Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba da hàng thịt (11 mẫu)

Nguyễn Thanh Tùng 02/09/2023

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt lớp 12 chọn lọc hay nhất gồm dàn ý chi tiết và 11 bài văn mẫu do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn. Hy vọng sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em học tốt và hoàn thành tốt bài tập của mình.

Đề bài: Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt

Mục lục

Dàn ý Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt chi tiết

1. Mở bài

Bạn đang xem: Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba da hàng thịt (11 mẫu)

Giới thiệu tác phẩm: tác phẩm “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” là vở kịch nổi tiếng nhất của Lưu Quang Vũ khi bàn đến bi kịch của con người khi phải sống bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo.

2. Thân bài

– Trước hết, bi kịch của Trương Ba là bi kịch bị tha hóa.

– Trương Ba vốn là người làm vườn hiền lành, tốt bụng có lối sống trong sạch nhưng từ khi sống trong xác của anh hàng thịt Trương Ba dần thay đổi:

Dần trở nên bạo lực
Ham vật chất
Có những cảm xúc không đúng đắn khi ở bên vợ người hàng thịt

– Trương Ba cảm thấy đau khổ hơn khi ông tự ý thức được sự thay đổi của bản thân và tự cảm thấy xấu hổ.

– Trong cuộc đối thoại với xác người hàng thịt, Trương Ba đã vô cùng đau đớn khi phải sống cuộc sống không phải của mình.

– Bi kịch của con người bị từ chối:

vợ của ông đã vô cùng buồn bã và muốn bỏ đi để mặc Trương Ba với mối quan hệ không rõ ràng với vợ người hàng thịt.
Cái Gái, người cháu luôn yêu thương Trương Ba cũng kiên quyết chối
Chị con dâu là người hiểu và kính trọng Trương Ba nhất cũng không tránh khỏi những thất vọng

– Bi kịch của Trương Ba còn là bi kịch của con người không được sống là mình, phải sống bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo.

3. Kết bài

21 mẫu Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt hay nhất

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 1

Lưu Quang Vũ là người nghệ sĩ đa tài, không chỉ viết văn, làm thơ mà Lưu Quang Vũ còn là nhà soạn kịch tài năng bậc nhất của nền văn học nghệ thuật Việt Nam. Trong những tác phẩm kịch của mình, Lưu Quang Vũ thường hướng đến những vấn đề xã hội nóng bỏng, qua đó thể hiện những quan niệm sâu sắc về đời người, kiếp người.Trong đó tác phẩm “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” là vở kịch nổi tiếng nhất khi bàn đến bi kịch của con người khi phải sống bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo.

Vở kịch xoay quanh nhân vật trung tâm là Trương Ba, vì sự tắc trách của Nam Tào, Bắc Đẩu nên Trương Ba bị chết oan, để sửa sai Nam Tào đã nghe theo lời khuyên của Đế Thích, để cho hồn Trương ba nhập vào xác người hàng thịt. Tuy nhiên, từ lúc sống nương nhờ trong thân xác của người hàng thịt, Trương Ba phải đối mặt với bao bi kịch cay đắng.

Trước hết, bi kịch của Trương Ba là bi kịch bị tha hóa. Trương Ba vốn là người làm vườn hiền lành, tốt bụng có lối sống trong sạch nhưng từ khi sống trong xác của anh hàng thịt Trương Ba dần thay đổi, dần trở nên bạo lực, ham vật chất và có những cảm xúc không đúng đắn khi ở bên vợ người hàng thịt “tay chân run rẩy”, “hơi thở nóng rực”, “cổ nghẹn lại”… Cũng có lúc vì quá tức giận mà Trương Ba đã mượn sức của người hàng thịt để đánh con trai đến “tóe máu mồm máu mũi”.

Trương Ba cảm thấy đau khổ hơn khi ông tự ý thức được sự thay đổi của bản thân và tự cảm thấy xấu hổ. Trương Ba dần trở nên tha hóa vì phải sống trong môi trường xô bồ, bát nháo, nhiều thị phi của người hàng thịt, mặt khác tuy chỉ là thể xác âm u đui mù nhưng xác người hàng thịt lại có tính cách, nhu cầu riêng và có sức mạnh để chi phối Trương Ba thực hiện những nhu cầu đó cho mình.

Trong cuộc đối thoại với xác người hàng thịt, Trương Ba đã vô cùng đau đớn khi phải sống cuộc sống không phải của mình “ Không. Không! Tôi không muốn sống như thế nào mãi! Tôi chán cái chỗ ở không phải cho tôi lắm rồi”. Đó là sự day dứt, đau khổ của một con người bị tha hóa và nhận thức được sự tha hóa của chính mình.

Bi kịch của Hồn Trương Ba được đẩy lên đỉnh điểm trong cuộc đối thoại với xác người hàng thịt và với những người thân. Đó là bi kịch của con người bị từ chối. Trước những thay đổi nhanh của Trương Ba, người vợ của ông đã vô cùng buồn bã và muốn bỏ đi để mặc Trương Ba với mối quan hệ không rõ ràng với vợ người hàng thịt “ông đâu còn là ông đâu, đâu còn là ông Trương Ba làm vườn ngày xưa”.

Cái Gái, người cháu luôn yêu thương Trương Ba cũng kiên quyết chối bỏ người ông hiện giờ xuất hiện trước mặt nó, tâm hồn giản đơn của đứa trẻ cũng nhận biết những sự thay đổi từ Trương Ba, bởi người ông hiền dịu, quan tâm trước đây của nó không có đôi bàn tay giết lợn, bàn chân to bè như cái xẻng cùng những hành động vụng về làm gãy chồi non của cây sâm quý mới ươm hay làm gãy chiếc diều của cu Tị. Thậm chí cái Tị còn gọi Trương Ba là lão đồ tể, xua đuổi Trương Ba với thái độ quyết liệt “ Ông xấu lắm, ác lắm. Cút đi! Lão đồ tể, cút đi”.

Chị con dâu là người hiểu và kính trọng Trương Ba nhất cũng không tránh khỏi những thất vọng khi thấy thầy mỗi ngày một khác đi, dù biết thầy của bây giờ khổ hơn xưa nhiều lắm nhưng trước cảnh gia đình sắp tan hoang chị con dâu đã không giấu được sự thất vọng khi … mỗi ngày thầy một đổi khác dần, mất mát dần, tất cả cứ như lệch lạc, nhòa mờ dần đi, đến nối có lúc chính con cũng không nhận ra thầy nữa…”

Bác Trưởng Hoạt cũng không muốn chơi cờ với Trương Ba nữa vì nếu trước đây nước cờ của Trương ba thoáng đạt, linh hoạt thì giờ đây nước cờ của Trương Ba cũng ti tiện như chính con người của anh hàng thịt. Trước sự thất vọng, từ chối của người thân, Trương Ba vô cùng đau khổ và mong muốn thoát khỏi hoàn cảnh trớ trêu của thực tại vì không muốn sống bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo.

Bi kịch của Trương Ba còn là bi kịch của con người không được sống là mình, phải sống bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo. Được tiếp tục sống bên cạnh những người thương yêu nhưng Trương Ba phải thực hiện trách nhiệm của người hàng thịt với công việc giết lợn, bán thịt hàng ngày. Không những thế, xác người hàng thịt có sức mạnh có thể chi phối hành động, suy nghĩ của Trương Ba khiến cho ông sống không được là mình, dần đánh mất đi những phẩm chất tốt đẹp và làm cho những người thân xung quanh thất vọng, buồn bã.

Đến cuối cùng, Trương Ba đã lựa chọn cái chết để được sống là mình toàn vẹn, nhường cơ hội sống của mình cho xác người hàng thịt, trả lại cho vợ của anh ta người hàng thịt hoàn chỉnh, mang cơ hội sống đến cho cu Tị còn bản thân tạm biệt người thân, gia đình để được là mình, bảo vệ được những giá trị tốt đẹp.

Thông qua cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác người hàng thịt tác giả Lưu Quang Vũ đã đặt ra mối trăn trở về quan hệ giữa thể xác và linh hồn, giữa nhu cầu vật chất và tinh thần bên trong một con người. Sự sống rất quý giá nhưng sống là mình, sống theo những giá trị tốt đẹp mà mình theo đuổi còn quý giá hơn. Để hạnh phúc con người cần dung hòa được những nhu cầu về vật chất và tinh thần.

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 2

Hồn Trương Ba là tượng đài nhân vật bất hủ trong sự nghiệp viết kịch của Lưu Quang Vũ, và hình tượng ấy, được nhà văn xây dựng mang trong mình những bi kịch của con người muôn thời đại, không phân kim cổ không biệt đông tây.

