Mời các em theo dõi nội dung bài học Al + H2SO4 → Al2(SO4)3 + SO2 + H2O do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn sẽ giúp các em nắm chắc kiến thức nội dung bài học tốt hơn.

Al + H2SO4 → Al2(SO4)3 + SO2 + H2O

Al + H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + SO₂ + H₂O được THCS Bình Chánh biên soạn hướng dẫn viết và cân bằng khi cho Al tác dụng với H₂SO₄ đặc, nóng, sau phản ứng thu được nhôm sunfua và khí lưu huỳnh đioxit.

>> Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu liên quan

Bạn đang xem: Al + H2SO4 → Al2(SO4)3 + SO2 + H2O

• Al + H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + SO₂ + H₂O
• Al + H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + S + H₂O
• Al + HNO₃ = H₂O + NO₂ + Al(NO₃)₃
• Al + HNO₃ → Al(NO₃)₃ + N₂O + H₂O
• Al + HNO₃ → Al(NO₃)₃ + N₂ + H₂O
• Al + HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NH₄NO₃ + H₂O
• Al + HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + H₂O
• Al₂O₃ + NaOH → NaAlO₂ + H₂O
• Al₂O₃ + HCl → AlCl₃ + H₂O
• Al₂O₃ + H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ +H₂O

1. Phương trình ứng nhôm tác dụng với H₂SO₄ đặc nóng

2Al + 6H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3SO₂ + 6H₂O

1. Điều kiện phản ứng nhôm tác dụng với H₂SO₄ đặc nóng

Nhiệt độ thường

2. Cách tiến hành phản ứng Zn và dung dịch H₂SO₄ đặc 

Bỏ mẩu nhôm vào ống nghiệm, sau đó nhỏ vài giọt dung dịch H₂SO₄ đặc nóng vào trong ống nghiệm đựng sẵn mẩu kẽm.

3. Hiện tượng sau phản ứng 

Mẩu nhôm tan dần, xuất hiện khí không màu, có mùi hắc chính là lưu huỳnh đioxit (SO₂)

4. Tính chất hóa học của nhôm 

4.1. Tác dụng với oxi và một số phi kim.

4Al + 3O₂ → 2Al₂O₃

ở điều kiện thường, nhôm phản ứng với oxi tạo thành lớp Al₂O₃ mỏng bền vững, lớp oxit này bảo vệ đồ vật bằng nhôm, không cho nhôm tác dụng oxi trong không khí, nước.

2Al + 3Cl₂ → 2AlCl₃

4.2.  Nhôm tác dụng với axit (HCl, H₂SO₄ loãng,..)

• Tác dụng với axit (HCl, H₂SO₄ loãng,..)

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂

Chú ý: Nhôm không tác dụng với H₂SO₄, HNO₃ đặc, nguội

• Tác dụng với axit có tính oxi hóa mạnh như HNO₃ hoặc H₂SO₄ đậm đặc

Al + 4HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + 2H₂O

Al + 6HNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3NO₂ + 3H₂O

2Al + 6H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3SO₂ + 6H₂O

4.3. Tác dụng với dung dịch muối của kim loại yếu hơn.

AI + 3AgNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3Ag

2Al + 3FeSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Fe

4.4. Tính chất hóa học riêng của nhôm.

Do lớp oxit nhôm bị hòa tan trong kiềm nên nhôm phản ứng với dung dịch kiềm.

2Al + 2H₂O + 2NaOH → 2NaAlO₂ + 3H₂↑

4.5. Phản ứng nhiệt nhôm

Phản ứng nhiệt nhôm là phản ứng hóa học toả nhiệt trong đó nhôm là chất khử ở nhiệt độ cao.

Ví dụ nổi bật nhất là phản ứng nhiệt nhôm giữa oxit sắt III và nhôm:

Fe₂O₃ + 2Al → 2Fe + Al₂O₃

5. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1. Nhận định nào sau đây sai về tính chất vật lí của nhôm?

A. Nhôm là kim loại nhẹ, dẫn nhiệt tốt.

B. Nhôm là kim loại màu trắng bạc, có ánh kim.

C. Nhôm dẫn điện tốt hơn đồng.

D. Nhôm có tính dẻo dễ kéo sợi.

Xem đáp ánĐáp án C

A đúng vì nhôm là kim loại nhẹ, dẫn nhiệt tốt.

B đúng vì nhôm là kim loại màu trắng bạc, có ánh kim.

C sai vì nhôm có độ dẫn điện bằng 2/3 độ dẫn điện đồng (dẫn điện kém hơn đồng).

