ Chính Hữu đã viết về tình cảm cao đẹp ấy, đồng thời tái hiện lài một cách chân thực hình ảnh người lính chống Pháp, qua bài thơ “Đồng chí” của ông.

Chính Hữu sáng tác thơ không nhiều nhưng trong số đó lại có những bài đặc sắc, với cảm xúc dồn nén, dồi dào, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc. Hoạt động quân đội trong suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ, là một trong số những chiến sĩ tham gia chiến đấu vì độc lập dân tộc, vì giải phóng miền Nam nên thơ ông hầu như chỉ viết về người lính và chiến tranh. Bài “Đồng chí” được ông sáng tác sau thắng lợi vẻ vang của quân ta trong chiến dịch Việt Bắc với niềm hân hoan tột độ và sự thăng hoa cảm xúc của tác giả khi nhân dân ta thắng được bọn thực dân được trang bị vũ khí hiện đại bằng tinh thần dân tộc, lòng yêu nước ngút cao và tình đồng đội, đồng chí keo sơn gắn bó. Chính điều đó đã làm cho “Đồng chí” tuy có nói về những thiếu thốn cơ cực của người lính nhưng vẫn chứa đầy sự lạc quan và ấm áp tình người. Kể về hai người lính bộ đội cụ Hồ đến từ những vùng miền khác nhau, tác phẩm đã làm nổi bật lên mối giao cảm khắng khít giữa họ khi cùng nhau đứng trên một trận tuyến, cùng chống lại một kẻ thù chung. Và cái đưa đến mối giao cảm đặc biệt giữa họ ấy, chính là tình đồng chí.

Xuyên suốt bài thơ nổi bật lên giọng thơ mộc mạc nhưng trữ tình, chân chất mà gợi cảm. Từ mỗi hình ảnh, mỗi câu thơ đều tập trung vào miêu tả tình đồng chí, tình đồng đội của những người lính. Hầu hết họ đều là nông dân, dưới ánh mặt trời rạng soi của cách mạng mới khoác lên mình màu áo quân nhân, mới ra đi tìm lại độc lập tự do cho dân tộc. Quê hương của họ đều không phải là nơi làng quê trù phú:

Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.

“Anh” đến từ vùng đất phèn nước mặn, “tôi” lại đến từ nơi có thiên nhiên cằn cỗi. Kết cấu sóng đôi, đối ứng và thành ngữ “nước mặn đồng chua” đã nói rõ tất cả về quê hương của “anh” và xóm làng của “tôi”. Hai con người khác nhau từ những nơi chốn khác nhau lại có cùng điểm chung: đều xuất thân từ miền quê nghèo khó, lam lũ. Chính điểm chung về cảnh ngộ ấy đã dẫn đến tình giai cấp giữa nhưng người bộ đội, đồng thời là mảnh đất màu mỡ cho hạt giống của tình đồng chí nảy nở, phát triển. Tiếng gọi của Tổ quốc đã đưa những con người từ mọi miền đất nước, từ các phương trời “xa lạ” đền gần nhau, để họ được cùng đứng trong một hàng ngũ quân đội, để cùng “chẳng hẹn” mà lại quen nhau:

Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,

“Anh với tôi đôi người xa lạ”. Từ đôi được tác giả sử dụng thay cho từ đồng nghĩa “hai” lại có tác dụng, có giá trị biểu đạt rất lớn. Đã là “đôi” tức là lúc nào cũng gắn bó chặt chẽ, lúc nào cũng hiểu lẫn nhau, và sợi dây tình cảm lúc nào cũng bền chặt, thắm thiết. Cách dùng từ ngữ giản dị, không hoa mĩ này của tác giả như một lời khẳng định, khẳng định tình thân, sự gắn bó giữa hai người lính, cái đẹp đẽ của tình người – tình đồng chí. “Anh với tôi” tưởng như “chẳng hẹn” nhưng thật ra là có hẹn: chung lòng yêu nước nồng nàn, chung ước mong, ý chí diệt giặc, chung trong một đơn vị; tưởng chừng “xa lạ” nhưng lại rất thân quen: đến từ hai miền quê khác nhau nhưng cùng sống trên mảnh đất Việt Nam, cùng chảy trong người dòng máu Việt Nam, là đồng bào của nhau, để rồi quen, để rồi trở thành bạn tốt:

Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.

“Tri kỉ” là người bạn tốt, người này luôn hiểu thấu tâm sự của người kia. Sự nghiệp chung của đất nước đã xóa nhòa lằn ranh địa lý, khác biệt về văn hóa, đã đưa hai con người “xa lạ” đến đứng cảnh nhau trên mặt trận, nâng tình đồng cảm giải cấp giữa họ trở thành tình tri kỉ. Giữa hai người lính đã không còn khoảng cách nữa, không còn xa lạ nữa, tất cả như hòa làm một, đằng sau những khẩu súng sát cạnh, những mái đầu tựa vào nhau, và đằng sau những tấm chăn đắp chung. Tác giả sử dụng cấu trúc sóng đôi độc đáo trong câu thơ, cùng cách miêu tả hàm súc: “Súng bên súng, đầu sát bên đầu”. Nếu như “súng bên súng” nói về cái chung về hoàn cảnh, kẻ thù, chung một trận tuyến, một khao khát độc lập tự do thì “đầu sát bên đầu” còn là cái chung về tâm tư, tình cảm, sự quyện hòa tâm hồn của đôi bạn tâm giao. Hình ảnh giàu cảm xúc đó còn cả ngợi sự đoàn kết giữa hai anh bộ đội cụ Hồ: trong chiến đấu gian khổ vẫn kề vai sát cánh, trong khó khăn đời lính thì chia cho nhau từng lời tâm sự, san sẻ cho nhau hơi ấm chung chăn trong đêm khuya giá rét. Cái chăn đắp chung ấy có lẽ không chỉ là chiếc chăn bình thường, mà là chiếc chăn của tình đồng đội, chiếc chăn ấm nồng sưởi nóng tâm hồn người lính trong cái rét buốt da thịt triền miên, cái lạnh lùng vô tình của súng ống đạn bom. Đắp chung chăn, anh và tôi cùng chia nhau hơi ấm tâm hồn, tiếp thêm cho nhau sức mạnh tinh thần để rồi thêm nữa sự mạnh mẽ, cứng rắn. Tiếng gọi quê hương mới thật tha thiết làm sao! Nó đã khiến “đôi người xa lạ” có thể trở thành “đôi tri kỉ”. Một hình ảnh đối lập đẹp đến nao lòng. Bạn tri kỉ thật sự không dễ kiếm, có khi cả đời vẫn không tìm được một ai. Vậy mà hai anh lính lại thành tri kỉ của nhau, gắn bó với nhau nhanh chóng như vậy, bất chấp chiến trường nhiều kẻ địch, đường rừng lắm chông gai. Phải chăng khi đứng giáp ranh giữa sự sống và cái chết của chiến tranh, khi quên cả bản thân mình vì lợi ích chung, con người ta mới có những tình cảm tự nhiên và sâu sắc đến vậy? Phải chăng khi đất nước hoạn nạn, đứng trước nguy cơ đánh mất độc lập tự do thì tình bạn, tình tri kỉ mới sớm nảy nở nơi hai con người “xa lạ”? Câu thơ với hình ảnh giản dị mà gợi cảm. Đắp chăn chung, hai người bộ đội đã như anh em một nhà, chia ngọt sẻ bùi, tình thân thắm thiết đến mức không thể diễn tả nổi. Nói đến cái lạnh buốt của đêm rừng nhưng người đọc vẫn cảm nhận được hơi ấm tỏa ra từ ngọn lửa mang tên “tình đồng đội” trong sâu thẳm trái tim, hơi ấm mà cả người lính lẫn người đều chẳng thể nào quên được: “Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”. Đó chính là cơ sở vững vàng, là nguồn cội của tình đồng chí.

Và, như một phép màu, sự đồng cảnh, đồng cảm, đồng giai cấp, đồng tâm tư đã hóa thành tình cảm cao quý thiêng liêng giữa hai anh, họ gọi nhau bằng cái tên chung:

Đồng chí!

Câu thơ từ bảy, tám từ đột ngột rút lại thành hai tiếng “đồng chí” tha thiết, dâng trào cảm xúc. Không chỉ đóng vai trò là tiếng gọi quân đội trang nghiêm mà đó còn là tiếng gọi chân thành từ sâu thẳm con tim người lính chiến, là tiếng gọi reo vui của hai con người cùng chung chí hướng, cùng chung lý tưởng, mục đích khi đứng dưới lá cờ Cách mạng; không chỉ là danh từ mà còn là một tính từ bộc lộ tình cảm, niềm xúc động xen lẫn lòng từ hào. Xúc động trước tình bạn tri giao cao đẹp, không lợi dụng, tính toán, hai người bạn gắn bó với nhau vô điều kiện, bởi cả hai có rất nhiều điểm chung: từ xuất thân, cảnh ngộ đến lòng căm giặc đến chung một tình cảm, một tấm chăn. Tự hào khi tình cảm cao đẹp nay đã được nâng lên thành một thứ thiếng liêng và quý giá hơn: tình đồng chí. Là kết tinh, tinh hoa của mọi thứ: tình người, cao hơn tình người là tình giai cấp, cao hơn tình giai cấp là tình bạn, tình tri kỉ, và trên cả tình tri kỉ chính là tình đồng chí. Hai tiếng “đồng chí” mới thiêng liêng làm sao, mới tha thiết làm sao. Gọi nhau là “đồng chí”, anh với tôi dương như không còn nữa những khác nhau về văn hóa, sự chênh lệch tuổi tác, những e dè của hai con người đến từ hai phương trời khác biệt. Các cá thể khác nhau như quyện hòa làm một, trở thành một khối với tình đoàn kết vững chắc. Tuy chỉ có hai tiếng ngắn ngủi nhưng câu thơ lại đóng vai trò quan trọng trong bố cục toàn bài. Nó đánh dấu cột mốc mới trong mạch cảm dúc của tác giả, bao hàm nhiều suy nghĩ sâu xa, nhiêu tư tưởng mang tầm triết lý. Như nét chấm phá tuyệt vời trong bức tranh thủy mặc, như nốt nhạc nhấn âm trong bản giao hưởng bằng lời thơ, hai tiếng “đồng chí” đã đem lại cho bài thơ trữ tình người lính một kết cấu mạch lạc chỉ có ở văn thơ chính luận. Tất cả đã làm cho giọng thơ như xao xuyến hơn, lời thơ như lưu luyến hơn, và bản hòa ca bất tận của tình người trở nên sâu sắc hơn, lắng đọng hơn.

Tình đồng đội chân thành đã giúp các anh lính vượt qua bao khó khăn, bao nỗi nhớ về quê hương, làng xóm:

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay

Cô đơn giữa núi rừng thăm thẳm, hai anh bộ đội đã tâm sự với nhau về những ngổn ngang trong tâm tư. Là những người lính dũng cảm kiên cường trong chiến đấu, bất khuất truóc kẻ thù nhưng họ cũng là những con của làng quê mộc mạc, chân chất, bình dị. Và đã là người con của quê hương, xóm làng thì không ai đi xa mà lại không luôn nhớ về. Người chiến sĩ cũng vậy. Họ đã gác lại cái yên bình ấm êm của bản thân để ra đi cho niềm vui chung của toàn dân tôc. Nhưng bên trong những người lính chiến ấy có ngày nào nguôi ngoai nỗi nhớ về vùng đất thân thương? Ở đó có gian nhà, có mảnh ruộng, khu vườn_những gì quan trọng nhất đối với người nông dân. Nhưng giờ đây, đối với anh trai làng mặc áo lính, không còn gì quan trọng hơn sinh mệnh của đất nước, như Bác Hồ đã nói: “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, anh đã tạm quên cái quý giá của cuộc đời mình để ra đi bảo vệ cái quý giá của đất nước giang sơn. Ruộng nương được anh gửi lại cho người bạn thân cày . Và gian nhà… tác giả Chính Hữu mới tài tình làm sao khi dùng chữ “không” khi miêu tả trong “gian nhà không”. Gian nhà không nhiều vật dụng, đơn sơ vì cái nghèo quay quắt lan tỏa vào đời sống từng người trong khoảng thời gian khó khăn ấy của đất nước; nhưng từ không mà nhà thơ sự dụng lại không thảm thương bi đát như sự thực của nó, cũng không lạc quan hóa quá đáng cái khổ mà vừa phải, vừa giàu sức gợi hình, vừa mang tính gợi cảm. Ngôi nhà trống không vì đơn sơ, nay lại càng trống trải vì vắng bóng người trai cần cù tháo vát nhưng anh vẫn “mặc kệ” để lên đường nhập ngũ. Hai chữ “mặc kệ” hay chính là lòng quyết tâm, thái độ dứt khoát mạnh mẽ của anh lính với lòng yêu nước trào dâng. Và cũng chính lòng yêu nước đã làm cho hình tượng người lính cao cả như một vị anh hùng: dốc sức vì nước, không so đo, khư khư giữ lấy hạnh phúc cho riêng mình. Một sự hi sinh thầm lặng và vô cùng đáng quý.

Nhưng cho dù dứt khoát ra đi như vậy, anh trai làng ở trận tuyến vẫn không thể quên được hình bóng quê nhà thân thương:

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.