Mà đau đớn nhất là bi kịch bị tha hóa của hồn Trương Ba. Trương Ba vốn là người làm vườn hiền lành, tốt bụng có lối sống trong sạch và tâm hồn thanh cao, thú vui đánh cơ và niềm yêu say với thiên nhiên cây cỏ chính là minh chứng rõ nhất ta nhìn thấy ở nhân vật này thế nhưng từ khi sống trong xác của anh hàng thịt thì người làm vườn hiền lành lương thiện ấy dần thay đổi, dần trở nên bạo lực, bị tha hóa vào những ham thú vật chất xô bồ, không mấy lành mạnh đứng đắn. Thông qua lời xác anh hàng thịt, sự thay đổi ấy hiện ra ngay khi Trương Ba đứng gần vợ xác anh hàng thịt: tay chân run rẩy, hơi thở nóng rực, cổ nghẹn lại… Đó là phần bản năng rất bình thường của con người trỗi dậy, nhưng vốn dĩ những biểu hiện và hành động ấy không thuộc về Trương Ba một kẻ có tâm hồn cao khiết, thanh sạch bởi những thú vui tao nhã. Thêm nữa, Trương Ba cũng không còn là người cha hiền , cương nhu với con như trước kia, mà trong thân xác của anh hàng thịt vì quá tức giận mà Trương Ba đã mượn sức của người hàng thịt để đánh con trai đến tóe máu mũi. Với những người thân trong gia đình, vốn quen thuộc với hình ảnh một Trương Ba ngay thẳng, chính trực, hiền từ, thanh cao thì sự thay đổi tiêu cực mang tính chất tha hóa rõ rệt ấy của Trương Ba là đòn giáng tinh thần làm suy sụp và đau khổ chính những người thân yêu. Chứng kiến sự thay đổi, sự tha hóa ấy, không khỏi đớn đau nặng lòng. Đau đớn và dằn vặt hơn là bản thân Trương Ba nhìn thấy sự đổi khác ngày một lớn, và mức độ sa lầy càng một khủng khiếp trầm trọng đến mức chính ông cũng tự cảm thấy ghê sợ, thất vọng, đau khổ vì sự tha hóa ấy. Trương Ba trở nên tha hóa, mang một bản chất khác khi ông sống trong môi trường xô bồ, bát nháo và đầy bản năng nhục dục mà xác hàng thịt mang lại. Thế nhưng xác thịt âm u đui mù ấy lại có thể sai khiến ông thực hiện những hành vi trái lương tâm, trái với bản tính lương thiện lành thiện của hồn Trương Ba. Trong cuộc đối đáp với xác hàng thịt, sự tức giận của hồn Trương Ba khi liên tục phải đuối lý trước lí lẽ ti tiện của xác hàng thịt đã cho thấy phần nào sự chấp nhận, thua cuộc về mặt lý của hồn Trương Ba với xác hàng thịt, khi những triết lý sách vở và những lý tưởng mà ông theo đuổi không còn đủ sức để chối cãi những lí lẽ mà xác hàng thịt tạo ra. Bi kịch bị tha hóa của Trương Ba có lẽ là bi kịch đau đớn và cũng đầy tính chất đối thoại nhất với độc giả khi chứng kiến. Mỗi người khi tồn tại trên thế gian này, thực chất đều thay đổi, sự thay đổi có thể dựa trên hoàn cảnh, hoặc thay đổi từ nội tại bản thân. Nhưng ở đây, với Trương Ba đó là bi kịch đánh mất chính mình, tha hóa và đắm chìm chính mình vào trong môi trường xấu xa, đó cũng là sự đánh mất phần người để rơi xuống vực sâu thăm thẳm của phần “con”. Và văn học ra đời là để níu giữ phần người và để phần con không sa vào vũng bùn lầy ấy.

Tha hóa và nhận thức được sâu sắc sự tha hóa của bản thân đã là một cực hình với Trương Ba, nhưng thông qua cuộc đối thoại với người thân trong gia đình, Trương Ba còn rơi vào một bi kịch đau đớn hơn, đó là đánh mất điểm tựa cộng đồng, điểm tựa từ gia đình – điểm tựa mà bất cứ ai trên cõi đời này đều cần có. Thậm chí, bi kịch của Trương Ba còn đau đớn là bởi sự khước từ, sự xua đuổi và xa lánh mà ông phải chịu đựng không đến từ những người xa lạ mà đến từ chính những người thân yêu trong gia đình. Trước những thay đổi nhanh của Trương Ba, người vợ của ông đã vô cùng buồn bã và muốn bỏ đi để mặc Trương Ba với mối quan hệ không rõ ràng với vợ người hàng thịt: ông đâu còn là ông đâu, đâu còn là ông Trương Ba làm vườn ngày xưa.

Cái Gái, người cháu luôn yêu thương Trương Ba cũng kiên quyết chối bỏ người ông hiện giờ xuất hiện trước mặt nó, tâm hồn giản đơn của đứa trẻ cũng nhận biết những sự thay đổi từ Trương Ba, bởi người ông hiền dịu, người làm vườn yêu thiên nhiên và đầy tinh tế nghệ thuật khi chăm sóc các loài cây của trước kia giờ lại trở thành tội đồ phá hoại những mầm cây non, những cây sâm quý giá. Thậm chí cái Tị còn gọi Trương Ba là lão đồ tể, xua đuổi Trương Ba với thái độ quyết liệt: “Ông xấu lắm, ác lắm. Cút đi! Lão đồ tể, cút đi”. Chị con dâu là người hiểu và kính trọng Trương Ba nhất cũng không tránh khỏi những thất vọng khi nhìn thấy người cha mà mình vốn yêu thương kính trọng một đổi khác, một lệch lạc đi, dù “biết thầy của bây giờ khổ hơn xưa nhiều lắm nhưng trước cảnh gia đình sắp tan hoang chị con dâu đã không giấu được sự thất vọng” khi …..Nỗi đau của người thân yêu cũng là sự giằng xé làm tan nát tâm hồn Trương Ba, gia đình là điểm tựa và là nơi không bao giờ quay lưng với mỗi người, thế nhưng Trương Ba lại đang bị chối bỏ trong chính mạch nguồn yêu thương nhất.

Và cuối cùng, điều làm nên giá trị và tính biểu tượng của bi kịch hồn Trương Ba chính là bởi bi kịch này cũng là bi kịch có tính phổ quát của toàn nhân loại, không phân kim cổ không biệt đông tây muôn thế hệ đều phải trải qua trong hành trình nỗ lực để hai tiếng con người được viết hoa. Ở trong tác phẩm, Trương Ba phải chịu đựng bi kịch không được sống là chính mình, phải sống đầy giả dối và đớn đau khi bên trong một đằng bên ngoài một nẻo. Nếu như chọn sự sống, thì hồn Trương Ba tiếp tục phải sống trong thân xác hàng thịt mà ông căm ghét, bị mọi người từ chối, xa lánh, vị tha hóa dần và trở nên xấu xa hơn. Giữa cuộc giằng xé quyết liệt dữ dội của nội tâm và ngoại giới, giữa vấn đề có tính quy luật muôn thuở là sống và chết, giữa việc được sống là mình hay chỉ đơn giản là tồn tại. Trương Ba cuối cùng quyết định trả lại thân xác cho anh hàng thịt, và ra đi trong sự thanh thản vì ít ra, khi ấy ông được sống là chính mình, được trở về với một Trương Ba lương thiện, tâm hồn thanh cao, một người làm vườn mà mọi người yêu quý, mến mộ, không phải đay nghiến dằn vặt mình trong sự tha hóa kiệt cùng tội lỗi nữa. Cũng từ đó, Lưu Quang Vũ gửi đến người đọc một thông điệp, sự sống là quý giá, nhưng sư sống là vô giá khi bạn được sống là chính mình chứ không phải bằng việc đeo trên mình chiếc mặt nạ của kẻ khác. Đó không phải là sống, đó chỉ là sự tồn tại không hơn, và vì thế cuộc đời chỉ tù đọng như một ao đời bằng phẳng dễ dãi.

Bi kịch của hồn Trương Ba được Lưu Quang Vũ khái quát không chỉ là bi kịch cá nhân, mà là bi kịch lớn của con người thời đại, vì thế nhà viết kịch không chỉ đặt ra được câu hỏi lớn mang tầm nhân loại, mà còn khơi gợi được sự đồng cảm, sự lắng nghe và đối thoại vì vấn đề ông nêu ra là vấn đề chung của tồn tại con người.

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 3

Lưu Quang Vũ là “ngôi sao sáng” của sân khấu kịch Việt Nam. Những tác phẩm của ông không chỉ phản ánh được những sự kiện nóng bỏng mang tính thời sự mà qua đó ông còn gửi gắm những quan niệm, triết lí nhân sinh sâu sắc về cuộc đời, con người. Hồn Trương Ba, da hàng thịt là một trong những vở kịch thành công nhất của Lưu Quang Vũ, thông qua việc tái hiện bi kịch của nhân vật Trương Ba khi phải sống “nương nhờ” trong thân xác người hàng thịt, Lưu Quang Vũ đã gợi ra những suy ngẫm sâu sắc về mối quan hệ giữa con người bên trong và con người bên ngoài, giữa nhu cầu vật chất và tinh thần.

Trương Ba vốn là một người làm vườn liền lành, chăm chỉ lại có tài chơi cờ giỏi nên được mọi người yêu quý, kính trọng. Cũng nhờ tài chơi cờ mà ông kết bạn được với Đế Thích- vị tiên cờ trên thiên đình. Thế nhưng, vì sự tắc trách của Nam Tào, Trương Ba bị gạch nhầm tên khỏi sổ tử. Để sống lại, Trương Ba buộc phải sống nương nhờ trong thân xác người hàng thịt. Từ khi sống lại, Trương Ba dần trở nên thay đổi trong mắt mọi người bởi xác người hàng thịt tuy chỉ là một thể xác âm u, đui mù nhưng lại có những tính cách và nhu cầu riêng. Trương Ba bị cái xác chi phối và dần trở nên tham lam, thô tục và có những ham muốn không đúng đắn. Sự thay đổi của Trương Ba không chỉ làm cho người thân, bạn bè trở nên thất vọng mà chính bản thân ông cũng vô cùng đau khổ trước bi kịch của bản thân.

Trước hết, bi kịch của Trương Ba là bi kịch không được sống là mình. Để sửa chữa sai lầm, Nam Tào, Bắc Đẩu đã làm theo lời khuyên của Đế Thích, đó là để cho hồn Trương Ba sống lại trong thân xác của anh hàng thịt mới chết. Sự kết hợp này ban đầu đã là sự chắp vá khập khiễng, bởi Trương Ba và xác người hàng thịt là hai người khác nhau cả về cuộc sống, tư tưởng và tính cách. Được sống lại ngỡ là một cơ hội nhưng thực chất lại chính là mầm mống cho tất cả bi kịch của Trương Ba sau này.