D đúng nhôm có tính dẻo dễ kéo sợi.

Câu 2. Khi điện phân Al₂O₃ nóng chảy người ta thêm criolit (Na₃AlF₆) với mục đích:

(1) Làm hạ nhiệt độ nóng chảy của Al₂O₃.

(2) Làm cho tính dẫn điện cao hơn.

(3) Để thu được F₂ ở anot thay vì là O₂.

(4) Tạo hỗn hợp nhẹ hơn Al để bảo vệ Al.

Các lý do nêu đúng là:

A. Chỉ có 1

B. 1 và 2

C. 1 và 3

D. 1, 2 và 4

Xem đáp ánĐáp án D

Khi điện phân Al₂O₃ nóng chảy người ta thêm criolit (Na₃AlF₆) với mục đích:

1. Làm hạ nhiệt độ nóng chảy của Al₂O₃.

2. Làm cho tính dẫn điện cao hơn.

4. Tạo hỗn hợp nhẹ hơn Al để bảo vệ Al.

Câu 3. Hiện tượng nào xảy ra khi cho từ từ đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃ ?

A. Ban đầu không thấy hiện tượng, sau đó kết tủa xuất hiện

B. Xuất hiện kết tủa keo trắng ngay lập tức, sau đó kết tủa tan dần

C. Ban đầu không thấy hiện tượng, sau đó kết tủa xuất hiện, rồi tan dần.

D. Xuất hiện kết tủa keo trắng ngay lập tức và không tan,

Xem đáp ánĐáp án B

Câu 4. Cho một lá nhôm vào ống nghiệm chứa dung dịch Hg(NO₃)₂, thấy có một lớp thủy ngân bám trên bề mặt nhôm. Hiện tượng tiếp theo quan sát được là:

A. khí hiđro thoát ra mạnh.

B. khí hiđro thoát ra sau đó dừng lại ngay.

C. lá nhôm bốc cháy.

D. lá nhôm tan ngay trong thủy ngân và không có phản ứng.

Xem đáp ánĐáp án A

Phương trình phản ứng liên quan

2Al + 3Hg(NO₃)₂ → 2Al(NO₃)₃ + 3Hg

Al sẽ tạo với Hg hỗn hống. Hỗn hống Al tác dụng với nước

2Al + 6H₂O → 2 Al(OH)₃ + 3H₂

Câu 5. Dãy kim loại nào dưới đây tác dụng được H₂SO₄ đặc nguội?

A. Zn, Cu, Fe

B. Ni, Fe, Cu

C. Cu, Zn, Mg

D. Cu, Fe, Mg

Xem đáp ánĐáp án C

Phương trình hóa học minh họa

Cu + 2H₂SO₄ → CuSO₄ + SO₂↑ + 2H₂O

2Fe + 6H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3SO₂↑ + 6H₂O

4Mg + 5H₂SO₄ → 4MgSO₄ + H₂S + 4H₂O

Câu 6. Cho dung dịch chứa FeCl₂ và ZnCl₂ tác dụng với dung dịch KOH dư, sau đó lấy kết tủa nung trong không khí đến khối lượng không đổi thu được chất rắn gồm:

A. Fe₂O₃

B. FeO

C. FeO, ZnO

D. Fe₂O₃, ZnO

Xem đáp ánĐáp án A

Phương trình phản ứng minh họa

FeCl₂ + 2NaOH → Fe(OH)₂ + 2KCl

ZnCl₂ + 4KOH dư → K₂ZnO₂ + 2KCl + 2H₂O

4Fe(OH)₂ + O₂ + 2H₂O → 4Fe(OH)₃

Fe(OH)₃ → Fe₂O₃ + H₂O

Vậy chất rắn là Fe₂O₃

Câu 7. Cho a gam nhôm tác dụng với dung dịch H₂SO₄ (đặc, nóng, dư) sau khi phản ứng kết thúc người ta thu 13,44 lit khí SO₂ (đktc). Giá trị a là

A. 2,7 gam

B. 10,8 gam

C. 8,1 gam

D. 5,4 gam

Xem đáp ánĐáp án B

n_SO2 = 13,44/22,4 = 0,6 mol

Phương trình hóa học

2Al + 6H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3SO₂ + 6H₂O

0,4 ← 0,6 mol

m_Al = 0,4.27 = 10,8 gam

Câu 8. Một thanh kim loại A hóa trị II được nhúng vào trong 1 lít dung dịch CuSO₄ 0,5M. Sau khi lấy thanh A ra và cân lại thấy khối lượng thanh tăng 1,6 gam, nồng độ CuSO₄ còn 0,3M. Hãy xác định kim loại A?