Hình ảnh ẩn dụ tượng trưng “Giếng nước gốc đa” vốn là biểu tượng đẹp của làng quê Việt Nam, nay còn là cội nguồn của nỗi nhớ thương xuất phát từ hai chiều. “Giếng nước gốc đa” không đơn thuần là cảnh vật quê hương mà còn là người thân, cha mẹ, anh em, họ hàng, là tất cả những người quan trọng trong cuộc đời người bộ đội. Dù “người ra đi đầu không ngoảnh lại” mặc cho “sau lưng thềm nắng lá rơi đầy” (Nguyễn Đình Thi) nhưng trong lòng “người ra đi” ấy vẫn đau đáu nhớ về cái “thềm nắng lá rơi đầy” quen thuộc, cũng như anh chiến sĩ dù “mặc kệ” cả căn nhà, bỏ lại cả ruộng nương nhưng bên trong anh, ngọn lửa nhớ thương chưa bao giờ bị dập tắt. Nhưng đó là nỗi nhớ từ nơi nao, là “giếng nước gốc đa” nhớ người đi hay chính là nỗi nhớ cồn cào khôn nguôi của người đi về “giếng nước gốc đa”? Người đi lính nhớ về người ở lại, kẻ ở lại lại nhung nhớ người ra đi; người ra trận luôn hướng tầm mắt về nơi quê nhà, người ở quê nhà lại luôn dõi theo bước chân người ra trận. Cùng một nỗi nhớ nhưng lại hằn sâu nơi cả hai miền kí ức. Hậu phương ủng hộ tiền tuyến, luôn hướng về tiền tuyến, còn tiền tuyến lại như mạnh mẽ hơn trước niềm tin mãnh liệt của hậu phương. Một hình ảnh chân thực và cảm động. Qua đó, hình tượng người lính hiện lên thật anh hùng, mạnh mẽ dút khoát trước tiếng gọi của non sông, song vẫn rất giàu tình nghĩa khi nhớ mãi về quê hương, nhà cửa, về người thân, bạn bè. Có lẽ trong lòng anh chiến sĩ vẫn còn day dứt hình ảnh mẹ già lúc tiễn con ra trận:

Chiều nay con ra trận
Lòng mẹ thương
Nhưng thôi tình chẳng bận
Đi đi mẹ lắng tin chờ
(Chế Lan Viên)

và lời hỏi “Bao giờ trở lại. Xóm làng tôi trai gái vẫn chờ mong” (Hoàng Trung Thông) nên cái hình bóng quê hương mới thật đậm sâu rõ nét như vậy. Chất đầy nỗi nhớ và niềm tin, hành trang ra trận của người lính như đầy hơn bao giờ hết.

Bên cạnh điểm tựa tình cảm vững vàng mang tên “quê hương” một lòng sâu sắc, người lính còn có thêm điểm tựa chắc chắc với tình bạn, tìh đồng chí, cùng nhau vượt qua những khó khăn đời lính:

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá

Một bức tranh hiện xúc động hiện lên trước mắt ta, đầy rẫy những gian khổ chông gai như chính cuộc đời người lính. Câu thơ đang vươn dài bỗng rút ngắn, âm điệu thơ bỗng trở nên chậm rãi, trầm lắng, như khiến tâm hồn người đọc cũng như chùng xuống trước bạo nhọc nhằn mà người bộ đội phải trải qua. Ra đi từ làng quê nghèo khổ, các anh lại gặp thêm cái nghèo nàn nơi quân đội. Mấy câu thơ thôi mà phản ánh được một thực trang, một thời kì khó khăn của cả nước. Đất nước ta nghèo do bị thực dân bóc lột, và vì đất nước nghèo nên con người, và đến cả quân đội cũng nghèo theo. Bằng phép liệt kê và giọng điệu thơ bùi ngùi trầm lặng, Chính Hữu đã kể về những thiếu thốn của quân đội và của người lính Việt lúc bấy giờ: thiếu lương thực, thuốc men, thiếu cả quân trang, quân phục. Kể sao cho xiết hằng hà sa số những khó khăn kham khổ của các anh chiến sĩ thuở kháng Pháp? Từ những đợt sốt rét quái ác hành hạ cơ thể con người, dù mình “ớn lạnh”, “sốt run người” nhưng vầng trán lại “ướt mồ hôi”; đến bộ quần áo rách tả tơi vì dầm mưa dãi nắng, vì gai cào xước chỉ. Ta bỗng nhớ lại hai câu thơ:

Phi sốt rét bất thành bộ đội
Phi áo vá bất thành bộ đội

mà thấy cay cay làm sao! Trong đời bộ đội có mấy ai là chưa từng nếm qua mùi vì đắng ngắt của căn bệnh sốt rét đâu, có mấy ai mà quần áo vẫn lành lăn sau bao ngày xông pha chốn rừng thiêng nước độc đâu. Nhưng, mới thật kì diệu, người lính oai dũng vẫn không hề bị quật ngã bởi những cay cực nhọc nhằn. Nguồn cội của sức mạnh kì diệu đó chính là tình đồng chí, tình đồng đội keo sơn khắng khít giữa hai người. Cùng nhau trải qua gian lao cay đắng, khó khăn tưởng như quá lớn không thể vượt qua đã được chia đôi trong khi sức mạnh tinh thần của họ lại được nhân lên nhiều lần_sức mạnh tinh thần nâng lên lại thúc đẩy sức mạnh thể xác đi đến ngưỡng cao hơn. Từ “biết” mà nhà thơ sử dụng đã nói lên tất cả sự chia chia ngọt sẻ bùi của người lính. Tôi biết anh khi đang trong “cơn ớn lạnh”, anh biết tôi khi “sốt run người vừng trán ướt mồ hôi”. Tôi biết anh áo rách vai, còn anh lại biết tôi “quần có vài mảnh vá”. Tôi hiểu cho tâm tình của anh, anh thông cảm cho nỗi lòng tôi. Và cũng vì không cô đơn trong khổ cực gian khó, hai người đồng chí mới bật tung được hàng bao cảm xúc ấm áp, tự nhiên trong hoàn cảnh mìn bom chất đống, súng rơi đạn lạc:

Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.

Người nông dân mặc áo lính bỗng trở nên vĩ đại hơn bao giờ hết. Thiếu thốn ngay đến cả những phương tiện vật chất tối thiểu như quần áo, giày dép, nhưng người lính lại rất giàu có về tâm hồn. Trong tình thế ngặt nghèo nhất, trong cảnh ngộ tăm tối nhất, thế mà nụ cười vẫn nở trên môi các anh, dù đó là cái “miệng cười buốt giá”. Đó là cái buốt giá của thời tiết hay cái lạnh lẽo của cuộc sống vốn lắm trêu ngươi, gieo rắc khó khăn lên đời người lính? Dù là gì đi nữa thì nó vẫn là nụ cười đáng quý nhất, vì được thắp lên trong gian nan ngặt nghèo, trong tình huống mà tưởng chừng không thể mỉm cười nổi, tựa như ánh bình minh chiếu sáng cả một vùng trời đen tối, như đóa hoa bung nở trong khu vườn băng đóng im lìm. Nụ cười ấy thật đáng yêu, đáng quý và đáng khâm phục. Nụ cười ấy đã nói lên tất cả về người lính: tinh thần lạc quan, khí phách anh hùng, không đầu hàng số phận. Đâu phải ai cũng có thể cười lạc quan như các anh trong hoàn cảnh “ngàn cân treo sợi tóc” của đất nước, con người, dân tộc? Cười ấy hoàn toàn không phải là cái cười thản nhiên lạnh lùng, mà là cười trong buốt giá để vượt qua cái buốt giá, để tâm hồn ấm lên, để lòng thấy tự tin hơn, vững vàng hơn. Hai người đồng chí đã vượt lên tất cả, từ cái rét tê tái của thời tiết, cái lạnh run của bệnh sốt rừng, cái thiếu thốn quan áo (áo rách vai, quần vá, không giày…) để đến được ngưỡng thăng hoa của tình cảm, của tình đồng chí thiêng liêng, gắn bó: nắm lấy bàn tay nhau. Cao hơn hết thảy mọi cử chỉ quan tâm, mọi lời nói sẻ chia, hai anh lính chiến nắm tay nhau trong cảnh rừng buốt giá ấy lại chính là biểu tượng đẹp nhất của sự “thương nhau” giữa người với người, của tình đồng chí mộc mạc và thấm thía. Giá buốt mà không lạnh lẽo, là khi hai người bộ đội nắm chặt tay nhau, truyền cho nhau hơi ấm tình người, những khao khát vượt lên số phận, những niềm tin chiến thắng hân hoan. Tác giả khéo léo sử dụng giọng thơ trầm lắng, cảm động khi nói về hình ảnh “tay nắm lấy bàn tay” để bộc lộ tình đồng chí chân thành, đậm sâu, hồn hậu như cây lúa củ khoai, như tấm lòng của anh trai cày ra trận. Bàn tay im lặng như lại nói lên được tình cảm thiêng liêng_tình đồng chí, tình người, tình anh em, Bàn tay thắt chặt tình thân, đốt cháy lên ngọn lửa đoàn kết, tinh thần diệt giặc lập công nơi người lính… Một cách biểu lộ tình cảm tự nhiên, xúc động, nó như làm ta nhớ lại câu thơ:

Phút chia tay ta chỉ nắm tay mình
Điều chưa nói bàn tay ta đã nói

Biểu hiện của tình đồng chí càng được tô đậm hơn, khắc sâu hơn qua bức tranh chiến đấu cuối bài thơ:

Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo.

Với nghệ thuật tả thực sống động, hai câu trên như một lời tự sự nhưng lại mang màu sắc trữ tình và có giá trị miêu tả rất lớn. “Đêm nay rừng hoang sương muối”_ xót xa thay cho cuộc đời người chiến sĩ! Đã trải qua bao nhiêu vất vả giờ lại bị thiên nhiên hoành hành bằng những đợt rét đậm rét hại cắt da cắt thịt; bằng những màn sương muối phủ kín cả một cánh rừng hoang. Tuy trong thời tiết như thế, các anh vẫn “đứng cạnh bên nhau “ để mà “chờ giặc tới”. Thật vậy! Tình đồng chí giữa họ cao cả như thế đấy, không chỉ chia sẻ cùng nhau tâm tư nỗi nhớ, cùng nhau trải qua gian nan khổ cực của cuộc chiến, mà giờ đây còn kề vai sát cánh bên nhau trên cái nền lạnh giá của “rừng hoang sương muối”, cùng “chờ giặc tới” với tư thế hiên ngang, chủ động, anh hùng và tinh thần lạc quan, đỏ rực lửa tình đồng đội. Bức tranh chiến đấu ấy của người lính vừa mang hơi thở hiện thực và thời đại, vừa thấm đẫm cái trữ tình bay bổng. Con đường kháng chiến của dân tộc hãy còn dài, khi mà mỗi bước tiến trên con đường lại được đánh đổi bằng xương máu, bằng mạng sống bao con người ngã xuống, thì sự lạc quan cùng bao tình cảm ấm nồng đã tiếp thêm sức mạnh cho các anh đi đánh giặc, bên cạnh lòng yêu nước tràn đầy và ý chí chiến đầu bền bỉ. Tư thế ung dung cùng tình đồng chí bền vững của hai người lính khi cùng sát cánh bên nhau chờ để đối diện với giặc, để đánh tan chúng giành lại non sông đất nước đã tạo cho ta một niềm cảm phục sâu sắc. Giặc mà tới, không ít thì nhiều quan ta cũng phải có người hi sinh. Nhưng các anh đã lại “mặc kệ” chúng, “mặc kệ” cái chết có thể đến bất kì lúc nào với bất kì ai, để cùng vui chung niềm vui người lính: tận hưởng không khí rừng đêm, tận hưởng khung cảnh thiên nhiên tuyệt vời mà ngay cả họ cũng là một phần của nó: “Đầu súng trăng treo”

Đây là một trong những hình ảnh thơ đẹp nhất về người lính. Trên nên xám lạnh của cánh rừng hoang tĩnh mịch đêm khuya rực lên hình ảnh tuyệt đẹp: vầng trăng tròn treo lủng lẳng trên đầu súng. Là người trực tiếp cầm súng tham gia cuộc chiến nên tác giả Chính Hữu mới có được cái nhìn tinh tế như vậy, mới có những liên tương phong phú và giàu chất bay bổng như vậy. Trời về khuya gần sáng, trăng xuống thấp dần, thấp dần đến khi trăng chạm vào đầu súng, tạo nên bức tranh thiên nhiên tuyệt diệu “đầu súng trăng treo” ắp đầy ý nghĩa biểu tượng: súng tượng trưng cho người lính, cho tinh thần quyết chiến quyết thắng, cho sự chiến đấu hết mình không quản ngại hiểm nguy; còn trăng là sự vật xuất hiện nhiều trong thơ, là biểu tượng của người thi sĩ, của làng quê hiền hòa, của cái đẹp thanh bình, dịu dàng. Tính hiện thực đến từ cách quan sát, nhìn nhận của tác giả và chất trữ tình từ một tâm hồn thăng hoa càng làm cho hình ảnh thêm ý nghĩa, sống động: súng và trăng, là gần và xa, là cứng rắn và mượt mà, thực tại và mộng mơ, oai dũng và hiền hòa, là thi nhân và chiến sĩ. Súng và trăng còn là một cặp đồng chí: người lính cầm súng chiến đầu cho hòa bình, cho vầng trăng tri kỉ mãi tỏa ánh trăng trong trên nền quê hương. Hai hình ảnh đối lập tương phản này lại được nhà thơ đặt cạnh nhau, sóng đôi cùng nhau, và cũng lại cùng nhau tạo nên một biểu tượng đẹp trong thơ văn kháng chiến, thể hiện rõ bao phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam: cứng cỏi trong chiến đấu nhưng lại hiền hòa trong đời thường, ý chí sắt đá kiên cường nhưng tâm hồn cũng rất thơ mộng, bay bổng. Hình ảnh trăng lơ lửng treo đầu súng cũng là lời kết của toàn bài thơ, và lời kết này có giá trị rất lớn: khẳng định vẻ đẹp chân thực của cuộc chiến vệ quốc, vẻ đẹp tâm hồn của người chiến sĩ Cách mạng, động thời làm giảm bớt đi cái ác liệt thảm khốc của chiến tranh, trở thành tiêu biểu của tình đồng chí cao đẹp, thiêng liêng.

Với giọng điệu thơ trữ tình, giàu cảm xúc, ngôn ngữ đời thường nhưng vẫn rất cô đọng, chứng tỏ sự gọt giũa cẩn thận của tác giả kết hợp với những hình ảnh liên tưởng lãng mãn sâu sắc, bài thơ đã thể hiện một cách chân thực, cảm động tình đồng chí vững vàng của các anh lính trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Dẫu còn gặp nhiều khó khăn trắc trở, nhưng tình đồng chí của họ vẫn vượt lên hết thảy và trở thành tình cảm đẹp đẽ nhất, đáng trân trọng nhất giữa những người bộ đội. Tác giả Chính Hữu đã thể hiện chân thực hình tượng người người lính cách mạng và sự gắn bó keo sơn của họ qua những chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng, giàu sức biểu cảm.