Trương Ba được sống lại nhưng phải sống trong thân xác của người khác, bên cạnh cuộc sống làm vườn, chơi cờ của mình, Trương Ba còn phải sống cuộc sống đầy thị phi của anh hàng thịt. Con người vốn là tổng thể hài hòa giữa phần hồn và xác, thế nhưng Trương Ba lại không được sống là mình toàn vẹn.

Trong những ngày sống trong thân xác người hàng thịt, bị cái xác chi phối, Trương Ba dần đổi khác. Kể từ đây, Trương Ba phải đối mặt với một bi kịch khác đau đớn hơn, đó chính là sự tha hóa về nhân cách. Trước đây, Trương Ba là một người làm vườn chăm chỉ, khéo léo, một người chồng, người cha mẫu mực, một người ông yêu quý cháu và một người bạn chơi cờ tài giỏi, thấu tình đạt lí của bác Trưởng Hoạt. Thế nhưng, từ khi sống trong thân xác người hàng thịt, Trương Ba dần trở nên thô lỗ, vụng về, đôi chân to bè của ông “giẫm nát lên cả cây sâm quý mới ươm”, ông cũng dần quen thuộc với cuộc sống xô bồ, thị phi của người hàng thịt. Trước sự chi phối của cái xác, con người nhân hậu, trong sạch của Trương Ba dần thay đổi, ông trở nên tham lam, thô tục trong ăn uống, có những cảm giác không đúng đắn với vợ người hàng thịt. Hơn nữa, Trương Ba dần mất đi sự bình tĩnh, nhã nhặn vốn có mà trở nên bạo lực, nóng nảy. Trong cơn tức giận vì anh con trai không nghe lời, Trương Ba đã mượn sức mạnh của anh hàng thịt để đánh con đến “tóe máu mồm, máu mũi”. Trương Ba cũng đau đớn, bất lực khi cảm nhận được sự thay đổi của bản thân mình mà thốt lên rằng: “Mày đã thắng thế rồi đấy, cái thân xác không phải của ta ạ, mày đã tìm được đủ mọi cách để lấn át ta”.

Sự thay đổi của Trương Ba khiến cho người thân cảm thấy thất vọng, xa lánh vì ông không còn là ông của trước kia nữa. Sự chối từ, xa lánh của người thân đẩy Trương Ba vào bi kịch bị từ chối. Người vợ vì thất vọng, ghen tuông mà muốn bỏ nhà ra đi. Cái Gái- đứa cháu mà Trương Ba yêu quý nhất cũng kiên quyết không chịu thừa nhận, thậm chí còn xua đuổi và gọi ông là lão đồ tể. Ngay cả chị con dâu, người yêu quý và hiểu Trương Ba nhất cũng không khỏi thất vọng: “Thầy bảo con cái bên ngoài là không đáng kể, chỉ có cái bên trong, nhưng thầy ơi, con sợ lắm, bởi con cảm thấy, đau đớn thấy…mỗi ngày thầy một đổi khác dần, mất mát dần, tất cả cứ như lệch lạc, nhòa mờ dần đi, đến nỗi có lúc chính con cũng không nhận ra thầy nữa”. Bác Trưởng Hoạt không muốn chơi cờ với Trương Ba vì nước cờ của rồng trở nên ti tiện, nhỏ nhen giống như bản chất của người hàng thịt.

Nhận thức được tất cả bi kịch của bản thân, Trương Ba ý thức sâu sắc rằng “không thể sống bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo được”. Sau tất cả những đau đớn, dằn vặt, cuối cùng Trương Ba đã lựa chọn cái chết như một cách giải thoát mọi đau khổ, ông trả xác người hàng thịt cho hồn người hàng thịt, trả lại anh hàng thịt nguyên vẹn cho vợ anh ta. Trương Ba từ chối cơ hội được sống tiếp, bởi ông hiểu rằng nếu sống trong thân xác của cu Tị cũng chỉ là lấy bi kịch này thay cho bi kịch khác. Ông xin Đế Thích trao lại cơ hội sống cho cu Tị còn bản thân mình sẽ ra đi.

Toàn bộ bi kịch của Trương Ba đã phản ánh được mâu thuẫn giữa con người bên trong và con người bên ngoài, giữa những giá trị tinh thần cao đẹp và nhu cầu vật chất chính đáng. Mâu thuẫn này tồn tại trong mỗi con người, nếu không thể giải quyết mâu thuẫn ấy, con người sẽ rơi vào những bi kịch đau khổ. Để hạnh phúc, con người cần dung hòa được giữa nhu cầu vật chất và khát vọng tinh thần.

Thông qua bi kịch của nhân vật Trương Ba, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ đã mang đến cho người đọc những chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc đời, con người. Để sống một cuộc đời ý nghĩa, con người cần tôn trọng những nhu cầu vật chất chính đáng nhưng không để nó lấn át mà cần phải hướng đến những giá trị tinh thần tốt đẹp. Biết cân bằng cuộc sống và hoàn thiện bản thân là thông điệp nhân sinh quý giá mà vở kịch mang lại.

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 4

Kịch là một thể loại văn học đặc sắc của văn học Việt Nam. Nhắc đến tác phẩm kịch tiêu biểu Việt Nam, không thể không nhắc tới “Hồn Trương Ba Da Hàng Thịt” của Lưu Quang Vũ – một trong những nhà soạn kịch tài năng nhất của nền văn học dân tộc. Đoạn kịch “Hồn Trương Ba Da Hàng Thịt” đã để lại trong lòng độc giả nhiều suy tư về bi kịch và khát vọng được sống là chính mình của nhân vật Hồn Trương Ba.

Điểm nổi bật gây nhiều ám ảnh đầu tiên trong đoạn kịch là bi kịch của Trương Ba. Chuỗi bi kịch khởi đầu ở cái chết oan uổng của Trương Ba do sự tắc trách của quan trời. Trương Ba là ông lão gần sáu mươi, thích trồng vườn, giỏi đánh cờ, hiền lành, yêu thương vợ con và tâm hồn trong sạch. Chỉ vì Nam Tào vội đi dự tiệc nên đã bắt chết nhầm. Đang sống cuộc sống êm ấm với gia đình lại đột ngột chết đi, đây là một bi kịch đau lòng.

Theo lời khuyên của “tiên cờ Đế Thích”, Nam Tào, Bắc Đẩu “sửa sai”, muốn trả lại công bằng cho Trương Ba bằng cách cho Trương Ba sống lại. Không phải sống hoàn toàn mà là hồn được tiếp tục sống trong thân xác của một người khác – anh hàng thịt mới chết gần nhà. Chính sự thay đổi này đã đẩy Trương Ba vào chuỗi bi kịch đầy đau khổ, dằn vặt. Con người vốn là tổng thể thống nhất giữa linh hồn và xác thịt, thế nhưng Trương Ba lại được sống mà không được là chính mình trọn vẹn.

Bời vì sống nhờ trong thân xác của người khác, ông rơi vào bi kịch bị tha hóa về nhân cách. Trước kia, Trương Ba là ông lão làm vườn chăm chỉ, khéo léo, luôn quan tâm vợ con, chăm lo cho các cháu, hòa thuận giúp đỡ xóm làng. Trong mắt những người thân yêu, ông là người chồng, người cha, người ông mẫu mực, đáng kính. Còn hiện tại, từ khi linh hồn sống lại trong thân xác của anh hàng thịt, ông trở nên thô lỗ, phàm phu. Xác thịt kia dù âm u, đui mù nhưng vẫn có sức mạnh riêng. Có lúc linh hồn nhân hậu, trong sạch phải thỏa hiệp với những đòi hỏi bản năng của xác. Đáng sợ hơn, linh hồn trong sạch ấy còn dần bị nhiễm độc bởi xác thị tầm thường của người đồ tể. Chính Trương Ba cũng nhận ra sự thay đổi của chính mình dù cố gắng phủ nhận: “Không! Ta vẫn có một đời sống riêng, nguyên vẹn, trong sạch, thẳng thắn…”. Song cuối cùng vẫn phải ngầm thừa nhận mình đang dần đánh mất bản thân: “Mày đã thắng thế rồi đấy, cái thân xác không phải của ta ạ, mày đã tìm được đủ mọi cách để lấn át ta.”

Không những dằn vặt bởi nhân cách dần biến chất, Trương Ba còn phải đối mặt với bi kịch không được chính gia đình của mình thừa nhận. Trở về trong thân xác một người đàn ông xa lạ, vợ ông vô cùng đau khổ, muốn tìm cách tránh mặt và định bỏ đi. Con trai hư hỏng, cô cháu gái vốn vô cùng yêu thương ông lại tỏ thái độ thù ghét, xua đuổi quyết liệt “Ông xấu lắm, ác lắm! Cút đi! Lão đồ tể, cút đi!”. Con dâu là người duy nhất cảm thông với ông, nhưng “…làm sao giữ được thầy ở lại, hiền hậu, vui vẻ, tốt lành như thầy của chúng con xưa kia? Làm thế nào, thầy ơi?”. Không ai chia sẻ, không ai thấu hiểu cho bi kịch cuộc đời ông. Hồn Trương Ba trong da anh hàng thịt còn vô tình gây nên những xáo trộn, bất an trong gia đình, khiến những người thân đau khổ theo. Trong gia đình của chính mình, ông trở nên cô đơn, lẻ loi.

