Tổng hợp

Vinh hiển là gì? Tấm gương về sự nghiệp vinh hiển

Cô Nguyễn Thanh Phương 04/08/2023

Mời bạn đọc cùng tìm hiểu Vinh hiển là gì trong bài viết dưới đây để có câu trả lời nhé.

Mục lục

Vinh hiển là gì?

Vinh hiển là tính từ chỉ sự vẻ vang, rạng rỡ vì làm nên việc lớn, có danh vọng

Ví dụ:

Bạn đang xem: Vinh hiển là gì? Tấm gương về sự nghiệp vinh hiển

“Trạng nguyên dẹp giặc đã bình, Kiệu vàng tán bạc hiển vinh về nhà.”
“Ba vuông sánh với bảy tròn, Đời cha vinh hiển đời con sang giầu.”

Tấm gương về sự nghiệp vinh hiển

Theo sách “Đại Việt sử ký toàn thư”, Phạm Công Trứ là người làng Liêu Xuyên, huyện Đường Hào, nay là thôn Thanh Xá, xã Nghĩa Hiệp, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên. Ông sinh ngày 17-3-1599. Cha ông là Phạm Cai, Tri huyện Hoài An ở đạo Sơn Nam (nay là vùng Chương Mỹ, tỉnh Hà Tây). Mẹ ông là Nguyễn Thị Liên.

Sinh thời, Phạm Công Trứ tính tình cương trực và nhân hậu. Hơn 10 tuổi, Phạm Công Trứ đã nổi tiếng giỏi văn, thơ. Lớn lên ông vào học trường huyện Đường Hào và được xếp vào bậc “nhiêu học”. Sự nghiệp chính trị của Phạm Công Trứ bắt đầu từ khi ông thành công trên đường khoa cử. Năm 29 tuổi, ông đỗ đồng tiến sĩ năm 1628 và được giao giữ chức Thái thượng tự khanh Hàn lâm hiệu thảo.

Năm 1631, ông được giao giữ chức Hiến sát sứ trấn Thanh Hóa. Năm 1639, ông giữ chức Phụng Thiên phủ doãn rồi làm Tham chính tự khanh được tham gia việc Nội phủ. Năm 1642, ông được thăng chức Tán lý đạo Sơn Nam coi giữ việc binh. Trong 2 năm 1643 và 1644, ông được lệnh theo chúa Trịnh Tạc đem quân đánh dẹp quân Nguyễn Phúc Lan ở phía Nam và quân Mạc ở phía Bắc. Do có công, năm 1645, đời vua Lê Chân Tông, Phạm Công Trứ được giao chức Phó Đô ngự sử và gia phong tước Khánh Yến bá, sau đó lên chức Ngự sử đài.

Năm 1657, ông được phong Đặc tiến kim tử, Vinh lộc đại phu, Lễ bộ Thượng thư kiêm Đông các Đại học sĩ, hàm Thiếu bảo, tước Yến quận công. Năm 1660, niên hiệu Vĩnh Thọ thứ 3, ông dâng sớ xin kiệm ước dùng văn võ, thưởng phạt nghiêm minh, được triều đình chấp thuận và thực hiện. Năm 1661, ông đem đại quân đi đánh Nguyễn Phúc Tân ở Thuận Hóa. Thắng trận trở về ông được phong hàm Thiếu Bảo tước Quận công. Năm 1662, niên hiệu Vạn Khánh, triều đình cử ông trông coi Quốc Tử Giám và làm Tham tụng ở phủ chúa Trịnh. Thời gian này, ông còn cho xây dựng bia tiến sĩ tại huyện Đường Hào quê ông, khích lệ kẻ có tài, rèn luyện nho phong. Đến đầu đời Cảnh Trị, ông được phong làm Lại bộ Thượng thư.

Năm 1665, ông được Tây vương Trịnh Tạc giao cho việc khảo đính bộ sách “Sử ký toàn thư”. Phạm Công Trứ cùng các cộng sự dày công nghiên cứu, ông đã dấn từ họ Hồng Bàng đến Ngô sứ quân để làm Đại Việt sử ký ngoại kỷ toàn thư, theo trước tác của Ngô Sỹ Liên. Ngoài ra, ông đã tham khảo thêm tài liệu dã sử của Đăng Bính và các sách sử đương thời để bổ sung thêm, gọi chung là “Đại Việt sử ký toàn thư”, gồm 25 tập. Cũng trong thời gian này ông biên soạn bộ sách “Bốn mươi bảy điều giáo hóa” bổ sung cho Luật Hình, xây dựng đạo đức góp phần giữ vững kỷ cương phép nước.