Bài thơ khép lại nhưng ấn tượng trong lòng thì mãi không bao giờ phai. Trước mắt ta như vẫn hiện lên hình ảnh trăng lơ lửng trên đầu ngọn súng, bên dưới là bóng hai người chiến sĩ đứng cạnh bên nhau… Chiến tranh trôi qua, hòa bình này đã được lập lại nhưng những năm tháng gian khổ thì mãi không bao giờ phai. Trước mắt ta như vẫn hiện lên hình ảnh trăng lơ lửng trên đầu ngọn súng, bên dưới là bóng hai người chiến sĩ đứng cạnh bên nhau… Chiến tranh trôi qua, hòa bình này đã được lập lại nhưng những năm tháng gian khổ mà hào hùng đó vẫn mãi là một chương quan trọng trong cuốn sách với những trang sử vàng vẻ vang của dân tộc. Ta lại càng ý thức hơn nữa lòng biết ơn dành cho các anh bộ đội cụ Hồ đã đổ bao xương máu để đất nước giang sơn được như ngày hôm nay. Cùng chung lý tưởng, ý chí, cảnh ngộ xuất thân, chung nhau trải qua gian nan ngặt nghèo, những người lính ấy đã sống, chiến đấu, và nếu có hi sinh, đều như một người anh hùng.

Tuốt gươm không chịu sống quỳ
Tuổi xanh chẳng tiếc sá chi bạc đầu.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 19

Sẽ là một thiếu sót rất lớn khi lại đề cập quá nhiều đến hình tượng người lính mà lại không nói về tình đồng chí, tình đồng đội của người chiến sĩ trong bài thơ. Chính cái chung ấy như một thứ keo sơn bền vững nối cuộc đời ngững người lính với nhau để làm nên hai tiếng “đồng chí” xúc động và thiêng liêng.

“Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”

Vẻ đẹp tâm hồn nơi người lính không chỉ phát ra từ những hiện thực khó khăn hiểm nguy mà còn phát ra từ vừng ánh sáng lung linh, chính là tình đồng đội. Vượt rừng đâu phải chuyện dễ dàng.

Những căn bệnh quái ác, những đêm tối lạnh buốt xương, những thiếu thốn vật chất của đoàn quân mới được gầy dựng vội vã. Nhưng những người lính đã cùng nhau vượt qua. Họ lo cho nhau từng cơn sốt, từng miếng áo rách, quần vá. Với họ quan tâm tới những người đồng đội giờ đây cũng như là quan tâm chăm sóc cho chính mình.

Ôi ấm áp biết mấy là cái xiết tay của đồng đội lúc gian khó. Cái xiết tay truyền đi hơi ấm, sức mạnh cho ý chí con người. Và cùng nhau, giúp đỡ nhau, những người lính vượt qua với tư thế ngẩng cao đầu trước mọi thử thách, gian nan .

“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người, vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay!”

Cái khốn khó, gian truân hãy còn dài trên bước đường kháng chiến dân tộc. Nhưng dường như trước mắt những con người này, mọi thứ không còn hiểm nguy. Trong đêm trăng vắng lặng, bát ngát giữa rừng hoang sương muối, những người lính vẫn kề vai, sát cánh cùng hướng mũi súng về phía kẻ thù.

Sức mạnh của sự tin tưởng lẫn nhau, của sự quan tâm tới nhau giữa những người lính đã làm vững chắc thêm tình đồng đội trong họ. Bởi họ biết rằng khi cùng nhau thắp lên tình đồng chí vững bền, sức mạnh chung nhất sẽ là sức mạnh mạnh nhất.

Mục đích chiến đấu vì quê hương, vì Tổ Quốc của họ sẽ càng mau chóng đạt được. Khi ý chí và mục đích hợp chung con đường, thì tình cảm giữa họ càng thắm thiết, sâu đậm. Đó là tình đồng chí giữa những người lính …

Không chỉ dừng ở cung bật tình cảm giữa những người lính, bài thơ “Đồng Chí” còn mang ta đến chi tiết lãng mạn cao hơn ở cuối bài:

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặt tới
Đầu súng trăng treo.”

Người lính không cô đơn lạnh lẽo vì bên anh đã có đồng đội và cây súng, là những người bạn tin cậy nhất, tình đồng chí đã sưởi ấm lòng anh. Người chiến sĩ toàn tâm toàn ý hướng theo mũi súng. Chính lúc ấy, các anh bắt gặp một hiện tượng kì lạ.

“Đầu súng trăng treo.”

Nét sáng tạo độc đáo thể hiện bản lĩnh nghệ thuật của của Chính Hữu qua bài thơ chính là hình ảnh này. Từ tình đồng chí, trải qua những thử thách khác nhau, Chính Hữu đã tạo nên cái nhìn đầy chất thơ.

Nếu hai câu thơ trên không kết hợp với hình ảnh “đầu súng trăng treo” thì nó khó có những giá trị đặc sắc. Ngược lại, nếu không có sự nâng đỡ của của hai câu thơ đó thì hình ảnh sẽ bị coi là thi vị hoá cuộc sống chiến đấu người lính.

Sự hòa quyện nhuần nhuyễn giữa hiện thực và chất thơ lãng mạn, bay bổng đã làm cho “đầu súng trăng treo” trở thành một trong những hình ảnh đẹp nhất thơ ca kháng chiến chống Pháp.

Bài thơ đã kết thúc nhưng nó sẽ còn sống mãi chừng nào con người chưa mất đi bản năng của chính mình: Sự rung động. Quả thật văn chương đã tạo ra cho mình một thế đứng riêng còn mạnh hơn lịch sử.

Chính những điều đó làm bài thơ “Đồng Chí” trên những trang giấy vẫn có lúc được lật lại, vẫn nhỏ từng giọt ngân vang, tưởng đến những con người thần kì mà bình dị với niềm tự hào kiêu hãnh, cho nay và mai sau mãi nhớ về.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 20

Dân tộc ta đã trải qua hai cuộc chiến tranh vệ quốc vô cùng vĩ đại là kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Trong những năm tháng khốc liệt đó, có những nhà văn nhà thơ vừa là người cầm bút sáng tác vừa là những chiến sĩ ngoài mặt trận. Họ đã dùng ngòi bút của mình và biến nó trở thành thứ vũ khí sắc bén nhất chống lại kẻ thù tạo nên những áng thơ hào hùng, mạnh mẽ. Trong số đó có nhà thơ Chính Hữu cùng tác phẩm Đồng chí của ông.

Bài thơ Đồng chí được sáng tác vào đầu những năm 1948 sau khi tác giả cùng đồng đội của mình tham gia chiến đấu trong chiến dịch Việt Bắc. Bài thơ là tình đồng đội, đồng chí thắm thiết của những lính có cùng chung lý tưởng, chung ý chí. Qua đó, ta có thể cảm nhận được hình tượng cao đẹp nhưng cũng rất giản dị, chân chất của những người bộ đội cụ Hồ những năm tháng đầu chiến tranh chống Pháp.

Hình ảnh người lính trong bài thơ Đồng chí hiện lên với vẻ đẹp bình dị, đời thường. Họ có duyên gặp gỡ và trở thành những người đồng chí bởi có những nét tương đồng về hoàn cảnh xuất thân và lí tưởng chiến đấu:

“Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau”

Họ vốn là những người nông dân quen với bùn đất, với cuốc cày nhưng khi đất nước có giặc ngoại xâm, họ sẵn sàng rời xa quê hương, bỏ lại công việc đồng áng, cầm lên cây súng để đấu tranh bảo vệ tổ quốc. Cả “anh” và “tôi” là những người xa lạ, nhưng đều xuất thân từ những vùng quê nghèo “nước mặn đồng chua”, “đất cày lên sỏi đá”.

Chính Hữu đã mượn những thành ngữ dân gian để miêu tả xuất thân của những người lính trẻ khiến cho lời thơ thật giản dị, mộc mạc. Nếu sự tương đồng về nguồn gốc xuất thân giúp những người lính có sự đồng cảm, thân thuộc thì việc có chung lí tưởng chiến đấu làm cho họ xóa bỏ mọi khoảng cách mà xích lại gần nhau hơn:

“Súng bên súng đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí …”

Từ những vùng quê nghèo, những người lính bỏ cuốc cày, tạm biệt gia đình, tạm biệt cây đa bến nước để ra đi chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, non sông. Họ đến với nhau chẳng có “hẹn” trước nhưng lại cùng chung lý tưởng, chung hoàn cảnh, chung khát vọng, niềm tin chiến thắng kẻ thù “Súng bên súng, đầu sát bên đầu”. Câu thơ “Đồng chí” chỉ có hai tiếng được ngắt thành một dòng riêng biệt như một lời khẳng định về tình cảm gắn bó cũng là lời quyết tâm chiến đấu của những người lính trong cuộc chiến tranh vệ quốc.

Khi trở thành những người đồng đội, những người lính sẵn sàng chia sẻ với nhau những tâm sự thầm kín tấm lòng gắn bó với quê hương, về lí tưởng chiến đấu:

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.”

Họ là những người nông dân chất phác, vậy nên với họ, ruộng nương, cuốc bừa, nhà cửa vốn là những tài sản quý giá nhất cuộc đời. Họ sống nhờ những bông lúa trên cánh đồng, lớn lên trong những mái nhà tranh vách nứa. Thế nhưng, khi đất nước có bóng giặc ngoại xâm, họ sẵn sàng để lại, “gửi lại” cho người thân, bạn bè để lên đường chiến đấu. Hình ảnh “gốc đa”, “giếng nước” là những hình ảnh quen thuộc trong ca dao, được Chính Hữu đưa vào trong lời thơ của mình vừa đậm đà vừa thấm thía.

Bỏ lại sau lưng tất cả, người lính ra đi với tư thế “đầu không ngoảnh lại” thế nhưng nỗi nhớ quê hương làm sao có thể vơi đi? Hai câu thơ với nhịp thơ rất nhẹ nhàng, hình ảnh thơ giản dị nhưng lại làm trái tim chúng ta phải rung lên những xúc cảm nghẹn ngào. Những người lính ra đi không chỉ họ nhớ quê hương mà chính những cảnh vật quê hương cũng nhớ thương họ da diết:

“Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.”

“Giếng nước gốc đa” vốn chỉ là những vật vô tri nhưng Chính Hữu đã nhân hoá chúng và dùng nghệ thuật hoán dụ để nói lên nỗi nhớ của những người thân trong gia đình người chiến sĩ. Đó là những nỗi mong ngóng con của người mẹ già, sự nhớ thương của người vợ, của những đứa con xa cha, của những cặp trai gái đang yêu. Xa quê hương, xa gia đình, những người lính còn phải chịu đựng biết bao những khó khăn trên đường hành quân, trong những khi chiến đấu với quân thù.

Những trận sốt rét rừng khiến cho “anh” và “tôi” phải “ớn lạnh” rồi những thiếu thốn “áo anh rách vai/ quần tôi có vài mảnh vá”, “chân không giày”. Thế nhưng những người lính vẫn một lòng vững tin vào lý tưởng cách mạng, vào kháng chiến của quân và dân ta. Họ cười trong “buốt giá” nhưng chẳng hề chùn bước, vẫn luôn có một niềm tin chiến thắng bất diệt.

Có lẽ trong những giây phút mệt mỏi, khó khăn ấy, tình cảm đồng đội, đồng chí luôn là thứ thôi thúc, là động lực để những người chiến sĩ ấy vượt qua tất cả. Thứ tình cảm ấy tuy chẳng cao sang nhưng lại đẹp đẽ vô ngần:

“Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người, vầng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay!”

Những bàn tay đan vào nhau, truyền cho nhau hơi ấm, truyền cho nhau sức mạnh tinh thần, sức mạnh của tình đồng chí.

Đoạn thơ cuối cùng vang lên trong sự ngạo nghệ của những người lính cụ Hồ:

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.”

Nhịp thơ đều đặn 2/2/2, 2/2/3 ngân lên như một khúc ca tha thiết mà hào hùng.Trong đêm lạnh, sương đầy, giữa rừng hoang vu, những người lính sát cánh bên nhau “đứng cạnh bên nhau” cùng làm nhiệm vụ bảo vệ biên cương. Họ luôn ở trong tư thế sẵn sàng “chờ giặc tới”, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ cho Tổ quốc thân yêu. Trên đầu họ, ánh trăng vằng vặc chiếu xuống khiến cho cả không gian thêm phần lãng mạn:

“Đầu súng trăng treo”

Đêm về khuya, ánh trăng khuya lơ lửng như “treo” trên đầu ngọn súng trên vai. Vầng trăng xưa nay vẫn là biểu tượng của cái đẹp, của hoà bình, là người bạn của những người lính trên đường hành quân xa. Còn súng là biểu tượng của sự chiến đấu, của chiến tranh gian khổ. Vì vậy hình ảnh “đầu súng trăng treo” là một hình ảnh lãng mạn, nói lên tình yêu đời, niềm lạc quan, tình đồng chí gắn bó, cùng hướng tới một niềm tin hoà bình. Đây có thể nói là sáng tạo độc đáo của Chính Hữu, mang vẻ đẹp lãng mạn của dòng thơ ca cách mạng.

Mượn ánh trăng, tác giả đã làm nổi bật lên cái tĩnh lặng của nơi chiến trường khi mà quân ta đang trong tư thế sẵn sàng “chờ giặc tới”. Ở nơi gian khổ nhất, nơi sẽ diễn ra những trận đánh ác liệt nhất giờ đây lại đang được bao trùm bởi ánh trăng tĩnh lặng, ánh trăng hoà bình và tình đồng chí thắm thiết, yêu thương.

Bài thơ Đồng chí của nhà thơ Chính Hữu đã dựng lên bức tranh mang vẻ đẹp bình dị, mộc mạc, thắm thiết tình đồng đội, đồng chí thiêng liêng. Đồng thời cũng miêu tả chân thực về đời sống của những người lính nông dân trong thời kháng chiến chống Pháp cứu nước.

Bài thơ được viết bằng thể thơ tự do, vận dụng linh hoạt ngôn từ, các câu ca dao, tục ngữ, tạo nên cho bài thơ một chất riêng rất dung dị mà lại đậm đà. Cùng với đó là bút pháp hiện thực song hành cùng bút pháp lãng mạn tạo nên hình ảnh của người bộ đội cụ Hồ với tình đồng chí vừa đẹp đẽ, cao cả lại vô cùng nên thơ.

Có thể nói, Đồng chí là bài thơ viết về người lính nông dân trong kháng chiến chống Pháp rất độc đáo và mang chất riêng mà không tác phẩm nào có được. Đây có lẽ sẽ mãi là một tượng đài về tình cảm của người chiến sĩ áo vải đẹp đẽ nhất, thiêng liêng mà cũng bình dị nhất!