Tuy nhiên, rơi vào tấn bi kịch này, Trương Ba không dễ dàng cam chịu, buông xuôi mà có khát vọng vô cùng mãnh liệt. Khát vọng trước tiên bùng cháy lên là thoát ra khỏi nghịch cảnh phải sống nhờ trong thân xác anh hàng thịt. Trương Ba ý thức được tình cảnh trớ trêu khi sống mà bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo. Ông thấm thía nỗi đau khổ và dằn vặt khi bản thân dần có xu hướng tha hóa, gia đình đau khổ, không thể chấp nhận sự vênh lệch giữa hồn và xác. Thái độ kiên quyết, dứt khoát của ông được nhấn mạnh qua một loạt các từ ngữ: không thể tiếp tục, không thể được, không thể trong lời thoại của mình.

Khát vọng mạnh mẽ nhất thiêu đốt trái tim người có tâm hồn trong sáng là khát vọng được sống là chính mình. Trương Ba muốn là mình một cách toàn vẹn, muốn là một chỉnh thể thể xác và linh hồn hòa hợp, vẻ bên trong và bên ngoài, suy nghĩ và hành động thống nhất với nhau. Trương Ba khát vọng sống, nhưng là một cuộc sống có ý nghĩa, không trộn lẫn sự dung tục, tầm thường. Khát vọng của ông được thể hiện rõ nét trong cuộc tranh cãi giữa linh hồn và thể xác. Đây là cuộc đấu tranh gay gắt giữa hai mặt của con người. Một bên là tiếng nói bản năng của thể xác, một bên là tiếng nói lý trí của linh hồn thanh cao, trong sạch, thể hiện khát vọng hướng thiện và khát vọng vượt lên những mong muốn tầm thường, u ám.

Không muốn tiếp tục cuộc sống nương nhờ, bị chi phối bởi xác người hàng thịt, Trương Ba dằn vặt và quyết định chống lại bằng cách tách ra khỏi xác thịt. Ông trả lại xác cho anh hàng thịt, lựa chọn cái chết thực sự để linh hồn được trong sạch, hóa thân vào các sự vật thân thương, tồn tại vĩnh viễn bên cạnh những người thân yêu của mình. Cái chết ấy là chi tiết đắt giá nhất bộc lộ khát vọng sống tốt đẹp của Trương Ba.

Có thể nói, Lưu Quang Vũ đã xây dựng thành cồn tình huống kịch đầy căng thẳng, đưa vở kịch đạt đến cao trào rồi giải quyết mâu thuẫn một cách logic, hợp lí. Những màn đối thoại, độc thoại được sáng tạo sắc nét không những giúp nhân vật bộc bạch suy nghĩ, tính cách mà còn giúp người đọc hiểu được những suy ngẫm, triết lý sâu sắc được gửi gắm.

Đặc biệt, tác giả khéo léo kết hợp giữa những vấn đề thời sự và vấn đề muôn thuở như lối sống giả dối, giữa những dục vọng u ám thấp hèn với những khát khao cao cả, tốt đẹp. Qua đó tái hiện rõ nét bi kịch và nâng niu khát vọng thanh cao của nhân vật. Đồng thời gửi gắm thông điệp nhân sinh ý nghĩa: vật chất và tinh thần trong đời sống con người cần hài hòa song song, không nên kì thị những đòi hỏi vật chất tầm thường, tôn trọng quyền tự do cá nhân, sống là chính mình nhưng cũng phải cố gắng trở nên tốt đẹp hơn.

Với những giá trị về nội dung và nghệ thuật ấy, đoạn kịch Hồn Trương Ba Da Hàng Thịt xứng đáng là tác phẩm kịch xuất sắc của văn học Việt Nam. Để rồi rất nhiều năm tháng qua đi, những giá trị nhân văn sâu sắc của tác phẩm vẫn làm rung động bao trái tim độc giả.

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 5

Nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ nổi tiếng với những tác phẩm có nội dung giàu tính hiện thực, có tính đả kích sâu sắc và mang đậm giá trị nhân văn. Một trong những vở kịch nổi tiếng nhất của ông phải nhắc đến đó chính là tác phẩm Hồn Trương Ba da hàng thịt. Trong tác phẩm này những vấn đề mấu chốt và tình huống truyện đều tập trung xoay quanh nhân vật Trương Ba, một con người phải sống nhờ ở đậu trong thân xác của người khác.

Trước khi đột ngột qua đời, Trương Ba là một người đàn ông hiền lành đức độ trong gia đình, ông là một hình mẫu mực thước cho tất cả các thành viên noi theo. Chính vì vậy ông rất được vợ con yêu thương, con cháu kính trọng. Ông là người không những nho nhã, thanh lịch lại rất thông minh và hiểu biết, nước cờ ông đánh họa chăng chỉ có Đế Thích mới giải vây được. Có thể thấy được đây là con người tri thức, nền nã vừa đẹp ở tâm hồn nhân cách lại có những hành vi ứng xử văn minh.

Tuy nhiên, chỉ vì một sai sót của Nam Tào, Bắc Đẩu khi vội đi chơi mà khiến cho Trương Ba phải chết oan. Cái chết của Trương Ba đột ngột và vô lí đến nỗi khi vợ Trương Ba gặp Đế Thích để đòi lại sự công bằng Đế Thích cũng phải bối rối. Công bằng ấy được sửa chữa, vá víu bằng cách cho hồn Trương Ba nhập vào trong thân xác của hàng thịt. Thế nhưng đây cũng là lúc bắt đầu bi kịch của Trương Ba.

Trương Ba dần trở nên thô thiển hơn, có những hành động lỗ mãng, không còn giống với con người của ông trước kia. Ông trở nên tham ăn tục uống, ăn uống phàm phu tục tử, nói năng thì bỗ bã, thô thiển, hành vi thì lố bịch. Trương Ba đã làm những việc trước đây ông chưa từng làm: tát con trai, làm “gãy tiệt cái chồi non” của cây cam, giẫm lên nát cả cây sâm quý mới ươm, đã “làm gãy cả nan, rách cả giấy, hỏng mất cả cái diều đẹp” của cu Tị. Không chỉ vậy, trong một lần vợ hàng thịt nằng nặc đòi chồng ở lại với mình, Trương Ba đã suýt chút nữa mà nghe theo.

Sự thay đổi của Trương Ba khiến cho chính gia đình ông cũng không chấp nhận được, vợ Trương Ba chấp nhận bỏ đi để ông về sống với vợ hàng thịt. Cái Gái cháu ông thì không nhận ông, cô con dâu ngoan hiền hiểu chuyện nhất cuối cùng cũng trách cứ cha mình. Trương Ba đau khổ lắm. Không phải ông không biết những sự thay đổi đã diễn ra với mình chỉ là ông không thể làm được gì để thay đổi thực tại. Hoàn cảnh của ông đích thực là lực bất tòng tâm. Dù linh hồn của ông muốn nhưng thân xác không chịu nghe theo thì ông cũng không thể điều khiển được. Huống hồ việc ban ngày ở trong thân xác hàng thịt lâu dần khiến cho ông bị tha hóa, trở nên thô thiển, cục mịch, ngày càng giống với con người hàng thịt.

Trương Ba vô cùng đau khổ và day dứt về sự thật này nên đã gặp Đế Thích và trình bày nỗi lòng của bản thân. Có thể thấy ông là một người rất có nhân cách, lòng tự trọng. Ông đã thẳng thừng nói với Đế Thích chỉ quan tâm cho người ta sống còn sống thế nào thì Đế Thích không quan tâm. Những lời phê phán của Trương Ba rất gay gắt nhưng cũng vô cùng chính xác về Đế Thích và cách làm của ông. Trương Ba cuối cùng đau khổ lựa chọn cái chết còn hơn chấp nhận hoán đổi linh hồn mình vào một thể xác mới. Đây là một sự lựa chọn cao cả và thể hiện đúng tính cách con người ông. Ông không thể chấp nhận sự giả dối, hoán đổi, không thể sống mà trong một đằng ngoài một nẻo. Dù cho ông có được đổi sang một thân xác nào đi nữa thì đó cũng là thân xác đi mượn và rồi ông sẽ lại gặp rất nhiều rắc rối khi không được là chính mình. Cách lựa chọn này đã đưa Trương Ba trở về là chính ông dù điều đó đồng nghĩa với việc ông phải vĩnh viễn rời xa vợ con của mình.

Bi kịch của Trương Ba đã nói lên một vấn đề đó là sống nương nhờ trong thân xác của người khác. Con người phải sống là chính mình, nhất quán, đồng điệu giữa tâm hồn và thể xác không thể có chuyện linh hồn người này nhưng lại sống trong thân xác của người khác.

Cách lựa chọn giải quyết vấn đề cũng cho thấy được nhân cách cao đẹp trong con người Trương Ba, ông đã lựa chọn cái chết để được làm chính mình còn hơn cố gắng níu giữ sự sống trong khi mình dần bị tha hóa, biến đổi. Cuối cùng thì Trương Ba vẫn trở về là người chồng yêu thương vợ con, là người cha mẫu mực, người ông đáng kính trọng của tất cả con cháu trong nhà.

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 6

Lưu Quang Vũ là “ngôi sao sáng” của sân khấu Việt Nam. Tác phẩm của anh không chỉ phản ánh những vấn đề thời sự nóng hổi mà qua đó anh còn gửi gắm những quan niệm, triết lý sâu sắc về cuộc đời, con người. Hồn Trương Ba, da hàng thịt là một trong những vở kịch thành công nhất của Lưu Quang Vũ, qua việc tái hiện bi kịch của nhân vật Trương Ba khi phải sống “dựa dẫm” trong thân xác anh hàng thịt, Lưu Quang Vũ đã gợi ra những suy ngẫm sâu sắc. về mối quan hệ giữa bên trong và bên ngoài con người, giữa nhu cầu vật chất và tinh thần.

