Mời các em theo dõi nội dung bài học về Thầy cô hãy chia sẻ cách khai thác các dạng học liệu số? do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn. Hy vọng sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em học tốt và hoàn thành tốt bài tập của mình.
Mục lục
Học liệu số là gì?
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 2 Thông tư 21/2017/TT-BGDĐT (có hiệu lực ngày 23/10/2017) quy định ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động bồi dưỡng, tập huấn qua mạng Internet cho giáo viên, nhân viên và cán bộ quản lý giáo dục do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành thì học liệu số (hay học liệu điện tử) được quy định như sau: “Học liệu số (hay học liệu điện tử) là tập hợp các phương tiện điện tử phục vụ dạy và học, bao gồm: Giáo trình điện tử, sách giáo khoa điện tử, tài liệu tham khảo điện tử, bài kiểm tra đánh giá điện tử, bản trình chiếu, bảng dữ liệu, các tệp âm thanh, hình ảnh, video, bài giảng điện tử, phần mềm dạy học, thí nghiệm mô phỏng và các học liệu được số hóa khác”
Học liệu số có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào mục đích sử dụng và đối tượng sử dụng. Tuy nhiên, dưới đây là một số cách phân loại học liệu số thông dụng:
- Ebooks và sách điện tử: Là tài liệu chứa các nội dung văn bản được biên tập, định dạng và xuất bản dưới dạng file điện tử. Ebooks và sách điện tử thường có khả năng tương tác và kết hợp với các phương tiện khác như hình ảnh, âm thanh và video.
- Video giáo dục: Bao gồm các bài giảng, hướng dẫn, phóng sự, phim tài liệu, video trực tuyến và các chương trình giải trí có liên quan đến giáo dục.
- Trò chơi giáo dục: Là các trò chơi được thiết kế để hỗ trợ việc học tập và rèn luyện các kỹ năng cần thiết cho các đối tượng học tập khác nhau.
- Ứng dụng giáo dục: Là các ứng dụng trên điện thoại di động hoặc máy tính bảng thiết kế để hỗ trợ việc học tập và rèn luyện các kỹ năng cho người dùng.
- Phần mềm học tập: Là các phần mềm đặc biệt thiết kế để hỗ trợ các hoạt động học tập như làm bài tập, ôn tập kiến thức, làm bài kiểm tra,…
- Cơ sở dữ liệu: Là các nguồn tài nguyên trực tuyến như thư viện số, cơ sở dữ liệu tài nguyên giáo dục trực tuyến và các kho dữ liệu khác cung cấp cho người dùng nhiều tài liệu học tập và nghiên cứu.
- Mạng xã hội giáo dục: Là các mạng xã hội trực tuyến thiết kế để hỗ trợ việc giao lưu, chia sẻ kiến thức và học tập trực tuyến.
- Các công cụ hỗ trợ học tập trực tuyến: Là các công cụ hỗ trợ việc học tập trực tuyến, bao gồm các phần mềm ghi chú trực tuyến, công cụ tạo bài tập,…
Thầy cô hãy chia sẻ cách khai thác các dạng học liệu số
Cách khai thác các dạng học liệu số
- Sử dụng đủ và hiệu quả các phương tiện, thiết bị dạy học tối thiểu theo qui định đối với bộ môn: Video bài giảng, đường link kiểm tra, phần mềm kiểm tra trên Quizizz, Azota, Kahoot…
- Sử dụng các đồ dùng dạy học tự làm phù hợp với nội dung học và các đối tượng học sinh. Tăng cường sử dụng công nghệ thông tin và các phương tiện, thiết bị dạy học hiện đại một cách phù hợp và hiệu quả.
- Kết hợp các công cụ học tập số với các hoạt động ngoại khóa: Để giúp học sinh tăng cường sự tương tác với các phương tiện và thiết bị học tập số, cần kết hợp chúng với các hoạt động ngoại khóa như trò chơi, thực tế ảo, hoạt động thực hành,…
- Cập nhật và nâng cao kỹ năng sử dụng các công nghệ mới: Các công nghệ và phương tiện học tập số đang phát triển rất nhanh, do đó giáo viên cần cập nhật và nâng cao kỹ năng sử dụng các công nghệ mới để tận dụng tối đa các dạng học liệu số.