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 21

Trong những năm tháng kháng chiến chống thực dân Pháp gian lao, lẽ đương nhiên, hình ảnh những người lính, những anh bộ đội sẽ trở thành linh hồn của cuộc kháng chiến, trở thành niềm tin yêu và hi vọng của cả dân tộc. Mở đầu bài thơ Đồng chí, Chính Hữu đã nhìn nhận, đã đi sâu vào cả xuất thân của những người lính:

Quê hương anh đất mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá

Sinh ra ở một đất nước vốn có truyền thống nông nghiệp, họ vốn là những người nông dân mặc áo lính theo bước chân anh hùng của những nghĩa sĩ Cần Giuộc năm xưa. Đất nước bị kẻ thù xâm lược, Tổ quốc và nhân dân đứng dưới một tròng áp bức. Những khó khăn ấy dường như không thể làm cho những người lính chùn bước:

Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ

Họ đến với cách mạng cũng vì lí tưởng muốn dâng hiến cho đời. Sổng là cho đâu chỉ nhận riêng mình. Chung một khát vọng, chung một lí tưởng, chung một niềm tin và khi chiến đấu, họ lại kề vai sát cánh chung một chiến hào… Dường như tình đồng đội cũng xuất phát từ những cái chung nhỏ bé ấy. Lời thơ như nhanh hơn, nhịp thơ dồn dập hơn, câu thơ cũng trở nên gần gũi hơn:

Súng bên súng đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!…

Một loạt từ ngữ liệt kê với nghệ thuật điệp ngữ tài tình, nhà thơ không chỉ đưa bài thơ lên tận cùng của tình cảm mà sự ngắt nhịp đột ngột, âm điệu hơi trầm và cái âm vang lạ lùng cũng làm cho tình đồng chí đẹp hơn, cao quý hơn.

Dường như Chính Hữu đã thổi vào linh hồn của bài thơ tình đồng chí keo sơn, gắn bó và một âm vang bất diệt làm cho bài thơ mãi trở thành một phần đẹp nhất trong thơ Chính Hữu. Hồi ức của những người lính, những kỉ niệm riêng tư quả là bất tận:

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay

Cái chất nông dân thuần phác của những anh lính mới đáng quý làm sao! Đối với những người nông dân, ruộng nương, nhà cửa những thứ quý giá nhất. Họ đã vượt qua chân trời của cái tôi bé nhỏ để đến với chân trời của tất cả.

Dầu rằng mặc kệ nhưng trong lòng họ vị trí của quê hương vẫn bao trùm như muốn ôm ấp tất cả mọi kỉ niệm. Không liệt kê, cũng chẳng phải lối đảo ngữ thường thấy trong thơ văn, nhưng hai câu thơ cũng đủ sức lay động hồn thơ, hồn người:

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính

Sự nhớ mong chờ đợi của quê hương với những chàng trai ra đi tạo cho hồn quê có sức sống mãnh liệt hơn. Nhà thơ nhân hóa giếng nước gốc đa cũng có nỗi nhớ khôn nguôi với những người lính. Bỏ lại nỗi nhớ, niềm thương, rời xa quê hương những người lính chiến đấu trong gian khổ:

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán đầm mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày

Câu thơ chầm chậm vang lên nhưng lại đứt quãng, phái chăng sự khó khăn vất vả thiếu thốn của những người lính đã làm cho nhịp thơ Chính Hữu sâu lắng hơn.

Một nụ cười lạc quan, một niềm tin tất thắng, một tình cảm chân thành đã được Chính Hữu cô lại chỉ với nụ cười – biểu tượng của người lính khi chiến đấu, trong hòa bình cũng như khi xây dựng Tố quốc, một nụ cười ngạo nghễ yêu thương, một nụ cười lạc quan chiến thắng…

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Nhịp thơ đều đều 2/2/2 – 2/2/3 cô đọng tất cả nét đẹp của những người lính. Đó cũng chính là vẻ đẹp ngời sáng trong gian khổ của người lính. Hình ảnh người lính bỗng trở nên đẹp hơn, thơ mộng hơn. Đứng cạnh bên nhau sẵn sàng chiến đấu. Xem vào cái chân thực của cả bài thơ, câu thơ cuối cùng vẫn trở nên rất nên thơ:

Đầu súng trăng treo

Ánh trăng gần như gắn liền với người lính:

Chiến tranh ở rừng Trăng thành tri kỉ
(Ánh trăng – Nguyễn Duy)

Một hình ảnh nên thơ, lãng mạn nhưng cũng đậm chất chân thực, trữ tình. Một sự quyện hòa giữa không gian, thời gian, ánh trăng và người lính. Cái thực đan xen vào cái mộng, cái dũng khí chiến đấu đan xen vào tình yêu làm cho biểu tượng người lính không những chân thực mà còn rực rỡ đến lạ kì.

Chất lính hòa vào chất thơ, chất trữ tình hòa vào chất Cách mạng, chất thép hòa vào chất thi ca. Độ rung động và xao xuyến của cả bài thơ có lẽ chỉ nhờ vào hình ảnh ánh trăng này. Tình đồng chí cũng thế, lan tỏa trong không gian, xoa dịu nỗi nhớ, làm vơi đi cái giá lạnh của màn đêm.

Quả thật, một bài thơ là một xúc cảm thiêng liêng, là một tình yêu rộng lớn, trong cái lớn lao nhất của đời người. Gặp nhau trên cùng một con đường Cách mạng, tình đồng chí như được thắt chặt hơn bằng một sợi dây yêu thương vô hình.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 22

Đồng chí của nhà thơ Chính Hữu là một bài thơ hay viết về người lính.Với giọng thơ bình dị, hình ảnh người lính trong thơ Chính Hữu được phác họa đầy tính chân thực giản dị, nhưng vẫn toát lên vẻ bi tráng, hào hùng của những người anh hùng của dân tộc.

Bài thơ ca ngợi tình cảm đồng chí, đồng đội trong gian khổ có nhau chia sẻ với nhau từng miếng cơm, giấc ngủ, chăm sóc nhau trong những trận sốt rét rừng. Mọi khó khăn thử thách có thể xảy ra nhưng nhờ có tình cảm đồng chí mà họ không cảm thấy cô đơn trống trải.

“Quê hương anh nước mặn, đồng chua,
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”.

Trong hai câu thơ này hình ảnh những người lính được tới từ những vùng quê nghèo khác nhau, bốn phương trời chẳng hẹn mà quen. Họ cùng hội tụ ở đây dưới ngọn cờ của cách mạng, bởi tình yêu quê hương đất nước. Họ có chung một lý tưởng vĩ đại muốn giải phóng quê hương khỏi bóng quân thù.

Từ những con người hoàn toàn xa lạ nhưng họ đã về đây bên nhau cùng nhau đứng dưới lá cờ của tổ quốc. Họ tới nơi đây cùng chung một ước mơ, một ý chí, tinh thần, một mục tiêu phấn đấu. Đó chính là hướng nòng súng của mình tới những kẻ thù để bảo vệ quê hương và những người thân yêu nơi quê nhà đang chìm trong gian khổ, lam lũ bởi sự chà đạp của những bọn người mắt xanh mũi lõ từ đâu tới, bóc lột thống trị đất nước ta. Bọn chúng bắt dân ta phải làm nô lệ, bắt đất nước ta phải sống cảnh thuộc địa lầm than.

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!”

Hình ảnh súng bên súng, đầu bên đầu, thể hiện họ có chung một mục tiêu chiến đấu, có chung lý tưởng lẽ sống của đời mình. Họ có một kẻ thù chung của toàn dân tộc. Những người lính thân yêu của chúng ta ra đi khi tuổi đời còn rất trẻ, họ mang trong trái tim mình những hoài bão lớn lao, tình yêu quê hương to lớn. Họ sẵn sàng hiến dâng trái tim và thể xác để bảo vệ dân tộc.

Tình yêu quê hương đất nước lớn hơn tất cả khiến họ bỏ lại nơi quê nhà những điều chưa làm xong, những điều còn lo toan trăn trở, nhưng họ quyết tâm ra đi vì lý tưởng bảo vệ nền độc lập của dân tộc, vì tình yêu quê hương đất nước.

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày,
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay,
Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính”.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá chân không giày…”

Những người nông dân từ khắp các vùng miền của tổ quốc, tiếng nói khác nhau, phong tục tập quán khác nhau, hoàn cảnh sống khác nhau. Nhưng tất cả đã cống hiến tuổi trẻ, sức lực trí tuệ của mình để bảo vệ cho được mảnh đất quê hương.

Họ ra đi khi tuổi đời còn đang xuân xanh phơi phới, tâm hồn còn đang tràn đầy nhiệt huyết, dòng máu đang chảy trong người họ ấm nóng những ước mơ khát khao của tuổi trẻ.Các anh ra đi có những người con chưa một lần cầm tay cô gái mình yêu thích, chưa một lần rung động. Nhưng khi tổ quốc cần thì tất cả sẵn sàng lên đường chiến đấu.

Họ ra đi như vậy, không tiếc tuổi xuân của mình chỉ với một mong ước, một nguyện vọng bảo vệ cho được tổ quốc thiêng liêng, với tinh thần “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”. Những hy sinh gian khổ của các anh, người đời sau vẫn còn ghi nhớ mãi, công lao trời biển của các anh không phút giây nào tổ quốc quên ơn.

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo”.

Những câu thơ này thể hiện sự tinh tế của Chính Hữu khi tác giả đã sử dụng hình ảnh vô cùng nghệ thuật “đầu súng trăng treo”. Chính Hữu đã tinh tế khi vẽ lên một bức tranh giữa một cái vô cùng lãng mạn đậm chất thơ đó chính là ánh trăng, với một thứ tượng trưng cho chiến tranh chết chóc, hình ảnh đầu súng trăng treo là hình ảnh vô cùng sinh động, tươi đẹp thể hiện tâm hồn lãng mạn của những người chiến sĩ. Đó là hình ảnh thơ mộng nói lên tinh thần quả cảm của người lính, trong gian khổ nhưng họ vẫn yêu đời, vẫn lãng mạn

Bài thơ “Đồng chí” vừa mang vẻ đẹp bi tráng, anh hùng vừa thể hiện sự giản dị, mộc mạc của người chiến sĩ trong chiến tranh. Tác giả Chính Hữu đã phác họa lên hình ảnh người lính với tâm hồn thanh cao, lãng mạn, nhưng cũng đầy chất anh hùng, bi tráng.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 23

Đồng Chí của Chính Hữu là một bài thơ được viết vào năm 1948 đã khắc hoạ hình ảnh những người chiến sĩ thời kì kháng chiến chống Pháp, ở họ có những nét đẹp vô cùng độc đáo và đặc biệt. Ở họ, sáng ngời lên những phẩm chất cao đẹp, những nét đẹp trong tâm hồn của những người nông dân chất phác khoác lên mình màu áo lính thân yêu.

“Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau.”

Những người chiến sĩ ra đi từ những vùng quê nghèo khó của Tổ quốc thân thương. Mảnh đất quê hương dù khó khăn, dù nghèo đói nhưng vẫn gắn bó máu thịt với họ. Dù hai người ở hai hậu phương xa xôi, mỗi người sinh ra nơi mỗi vùng khác nhau. Hai người tuy xa lạ, nhưng mang trong mình dòng máu của Tổ quốc thương yêu. Họ ra đi từ những phương trời khác nhau nhưng chung một mục đích, chung một lí tưởng đã đưa họ sát cách bên nhau:

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ
Đồng chí!”

Cùng nhau trải qua những gian khó, thử thách nơi chiến trận, cùng nhau chiến đấu với niềm tin và ý chí chung. Mảnh chăn mỏng nơi rừng hoang lại ấm thêm tình đồng chí thân yêu. Từ ấy, họ trở thành đôi tri kỉ, là tình bạn thân thiết không rời, là tình đồng chí mặn nồng, thiết tha, là tình anh em như ruột thịt ông cha. Hai tiếng đồng chí quá đỗi yêu thương và cao đẹp biết bao, hai tiếng đồng chí thiêng liêng thật cao cả.

“ Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người, vừng trán ướt mồ hôi.”

Giếng nước – gốc đa là nỗi nhớ nhà da diết, nỗi nhớ quê hương đến xé lòng. Ai đi xa mà chẳng mang trong mình nỗi nhớ quê hương thương mến. Tôi và anh chia sẻ ngọt bùi, chia sẻ những cảm xúc trong nỗi nhớ nhà, nhớ người thân nơi chiến trận đầy khó khăn, đầy đau thương và oanh liệt ấy. Những cơn sốt rét rừng phá thân xác đến tàn kiệt. Thiếu thốn vật chất nơi rừng hoang cũng không thể nào hạ gục được tinh thần, ý chí sắt đá của người chiến sĩ.

“Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá”

Nụ cười ấy là nụ cười của niềm tin, niềm lạc quan hy vọng. Trong khó khăn vẫn ánh lên những hình ảnh đẹp đẽ, đó là nụ cười của ý chí, của nghị lực phi thường. Là nụ cười của tình đồng chí, đồng đội thân thương.

“ Đêm nay rừng hoang sương muối.
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng, trăng treo”

Bao khó khăn khắc nghiệt của thời tiết, bao nguy hiểm đang rình rập nơi chiến trường, thì tôi và anh vẫn sát cánh bên nhau, cùng nhau chiến đấu. Mũi súng canh giữ hoà bình vẫn sẵn sàng chiến đấu, tư thế hiên ngang đầy tự tin, sẵn sàng đối phó với quân địch thật anh dũng và hào hùng. Trong hiện thực khóc liệt nhưng tâm hồn người chiến sũ vẫn lãng mạng và bay bổng. Trong tâm hồn của những người mặc áo lính kia vẫn tràn đầy niềm yêu thương, vẫn mang tâm hồn lãng mạn của tuổi trẻ, của tình yêu thiên nhiên, đất nước.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 24

Người lính là một trong những hình ảnh từ lâu đã trở thành nguồn cảm hứng sáng tác bất tận cho bao nhà thơ, nhà văn. Một trong số đó chúng ta phải nhắc đến chính là bài thơ Đồng Chí của tác giả Chính Hữu. Bài thơ đã khắc họa lên tình cảm đồng chí, đồng đội gắn bó keo sơn vô cùng đẹp.

Mở đầu bài thơ là hoàn cảnh quen nhau của tình bạn tri kỷ:

Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ
Đồng chí!