Trương Ba vốn là một người làm vườn khỏe mạnh, chăm chỉ và có tài đánh cờ giỏi nên được mọi người yêu mến, kính trọng. Cũng nhờ tài đánh cờ mà ông kết thân với Đế Thích – một vị tiên trên trời. Tuy nhiên, vì sơ xuất của Nam Tào mà Trương Ba đã bị xóa tên trong sổ tử thần. Để sống lại, Trương Ba buộc phải sống nhờ thân xác anh hàng thịt. Từ khi sống lại, Trương Ba dần thay đổi trong mắt mọi người bởi anh hàng thịt chỉ là một người âm u, mù quáng nhưng có cá tính và nhu cầu riêng. Trương Ba bị cái xác định chi phối và dần dần trở nên tham lam, thô tục và có những ham muốn sai lầm. Sự thay đổi của Trương Ba không chỉ khiến người thân, bạn bè thất vọng mà bản thân Trương Ba cũng vô cùng đau khổ trước bi kịch của chính mình.

Trước hết, bi kịch của Trương Ba là bi kịch không được sống là chính mình. Để sửa chữa lỗi lầm, Nam Tào và Bắc Đẩu đã nghe theo lời khuyên của Đế Thích, đó là làm cho hồn Trương Ba sống lại trong xác anh hàng thịt. Sự kết hợp này thoạt đầu là một sự chắp vá khập khiễng, bởi Trương Ba và anh hàng thịt là hai con người khác nhau về cuộc sống, tư tưởng và tính cách. Sống sót trong bất ngờ là cơ hội nhưng thực chất lại là sân bóng cho mọi bi kịch của Trương Ba sau này.

Trương Ba sống lại nhưng phải sống trong thân xác người khác, ngoài cuộc sống làm vườn và đánh cờ, Trương Ba còn phải sống cuộc đời đầy rẫy ở chợ hàng thịt. Con người là một tổng thể hài hòa giữa hồn và xác, nhưng Trương Ba không thể sống trọn đời.

Trong những ngày sống trong thân xác anh hàng thịt, bị sự chi phối của xác quyết, Trương Ba dần thay đổi. Từ đó, Trương Ba lại phải đối diện với một bi kịch khác đau đớn hơn, đó là sự tha hóa về nhân cách. Trước đây, Trương Ba là một người làm vườn chăm chỉ, khéo léo, một người chồng mẫu mực, một người ông thương cháu và một kỳ tài đánh cờ, có lý của chú Trương Hoạt. Tuy nhiên, từ khi sống trong thân xác anh hàng thịt, Trương Ba dần trở nên thô lỗ và vụng về, bị bạn bè “đập nát cả miếng chêm mới nhặt được”, anh cũng dần quen với cuộc sống. sự hối hả và nhộn nhịp của thị trường bán thịt. Trước sự thống trị của xác sống, tính cách trong sạch, trong sáng của Trương Ba dần thay đổi, trở nên tham lam, ăn uống thô tục, có tình cảm không đứng đắn với vợ anh hàng thịt. Hơn nữa, Trương Ba dần mất đi sự điềm tĩnh, nhã nhặn vốn có mà trở nên hung bạo, nóng nảy. Tức giận vì con không nghe lời, Trương Ba đã mượn sức của anh hàng thịt đánh con cho đến “máu chảy cả mũi”. Trương Ba cũng đau đớn vô cùng, bất lực khi cảm nhận được sự thay đổi của chính mình và kêu lên: “Mày đã làm thế rồi, cái thân không mảnh vải che thân của tao, mày tìm đủ mọi cách để lấn át tao”. .

Sự thay đổi của Trương Ba khiến người thân thất vọng, xa xỉ vì không còn là ông nội của người trước. Sự hắt hủi, xa xỉ của người thân đã dẫn Trương Ba vào bi kịch bị cự tuyệt. Người vợ thất vọng và ghen tuông đến mức muốn bỏ nhà ra đi. Cái Gái – đứa cháu mà Trương Ba thương yêu nhất, cũng kiên quyết không thừa nhận, thậm chí còn đuổi đi và gọi ông là bác già. Ngay cả người chị dâu yêu và hiểu Trương Ba nhất cũng không khỏi thất vọng: “Thầy nói con ngoài không đáng kể, chỉ có con bên trong thôi mà thầy, con sợ lắm, vì con cảm thấy rằng, Thật đau lòng khi thấy… mỗi ngày bạn đang tạo ra sự khác biệt, tiến bộ, mất mát, tiến bộ, mọi thứ như tiến bộ, tiến bộ mờ nhạt, đến nỗi đôi khi tôi thậm chí không nhận ra bạn nữa.” Bác Trương Hoạt không muốn đánh cờ với Trương Ba vì nước cờ rồng rắn trở nên nhỏ mọn, nhỏ mọn như bản chất của anh hàng thịt.

Nhận thức được tất cả những bi kịch của mình, Trương Ba có ý thức sâu sắc rằng “không thể sống ngoài âm phủ, trong âm phủ”. Trải qua bao đau thương, cuối cùng Trương Ba đã chọn cái chết như một cách để giải tỏa mọi đau đớn, chàng trả xác anh hàng thịt về cho hồn anh hàng thịt, trả lại nguyên vẹn cho xác anh hàng thịt. vợ của anh ấy. Trương Ba từ chối cơ hội được sống tiếp, vì anh hiểu rằng sống trong thân xác của chú Tí chỉ là thay bi kịch này bằng bi kịch khác. Anh xin Đế Thích cho cu Tí cơ hội sống, còn bản thân anh sẽ ra đi.

Toàn bộ bi kịch Trương Ba phản ánh ngoại cảnh giữa con người bên trong và con người bên ngoài, giữa những giá trị tinh thần cao cả và những nhu cầu vật chất chính đáng. Mâu thuẫn này tồn tại trong mỗi con người, nếu không giải quyết được thứ vật chất đó, con người sẽ rơi vào những bi kịch éo le. Để hạnh phúc, con người cần cân bằng giữa nhu cầu vật chất và khát vọng tinh thần.

Thông qua tấn bi kịch của nhân vật Trương Ba, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ đã đem đến cho người đọc những cái nhìn sâu sắc về cuộc sống và con người. Để sống có ý nghĩa, con người cần coi trọng những nhu cầu vật chất chính đáng nhưng không để nó lấn át mà cần hướng đến những giá trị tinh thần tốt đẹp. Biết cách cân bằng cuộc sống và hoàn thiện bản thân là thông điệp sống giá trị mà vở diễn mang lại.

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 7

Kịch Lưu Quang Vũ nổi tiếng là những vở kịch mang chiều sâu triết lí và luôn luôn đặt người đọc vào trong tâm thế cần phải đối thoại, luôn luôn đặt ra những câu hỏi và khiến người đọc phải trăn trở, không thể yên lòng. Vở kịch Hồn Trương Ba da thịt được xem là tác phẩm kịch vĩ đại nhất trong sự nghiệp Lưu Quang Vũ mà ở đó bi kịch của hồn Trương Ba là bi kịch của bất kì một cá thể nào trên cõi đời này, mang tính nhân văn và những chiều sâu tư tưởng lớn. Hồn Trương Ba là tượng đài nhân vật bất hủ trong sự nghiệp viết kịch của Lưu Quang Vũ, và hình tượng ấy, được nhà văn xây dựng mang trong mình những bi kịch của con người muôn thời đại, không phân kim cổ không biệt đông tây.

Cái Gái, người cháu luôn yêu thương Trương Ba cũng kiên quyết chối bỏ người ông hiện giờ xuất hiện trước mặt nó, tâm hồn giản đơn của đứa trẻ cũng nhận biết những sự thay đổi từ Trương Ba, bởi người ông hiền dịu, người làm vườn yêu thiên nhiên và đầy tinh tế nghệ thuật khi chăm sóc các loài cây của trước kia giờ lại trở thành tội đồ phá hoại những mầm cây non, những cây sâm quý giá. Thậm chí cái Tị còn gọi Trương Ba là lão đồ tể, xua đuổi Trương Ba với thái độ quyết liệt: “Ông xấu lắm, ác lắm. Cút đi! Lão đồ tể, cút đi”. Chị con dâu là người hiểu và kính trọng Trương Ba nhất cũng không tránh khỏi những thất vọng khi nhìn thấy người cha mà mình vốn yêu thương kính trọng một đổi khác, một lệch lạc đi, dù “biết thầy của bây giờ khổ hơn xưa nhiều lắm nhưng trước cảnh gia đình sắp tan hoang chị con dâu đã không giấu được sự thất vọng” khi …..Nỗi đau của người thân yêu cũng là sự giằng xé làm tan nát tâm hồn Trương Ba, gia đình là điểm tựa và là nơi không bao giờ quay lưng với mỗi người, thế nhưng Trương Ba lại đang bị chối bỏ trong chính mạch nguồn yêu thương nhất.

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 8

Hồn Trương Ba,da hàng thịt là một trong những vở kịch nổi tiếng nhất của Lưu Quang Vũ. Vở kịch đặt ra nhiều vấn đề nóng bỏng của xã hội lúc đó-thời điểm những năm tám mươi của thế kỉ XX. Lưu Quang Vũ đã khéo léo mượn lại một tích truyện dân gian cũ để đan cài vào đó những suy nghĩ,quan niệm,triết lí nhân văn mới mẻ và sâu sắc.