Các bước khai thác các dạng học liệu số
Bước 1: Phân tích mục đích và yêu cầu tìm kiếm
Việc phân tích mục đích, yêu cầu tìm kiếm nên căn cứ vào phần nội dung kiến thức của yêu cầu cần đạt. Đây là cơ sở để xác định từ khoá cho câu lệnh cần dùng để tìm kiếm. Tiếp theo, cần xác định dạng học liệu số sẽ dùng trong tổ chức hoạt động học: hình ảnh, hình ảnh động, hay video,…
Bước 2. Diễn đạt cú pháp của câu lệnh tìm kiếm
Cú pháp của câu lệnh tìm kiếm là cách thức mà người dùng sử dụng để liên kết các từ/thuật ngữ/khái niệm từ khoá một cách phù hợp. Để có được câu lệnh tìm kiếm hiệu quả thì cần biết các “nguyên tắc tìm kiếm” của công cụ, như:
- Phần lớn các công cụ tìm kiếm không phân biệt chữ hoa và chữ thường. Không cần nhập cả một câu đầy đủ vào lệnh tìm kiếm. Thay vào đó, có thể nhập một số trong các từ/thuật ngữ/khái niệm quan trọng nhất.
- Nếu nhập nhiều từ tìm kiếm thì phạm vi tìm kiếm sẽ được thu hẹp, và ngược lại.
- Đặt từ tìm kiếm trong dấu ngoặc kép “ ” hoặc đặt dấu – giữa các cụm chữ trong từ tìm kiếm sẽ thu hẹp phạm vi tìm kiếm; Đặt dấu + phía trước các từ mà muốn từ đó phải xuất hiện; Đặt chữ AND nếu muốn nhiều thuật ngữ phải xuất hiện; Đặt chữ OR giữa các từ tìm kiếm nếu muốn một trong các thuật ngữ xuất hiện;…
- Có thể thu hẹp phạm vi tìm kiếm liên quan đến dạng học liệu số mà GV cần tìm giới hạn theo định dạng file (.pdf, .docx, .mp4, .gif…).
Bước 3: Phân nhóm yêu cầu thông tin tìm kiếm
Việc phân nhóm các yêu cầu về thông tin giúp GV tìm kiếm hiệu quả và nhanh chóng hơn. Sự phân nhóm có thể bao gồm:
- Loại thông tin cần tìm sẽ thuộc chủ đề rộng hay hẹp, khái quát hay chuyên sâu.
- Từ/thuật ngữ/khái niệm định dùng trong câu lệnh cần điều chỉnh phù hợp để hạn chế nhiều cách hiểu do tính đa nghĩa của ngôn ngữ.
Bước 4: Chọn công cụ/phần mềm tìm kiếm phù hợp
Có thể linh hoạt trong chọn các công cụ tìm kiếm khác nhau để đạt được mục đích đặt ra đồng thời tích luỹ kinh nghiệm rèn luyện kĩ năng tìm kiếm. Các công cụ phổ biến đối với GV hiện nay là Google và các trang web chuyên ngành, kho dữ liệu của Bộ GDĐT hoặc các nhà xuất bản,… Ngoài ra, GV có thể tìm sự hỗ trợ từ những người có kinh nghiệm hơn trong việc tìm kiếm thông tin có liên quan.