Những người lính ở đây là những người nông dân nghèo khổ, cùng chung một nguồn gốc xuất thân từ nơi: “nước mặn đồng chua, đất cày lên sỏi đá” vô cùng chất phác, giản dị, mộc mạc. Chính chiến tranh đã đưa những người nông dân này trở thành chiến sĩ ra trận cùng nhau, thân quen nhau và trở thành đôi bạn thân thiết như người thân một nhà. Bởi ở họ đều có một điểm chung là lòng yêu nước, ghét giặc và ý chí chiến đấu quyết tâm để thoát khỏi sự đô hộ của thực dân Pháp, cùng nhau tự nguyện nhập ngũ để rồi quen biết nhau, cùng kề vai sát cánh, chiến đấu trên mọi mặt trận, mọi ngả đường, sống chết có nhau, chia sẻ với nhau từ những điều nhỏ nhặt nhất như chiếc chăn để cùng nhau trở thành đôi bạn tri kỉ. “Đồng chí!” hai tiếng đồng chí vang lên thật thiêng liêng làm sao để khẳng định cho tình bạn gắn bó keo sơn của hai người chiến sĩ từ sự thấy hiểu đến việc cùng chung lí tưởng. Hình ảnh người chiến sĩ được phác họa lại thực sự chất phác, một mạc, giản dị nhưng giàu tình cảm khiến người đọc không thể không động lòng.

Những người lính này ra trận bỏ lại phía sau lưng là quê hương, gia đình, bạn bè, con cái, là cuộc sống thường nhật:

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
Anh với tôi từng cơn ớn lạnh
Sốt run người, vừng trán ướt mồ hôi

Giọng thơ thủ thỉ tâm tình cùng với những hình ảnh giản dị quen thuộc cho thấy những người lính vốn là những người nông dân quen chân lấm tay bùn, gắn bới với căn nhà cùng những thửa ruộng. Nhưng khi tổ quốc cần, họ sẵn sàng từ bỏ mọi thứ là những gì thân thuộc nhất để ra đi làm nhiệm vụ cao cả. Từ “Mặc kệ” cho thấy ý chí quyết tâm dứt áo ra đi của người lính. Nhưng sâu xa trong lòng, họ vẫn vô cùng da diết nhớ quê hương. Ở ngoài mặt trận, họ hình dung thấy căn nhà của mình không vững mà bị gió lung lay. Khi người chiến sĩ quay lại thực tại chiến đấu cũng là lúc mà họ phải đối diện với những dịch bệnh vô cùng nguy hiểm như sốt rét (từng cơn lớn lạnh, sốt run người, trán đẫm mồ hôi) trong hoàn cảnh chiến đấu khắc nghiệt, gian khổ, khó khăn.

Không chỉ dừng lại ở những cơn sốt rét từng mà người lính còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức khác:

Áo anh rách va
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay!

Vùng núi rừng Tây Bắc là một địa hình vô cùng hiểm trở, những người lính đã phải chịu rất nhiều khó khăn và gian khổ. Trong điều kiện mà thuốc men, lương thực vô cùng thiếu thốn. Người chiến sĩ khi ra trận chiến đấu đem lại hòa bình cho tổ quốc, một nhiệm vụ cao cả như thế mà còn không có lấy một manh áo lành lặn để mặc, chiến quần cũng chắp vá từ mảnh vải bỏ đi thành thế mà phải chống chọi với cái giá rét, cái đói bên cạnh chiến đấu với kẻ thù xâm lược. Sự lạc quan của người lính thể hiện trê nụ cười tươi rói giữa mùa đông buốt giá. Giữa nơi núi rừng hoang vu đầy chông gai, chưa kể đến bom đạn nguy hiểm, người chiến sĩ không có lấy một đôi giày hoàn chỉnh để bảo vệ đôi chân của mình. Chính vì điều kiện khó khăn như vậy mà họ phải dựa vào nhau hơn, đoàn kết hơn, trao cho nhau cái nắm tay tình thương, sự đồng cảm, thấu hiểu.

Kết thơ là hình ảnh bức tranh nơi trú rừng hoang sơ nơi người lính can đảm đang canh giữ, sẵn sàng chiến đấu:

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.

Không gian của bức tranh hiện lên là buổi ban đêm trong nơi rừng hoang sươn muối và hình ảnh những người lính gác cạnh nhau để chờ giặc tới. Hình ảnh “Đầu súng trăng treo” đã khiến ta liên tưởng đến nhiều hình ảnh thú vị, hiểu thêm về khung cảnh chiến đấu. Họ đã kề vai sát cánh dưới cái giá rét của núi rừng, giữa cái căng thẳng hồi hộp rằng giặc có thể đến bất cứ lúc nào. Tình đồng chí đã sưởi ấm lòng họ, giúp họ vượt lên trên tất cả.

Đồng Chí là bài thơ tiêu biểu trong phong trào chống thực dân pháp, ca ngợi sự dũng cảm, tinh thần chiến đấu của những người lính nơi chiến trường. Bài thơ đã mang đến cho bạn đọc những sự rung cảm nhất định, đồng cảm với họ và khơi gợi lòng yêu nước thông qua ngòi bút tài hoa của nhà thơ Chính Hữu.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 25

Nhà thơ Chính Hữu là “nhà thơ quân đội thực thụ”, ông trưởng thành từ hai cuộc kháng chiến lớn của dân tộc. Chính Hữu đã có rất nhiều tác phẩm hay về những người lính. Dường như xuyên suốt cả cuộc đời và sự nghiệp của mình, ông chỉ dành trọn tình cảm cho những người lính áo xanh. Bài thơ “Đồng chí” là tác phẩm làm nên tên tuổi của Chính Hữu. Chính Hữu đã vận dụng những tài năng của mình để vẽ ra bức tranh người lính trong cuộc kháng chiến chống Pháp – vừa hào hùng vừa lãng mạn, thấm thía trong tình yêu nước và tinh thần đoàn kết thiết tha.

Nhà thơ Chính Hữu sinh năm 1926. Ông tham gia hoạt động cách mạng từ năm 1945, góp mặt trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc. Bài thơ “Đồng chí” được sáng tác năm 1948, lấy cảm hứng từ trải nghiệm của chính mình khi ông tham gia vào chiến dịch Việt Bắc cùng đồng đội. “Đồng Chí” là một trong những bài thơ suốt sắc của nền văn học Việt Nam và cũng là của chính bản thân Chính Hữu viết về người lính trong thời kỳ kháng chiến.

Người lính trong bài thơ đã được phác họa qua hình ảnh vô cùng bình dị. Họ là những người xa lạ, có xuất thân từ nhiều vùng miền khác nhau nhưng tựu chung về đây, tụ họp và hình thành nên tình đồng chí.

Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá

Tác giả đã rất tinh tế khi sử dụng cặp từ xưng hô “anh-tôi”. Gọi “anh” xưng “tôi” thể hiện sự tôn trọng, trân quý dành cho người đồng đội của mình. Một tiếng “anh” như kéo hai người xa lạ xích lại gần với nhau hơn. Họ đến từ nhiều vùng miền quê khác nhau, cùng nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc, cùng mang trên mình trọng trách cao cả mà về đây tụ họp. Một nơi là miền “nước mặn đồng chua”, một nơi là vùng “đất cày lên sỏi đá”, hai địa phương tuy có khác nhau về tính chất địa lý nhưng đều nghèo, cái vất vả bao trùm cả đời sống. Có lẽ chính cảnh nghèo, sự thấu hiểu nỗi vất vả của nhau khiến các anh thấy phải đoàn kết, gần gũi với nhau hơn, tha thiết hơn, tạo nền tảng hình thành nên tình “đồng chí”. Họ không hẹn trước mà quen, đều nghe theo tiếng gọi thiêng liêng nơi Tổ quốc mà lên đường trở thành người lính, chiến đấu mang lại hòa bình cho dân tộc.

Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau

Họ không chỉ có chung hoàn cảnh xuất thân, lý tưởng bảo vệ Tổ quốc cao đẹp cũng đã đưa ra những trái tim hòa chung một nhịp đập.

Súng bên súng đầu sát bên đầu

Súng là đại diện cho nhiệm vụ chiến đấu, đầu là biểu tượng cho sự suy nghĩ, tâm tình, nhớ thương của người lính. Hai người lính đã kề vai sát cánh với nhau thực thi nhiệm vụ, vượt qua mọi hiểm nguy nơi chiến trường. Họ cùng chung lý tưởng, chung chí hướng, thất hiểu nỗi tâm tư của nhau. Tác giả đã khéo léo dùng biện pháp tiểu đối “súng bên súng, đầu sát bên đầu” và biện pháp hoán dụ “đầu sát bên đầu” để gợi lên sự sẻ chia, gắn bó như tri kỷ tâm giao, lúc nào cũng có nhau, lúc nào cũng hiểu nhau.

Tình đồng chí như càng bền chặt hơn qua những lần sẻ chia khó khăn, ngọt bùi nơi chiến trường.

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ

Sự gian khổ, thiếu thốn về điều kiện vật chất của bộ đội ta những năm đầu đánh Pháp đã được tác giả phác họa lại qua hình ảnh “đem rét chung chăn”. Bộ đội đóng quân ở núi rừng, đêm xuống trời rét cắt da cắt thịt nhưng lại chỉ có một tấm chăn mỏng. Những người lính đã chia sẻ nhữn tấm chăn nhỏ nhưng đầy sắp sự yêu thương cho nhau. Tưởng như khó khăn sẽ làm cho người lính nản chí, chùn bước. Nhưng không, khó khăn thì ta chia sẻ, khắc phục, chính khó khăn đã trở thành động lực giúp tình đồng chí được bền chặt, thăng hoa hơn, trở thành tri kỷ của nhau. Người ta nói rằng tình bạn lúc khó khăn chính là tình bạn chân thành và bên lâu nhất.

Tuổi thơ khép lại bằng hai tiếng “Đồng chí!”. Không dài dòng, hoa mỹ, chỉ hai từ thôi mà đã chứa đựng biết bao ý nghĩa thiết tha. Tiếng gọi “đồng chí” rất trang nghiêm nhưng vô cùng thân thương. Chính Hữu không dùng nhiều từ, nhưng đã dùng từ thật “đắt”. Hai từ “Đồng chí” như chiếc bản lề, khép lại sự hình thành đồng chí để mở ra trang thơ mới – trang thơ của tình cảm tha thiết, quý giá giữa những người lính với nhau.

Tình đồng chí được gắn kết bằng sự thấy hiểu những tâm tư, suy nghĩ của nhau:

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính

Những người lính mới hôm qua còn tay cầy, chân lấm tay bùn, nay nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc yêu thương mà lên đường ra trận. Ruộng nương – thứ quý giá nhất của người nông dân phải “gửi bạn thân cày”, gian nhà cũng bị “gió lung lay”. Trong tâm trí họ chắc chắn vẫn nặng nỗi nhớ quê hương. Thế nhưng tình yêu đất nước đã được đặt lên trên tất cả. Họ sẵn sàng gửi lại những giq úy giá thân thiết của cuộc sống để ra đi vì nghĩa lớn. Hai từ “mặc kệ” đã thể hiện được tinh thần lạc quan, dứt khoát của người lính. Nặng lòng với quê hương nhưng không quên việc nước, dứt khoát vì Tổ quốc nhưng vẫn không vơi đi nỗi nhớ quê hương. Hai dòng dảy yêu quê và yêu nước vẫn song hành trong tim người chiến sĩ, tiếp thêm sức mạnh để các anh lên đường. Tác gải đã tinh tế sử dụng hình ảnh “giếng nước gốc đa” – biểu tượng của làng quê hương Việt Nam để phác họa lên hình ảnh quê hương. Nghệ thuật hoán dụ và nhân hóa đã giúp bày tỏ nỗi niềm nhớ nhung của nơi hậu phương gửi người tiền tuyến. Bút pháp nhân hóa nỗi nhớ cũng gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc.

Tình đồng chí không chỉ là sự chia sẻ tâm tư mà còn là lúc cùng nhau vượt qua gian khó

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi

Bộ đội thường phải đóng quên trong rừng sâu, nơi rừng hoang nước độc, các anh không những khó khăn về điều kiện vật chất mà còn phải chống chọi với bệnh tật, trải qua những cơn sốt rét rừng nguy hiểm: “từng cơn ớn lạnh” “vừng trán ướt mồ hôi”. Nhà thơ Quang Dũng cũng từng viết “Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc/ Quân xanh màu lá dữ oai hùm”. Cái đói và bệnh sốt rét khiến tóc mọc không nổi, da xanh như màu lá. Thế mới biết được những khó khăn và thiếu thốn như nào mà bộ đội ta vẫn phải trải qua. Ta càng thêm biết ơn và tự hào về những người chiến sĩ đã hy sinh cuộc sống riêng vì nghĩa lớn dân tộc.

Cuộc sống chiến đấu gian khổ cũng được tác giả miêu tả chân thực qua những câu thơ:

Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày

Với những câu thơ gợi hình ảnh chân thực và xúc động cùng thủ pháp liệt kê, câu thơ đã diễn tả được nỗi vất vả, thiếu thốn của người lính thời chống Pháp. Nơi rừng sâu giá lạnh nhưng các anh cũng chỉ có trang phục mỏng manh “áo rách vai” “quần vá” “chân không giày”. Dù thiếu thốn nhưng tinh thần chiến đấu của các anh vẫn không thể nào bị khuất phục, vẫn luôn lạc quan, yêu đời dẫu cho áo có rách, quần có vá, chân không có giày thì trên môi vẫn nở nụ cười.

Kết thơ là hình ảnh tạo nên biểu tượng đẹp cho tình đồng đội

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo

Vượt lên trên tất cả những khó khăn, thử thách, trái tim người lính vẫn tràn đầy nhiệt huyết chiến đấu, đứng canh gác dù đêm khuya, sương rơi. Tâm thế “chờ giặc: thể hiện sự chủ đông, nghiêm túc trong khi làm việc, hiên ngang của người chiến sĩ. Họ lúc nào cũng sẵn sàng bảo vệ Tổ Quốc.