Câu chuyện bắt đầu từ khi cuộc sống của Trương Ba bắt đầu tái sinh dưới thân xác anh hàng thịt. Với truyện cổ tích, đó là một kết thúc có hậu và Trương Ba tiếp tục hạnh phúc với hình hài và thân xác mới. Tuy vậy, dưới con mắt của Lưu Quang Vũ,hiện thực cuộc đời được tái hiện theo đúng cách mà nó tồn tại. Vì thế mới nảy sinh một bi kịch mới, đó là bi kịch của một tâm hồn thanh cao,trong sáng lại phải sống chật chội trong thân xác của một anh chàng thịt phàm phu tục tử,thô lỗ,bản năng. Tuy vậy, sau ba tháng trú ngụ trong thân xác anh hàng thịt, với những lí lẽ đầy cám dỗ của thân xác,tâm hồn thanh cao của Trương Ba cũng có lúc bị tha hóa,phải làm những điều trái với tư tưởng, đạo lí của mình để thỏa mãn thân xác. Đó chính là bi kịch nội tại của nhân vật.

Sống trong xác anh hàng thịt, Trương Ba nhận thấy mình ngày càng bị tha hóa và đau khổ hơn là hồn Trương Ba không thể giải quyết được mâu thuẫn đó. Bi kịch được đào sâu,tạo xung đột qua các đoạn đối thoại. Đầu tiên là cuộc đối thoại căng thẳng, quyết liệt giữa hồn và xác. Xác-bằng những lí lẽ đầy cám dỗ và những chứng cứ xác thực đã làm cho hồn thấy rằng sự tồn tại của nó cũng có cái thú vị. Đó là cảm giác khát thèm xác thịt, cảm giác khát thèm miếng ăn, sự đắc thắng trước bạo lực. Xác anh hàng thịt cũng sắc sảo không kém khi chỉ ra: “Những vị lắm chữ nhiều sách như các ông là hay vin vào cớ tâm hồn là quý, khuyên con người sống phải vì phần hồn, để rồi bỏ bê cho thân xác họ mãi khổ sở, nhếch nhác”. Những câu cảm thán ngắn, dồn dập:” Không! Ta vẫn có một đời sống riêng: nguyên vẹn, trong sạch,thẳng thắn! ta cần gì đến cái sức mạnh làm ta trở thành tàn bạo; Nói láo! Mày chỉ là cái vỏ bên ngoài, không cs ý nghĩa gì hết,không có tư tưởng,không có cảm xúc…!

Bi kịch ấy vẫn chưa dừng lại. Tuy nhiên, qua lí lẽ của anh chàng hàng thịt, tác giả cũng hàm ý rằng, thể xác cũng có tiếng nói riêng. Đó là tiếng nói của bản năng, của đam mê, dục vọng đời thường. Vì thế, con người phải có khát vọng sống thanh cao nhưng cũng không thể tách hồn khỏi xác vật chất đời thường. Đó cũng là sự mâu thuẫn giữa khát vọng và bản năng con người.

Sau tất cả những đối thoại ấy, mỗi nhân vật bằng cách nói riêng, giọng nói riền của mình đã khiến Hồn Trương Ba đã cảm thấy không thể chịu nổi. Và hồn đã quyết không thể khuất phục xác được nữa. Hồn Trương Ba đã phản kháng quyết liệt:” Không cần đến cái đời sống do mày mang lại! Không cần!. Đây là lời đối thoại có tính chất quyết định dẫn đến hành động châm hương gọi Đế Thích một cách dứt khoát.

Qua bi kịch của hồn Trương Ba, nhà văn Lưu Quang Vũ muốn gửi đến những thông điệp đến người đọc. Đó là con người là một thể thống nhất, hồn và xác phải hài hòa. Không thể có một tâm hồn thanh cao trong một thân xác phàm tục, tội lỗi. Khi con người bị chi phối bởi những nhu cầu bản năng của thân xác thì đừng chỉ đổ tội cho thân xác, không thể tự an ủi, vỗ về mình bằng vẻ đẹp siêu hình của tâm hồn. Tuy nhiên, tác giả cũng chỉ ra rằng, sống thực sự cho ra con người quả không hề dễ dàng, đơn giản. Khi sống nhờ, sống gửi, sống chắp vá, khi không được là mình thì cuộc sống ấy thật vô nghĩa.

Màn kết, Trương Ba trở lại xác cho anh hàng thịt, chấp nhận cái chết để linh hồn được trong sạch, hóa thân vào các sự vật thân thương và tồn tại vĩnh cửu bên người thân. Cuộc sống trở lại quy luật tuần hoàn của muôn đời. Màn kết với chất thơ sâu lắng đã đem lại âm hưởng thanh thoát cho một bi kịch lạc quan, đồng thời gửi đến cho người đọc thông điệp và sự chiến thắng của cái Thiện cái Đẹp và sự sống đích thực.

Từ tích truyện cổ dân gian, Lưu Quang Vũ đã sáng tạo nên một vở kịch có sức lôi cuốn mạnh mẽ, gửi tới người đọc một thông điệp sâu sắc về triết lí sống. Tính đa tầng, đa nghĩa, đã thanh trong vở kịch này là một sáng tạo mới của Lưu Quang Vũ. Chính sự đa hiệu ấy đã làm nên sức hấp dẫn và nguồn sống dạt dào cho vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt!

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 9

Hồn Trương Ba da hàng thịt một tác phẩm được viết vào năm 1981 và công diễn năm 1984 trong không khí đổi mới của đất nước và sự chuyển mình của văn học. Là một trong những vở kịch đặc sắc nhất của nhà viết kịch tài hoa, nhà thơ Lưu Quang Vũ, được công diễn nhiều lần trên sân khấu trong và ngoài nước. Từ một cốt truyện dân gian, Lưu Quang Vũ đã xây dựng thành một vở kịch hiện đại có cái nhìn mới mẻ, đặt ra nhiều vấn đề, ý nghĩa tư tưởng, triết lí đầy sâu sắc. Tất cả những triết lí sống nhân văn cao đẹp ấy đều được khắc họa rõ ràng qua tấn bi kịch mang tên: Hồn Trương Ba da hàng thịt.

Tình huống kịch của Lưu Quang Vũ bắt đầu từ một cốt truyện dân gian. Sau khi bị Nam Tào bắt chết nhầm và phải sống một cuộc đời mới trong thân xác vay mượn của anh hàng thịt mới chết. Hồn Trương Ba đã gặp vô số tình huống éo le, bi đát, những mâu thuẫn gay gắt giữa một tâm hồn thanh khiết và thân thể phạm tục này. Sự mâu thuẫn này đạt đỉnh điểm khi linh hồn cao khiết dần bị xâm phạm và biến chất, nhận thức được điều đó hồn Trương Ba dần trở nên chán ghét kiếp sống nhờ, sống tạm bợ “bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo” này. Bởi ông còn bị chính người vợ, con dâu và cháu gái, bạn bè của mình khước từ và ghê sợ. Sự tuyệt vọng, mệt mỏi đã khiến linh hồn thanh cao của Trương Ba muốn được giải thoát và được sống cuộc đời của chính mình. Ông đã chọn cái chết để bảo vệ tâm hồn mình. Tất cả những điều đó được trích từ cảnh thứ bảy, cảnh cuối cùng của vở kịch.

Qua đoạn trích, tấn bi kịch của hồn Trương Ba lần lượt được hiện ra, thức tỉnh người đọc về những giá trị nhân văn sâu sắc triết lí sống cao đẹp mà Lưu Quang Vũ mang đến. Tấn bi kịch đầu tiên của hồn Trương Ba trong thân xác của anh hàng thịt là sự biến chất của tâm hồn, sự thay đổi theo một cách mà chính bản thân Trương Ba, người thân của ông cũng chẳng còn nhận ra ông nữa. Từ những sai lầm của người nhà Trời, Trương Ba cũng được sống lại, nhưng sống trong thân xác của anh hàng thịt. Một thân xác được miêu tả như một biểu tượng đáng ghê sợ được hình thành từ một hoàn cảnh sống dung tục: hình dáng kềnh càng thô lỗ tới cái dạ dày đòi hỏi mỗi bữa ăn tám chín bát cơm, thèm ăn ngon, thèm rượu thịt… cho đến cái những dục vọng xấu xa. Mà tất cả những điều ấy một người chăm sóc cây cảnh, nhẹ nhàng từ tốn trong cử chỉ, một người nâng niu từng nhành cây, nụ hoa cũng dần trở nên tha hóa. Trương Ba không còn là ông của ngày xưa nữa. Một linh hồn thanh khiết giờ đây bị thua lý luận của một thân xác phàm tục này ư? Một người từng được bạn bè yêu quý, con cháu kính nể mà giờ đây lại dựa vào “bàn tay giết lợn” thô bạo này đánh con của mình ư? Không, “tôi chán cái chỗ ở không phải của tôi này lắm rồi, chán lắm rồi! Cái thân thể kềnh càng thô lỗ này, ta bắt đầu sợ mi, ta chỉ muốn rời xa mi tức khắc !” Nhưng làm sao bây giờ khi ông nhìn đời bằng đôi mắt của thân xác này, cảm nhận thế giới qua những giác quan này. Đó chính là tấn bi kịch mang tên hồn Trương Ba, da hàng thịt. Lưu Quang Vũ đã đặt ra một vấn đề khiến độc giả phải thổn thức và suy ngẫm. Một con người khi muốn sống phải bất chấp mọi giá ư? Dù rằng không được là chính mình như cách hồn Trương Ba đang dần đánh mất đi cái bản tính lương thiện ấy? Sống bằng bất cứ giá nào thì liệu có hạnh phúc không, và con người sẽ trở thành ai, sẽ ra sao khi không được sống theo cách của mình? Cái đẹp cái tốt dù có thế nào thì khi sống lâu cùng sự dung tục cũng có ngày bị mai một, cũng như con người cũng sẽ mất đi cái lương thiện để thỏa mãn những ham muốn tầm thường. Để rồi khi đi sai lệch với đạo đức ta lại đổ lỗi lên thân xác để gột rửa đi sự vấy bẩn trong linh hồn ư? Điều đó cũng được nhà viết kịch tài hoa này đề cập đầy rõ ràng: Những vị lắm chữ nhiều sách như các ông là hay vin vào cớ tâm hồn là quý, khuyên con người ta sống vì phần hồn, để rồi bỏ bê cho thân xác họ mai khổ sở, nhếch nhác…