A. Fe

B. Mg

C. Zn

D. Pb

Xem đáp ánĐáp án A

A + Cu²⁺ → A²⁺ + Cu

Số mol Cu²⁺ phản ứng là: 1(0,5 – 0,3) = 0,2 mol

Độ tăng khối lượng của thanh kim loaị A:

m_A = m_Cu – m_{A tan} = 0,2(64 – A) = 1,6

Suy ra: A = 56 là Fe

Câu 9. Có thể dùng hóa chất nào sau đây để phân biệt 3 chất rắn Mg, Al, Al₂O₃ đựng trong các lọ riêng biệt?

A. H₂SO₄ loãng.

B. NaOH.

C. HCl đặc.

D. Amoniac.

Xem đáp ánĐáp án B

Sử dụng thuốc thử NaOH 

Cho từng chất rắn trong lọ tác dung với NaOH.

Mẫu thử không có hiện tượng xảy ra chất ban đầu là Mg.

Mẫu thử có chất rắn tan dần, có khí thoát ra → Al

2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂

Mẫu thử có chất rắn tan dần → Al₂O3

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

Câu 10. Dùng m gam Al để khử hết 3,2 gam Fe₂O₃ (phản ứng nhiệt nhôm). Sản phẩm sau phản ứng tác dụng với lượng dư dung dịch NaOH tạo 1,344 lít khí (đktc). Giá trị của m là

A. 0,540 gam.

B. 0,810gam.

C. 1,080 gam.

D. 2,160 gam.

Xem đáp ánĐáp án D 

Sản phẩm sau phản ứng tác dụng với dung dịch NaOH có khí thoát ra → Al dư

Phương trình phản ứng

2Al  + Fe₂O₃→ 2Fe + Al₂O₃

0,04 0,02 mol

2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂

0,04                                                   0,06 mol

→ n_Al = 0,04 + 0,04 = 0,08 mol → m_Al = 0,08.27 = 2,16 gam.

Câu 11. Cho 2,7 gam bột nhôm tác dụng với 50 ml dung dịch NaOH 0,2M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được V lít khí hiđro (đktc). Giá trị của V là

A. 4,48 lít.

B. 0,672 lít.

C. 0,448 lít.

D. 0,336 lít.

Xem đáp ánĐáp án D

Phương trình hóa học

2Al  + 2NaOH+ 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂

0,1    0,1 mol

Sau phản ứng Al dư, NaOH hết

n_khí = 0,015 mol → V = 0,015.22,4 = 0,336 lít.

Câu 12. Mô tả nào dưới đây không phù hợp với nhôm?

A. Trong hợp chất, số oxi hóa của Al là +3.

B. Cấu hình electron [Ne]3s²3p¹.

C. Tinh thể cấu tạo lập phương tâm diện.

D. Ở ô thứ 13, chu kì 2, nhóm IIIA.

Xem đáp ánĐáp án D

Vị trí trong bảng tuần hoàn, cấu hình electron nguyên tử

Nhôm (Al) ở ô số 13, thuộc nhóm IIIA, chu kì 3 của bảng tuần hoàn.

Cấu hình electron nguyên tử: 1s²2s²2p⁶3s²3p¹; viết gọn là [Ne]3s²3p¹.
Nhôm dễ nhường cả 3 electron hóa trị nên có số oxi hóa +3 trong các hợp chất.

Câu 13. Trong vỏ Trái Đất có nhiều quặng nhôm hơn sắt nhưng giá mỗi tấn nhôm cao hơn nhiều so với giá mỗi tấn sắt. Lí do vì:

A. Chuyển vận quặng nhôm đến nhà máy xử lí tốn kém hơn vận chuyển quặng sắt

B. Nhôm hoạt động mạnh hơn sắt nên để thu hồi nhôm từ quặng sẽ tốn kém hơn

C. Nhôm có nhiều công dụng hơn sắt nên nhà sản xuất có thể có lợi nhuận nhiều hơn

D. Quặng nhôm ở sâu trong lòng đất trong khi quặng sắt từng thấy ngay trên mặt đất

Xem đáp ánĐáp án B

Nguyên liệu để sản xuất nhôm là quặng bôxit có thành phần chủ yếu là Al₂O₃. Sử dụng phương pháp điện phân hỗn hợp nóng chảy của nhôm oxit và criolit nên tốn kém hơn khi điều chế sắt

Câu 14. Có 3 lọ không nhãn, mỗi lọ đựng một trong các chất rắn sau: Cu, Mg, Al. Thuốc thử để nhận biết 3 chất trên là

A. Lần lượt NaOH và HCl.

B. Lần lượt là HCl và H₂SO₄ loãng.

C. Lần lượt NaOH và H₂SO₄ đặc nóng.

D. Tất A, B, C đều đúng.

Xem đáp ánĐáp án A

Dể nhận biết 3 chất rắn trên thì ta dùng lần lượt dung dịch NaOH và HCl.