Câu thơ cuối khép lại bài thơ thật đặc biệt. Câu thơ chỉ có 4 chữ ngắn gọn, súc tích, chứa đựng nhiều ý nghĩa. Khi ấy có lẽ đêm đã về khuya, ánh trăng từ từ hạ xuống như treo trên mũi súng. Một hình ảnh thật nên thơ! Trăng và súng là hình ảnh mang tính biểu tượng. Súng là đại diện cho chiến tranh, cho nhiệm vụ, trăng là hình ảnh thơ mộng, là cái đẹp của cuộc sống. Trong cuộc chiến đấu gian khổ, người lính vẫn yêu đời, thưởng thức vẻ đẹp thơ mộng của thiên nhiên. Tận hưởng cái đẹp của thiên nhiên nhưng không thể nào quên nhiệm vụ. Cái hiện thực xen vào thơ mộng, chất thép hòa với chất thơ tạo nên biểu tượng kiên cường của những người lính thời xưa. Hào hùng nhưng vẫn rất đỗi lãng mạn, vừa là chiến sĩ vừa là thi sĩ. Hình ảnh ánh trăng cũng là biểu tượng yên bình, của độc lập, của ngày mai tươi sáng. Đây cũng chính là ước vọng và mục tiêu của những người chiến sĩ, mong cho Tổ quốc hòa bình.

Với lời thơ mộc mạc, giản dị, chân thành, nhà thơ Chính Hữu đã mang đến một bài thơ thật đặc sắc cho kho tàng thơ ca chiến đấu. Chính Hữu viết về chiến tranh mà không có bom đạn, thế nhưng vẫn tạo được âm hưởng hào hùng, kiêu hãnh. Hình ảnh người chiến sĩ bình dị nhưng vẫn rất hào hùng cùng tình đồng chí, đồng đội thiêng liêng sẽ luôn ghi dấu trong lòng độc giả, để thế hệ mai sau mãi nhớ và tự hào về một thời khói lửa anh hùng.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 26

Chính Hữu – một trong những ngòi bút xuất sắc nhất trong lịch sử văn học Việt Nam, trưởng thành trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Trong số những tác phẩm tiêu biểu của ông, có một bài thơ đã gây nên tiếng vang hơn cả, khơi gợi tinh thần yêu nước của người dân Việt, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc đó là bài thơ Đồng Chí. Qua vần thơ, lời thơ bình dị, bài thơ đã phác họa lại tình cảm gắn bó, tình đồng đội giữa những người lính, qua đó ngợi ca tình cảm cao đẹp ấy.

Những người lính vốn quen với việc đồng ruộng nên họ rất khỏe mạnh. Họ có xuất thân từ những vùng quê khác nhau, những vùng miền xa xôi, hẻo lánh. Vì cùng có trách nhiệm cao cả là bảo vệ Tổ quốc, quê hương của mình, cùng chung tình yêu nước, ý chí quyết tâm nên họ không hẹn mà gặp, quen nhau và gắn bó thắm thiết. Chính Hữu đã kể lại cuộc gặp gỡ ấy như một lời kỉ niệm, hồi tưởng đẹp, mộc mạc mà cảm động:

Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau

Thật kì lạ! Mối quen hệ của những người lính ấy thật tình cờ, họ không có hẹn trước gì mà tự nhiên quen. Họ đều chung ý chí chiến đấu vì bảo vệ Tổ quốc, quê hương, muốn thoát khỏi sự đô gộ của giặc Pháp, giúp người dân đất Việt không còn bị áp bức, bóc lột. Mảnh đất đã nuôi dưỡng họ lớn lên đều bị vây bởi những khó khăn; những nương rẫy nước mặn đồng chùa, vùng làng quê đất cày lên sỏi đá.

Từ sự xa lạ ban đầu giữa những con người ấy, họ đã quen nhau, gắn bó mật thiết với nhau, gọi là đồng chí. Đôi người – hai con người, cách dùng từ của tác giả đã làm nổi bật lên cả đoạn thơ, tưởng chừng như số phận định mệnh, ngay từ lúc đầu đã báo trước một tình cảm sẽ nảy sinh vô cùng thắm thiết trong chiến đấu:

Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
Đồng chí!

Hình ảnh súng bên súng, đầu sát bên đầu vừa tả thực, vừa mang tính tượng trưng. Điều đó không chỉ làm nổi bật lên hình ảnh hai con người cùng kề vai sát cánh mà còn gợi ra trong lòng người đọc một lý tưởng cao đẹp: mục đích chung không của riêng cá nhân mà là khát vọng tự do, độc lập của toàn dân tộc. Từ việc cùng chung lý tưởng, qua gian khổ, thiết thốn, tình cảm đã nảy sinh giữa đôi người xa lạ ấy.

Đêm rét chung chăn thành đôi chi kỉ là một hình ảnh vô cùng cảm động mà thú vị,…Đâu cần điều gì quá cao sang, phô trương, chỉ cần một sự thấu hiểu, đồng cảm qua những gian khổ nơi chiến đấu là họ cũng có thể trở thành tri kỉ bất kể đã bao nhiêu ngày tháng ở bên nhau. Giọng thơ đột ngột bị ngắt nhịp bởi hai tiếng gọi thân thương: Đồng chí ! Dường như đó là tiếng gọi xuất phát từ trái tim, từ xúc cảm thiết tha, thân thương giữa những người lính.

Câu thơ đã làm nên một nút thắt đặc biệt, một điểm nhấn, một nét chấm phá riêng biệt cho bài thơ. Âm hưởng da diết của tiếng gọi đã làm rung động người đọc. Đồng chí. Từ việc cùng chung chí hướng – trong gian nan đã tạo nên niềm cảm kích, xúc động chân thành, trong giây láy, tiếng gọi Đồng chí vang lên – phải chăng đó là cung bậc cảm xúc cao quý nhất, thiêng liêng nhất sưởi ấm cho những trái tim buốt giá người lính nơi chiến trường:

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà tranh mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ ra người lính

Họ tâm tình, kể chuyện cho nhau nghe, về ruộng nơi anh, về gian nhà không, giếng nước, gốc đa. Hoài niệm hồi ức của quê hương ùa về trong tâm trí họ. Để cho ta hiểu rằng, họ rời xa quê hương cũng chỉ vì muốn tốt đẹp cho quê hương. Vì trách nhiệm cao cả họ đành phải dứt áo ra đi, mặc kệ tất cả những gì là quan trọng nhất đối với bản than ở lại. Không phải họ không lưu luyến, thiết tha những điều đó mà là vì đang hướng đến một mục đích cao cả hơn. Lạ lùng thay, cũng chính nơi đây, tưởng chừng như là nơi đầy căng thẳng, lạnh lẽo họ lại tìm được niềm vui, sự đồng cảm, sẻ chia và nó cũng chính là động lực giúp họ vượt qua biết bao nhiêu là gian nan, khó khăn, thử thách.

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.

Những trận sốt rét rừng thâm độc không thể làm nào suy giảm đi ý chí chiến đấu của một con người. Bởi bên họ, luôn có sự tương trợ, giúp đỡ, luôn có tình đồng chí thân thương. Và tất cả thiếu thốn trở thành vô nghĩa:

Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày

Bằng những chi tiết rất chân thực, tác giả đã tạo nên hình ảnh hai người lính, tuy vất vả, thiếu thốn về vật chất, điều kiện : áo rách vai, quần có vài mảnh giá, chân không giày, nhưng vẫn cươi rất tươi trong cái giá lạnh nơi núi rừng. Và họ đã sưởi ấm cho nhau, họ chính là những hơi ấm cho nhau, bộc lộ tình cảm với nhau bằng những cử chỉ giản dị mà đầy xúc động:

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.

Đâu cần vật chất của cải, đâu cần lời hay ý đẹp, những người lính đã bộ lộ tình cảm với nhau thật chân thành lặng lẽ nắm lấy bàn tay của nhau. Chính hơi ấm đôi bàn tay ấy đã làm nên sức mạnh chiến thắng những thực dân vô cùng mạnh.

Kết thơ, Chính Hữu đã thể hiện tình đồng chí qua những câu thơ đầy thú vị:

Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau, chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.

Cảnh rừng núi âm u trời đêm trở nên lãng mạn, đầy chất thơ, khi mà ở đó có hơi ấm tình người. Đầu súng trăng treo – hình ảnh độc đáo và sáng tạo tuyệt vời. Hình ảnh trăng tròn vành vạnh lơ lửng giữa trời như treo trên đầu ngọn súng. Họ đứng bên nhau, nghiêm túc, căng thẳng bởi giặc có thể đến bất cứ lúc nào để chuẩn bị cho phương án tác chiến nhanh nhất. Tình đồng chí, đồng đội đang dần được tỏa sáng, rực rỡ trong giữa cái tối tăm của gian lao chiến đấu.

Toàn bộ bài thơ cô đọng, hàm súc với hình ảnh chân thực, giản dị mà thấm thía. Chính Hữu đã thành công trong việc phác họa tình đồng chí cao đẹp. Đọc bài thơ, trong lòng độc giả đã không khỏi xúc động bởi những gì tình cảm chân thành của người lính, sự xót thương bởi những khó khăn mà người lính phải trải qua. Có thể chính vì lẽ đó, mà bài thơ luôn còn sống mãi với thời gian.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 27

Lịch sử nước việt nam đã đi qua bao lần biến cố. Mỗi lần biến cố là mỗi lần dân mình xích gần với nhau lại, giúp nhau vì mục đích cao đẹp chung. Đó là những năm tháng oai hùng, khí thế của dân tộc việt nam trong cuộc chiến đấu tranh chống Pháp và chống Mĩ vĩ đại. Giữa bao đau thương chiến đấu, cuộc chiến đã góp phần đắp xây dựng lên mối quan hệ của những người lính với nhau. Cũng không có gì khó hiểu khi đến năm 1948, tác phẩm “Đồng Chí” của nhà thơ Chính Hữu đã gây ra một sự chấn động và lan toả rộng khắp trong giới quân đội. Bài thơ “Đồng chí” ca ngợi tình đồng đội sống chết có nhau, hy sinh có nhau của bao anh bộ đội Cụ Hồ và những người nông dân cả nước đi bộ đội diệt giặc trong nhữg năm đầu gian khổ thời chín năm kháng chiến chống Pháp. Mới bài thơ đã khơi lên sự xúc động mãnh mẽ trong lòng các thế hệ.

Trong bài thơ “Đồng Chí”, Chính Hữu đã khắc hoạ thành công cái chất nhân văn, tình nghĩa gần gũi mà bình dị cũng với tình đồng chí, đồng đội thân thương cao đẹp của bao người lính nông dân áo vải. Từ moi miền quê trên mảnh đất quê hương, bao con người bình dị đã đứng dậy theo tiếng gọi của Tổ Quốc và về sinh hoạt chung với nhau để làm nên một con người mới: Người Lính. Họ là những người nông dân từ nhiều vùng quê khốn khó nghèo đói, quanh năm chẳng màng lấy con trâu miếng ruộng, các anh rời quê hương lên đừơng chiến đấu:

“Quê hương anh nước mặn đồng chua

Làng anh nghèo đất cày trên sỏi đá

Không hẹn mà nên, các anh đã gặp nhau tại một điểm là tình yêu quê hương đất nước. Từ những người “xa lạ” đã thành “đôi tri kỉ” và về sau thành “đồng chí”. Câu thơ biến hoá 7,8 từ rồi co lên, rút xuống 2 từ cảm xúc vần thơ cứ dồn lại và thắt chặt hơn. Nhớ ngày đầu đứng dưới cây quân kì: “Anh với em đôi người xa lạ-Tự phương trời không hen gặp nhau”. Đôi bạn gắn bó với nhau qua nhiều kỉ niệm vui:

“Súng bên súng đầu kề bên đầu

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”

Ngày cùng chung nhiệm vụ chiến đấu vai kề vai, súng bên súng, chia nhau vất vả, hiểm nguy, đêm đắp chung một chiếc chăn chống giá rét. Đắp chung chăn đã trở thành biểu tượng của tình yêu thương, ấm áp gia đình. Vì cái chung đã biến những con người xa lạ ấy trở thành đôi tri kỉ. Sự đồng cảnh, cảm thông và hiểu nhau là cơ sở, là yếu tố gốc của nên tình bạn, tình đồng chí.

Tấm lòng của họ với đất nước càng càm động khi giặc về nhiều anh đã bỏ quên người bạn thân thiết miếng ruộng chưa cày, hay mấy ngôi nhà vì gió thổi lung lay mà ra đi kháng chiến. Bình thường thế đấy, vì nếu không có một tình yêu đất nước sâu nặng làm sao có một thái độ ra đi đúng đắn.

“Ruộng nương anh gửi bạn em cày

Gian nhà không, mặc gió lung lay “

Họ đứng dậy chiến đấu cũng vì một lẽ giản dị: yêu nuớc Tình yêu đất nước và ý thức dân tộc là máu thịt, là cuộc đời con người, bởi thế, nông dân hay trí thức khi mới thấy tiếng gọi của quê hương thì họ sẽ để lại hết tất cả từ ruộng nương đến xóm làng. Nhưng rồi khi ở nơi kháng chiến người lính nông dân áo vải bỗng trở mình, lòng đầy băn khoăn lo cho thửa ruộng không cày, với ngôi nhà bị gió lung lay. Nỗi đau của các anh là như thế: giản dị nhưng xúc động vô cùng. Người lính luôn hiểu rằng nơi quê nhà người mẹ già, ngừơi vợ trẻ và đàn con thơ đang đợi anh quay trở lại:

“Giếng nước gốc đa, nhớ người ra lính.”

Trong mỗi tâm hồn ấy, dù sự ra đi cũng đơn giản như cuộc đời thường ngày, song thực chất hành động đó là cả một sự hi sinh lớn lao. Về cuộc đời ông cha gắn với quê hương ruộng vườn, nay đã ra đi cũng như rời xa đi một nửa cuộc đời này.

Cảm nhận về tập thơ “Đồng chí”, có thể nói Chính Hữu đã thổi một luồng gió nhẹ nhàng cho tình đồng chí, đồng đội giữa thời kỳ kháng chiến chống Pháp đầy gian lao. Với sự pha trộn của bút pháp hiện thực và trữ tình, ngôn ngữ giản dị, gần gũi, sử dụng chất liệu dân gian đã khiến cho từng lời thơ trở nên thi vị, sâu lắng. Hình ảnh người lính cụ Hồ trong lời thơ của Chính Hữu đã sáng ngời vẻ đẹp của một tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 28

Có một đề tài người lính trong suốt văn học Việt Nam thời kì kháng chiến, có một bìa thơ còn vang mãi tiếng đồng đội thân thuộc. Bài thơ “Đồng Chí” của Chính Hữu đến với người xem rất gần gũi mà sâu sắc, gợi cho họ dư âm mạnh mẽ về hình ảnh các anh lính thời kì chống Pháp với một tinh thần đầy nhiệt huyết dành độc lập cho quê nhà. Đặc biệt 13 câu thơ cuối bài đã gây ấn tượng mạnh mẽ với người xem bởi tình đồng chí, đồng đội thiêng liêng và gắn bó sâu nặng của người lính.