Tấn bi kịch thứ hai trong cuộc đời sống chắp vá, sống nhờ của hồn Trương Ba là bị khước từ và xa lánh. Bởi tới người vợ mà ông trân trọng cũng muốn từ bỏ ông mà đi. Hồn ông đã gây ra đau khổ và mệt mỏi cho chính người thân của mình rồi đấy ư? “Ông đâu còn là ông, đâu còn là ông Trương Ba làm vườn ngày xưa… Có lẽ tôi phải đi… đi biệt…Để ông được thảnh thơi với cô vợ người hàng thịt…Còn hơn là thế này…” Và có phải ngay cái khoảnh khắc mà Trương Ba nằm xuống và được an táng có phải còn tốt hơn là sống lại mà đau khổ cho mọi người như lúc này hay không? Chính cái thể xác thô kệch này đã khiến cho cái Gái gọi người ông đáng kính trọng của nó bằng “lão đồ tể”. Một sự phũ nhận dứt khoát đến nghiệt ngã của trẻ thơ. Ngay cả người con dâu hiếu thảo ngày trước dù có thương cho hoàn cảnh nghiệt ngã bây giờ của thầy mình cũng phải nói thật lòng mình: “Thầy ngày một đổi khác dần, mất mát dần, tất cả như lệch lạc, nhòa mờ dần đi”. Chỉ còn lại một Trương Ba thô lỗ, phàm tục trong thân xác to bè, trong đôi tay giết lợn này mà thôi. Cả đứa con trai thực dụng cũng chẳng còn tôn trọng ông nữa: “Cha bây giờ không còn là cha trước đây nữa. Cha tôi hồi đó không bao giờ đánh tôi nên tôi rất kính trọng ông. Cha bây giờ cũng gian dối, đang sống nhờ bằng cái ác ăn cắp của người khác đó thôi”.

Tất cả nỗi niềm và cảm xúc xuất phát từ tấm chân tình của những người ông thương chính là một bi kịch trong việc tồn tại vô giá trị này. Chỉ còn là đau đớn, bất lực và bị chối bỏ mà thôi. Sự đau khổ ấy của hồn Trương Ba cũng chính là ý thức rõ ràng bi kịch của chính mình. Ông sẽ không quyết định sai lầm nữa. Hồn của ông sẽ không phải sống trong cơ thể tạm bợ của anh hàng thịt hay cu Tị nữa, dù rằng đó đồng nghĩa với việc hồn của ông sẽ không là gì nữa. Còn hơn là “tôi sẽ bơ vơ lạc lòng, hoặc sẽ trở nên thảm hại đáng ghét như kẻ tham lam, một kẻ lí ra phải chết từ lâu mà vẫn cứ sống”. “Không mượn thân xác ai cả, tôi vẫn ở đây, trong vườn cây nhà ta, trong những điều tốt lành của cuộc đời, trong mỗi trái cây cái Gái nâng niu…” Sự dứt khoát ấy như một lời khẳng định của tác giả: “Có những cái sai không thể sửa được chắp vá gượng ép chỉ càng làm sai thêm”. Cái kết của cuộc đời Trương Ba là một khúc nhạc ngân vang đầy ý nghĩa và làm đẹp cho đời. Dù mất đi nhưng vẫn được mọi người nhớ đến và kính trọng còn hơn là bất chấp sống mà gây đau khổ và thêm sai lầm.

Tóm lại, đoạn trích hồn Trương Ba da hàng thịt mang đậm những triết lí nhân văn sâu sắc. Bi kịch của nhân vật gần gũi với những vấn đề của xã hội ngày nay. Một người vì quyền và lợi ích của mình mà bất chấp tất cả thì đến cuối cùng những điều đó có thật sự gọi là hạnh phúc hay không? Con người nếu bất chấp mà sống vì mục tiêu không đúng đắn rồi cũng phải tự trả giá cho lựa chọn của chính mình.

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 10

Lưu Quang Vũ là người có tài về nhiều mặt như: viết văn, làm thơ, vẽ tranh…nhưng ông được xem là một trong những nhà soạn kịch tài năng nhất của nền văn học Việt nam. Những vở kịch của ông đã làm xôn xao dư luận và được đón nhận nồng nhiệt của khán giả. Phần lớn các vở kịch của ông đều được các đoàn nghệ thuật dàn dựng, trong đó vở kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt là đặc sắc nhất. Lưu Quang Vũ đã có rất nhiều sáng tạo. Ông đã đổ rượu mới vào bình cũ để kể lại chuyện hài xưa như một bi kịch triết lí thời nay. Qua vở kịch Lưu Quang Vũ đã gửi gắm rất nhiều suy nghĩ và qua niệm sống của mình đến với khán giả.

Nhan đề truyện thể hiện một quan niệm: Giữa hồn và xác phải có một sự tương hợp hài hòa, thế nhưng ở đây có sự khập khiễng không thể hòa hợp. Đặc biệt là hồn của một người thanh cao, trong sáng, trung thực lại ngụ trong xác của một kẻ tầm thường, phàm tục, đầy bản năng, thô lỗ. Bi kịch này sinh từ đó. Như vậy tên gọi của vở kịch đã thâu tóm được những mâu thuẫn xung đột bên trong của một con người. Điều nảy sinh là linh hồn là hồn trong sạch đang dần dần bị tha hóa. Từ chỗ thanh cao đến chỗ có những ham muốn tầm thường. Nhan đề đã thâu tóm những mâu thuẫn xác định ngay trong một con người. Đây là mâu thuẫn nội tại.

Bi kịch của Trương Ba: ông đã chết vô cớ vì sự thiếu trách nhiệm của tiên thánh. Tiên thánh sửa sai thì lại càng tệ hại hơn. Bi kịch xảy ra từ khi Trương Ba được sống lại. Như vậy vấn đề không chỉ được sống mà còn là phải sống như thế nào. Sống trong cái xác của anh hàng thịt, Trương Ba thấy mình bị tha hóa: hồn trong sạch ngay thẳng đang bị cái thể xác thô lỗ, ranh mãnh, ve vãn, chế nhạo, cám dỗ. Có lúc hồn phải thỏa hiệp với những đòi hỏi bản năng của xác. Bây giờ không còn thích đánh cờ – một thú vui trí tuệ, thanh cao. Những nước cờ không còn phóng khoáng mà tủn mủn vô hồn. Không còn là người có bàn tay khéo léo nữa mà là một kẻ vụng về. Bên trong một đường, bên ngoài một nẻo. Ý thức được điều đó nên hồn càng thêm đau khổ. Đây là sự đau khổ vì không làm chủ được bản thân. Đây cũng là nỗi đau khổ của con người khi phải sống trong hoàn cảnh không phù hợp với mong ước của mình, không phải là chính mình.

Bi kịch của Trương Ba không chỉ là bi kịch của cá nhân mà còn là bi kịch gia đình. Quay lại với thể xác, hồn Trương Ba phải đối diện với một xung đột khác đó là bi kịch không được thừa nhận. Người vợ hiền thục rất đau khổ, tìm cách tránh mặt và định bỏ đi. Con trai thì hư hỏng, cháu nội thì tỏ thái độ thù ghét và đuổi ông đi. Đứa con dâu là người cảm thông với ông nhất, tiếc nuối một người cha chồng trước kia thì lại vướng mắc với một loại câu hỏi rất khó lí giải: “…làm sao giữ được thầy ở lại, hiền hậu, vui vẻ, tốt lành như thầy của chúng con xưa kia? Làm thế nào, thầy ơi?”.Trương Ba đã rơi vào cái khổ của việc không được chia sẻ và thấu hiểu. Cháu nội thù ghét không nhận và đuổi ông đi, dù ông có thanh minh. Ông đã gây ra những xáo trộn, bất an trong gia đình, gia đình lại khổ lây vì sự nhũng nhiễu của lí tưởng.

Như vậy, Trương Ba đã rơi vào tình thế cô đơn ngay tại nhà mình. Trương Ba ý thức nỗi khổ này của vợ con lớn hơn cả nỗi khổ khi chôn ông xuống đất. Ông đã tự ý thức được tất cả và cảm thấy mình có lỗi với gia đình. Điều đó cho ta thấy Trương Ba là một con người rất vị tha. Bi kịch của Trương Ba là ở chỗ mình không phải là mình. Khổ vì bị sự trói buộc có tính định mệnh của phần xác đối với phần hồn. Đây là nỗi đau khổ tột cùng của Trương Ba. Để thể hiện điều này, Lưu Quang Vũ đã tạo ra một cuộc đấu trí đầy trí tuệ giữa linh hồn và thể xác. Tiếng nói của xác là tiếng nói của bản năng. Tiếng nói của Trương Ba là tiếng nói của con người thanh cao, trong sạch, tự ý thức. Đó là cuộc đấu tranh gay gắt giữa hai mặt tồn tại của con người, thể hiện khát vọng hướng thiện và tầm quan trọng cảu việc tự ý thức về bản thân và vượt lên chính mình.