Bước 5. Đánh giá kết quả tìm kiếm
Lượng thông tin trên Internet rất phong phú, rất có lợi cho người tìm tin. Tuy nhiên, với bất kì thông tin nào tìm được trên Internet đều cần phải được đánh giá, kiểm tra độ khách quan, cập nhật và tính bản quyền… Việc đánh giá thông tin cần căn cứ vào:
- Kết quả tự kiểm chứng thông tin (đã trình bày ở mục 2.4.1.1) trong đó trước tiên nên tìm hiểu địa chỉ trang web thông tin;
- Sự phù hợp giữa thông tin với mục tiêu và nội dung dạy học;
- Thông tin về trình độ, thái độ và thành kiến của tác giả/nhóm tác giả/tổ chức công bố hay quản lí nguồn thông tin;
- Tính cập nhật của thông tin (thời điểm công bố thông tin, nội dung của thông tin)
- Tính sở hữu hay bản quyền của thông tin và sự cho phép khai thác, sử dụng nhằm mục đích dạy học, giáo dục trực tiếp cho học sinh.
Vai trò việc sử dụng học liệu số
Vai trò của công nghệ số đối với hoạt động giáo dục
Công nghệ đang ngày càng phát triển và đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức và hoạt động giáo dục. Nó không chỉ đơn thuần là một công cụ hỗ trợ mà còn là một phần không thể thiếu trong quá trình dạy và học.
- Cung cấp học tập và tài liệu: Công nghệ cho phép truy cập vào một loạt các tài nguyên giáo dục, bao gồm các bài giảng, tài liệu học tập, sách điện tử, video giáo dục, và nhiều hơn nữa. Nhờ công nghệ, giáo viên và học sinh có thể truy cập vào thông tin và kiến thức trên toàn thế giới một cách nhanh chóng và dễ dàng.
- Cải thiện truyền thông giữa giáo viên và học sinh: Công nghệ đã giúp cho giáo viên và học sinh dễ dàng liên lạc và trao đổi thông tin với nhau một cách hiệu quả. Giáo viên có thể sử dụng email, tin nhắn, các ứng dụng trò chuyện và các nền tảng trực tuyến khác để giao tiếp với học sinh và cung cấp hỗ trợ.
- Tăng tính tương tác và tính tham gia của học sinh: Công nghệ giúp tạo ra các trải nghiệm học tập tương tác và đa dạng hơn cho học sinh. Các ứng dụng giáo dục và nền tảng trực tuyến cung cấp các hoạt động học tập sáng tạo, trò chơi giáo dục, bài tập trực tuyến và các hình thức đánh giá khác để hỗ trợ học tập của học sinh.
- Tăng cường kỹ năng sống cho học sinh: Công nghệ không chỉ cung cấp cho học sinh kiến thức mà còn giúp phát triển kỹ năng sống cần thiết, chẳng hạn như kỹ năng tìm kiếm thông tin, kỹ năng đọc hiểu, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc nhóm và kỹ năng giao tiếp.
- Cải thiện chất lượng giáo dục: Công nghệ cũng cho phép các giáo viên đánh giá kết quả học tập của học sinh một cách hiệu quả hơn. Các ứng dụng giáo dục, phầm mềm được tích hợp một cách hiệu quả
Thông qua internet, giáo viên và học sinh có thể tiếp cận được với hàng ngàn, hàng triệu tài liệu học liệu đa dạng và phong phú từ khắp nơi trên thế giới, giúp cho việc học tập trở nên đa dạng hơn, phong phú hơn. Vì vậy, công nghệ đóng vai trò rất quan trọng trong giáo dục hiện đại.
Lợi ích việc giáo viên sử dụng học liệu số trong hoạt động dạy học và giáo dục
Học liệu số đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là trong bối cảnh các công nghệ thông tin ngày càng phát triển. Các học liệu số cung cấp nhiều lợi ích cho học sinh, giáo viên và các nhà giáo dục. Các học liệu số cung cấp nhiều lợi ích cho học sinh, giáo viên và các nhà giáo dục, bao gồm:
- Tăng cường sự tương tác giữa học sinh và học liệu: Học liệu số cung cấp cho học sinh cơ hội trải nghiệm học tập tương tác, nâng cao khả năng tiếp thu kiến thức và kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Cung cấp học liệu đa dạng: Học liệu số cung cấp cho học sinh nhiều tài liệu đa dạng, từ sách điện tử đến video giảng dạy và trò chơi giáo dục. Điều này giúp học sinh có thể học tập theo cách thích hợp nhất với họ.