“Đồng chí” là tập thơ xuất sắc nhất của Chính Hữu viết cho người nông dân khoác áo lính trong những năm đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Bài thơ được viết vào khoảng đầu xuân 1948, sau chiến thắng Việt Bắc thu đông 1947, nó đã đi suốt một hành trình nửa thế kỉ làm sang trọng một hồn thơ chiến sĩ của Chính Hữu.

Hai mươi dòng thơ, với ngôn ngữ bình dị, giọng điệu thủ thỉ tâm tình, cảm xúc thăng hoa, hình tượng thơ toả sáng, bài thơ “Đồng chí” ca ngợi tình đồng đội gian khổ có nhau, vào sống chết có nhau của các anh bộ đội Cụ Hồ và bao người nông dân cả nước theo bộ đội đánh giặc trong những năm đầu gian khổ thời 9 năm kháng chiến chống Pháp (1946-1954) .

Hai câu thơ đầu cấu trúc song song, đã làm nổi nên hai “gương mặt” người chiến sĩ còn sống, như thể đang tâm tình cùng nhau. Quê hương anh và làng em cùng nghèo, là nơi “nước mặn, đồng chua”, là xứ sở “đất cày thành sỏi đá”. Mượn tục ngữ, thành ngữ khi nói đến làng quê, nơi hậu phương thân thương của tổ quốc, Chính Hữu đã làm nên lời thơ bình dị, chất thơ mộc mạc và dễ hiểu như tâm hồn người trai cày xông trận đánh giặc. Sự đồng cảnh, cảm thông và thấu hiểu nhau là cơ sở, là yếu tố gốc làm nên tình bạn, tình đồng chí sau này.

Năm câu thơ kế tiếp nói nên một quá trình khác: từ “đôi người xa lạ” chuyển “thành đôi tri kỉ”, rồi sau đó thành “đồng chí”. Câu thơ biến hoá, 7, 8 từ sau thu lại rồi giảm còn 2 từ, cảm xúc vần thơ được cô đọng thêm và thắt chặt hơn. Những ngày đầu đứng dưới cây quân kì: “Anh với em đôi người xa lạ – Tự phương trời không hẹn gặp nhau”. Đôi bạn gắn bó với nhau bởi những kỉ niệm đẹp. Đã “thành đôi tri kỉ”. “Đôi tri ki” là đôi bạn rất thân thiết, biết bạn như thể biết ta. Bạn chiến đấu thành tri kỉ, về sau trở thành đồng chí! Câu thơ 7, 8 từ đột ngột rút gọn thành hai từ “đồng chí” làm diễn đạt sự vui mừng cảm động vang vọng sâu trong lòng. Xúc động khi nhớ đến một tình bạn đẹp. Tự hào vì mối tình đồng chí cao cả thiêng liêng và cùng chung lí tưởng chiến đấu của bao người binh nhì từng là các trai cày với lòng yêu nước xông trận đánh giặc.

Bảy câu thơ cuối cùng ngồn ngộn các chi tiết có thật của hiện thực kháng chiến buổi đầu! Sau 80 năm bị thực dân Pháp đô hộ, nhân dân việt nam đã quật khởi đứng dậy lấy lại non sông. Chỉ với gậy tầm vông, với giáo mác, . .. nhân dân ta phải chống lại xe tăng và đại bác của giặc Pháp xâm lăng. Những ngày đầu kháng chiến, quân và dân việt nam trải qua vô vàn khó khăn: thiếu vũ khí, thiếu quân trang, đói lương thực, thuốc men. … Người lính ra trận “áo vải chân không đi tìm giặc lửa”, áo quần rách nát tơi tả, đau ốm bệnh tật, sốt rét rừng, “Sốt run người vừng trán đẫm mồ hôi”

Chữ “biết” trong bài thơ mang nghĩa là chia sẻ và cùng nhau vượt gian nan hoạn nạn. Các chữ: “anh với tôi”, “áo anh. .. quần em” xuất hiện trong đoạn thơ như một sự đoàn kết, gắn bó của tình đồng chí thắm thiết cao vời. Câu thơ 4 tiếng cấu trúc đối lập: “Miệng cười buốt giá” thể hiện mạnh mẽ tinh thần lạc quan của hai chiến sĩ, hai đồng chí. Đoạn thơ được viết dưới hình thức văn xuôi, cảm xúc từ kìm nén chợt bật dậy: “Yêu nhau tay nắm lấy bàn tay”. Tình thương đồng đội được thể hiện qua cử chỉ thân mật, âu yếm: “tay nắm lấy bàn tay”. Anh nắm lấy tay em, tôi nắm vào bàn tay anh, cùng ôm nhau, trao cho nhau tình thương và sức mạnh, sẽ bước qua tất cả thử thách, “đi tới và làm nên thắng trận”.

Phần cuối bài thơ ghi lại cảnh hai người chiến sĩ – hai đồng chí trong chiến dấu. Họ cùng “đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”. Cảnh tượng chiến trường là rừng hoang sương muối. Và, một đêm đông rất lạnh lẽo hoang vắng giữa núi rừng chiến khu. Trong gian khổ khốc liệt và trong khi “chờ giặc tới”, hai chiến sĩ luôn “đứng cạnh bên nhau”, sống chết có nhau. Đó là một đêm trăng trên chiến khu và một tứ thơ đẹp bất ngờ ra đời:

“Đầu súng trăng treo”.

Người chiến sĩ trên đường ra trận với “ngọn sao đầu súng bạn cùng mũ nan”. Người lính đi đánh giặc trong một đêm đông “rừng hoang sương muối” lại có “đầu súng trăng treo”. Cảnh vừa thực vừa mơ, đêm khuya trăng mờ, trăng trôi nổi trên không như thể đang mắc vào đầu súng. Vầng trăng là biểu tượng về vẻ đẹp đất nước yên bình. Súng mang ý nghĩa cuộc chiến đấu gian khổ hy sinh. “Đấu súng trăng treo” là một hình ảnh thơ mộng, nói lên cuộc chiến đấu gian khổ của anh bộ đội luôn lạc quan, tình đồng chí thêm khăng khít gắn bó, họ cùng mong ước một ngày mai đất nước thanh bình. Hình ảnh “Đầu súng trăng treo” là một sáng tạo thi ca mang vẻ đẹp trữ tình của thơ ca kháng chiến, đã được Chính Hữu chọn đặt làm tên cho tập thơ – Đoá hoa đầu mùa của anh. Trăng Việt Bắc, trăng giữa núi ngàn chiến khu, trăng trên bầu trời, trăng tan trong màn sương mù mờ ảo. Mượn trăng để diễn tả sự căng thẳng của chiến trường, nhằm tạo thêm cái tư thế sẵn sàng “chờ giặc tới”. Áng gian nan vất vả của trận đánh sẽ diễn ra đang nhường chỗ cho vẻ đẹp huyền ảo, thơ mộng của ánh trăng, và phải chăng đó cũng là vẻ đẹp cao cả thiêng liêng của tình đồng chí, tình chiến đấu.

Bài thơ “Đồng chí” vừa mang vẻ đẹp mộc mạc, bình dị khi nói tới đời sống vật chất của người chiến sĩ, cũng lại mang vẻ đẹp cao cả, thiêng liêng và thơ mộng khi nói đến đời sống tâm hồn, mối tình đồng chí của các anh – người lính binh nhì buổi đầu kháng chiến.

Ngôn ngữ thơ hàm súc, gần gũi với tiếng nói của người lính đang tâm sự, tâm tinh. Tục ngữ thành ngữ, ca dao được Chính Hữu sử dụng một cách khéo léo, tạo ra chất thơ giản dị, mộc mạc và gần gũi. Sự pha trộn giữa bút pháp hiện thực cùng màu sắc trữ tình chung đúc thành hồn thơ chiến sĩ.

“Đồng chí” là tập thơ khá đặc biệt viết cho anh bộ đội Cụ Hồ – người nông dân khoác áo lính và các anh hùng áo vải của thời đại Hồ Chí Minh. Bài thơ là một tượng đài chiến sĩ tráng lệ, gần gũi và bình dị, cao cả và thiêng liêng.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 29

Văn chương giống như một cây bút nhiều màu, nó vẽ nên bức tranh cuộc sống với các gam màu hiện thực. Văn chương không hề tìm đến các chốn cao sang lộng lẫy để làm mãn nhãn người đọc, nó khám phá hiện thực và đón nhận thứ tình cảm chân thành không dối trá. Người nghệ sĩ đã dùng tất cả trái tim mình nhằm kéo bạn đọc về với đời thật để cùng thấu hiểu và cùng sẻ chia. Phân tích bài thơ Đồng Chí, Chính Hữu đã đưa bạn đọc vào bức tranh hiện thực nơi núi rừng biên giới luôn ấm áp tình đồng chí đồng đội qua giọng văn giản dị, mộc mạc.

Khi nói đến Chính Hữu người ta hay nhắc về một nhà thơ chiến sĩ hy sinh trong kháng chiến chống Pháp. Tác phẩm của ông chủ yếu viết về chiến tranh và hình ảnh người lính với nhiều ngôn từ mộc mạc, giản dị. Bài thơ “Đồng chí” là một trong các bài thơ nổi tiếng và thành công nhất của ông. Bài thơ được viết và đăng lần đầu trên một tờ báo đại đội ở chiến khu Việt Bắc (1948) , căn cứ trên sự trải nghiệm của Chính Hữu cùng đồng chí đồng đội tại chiến dịch Việt Bắc thu đông (1947) đã đánh bại cuộc tiến công quy mô lớn của thực dân Pháp vào cơ quan đầu não của địch.

Với lối câu thơ tự do, ngôn từ giản dị, bài thơ thể hiện ấn tượng hình ảnh người lính thời kì đầu chống Pháp và tình đồng chí đồng đội thắm thiết, bền chặt của các anh.

Ngòi bút tinh tế của chính hữu cùng với các câu thơ tự do, giọng thủ thỉ tâm tình và ngôn ngữ giản dị, hết sức mộc mạc Chính hữu đã dần dần dẫn người đọc về với cơ sở hình thành tình đồng chí:

“Quê hương anh nước mặn đồng chua

Làng tôi nghèo đất cày sỏi đá “

Hai câu đầu với cấu trúc câu thơ song song, thành ngữ dân gian “nước mặn đồng chua” và cách nói vay mượn từ tục ngữ “đất cày trên sỏi đá” cùng giọng thơ thủ thỉ tâm tình gợi cảnh hai người lính đang say sưa kể cho nhau nghe chuyện quê hương mình. Đó là những vùng quê nghèo và lam lũ: một người ở miền biển “nước mặn đồng chua”, một người ở miền trung du “đất cày trên sỏi đá”. Phải chăng từ nguồn gốc quê quán của mỗi anh đã làm nên bệ phóng cho tình đồng chí?

“Anh với tôi đôi người xa lạ

Tự phương trời không hẹn quen nhau

Súng bên súng, đầu sát bên đầu

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ

Đồng chí!”

Đồng hoàn cảnh, chung lý tưởng đánh giặc giữ nước, nhiều ạnh đã tham gia đội ngũ bộ đội kháng chiến. Cuộc kháng chiến chống Pháp trường kì của dân tộc việt nam là nơi gặp gỡ trái tim bao người con yêu nước, đã khiến nhiều anh từ lạ thành quen “anh với tôi đôi người xa lạ, tự phương trời không hẹn quen nhau”

Có lẽ chung cuộc sống chiến đấu vất vả bên chiến hào bảo vệ độc lập tự do của dân tộc nên đã không khi mô các anh thành tri kỉ của nhau:

“Súng bên súng, đầu sát bên đầu

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ “

Hai câu thơ vừa mang ý nghĩa hiện thực lại mang ý nghĩa biểu trưng. Câu thơ: “súng bên súng, đầu sát bên đầu” đã gợi nên tư thế của người lính giữa đêm phục kích. Họ luôn sát cánh bên nhau vượt qua khó khăn, nguy hiểm. “Súng bên súng” là chung nhiệm vụ, chung mục tiêu và “đầu sát bên đầu” là chung chí hướng, chung lí tưởng. Chính Hữu đã dung những từ “sát, bên, chung” gợi sự chia sẻ của người lính như ý hoà tâm giao. Hình ảnh “đêm rét chung chăn” là một hình ảnh đẹp và đầy ý nghĩa, đã giúp ta thấy rõ sự sẻ chia bao thiếu thốn gian lao của cuộc đời người lính. Cũng những sẻ chia đó, Tố Hữu đã viết:

“Thương nhau chia củ sắn lùi

Bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng

Tấm chăn dù mỏng nhưng ấm áp tình đồng chí, đồng đội khiến người lính không thể lãng quên. Nó đã vun đắp nên tình đồng chí của bọn anh và cái tình đó ngày một thắm thiết, càng khắc sâu. Các anh giờ đây không chỉ là tri kỉ than thiết của nhau mà còn có thể thành những người “đồng chí”.

“Đồng chí!” Là một câu đặc biệt với một bản lề khép chặt để khép lại cơ sở hình thành tình đồng chí và mở rộng ra thể hiện sức mạnh của tình đồng chí. Nó như nốt trầm trên phím đàn, khiến người đọc phải ngừng lại suy ngẫm những ý nghĩa do nó gợi ra. Đó là tiếng kêu tha thiết của tình người có chung chí hướng lí tưởng cất lên từ trong sâu tâm hồn người lính. Tình đồng chí là đỉnh cao của tình bạn và tình người, là kết tinh của tất cả tình cảm, là cội nguồn sức mạnh giúp người lính bước qua bao tháng ngày khó khăn gian khổ. Hai tiếng “đồng chí” đơn sơ mà xúc động đến nhói lòng đã làm bật lên ý nghĩa của từng đoạn thơ và lời thơ.

Mười câu thơ cuối cùng đều là các câu thơ tự do, ngôn từ giản dị, mộc mạc giúp người đọc thấy rõ ý nghĩa và sức mạnh của tình đồng chí.