Anh hàng thịt cũng không kém phần khôn ngoan, lí lẽ cũng có phần đúng đắn: “Những vị lắm chữ nhiều sách như các ông là hay vin vào cớ tâm hồn là quý, khuyên con người sống vì phần hồn, để rồi bỏ bê cho thân xác của họ nỗi khổ sở nhếch nhác…”. Vì thế mâu thuẫn cũng khó có thể giải quyết nhanh chóng. Qua lí lẽ của anh hàng thịt tác giả cũng muốn nói lên một điều: Con người phải có khát vọng sống thanh cao nhưng cũng không thể tách hồn khỏi vật chất đời thường, cũng như những nhu cầu chính đáng rất con người. Mặt khác tác giả cũng muốn nói lên những người vượt lên hoàn cảnh đã gặp không ít trở lực có lúc làm cho họ nản lòng. Điều đó thể hiện qua những câu thoại có vẻ đuối lí của Trương Ba. Rồi hồn Trương Ba phải thỏa hiệp và nhập vào xác anh hàng thịt, đuối lí bởi những lí lẽ vừa khó chịu vừa chứa đựng một phần chân lí. Màn đối thoại vừa có tính chất hài kịch lại vừa có tính bi kịch. Màn đối thoại vừa toát lên giọng điệu nghiêm trang lại vừa có ý mỉa mai hài hước. Đó là một sự kết hợp giữa hài kịch và bi kịch của người nghệ sĩ tài ba. Bi kịch này có sự mâu thuẫn giữa khát vọng và khả năng.

Hồn Trương Ba ý thức được nghịch cảnh mình nên đau đớn day dứt cùng với sự tác động từ bên ngoài: lí trưởng, gia đình nên Trương Ba phải gặp Đế Thích để giải quyết vấn đề này. Màn đối thoại giữa Trương Ba và Đế Thích cũng rắt đặc sắc. Ngôn ngữ của Đế Thích là ngôn ngữ dụ dỗ thuyết phục: lí lẽ không ngoan có vẻ có lí, nâng cao giá trị của Trương Ba, bôi bác sự giả dối có trên thiên đình. Tiên thánh cũng không được sống theo những gì mình nghĩ ở bên trong, đến Ngọc Hoàng cũng phải ép mình cho xứng danh Ngọc Hoàng. Trên trời, dưới đất người ta đều thế cả. Đế Thích sửa sai lại càng thêm sai. Trương Ba đã bác bỏ một cách cương quyết: “Thần có thể chấp nhận một cuộc sống như thế chứ con người thì không” và khăng khăng đòi chết, không chịu nhập vào cái xác của ai nữa. Bi kịch của ông bắt đầu từ khi ông được sống lại trong cái xác anh hàng thịt. Như vậy, là con người ai cũng muốn là chính mình mà không muốn sống tạm bợ, chắp vá. Trương Ba đã ý thức được vấn đề là sống như thế nào chứ không phải chỉ được sống là đủ. Trương Ba đã dũng cảm chấp nhận cái chết để bảo vệ chân lí, bảo vệ nhân cách, bảo vệ các giá trị nhân sinh và dù có chết cũng là cái chết bất tử. Dù là nghịch lí nhưng đó là con đường phục hưng những giá trị nhân văn. Đó là cuộc thắng lợi của cuộc tranh chấp muôn thuở giữa cái thánh thiện và cái phàm tục. Trương Ba đã chiến thắng được mình và còn chủ động phê phán khuyên bảo Đế Thích. Đó là chuyện phi thường, một ông tiên phải đuối lí trước con người. Cuối cùng phải thốt lên một câu như vỡ lẽ ra một điều mới: “con người dưới hạ giới các ông thật là kì lạ”. Hóa ra các lực lượng siêu nhiên, thần thánh tuy có thể quyết định được việc sống chết của con người nhưng không thể can thiệp vào sự tự do của con người. Lưu Quang Vũ đã thể hiện niềm tin sâu sắc vào con người vào khả năng vươn lên mọi thực tế nghiệt ngã. Thật xúc động khi hồn Trương Ba xuất hiện giữa màu xanh lá với lời nói thiệt thiết tha. Cái chết của Trương Ba là cái chết bất tử, tâm hồn của ông vẫn sống mãi giữa màu xanh cây vườn. Bi kịch của Trương Ba là một bi kịch lạc quan.

Qua bi kịch của Trương Ba nhà văn Lưu Quang Vũ muốn gửi đến người đọc những thông điệp: Con người cần phải sống hài hòa giữa hai mặt vật chất và tinh thần. Không nên kì thị những đòi hỏi vật chất của con người, cần tôn trọng quyền tự do cá nhân, giúp mỗi người phải được là mình, sống đúng với chính mình. Và phải sửa chữa những sai lầm để xây dựng một tương lai tốt đẹp.

Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt- Mẫu 11

Lưu Quang Vũ là một trong những nhà soạn kịch tài năng bậc nhất của nền văn học nghệ thuật Việt Nam hiện đại. Trong suốt sự nghiệp sáng tác của mình, ông đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị, tiêu biểu nhất trong số đó có thể kể đến vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt. Thông qua câu chuyện về bi kịch của Trương Ba, tác giả Lưu Quang Vũ đã thể hiện được nhiều quan niệm nhân sinh sâu sắc về cuộc đời, con người.

“Hồn Trương Ba, da hàng thịt” được sáng tác dựa trên một câu chuyện dân gian cổ, tuy nhiên nếu như truyện dân gian chỉ kết thúc ở chi tiết hồn Trương Ba trở về với xác của mình thì vở kịch của Lưu Quang Vũ lại được phát triển từ phần kết của câu chuyện đó để truyền tải những quan niệm nhân sinh sâu sắc.

Câu chuyện xoay quanh bi kịch của Trương Ba khi bị chết oan, để tiếp tục sống thì buộc ông phải sống trong thân xác của người hàng thịt. Điều đáng nói là xác người hàng thịt tuy chỉ là thể xác âm u đui mù nhưng lại có những nhu cầu riêng, tính cách riêng và có sức mạnh để thực hiện những nhu cầu của mình, từ khi sống trong thân xác của người hàng thịt, Trương Ba dần thay đổi trong mắt của mọi người.

Trương Ba phải sống nương nhờ vào xác của người hàng thịt, vốn là người làm vườn chăm chỉ, giàu tình yêu thương, một người trí thức am hiểu, sống có trách nhiệm nhưng khi khi sống trong xác người hàng thịt, Trương Ba đã bị cái xác chi phối, dần trở thành con người vụng về, thô tục với những ham muốn tầm thường, dần trở nên thô lỗ khi dùng bàn tay và sức mạnh của người hàng thịt để đánh anh con trai đến bật máu. Cũng từ khi sống trong thân xác của người hàng thịt, Trương Ba không còn quan tâm đến hàng xóm láng giềng.

Những thay đổi của Trương Ba đã khiến cho người thân thất vọng, bản thân Trương Ba cũng nhận thấy sự đổi khác của mình nhưng lại không thể kiểm soát được thể xác tưởng chừng âm u đui mù. Trương Ba hoàn toàn bất lực trong việc kiểm soát hành động và những suy nghĩ không đúng đắn của bản thân, dù cố gắng giải quyết nhưng ông vẫn đau khổ vì không thể phủ nhận rằng mình đang dần đánh mất chính mình. Câu nói của Trương Ba với xác người hàng thịt trong sự tuyệt vọng đã thể hiện nỗi đau khổ, bất lực đến cùng cực của ông “Mày đã thắng thế rồi đấy, cái thân xác không phải của ta ạ, mày đã tìm được đủ mọi cách để lấn át ta”.

Không chỉ đau khổ với bi kịch không được sống là chính mình, sống bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo mà Trương Ba còn phải đối mặt với bi kịch bị từ chối. Trước những sự thay đổi của Trương Ba, những người thân và hàng xóm láng giềng đều không sao hiểu được, càng yêu quý, kính trọng con người trước kia của ông bao nhiêu thì họ càng không thể chấp nhận con người hiện tại của Trương Ba.

Người vợ vì hờn ghen với mối quan hệ không rõ ràng giữa Trương ba và vợ người hàng thịt mà muốn bỏ đi. Cháu gái khóc lóc và kiên quyết không chịu thừa nhận Trương ba của hiện tại là người ông hiền từ, giàu yêu thương trước đây. Chị con dâu, người thương và hiểu Trương ba nhất cũng không giấu nổi sự thất vọng khi thấy bố ngày càng đổi khác “ mỗi ngày…một đổi khác dần, mất mát dần, tất cả cứ như lệch lạc, nhòa mờ dần đi”.

Chính bản thân của Trương ba cũng không thể chấp nhận được sự thay đổi của bản thân, để chấm dứt bi kịch sống không phải là mình, bảo vệ những giá trị tốt đẹp của bản thân, Trương Ba đã quyết định lựa chọn cái chết để trả lại xác người hàng thịt cho người hàng thịt, để bản thân được sống trọn vẹn , thống nhất.

Thông qua nhân vật Trương ba cùng bi kịch sống bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo, tác giả Lưu Quang Vũ đã thể hiện sự trăn trở về mối quan hệ giữa thể xác và tâm hồn, giữa nhu cầu vật chất và nhu cầu tinh thần. Để sống hạnh phúc, con người cần dung hòa được các nhu cầu ấy.

Trên đây là nội dung bài học Phân tích bi kịch của Trương Ba trong tác phẩm Hồn trương ba, da hàng thịt (11 mẫu) do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn và tổng hợp. Hy vọng sẽ giúp các em hiểu rõ nội dung bài học và từ đó hoàn thành tốt bài tập của mình. Đồng thời luôn đạt điểm cao trong các bài thi bài kiểm tra sắp tới. Chúc các em học tập thật tốt.

Đăng bởi THCS Bình Chánh trong chuyện mục Học tập

5/5 - (2 bình chọn)