- Tiết kiệm thời gian và chi phí: Học liệu số cung cấp cho học sinh cơ hội học tập từ bất kỳ đâu, mọi lúc và giúp họ tiết kiệm thời gian và chi phí cho việc đi lại, mua sách giáo khoa, tài liệu…
- Cung cấp kiến thức mới nhất: Học liệu số cung cấp cho giáo viên và học sinh cơ hội tiếp cận với những kiến thức mới nhất và các tiến bộ trong ngành giáo dục.
- Hỗ trợ cho việc học tập tại nhà: Học liệu số có thể giúp học sinh tự học tại nhà, tự rèn luyện các kỹ năng mà họ muốn cải thiện mà không cần phải đến trường học.
- Cung cấp thông tin và tài nguyên giáo dục cho các giáo viên: Học liệu số cung cấp cho giáo viên một nguồn tài nguyên phong phú, giúp họ tìm kiếm và sử dụng tài nguyên giáo dục đa dạng, từ đó giảm thiểu thời gian và chi phí tìm kiếm tài nguyên và cải thiện chất lượng giảng dạy của họ.
- Học liệu số đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giáo dục và đem lại nhiều lợi ích cho học sinh, giáo viên và các nhà giáo dục. Mặt khác, giáo viên đóng vai trò quan trọng trong việc sử dụng học liệu số để tổ chức hoạt động dạy học và giáo dục hiệu quả. Dưới đây là một số vai trò quan trọng của giáo viên trong việc sử dụng học liệu số:
- Tìm kiếm và lựa chọn tài nguyên số phù hợp: Giáo viên cần có khả năng tìm kiếm và lựa chọn các tài nguyên số phù hợp với nội dung dạy học, đồng thời đảm bảo tính chất phù hợp với đối tượng học sinh.
- Thiết kế và tổ chức hoạt động học tập: Giáo viên cần thiết kế và tổ chức các hoạt động học tập để tận dụng học liệu số một cách tối ưu. Các hoạt động này có thể bao gồm đọc, xem video, thảo luận trực tuyến, tìm kiếm thông tin và giải quyết vấn đề.
- Điều khiển quá trình học tập: Giáo viên phải đảm bảo rằng học sinh sử dụng học liệu số một cách hiệu quả và đúng cách. Họ cần theo dõi tiến độ của học sinh, đảm bảo rằng học sinh hiểu nội dung và có khả năng áp dụng kiến thức đã học.
- Đánh giá và đánh giá lại: Giáo viên cần đánh giá khả năng của học sinh trong việc sử dụng học liệu số, đồng thời cung cấp phản hồi và hướng dẫn để học sinh có thể cải thiện kỹ năng của mình.
- Phát triển và sáng tạo: Giáo viên có thể sử dụng học liệu số để phát triển và sáng tạo các hoạt động học tập mới. Họ có thể sử dụng các công cụ và ứng dụng kỹ thuật số để tạo ra nội dung dạy học phong phú và hấp dẫn.
Tóm lại, giáo viên đóng vai trò rất quan trọng trong việc sử dụng học liệu số để tổ chức hoạt động dạy học và giáo dục hiệu quả. Họ cần có kiến thức về các tài nguyên số, cũng như kỹ năng thiết kế, tổ chức, điều khiển, đánh giá và phát triển hoạt động học tập.
Trên đây là nội dung bài học Thầy cô hãy chia sẻ cách khai thác các dạng học liệu số? do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn và tổng hợp. Hy vọng sẽ giúp các em hiểu rõ nội dung bài học và từ đó hoàn thành tốt bài tập của mình. Đồng thời luôn đạt điểm cao trong các bài thi bài kiểm tra sắp tới. Chúc các em học tập thật tốt.
Đăng bởi THCS Bình Chánh trong chuyện mục Học tập