Trải qua bao khó khăn gian khổ nơi chiến trường, tình đồng chí đã cho các anh có thêm những kinh nghiệm và hiểu nỗi lòng, tình cảm của nhau. Nhiều lúc ngồi sát bên nhau, các anh đã kể cho nhau những chuyện quê nhà đầy bồi hồi, xúc động:

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày

Gian nhà không mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”

Ba câu thơ với giọng thủ thỉ tâm tình cùng các hình ảnh giản dị quen thuộc cho thấy những người lính vốn dĩ là những người nông dân quanh năm chân lấm tay bùn, gắn với ngôi nhà mảnh ruộng. Nhưng khi tổ quốc cần, nhiều anh sẵn sàng bỏ những thứ gần gũi nhất mà ra đi làm nhiệm vụ: ruộng nương cho bạn mình cày, để lại ngôi nhà trống vắng đang chờ người thay mái “mặc kệ” vốn là thái dộ dửng dưng vô cảm của con người, nhưng trong lời thơ của Chính Hữu đã thể hiện rõ tinh thần quyết tâm của người lính khi ra đi. Đa anh ra đi mang theo tình yêu quê hương trrong tim em, được nhân lên bằng tình yêu Tổ quốc. Đó cũng là niềm quyết tâm chung của cả dân tộc và của toàn thời đại. Tuy quyết tâm ra đi nhưng trong sâu thẳm tâm hồn mỗi anh, hình ảnh quê hương luôn khắc đậm nét và vẫn gợi nên mối nhớ thiêng liêng: “giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”. Hình ảnh này cũng với nghệ thuật nhân hoá của Chính Hữu đã tạo ra mối nhớ hai chiều: quê hương – nơi có cha mẹ, dân làng đang nhớ và chờ đợi các anh, các anh là những người lính luôn hướng đến quê hương với bao tình cảm sâu đậm. Có lẽ những nỗi nhớ đó đã tiếp thêm vào các anh sức mạnh để các anh chiến đấu giành lấy độc lập cho dân tộc.

Không chỉ thấu hiểu, đồng cảm, nhiều anh đã sẻ chia sự thiếu thốn, gian lao cùng niềm hạnh phúc bên chiến hào chiến đấu:

Đoạn thơ với bút pháp hiện thực, hình ảnh ghép cặp “anh – tôi” và “áo anh – quần em” tạo nên sự gắn bó của những người đồng chí luôn sát cánh, sống chết bên nhau. Trong thiếu thốn, các anh đã cùng chia sẻ đau ốm bệnh tật, cũng trải qua bao cơn sốt rét rừng khủng khiếp, cùng chia sẻ những thiếu thốn về vật chất, với tinh thần đồng đội “miệng cười buốt giá”, bằng tình yêu thương gắn kết “trao nhau tay cầm lấy bàn tay”. Hình ảnh “miệng cười buốt giá” gợi niềm cười tươi ngời sáng giữa giá lạnh xua đi cái khốc liệt của chiến trường. Các anh nắm tay nhau như truyền vào nhau hơi ấm, cùng dìu nhau bước lên khó khăn thử thách. Thật hiếm khi thấy cái ôm nào nồng ấm như thế!

Với đôi nét vẻ giản dị mộc mạc đã vẽ nên bức tranh thật đẹp ngay giữa một hoàn cảnh đầy khắc nghiệt: bức tranh người lính đứng canh gác giữa núi rừng biên giới lúc đêm khuya:

“Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo. “

Đêm nay cũng như bao nhiêu đêm trước, các anh phục kích chờ giặc, sẵn sàng tham gia trận đánh quyết định thắng lợi cuối của chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947, một đêm đã đi vào lịch sử khiến người lính không thể phai mờ. Các anh phục kích chủ động chờ giặc giữa hoàn cảnh đầy khốc liệt của “rừng hoang sương muối”

“Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới”. Các anh chờ giặc tới là chờ giây phút hồi hộp căng thẳng khi ranh giới của mạng sống và chết vô cùng mong manh. Từ “chờ” đã thể hiện rõ tư thế cảnh giác của người lính trong đêm phục kích cũng là tư thế chung của toàn dân ta sau chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947.

Khép cuối đoạn thơ là hình ảnh thật đẹp đầy lãng mạn như một phát hiện của người lính về cái đêm phục kích của anh trên “đầu súng trăng treo”. Câu thơ gợi từ hiện thực: đêm rất khuya, người lính đứng canh gác trong tư thế chủ động, súng hướng lên trời và trăng lên cao, ánh trăng trên đầu súng khiến cho anh ngỡ rằng trăng đang ở trên đầu súng của mình. Súng là biểu tương của cuộc chiến đấu đầy gián khổ và hy sinh mà người lính đang trải qua, trăng là biểu tượng của cuộc sống hoà bình trong tương lai mà người lính đang hướng tới. Súng là biểu tượng của người chiến sĩ và trăng là biểu tượng của thi sĩ. Súng – trăng là gần và xa, thực tại và mơ, chất chiến đấu và chất trữ tình, chất chiến sĩ và chất thi sĩ, hiện thực và huyền ảo cũng tồn tại, góp phần tô thêm vẻ đẹp cuộc đời người chiến sĩ. Ánh trăng như đang ngập tràn khắp núi rừng chiến khu, trên bầu trời và ngay chính trong màn sương mờ ảo. Tâm hồn của anh và bao người chiến sĩ cũng như vầng trăng đó ấm áp, lung linh ánh sáng hy vọng để cùng hướng tới một ngày mai tươi sáng.

Như vậy, “Đồng chí” giống như một lời hát ngọt ngào ấm áp của tình đồng chí đồng đội. Chính Hữu đã mang đến cho thơ ca cách mạng một giai điệu mới mẻ và một bức tranh đẹp của người lính chống Pháp. Nhà thơ đã khéo léo vận dụng ngôn ngữ giản dị, tự nhiên của các tục ngữ, thành ngữ dân gian làm những lời thơ trở nên gần gũi, mộc mạc và đi trực tiếp vào trái tim người đọc. Bên cạnh đó với các hình ảnh tượng trưng và nhiều câu văn giản dị cùng ngòi bút hiện thực lãng mạn của ông đã tô điểm cho vẻ đẹp lung linh của tình đồng chí.

Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu- Mẫu 30

Chính Hữu tên thật là Trần Đình Đắc, ông gia nhập quân đội năm 1947 và tiếp tục làm thơ, Chính Hữu sáng tác không dài song có vị trí đặc biệt quan trọng trong nền thơ hiện đại Việt Nam, điển hình là bài thơ “Đồng chí” ra đời năm 1948 ngay khi Chính Hữu cùng đồng đội vừa mới trải qua chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947. Bài thơ đã đề cập tới một thứ tình cảm mới mẻ và thiêng liêng của bao người lính, anh bộ đội cụ Hồ trong thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp đó là tình đồng chí.

Bài thơ gồm hai mươi dòng thơ với ngôn ngữ giản dị giọng điệu thủ thỉ tâm sự cảm xúc kìm nén, “Đồng chí” ngợi ca tình đồng chí gian khổ có nhau, hy sinh có nhau của người lính anh bộ đội cụ Hồ và bao người nông dân cả nước tham gia đánh giặc trong những năm đầu gian khổ của cuộc kháng chiến chống Pháp.

Đến với bảy câu thơ đầu tác giả giải thích rõ cơ sở nảy sinh tình đồng chí, trước hết tình đồng chí khởi nguồn sâu sắc từ sự tương đồng của cảnh ngô xuất thân nghèo.

“Quê hương anh nước mặn đồng chua

Làng tôi nghèo đất cày nên sỏi đá “

Hai câu thơ có cấu trúc sóng đôi với nhau thay lời tâm sự, chia sẻ về quê hương anh bộ đội. Quê hương anh và làng tôi vốn nghèo là nơi “nước mặn đồng chua”, “đất cày lên sỏi đá”, dùng tục ngữ, thành ngữ khi nói đến làng quê nơi hậu phương thân thương của mình, Chính Hữu đã làm nên lời thơ giản dị chất thơ mộc mạc dễ yêu trong tâm hồn người trai cày đánh giặc.

Chung cảnh ngộ xuất thân bao người lính cùng chung lý tưởng đấu tranh vì độc lập chủ quyền của Tổ Quốc:

Chính điều ấy đã khiến họ từ đôi người lạ lẫm trở nne thân thiết với nhau rồi đứng trong hàng ngũ quân đội cách mạng.

“Tôi với anh đôi người xa lạ

Tự phương trời không hẹn gặp nhau”

Cái tình đồng chí được nuôi dưỡng rồi kết lại sâu sắc trong những cảm thông và chia sẻ gian lao cũng chính là hạnh phúc của cuộc đời người lính.

“Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”

Giữa những đêm trường gió rét, những người lính cùng đắp chung chăn vẫn có thể chia sẻ cùng nhau lỗi nhớ nhà, nhớ quê hương, chính vì thế từ những người bạn họ đã thành tri kỉ.

Sau sáu câu thơ đầu tác giả hạ một dòng đặc biệt: “Đồng chí!” chỉ có 2 chữ và một dấu chấm than nhưng ý nghĩa rất hàm xúc, nó tạo nên một nốt trầm, nó cất lên thành một tiếng kêu thiết tha, xúc động từ đáy lòng, đây là tình cảm được thăng hoa trên tất cả cảm xúc, là đỉnh cao của tình bạn, tình người, xuất phát từ thứ tình cảm đầy tính truyền thống, đồng thời cũng là điểm kết của bài thơ.

Mười hai câu thơ cuối cùng là những biểu hiện xúc động của tình đồng chí và sức mạnh của tình cảm đó ở người lính, tình đồng chí trước hết là sự thấu hiểu sâu sa tâm tư nỗi lòng của nhau:

“Ruộng lương anh gửi bạn thân cày

Căn nhà không mặc kệ gió lung lay “

Khi tấm chăn chung gấp lên, có biết bao nhiêu tâm sự của người lính được viết ra, họ nói cho nhau về chuyện ruộng lương, nhà cửa, người thân. .. đó là những hình ảnh rất gắn bó với đời lính. Đằng sau thái độ cương quyết ra đi của nhiều người lính luôn gắn bó với quê hương:

“Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính

Giếng nước, gốc đa là hình ảnh ẩn dụ cho những người ở hậu phương, là người mẹ già, người vợ, con thơ đang ngóng theo, đang nhớ về người trai cày ra mặt trận, cũng có thể nói đây là mối nhớ của người lính đang ôm hình bóng quê hương, nên cái gì bình dị gần gũi nhất là những thứ dễ dàng gây nhớ và yêu nhất.

Những dòng thơ tiếp đã thể hiện tình đồng chí một cách sâu sắc, đồng chí chính là cùng nhau chia sẻ bao khó khăn gian khổ của cuộc đời người lính:

“Anh với tôi biết những cơn ớn này

Rét run người vầng trán đẫm mồ hôi”

Đến lượt tác giả đưa vào câu thơ của anh hàng loạt các chi tiết đời thường, đó là cái áo cũ, quần rách và đôi chân không giày, đó cũng là căn bệnh sốt rét rừng dai dẳng mà người lính đang gánh chịu. tất cả làm nổi bật không gian khó khăn của người lính. Đây cũng là những khó khăn chung của quân và dân việt nam trong thời kì dầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, tuy nhiên điều quan trọng nhất Chính Hữu muốn nói ở đây không phải là nỗi đau mà lại là cách thấu hiểu nhau về sự khổ. Những câu thơ có cấu trúc đan xen, khác nhau, kết hợp với các từ “tôi” “anh” cùng lúc đã góp phần diễn đạt tinh thần chia sẻ và sự thấu hiểu nhau về mọi cảnh ngộ của người lính.

Khó khăn gian khổ thế nhưng họ luôn sáng ngời nụ cười tươi “miệng cười buốt giá” và xúc động nhất họ đã truyền đến nhau hơi ấm của tình thương “thương nhau. .. tay”, hình ảnh ôm vào bàn tay tuy đơn giản nhưng rất đẹp, nó vừa thể hiện tình cảm gắn bó sâu đậm của người lính, lại ngầm nói lên sức mạnh của tình cảm ấy, dường như chỉ với một cử chỉ “tay nắm bàn tay” mà người lính được tiếp thêm sức mạnh để vượt qua bao gian khổ.

Ba câu thơ cuối bài thơ là tấm tranh sinh động về tình đồng chí và là biểu tượng cao đẹp của cuộc đời người lính:

“Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau đợi giặc tới

Đầu súng trăng treo “

Trong bức tranh, nổi bật trên nền cảnh rừng đêm sương muối giá rét là ba hình ảnh kết nối với nhau: người lính, nòng súng và ánh trăng. .. Ba hình ảnh trên đã tạo thành một bức tranh vừa hiện thực vừa lãng mạng, trước hết tính hiện thực được thể hiện ở không gian và tình huống cụ thể, thời gian: đêm khuya, không gian: rừng vắng sương muối, còn tình huống là hoàn cảnh những người lính đang đứng gác bên nhau đợi giặc về, tất cả cùng thể hiện sự tàn khốc của chiến tranh, không những phải chịu đựng cái lạnh thấu xương với hàng ngàn mũi kim trâm xuyên da, thịt mà cái chết cũng bầm dập bên mình vì có thể trong chốc lát nữa thôi quân thù sẽ khai hoả và biết đâu một trong số đó sẽ ngã xuống, chính tình đồng đội đã tạo lên sức mạnh giúp họ bước qua mọi khó khăn gian khổ.

Như vậy, bằng thể thơ lục bát với nhiều câu thơ dài ngắn khác nhau, ngôn ngữ súc tích, hình ảnh thơ giản luận, gần gũi và có ý nghĩa biểu tượng, bài thơ đồng chí của Chính Hữu đã thể hiện hết sức xúc động tình đồng chí đồng đội gắn bó sâu nặng của người lính anh bộ đội cụ hồ trong thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, họ cũng là những con người ưu tú nhất, tiêu biểu cho chủ nghĩa anh hùng cách mạng việt nam thời đại Hồ Chí Minh.

Trên đây là nội dung bài học Cảm nhận về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu (30 mẫu) do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn và tổng hợp. Hy vọng sẽ giúp các em hiểu rõ nội dung bài học và từ đó hoàn thành tốt bài tập của mình. Đồng thời luôn đạt điểm cao trong các bài thi bài kiểm tra sắp tới. Chúc các em học tập thật tốt.

Đăng bởi THCS Bình Chánh trong chuyện mục Học tập