Năm 1667 và 1669, Phạm Công Trứ cùng chúa Trịnh Căn cầm quân đánh bại quân Mạc tại Cao Bằng, chặn đứng âm mưu của nhà Thanh (Trung Quốc) mượn cớ “Phù Mạc diệt Lê” xâm lược nước ta. Sau 40 năm phục vụ đất nước, năm 1668, vua phong chức Quốc lão cho ông, được tham dự các việc cơ mật trong triều. Cùng thời gian này, ông dâng sớ xin nghỉ hưu 3 lần mới được nhà vua chấp thuận.

Năm 1673, triều đình lại mời ông ra làm Tể tướng, coi việc 6 bộ, tham tán các việc cơ mật. Khi về hưu, ông được thăng Thái Bảo. Ông mất năm 1675, thọ 76 tuổi. Vua Lê thương tiếc tặng phong Thái tể, thụy là Trung cần. Trong các lĩnh vực: Chính trị, quân sự, văn học, sử học, pháp luật, Phạm Công Trứ có những cống hiến quan trọng. Sách “Lịch triều hiến chương loại chí” có đoạn viết: Ra đương việc nước hơn 40 năm, ông đặt ra phép tắc, sửa soạn kỷ cương, đè nén những kẻ cậy thế nhũng loạn, yêu chuộng những người có phong cách tiết tháo, có đức tốt, có công lao sự nghiệp, là bậc hiền tài thứ nhất đời Trung hưng.

Lời bàn:

Từ những sử liệu còn lưu truyền đến ngày nay cho thấy, Phạm Công Trứ đã dành trọn cuộc đời để xây dựng triều đình, củng cố đất nước. Ông luôn sống vì dân, vì nước. Khi đảm đương trọng trách Lại bộ Thượng thư, Phạm Công Trứ giao cho Ngự sử đài khảo khóa các nha môn, đã phát hiện sai phạm của nhiều đại thần và tất nhiên họ đều bị giáng chức. Những việc làm đó đã giúp pháp lệnh nghiêm minh, sĩ phu danh đua cố gắng. Trên lĩnh vực kinh tế, Phạm Công Trứ đề xuất thực thi việc kê khai hộ khẩu tại các địa phương để làm cơ sở cho việc bình bổ thuế ngạch và ban hành phép Ngũ lượng nhằm thống nhất các đơn vị đo lường, đong đếm trong nhân gian.

Khi về trí sĩ ở quê hương, ngoài thú vui điền viên, ông còn mở trường dạy học. Nhiều học trò của ông sau này thành đạt, đỗ khoa bảng cao và đảm nhận những chức vụ quan trọng trong triều cũng như ngoài trấn, như: Đặng Công Chất, Nguyễn Công Bích, Đào Công Chính, Lê Hữu Danh, Lê Nhân Kiệt, Lê Sĩ Triệt, Hồ Sĩ Dương, Nguyễn Viết Thứ… Những việc làm của Phạm Công Trứ đều xuất phát từ quyền lợi người dân và trong ông luôn có tư tưởng “khoan sức dân”. Vì thế, người đương thời đều khen ông là một tể tướng tốt. Và có thể khẳng định rằng, danh nhân Phạm Công Trứ là người có sự nghiệp cực kỳ vinh hiển, ông đạt tới đỉnh cao của sự hoàn hảo, chỉ có điều hậu thế ngày nay học được gì ở tiền nhân mà thôi.

Bí quyết hưng thịnh gia đình, con cháu vinh hiển, phúc phận ngàn đời của người xưa để lại

Muốn có được phúc báo thì cần phải thông qua việc tu hành. Bởi phúc báo không phải là thứ cầu là có được, cũng không có nhờ bói đoán, muốn đắc được phúc báo cần có trí huệ.

