Soạn văn 9 bài Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ

ND chính

Bố cục

Bố cục (3 phần)

– Phần 1 (11 câu đầu): Lời ru khi mẹ giã gạo.

– Phần 2 (11 câu tiếp): Lời ru khi lao động sản xuất.

– Phần 3 (12 câu cuối): Lời ru khi mẹ cùng dân làng tham gia chiến đấu.

Câu 1

Trả lời câu 1 (trang 154 SGK Ngữ văn 9, tập 1)

– Cách lặp đi, lặp lại, cách ngắt nhịp tạo âm điệu dìu dắt vấn vương của lời ru, gợi sự nhịp nhàng của cánh nôi đưa.

=> Thể hiện tình cảm thiết tha, trìu mến của người mẹ giành cho em, mong em lớn khôn, khỏe mạnh, thành công dân tự do của nước nhà độc lập, thống nhất.

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 154 SGK Ngữ văn 9, tập 1)

– Hình ảnh người mẹ Tà-ôi trong bài thơ:

+ Người mẹ Tà-ôi vừa ru con ngủ vừa làm công việc kháng chiến.

+ Mẹ ru con trong khi mẹ giã gạo nuôi bộ đội.

+ Mẹ ru con khi tỉa bắp.

+ Mẹ ru con trong khi chuyển lán, đạp rừng, trực tiếp chống giặc Mĩ.

+ Tình thương con luôn gắn liền với tình thương bộ đội, dân làng và tình yêu nước.

=> Chính điều đó đã làm nên nét vĩ đại của người mẹ Tà-ôi.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 154 SGK Ngữ văn 9, tập 1)

– Hai câu thơ vừa sử dụng phép so sánh, vừa sử dụng phép ẩn dụ.

– Mặt trời của bắp: là mặt trời của vũ trụ đem ánh sáng và sự sống cho muôn loài.

– “Mặt trời của mẹ” là em: em mang ánh sáng, nguồn sống tinh thần đến cho mẹ.

=> Hình ảnh khắc họa tình cảm sâu đậm của người mẹ đối với con.

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 154 SGK Ngữ văn 9, tập 1)

– Qua khúc hát ru ta thấy tình cảm của mẹ đối với con là tình yêu đằm thắm, lớn lao.

– Mối liên hệ giữa lời ru trực tiếp của người mẹ với hoàn cảnh, công việc mà mẹ đang làm ở từng đoạn thơ, về sự phát triển của tình cảm và ước vọng của mẹ qua ba khúc ru:

+ Mẹ giã gạo nên mẹ mơ con lớn “Vung chầy lún sân” giã những hạt gạo trắng ngần.

+ Mẹ địu con ra trận nên mẹ mơ thấy Bác Hồ, nghĩa là mơ thấy đất nước thống nhất, Bắc Nam sum họp và “Mai sau con lớn làm người tự do”.

=> Tình cảm và khát vọng của người mẹ ngày càng lớn rộng, ngày càng đi từ riêng đến chung, đi từ quê hương tới đất nước.

Câu 5

Trả lời câu 5 (trang 154 SGK Ngữ văn 9, tập 1)

– Tình yêu con của người mẹ gắn liền với tình yêu bộ đội, yêu buôn làng gian khổ, yêu đất nước.

– Những mong ước của mẹ cũng là mong ước cho con, cho làng, cho đất nước, mong con lớn giã gạo nuôi bộ đội, phát rẫy nuôi làng và cầm súng ra trận, cả gia đình ra trận, cả đất nước ra trận. Tất cả vì độc lập tự do của dân tộc.

Luyện tập

Yếu tố miêu tả trong bài thơ khiến bức tranh đời sống của người dân ở chiến khu Trị – Thiên thời chống Mĩ trở nên chân thực hơn:

=> Họ hăng say lao động, sản xuất để phục vụ cho cuộc chiến đấu,vượt qua nhưng gian khổ, vất vả: “mẹ giã gạo mẹ nuôi bộ đội”, “mồ hôi mẹ rơi má em nóng hổi”, ” mẹ đang tỉa bắp trên núi Ka-lưi”, “lưng núi thì to mà lưng mẹ nhỏ”

=> Họ góp phần vào cuộc chiến đấu bảo vệ quê hương, họ cũng cầm súng chiến đấu: “mẹ đang chuyển lán, mẹ đi đạp rừng”, “anh trai cầm súng, chị gái cầm chông”, “mẹ địu em đi để giành trận cuối”.

Bài đọc

>> Xem chi tiết: Văn bản Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ

Đăng bởi: THCS Bình Chánh

Chuyên mục: Soạn văn 9

• Hãy viết một bài văn trình bày suy nghĩ của em về vấn đề ô nhiễm môi trường hiện nay (25 mẫu)
• Rừng là lá phổi xanh của nhân loại. Em hãy viết bài văn trình bày suy nghĩ của em về ý kiến trên (5 mẫu)
• Bạo lực học đường đang là vấn đề được cả xã hội quan tâm. Em hãy viết một bài văn trình bày suy nghĩ của em về vấn đề trên (51 mẫu)
• Viết một đoạn văn ngắn nói về cảm xúc của em khi được thưởng thức một tác phẩm văn nghệ (truyện, thơ, phim, ảnh, tượng,…), trong đoạn văn đó có câu chứa thành phần tình thái hoặc cảm thán (25 mẫu)
• Nêu một tác phẩm văn nghệ mà em yêu thích và phân tích ý nghĩa, tác động của tác phẩm ấy đối với mình (9 mẫu)
• Phân tích Tiếng nói của văn nghệ của Nguyễn Đình Thi lớp 9 hay nhất (17 mẫu)