Phúc báo truyền thừa

Tục ngữ có câu: Phú không quá 3 đời, nhưng không hẳn là vậy. Từ thời xa xưa cũng có rất nhiều gia đình duy trì được hưng thịnh của gia tộc từ đời này sang đời khác. Lý do là bởi người xưa đã tuân theo gia quy gồm 6 chữ gồm: ”Ngôn phải chậm, tâm phải thiện”. ”Ngôn phải chậm”, lời nói cần phải từ tốn, suy nghĩ và hành động phải thấu đáo, chín chắn, khiến người nghe cảm thấy được tôn trọng, ”tâm phải thiện”, gia đình tích thiện ắt có dư giả, gia đình tích ác thì ắt có dư tai họa.

Bởi vậy nên phúc báo là chắc chắn có thể truyền lại, nhưng truyền thừa phúc báo cũng chính là một học vấn uyên thâm, nếu con người biết nắm chắc trong tay, lại đưa ra những kiến thức để dạy con cháu thì chắc chắn con cháu liền có thể đời đời đắc phúc báo.

Trong Kinh Địa Tạng cũng đã nói: Báo hiếu cha mẹ có thể đắc vạn phúc báo, cung dưỡng tam bảo cũng có thể đắc được vô lượng phúc báo. Một gia đình chuyên tích đức hành thiện có thể mang đến phúc phận cho cả gia đình: Đối với cha mẹ thì sẽ có sức khỏe tốt, đối với con cái thì phúc báo của con cái sẽ được gia tăng.

Ngũ giới, ngũ luân và ngũ phúc

Người xưa nhấn mạnh: Không ai phú ba đời, ý nghĩa chính là: Để lại tiền tài cho con cháu thì dễ dàng, nhưng để lại phúc báo cho con cháu thì không hề dễ dàng chút nào.

Phúc báo cũng giống như một loại học vấn bao gồm: Trì năm giới, thủ ngũ luân, hưởng năm phúc. Văn hóa ”ngũ phúc” trong truyền thống tương ứng với ”ngũ luân” của Nho giáo, “ngũ giới” của Phật giáo.

Bí quyết hưng thịnh gia đình, con cháu vinh hiển, phúc phận ngàn đời của người xưa để lại

Phật chỉ rõ 5 giới đó chính là: Không sát sinh, không trộm cắp, không nói dối, không uống rượu và không tà dâm. Nho gia thủ 5 luân chính là: Nhân, lễ, nghĩa, trí, và tín. 5 Phúc chính là: Trường thọ, phú quý, khỏe mạnh, đạo đức tốt và ra đi thanh thản.

Của cải phú quý chính là tiền tài đầy đủ, địa vị cao sang. Phú chính là bản thân sở hữu những tài phú, quý chính là sử dụng tiền tài của bản thân để giúp đỡ người khác. Tuyệt đối không trộm cắp, nếu biết dùng tiền để giúp đỡ những người có hoàn cảnh kém may mắn hơn mình, sau này có thể đắc được phú quý.

Đạo đức tốt chính là tâm tính nhân từ và lương thiện. Con người cần phải thủ tín, có sự tin cậy, không nói dối, mới có thể có uy tín tốt trong xã hội, mới được người khác tôn trọng, mới có đức hạnh tốt.

Sự ra đi thanh thản chính là yên bình bước qua cuộc đời, ra đi thanh thản chính là cuối đời không bệnh tật. Con người muốn ra đi thanh thản thì nhất định phải biết tích đức dày.

Bởi mới nói phúc báo là một loại tri thức, với ”ngũ giới” trong Phật giáo cùng với ”ngũ luân” của Nho giáo để chỉ đạo cho nguyên tắc, lời nói và việc làm, cuộc sống của chúng ta có thể đạt được sự thịnh vượng trong gia đình.

***

Trên đây là nội dung bài viết giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về Vinh hiển là gì. Mọi thông tin trong bài viết Vinh hiển là gì? Tấm gương về sự nghiệp vinh hiển đều được xác thực rõ ràng trước khi đăng tải. Tuy nhiên đôi lúc vẫn không tránh khỏi những sai xót đáng tiếc. Hãy để lại bình luận xuống phía dưới bài viết để đội ngũ biên tập được nắm bắt ý kiến từ bạn đọc.

Đăng bởi THCS Bình Chánh trong chuyên mục Tổng hợp