Cho dung dịch NaOH vào 3 ống nghiệm đựng chất rắn, chất rắn nào tan và sủi bọt khí là Al, 2 ống không hiện tượng là Cu và Mg

Phương trình hóa học: 2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂ ↑

Cho dung dịch HCl vào 2 chất rắn còn lại, chất rắn nào tan và sủi bọt khí là Mg, chất rắn không hiện tượng là Cu

Phương trình hóa học: Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂↑

Câu 15. Hiện tượng quan sát được khi ta đổ từ từ dung dịch NaOH đến dư vào dung dịch AlCl₃ là:

A. Xuất hiện kết tủa keo trắng đến cực đại, sau đó kết tủa không tan khi cho dư NaOH

B. Xuất hiện kết tủa keo trắng đến cực đại, sau đó kết tủa tan từ từ đến khi cho dư NaOH, dung dịch thu được trong suôt

C. Không có hiện tượng gì xảy ra

D. Ban đầu không có hiện tượng gì, sau đó xuất hiện kết tủa keo trắng từ từ đến cực đại.

Xem đáp ánĐáp án B

Hiện tượng quan sát được khi ta đổ từ từ dung dịch NaOH đến dư vào dung dịch AlCl₃ là:

Xuất hiện kết tủa keo trắng đến cực đại, sau đó kết tủa tan từ từ đến khi cho dư NaOH, dung dịch thu được trong suôt

Phương trình hóa học: 3NaOH + AlCl₃ → 3NaCl + Al(OH)₃

NaOH + Al(OH)₃ → NaAlO₂ + 2H₂O

Dung dịch NaAlO₂ là dung dịch trong suốt

Câu 16. Nhôm tác dụng được với dung dịch axit HCl, H₂SO₄ loãng vì:

A. Nhôm là kim loại.

B. Nhôm có tính dẻo nên dễ tác dụng với axit.

C. Nhôm có lớp oxit mỏng.

D. Nhôm là kim loại đứng trước H trong dãy hoạt động hóa học.

Xem đáp ánĐáp án D

Nhôm tác dụng với dung dịch axit HCl, H₂SO₄ loãng vì nhôm là kim loại đứng trước H trong dãy hoạt động hóa học.

Câu 17. Cho các lọ hóa chất mất nhãn được đựng trong các lọ riêng biệt sau: NaCl, MgCl₂, FeCl₂, FeCl₃, AlCl₃, NH₄Cl, (NH₄)₂SO₄. Chỉ được sử dụng 1 loại thuốc thử duy nhất để nhận biết các lọ hóa chất mất nhãn trên, hóa chất đó là:

A. KOH

B. Ba(OH)₂

C. Ca(NO₃)₂

D. AgNO₃

Xem đáp ánĐáp án B

Trích mẫu thử và đánh số thứ tự

Dùng Ba(OH)₂ dư cho từ từ vào các dung dịch mẫn nhãn trên

• Ống nghiệm nào không có hiện tượng gì thì chất ban đầu là KCl
• Ống nghiệm nào xuất hiện kết tủa trắng thì chất ban đầu là MgCl₂

MgCl₂ + Ba(OH)₂ → Mg(OH)₂↓ + BaCl₂

• Ống nghiệm nào xuất hiện kết tủa trắng xanh, sau đó một thời gian chuyển sang nâu đỏ thì chất ban đầu là FeCl₂

FeCl₂ + Ba(OH)₂ → Fe(OH)₂↓ + BaCl₂

4Fe(OH)₂ ↓_{trắng xanh} + O₂ + 2H₂O → 4Fe(OH)_{3↓nâu đỏ}

• Ống nghiệm nào xuất hiện màu nâu đỏ, thì chất ban đầu là FeCl₃

2FeCl₃+ 3Ba(OH)₂ → 2Fe(OH)₃↓ + 3BaCl₂

• AlCl₃: Ban đầu xuất hiện kết tủa trắng keo, sau đó kết tủa tan dần đến hết

AlCl₃+ Ba(OH)₂ → Al(OH)₃↓ + BaCl₂

2Al(OH)₃ + Ba(OH)₂ → Ba(AlO₂)₂ + 4H₂O

• NH₄Cl: xuất hiện khí trong dung dịch

2NH₄Cl + Ba(OH)₂ → BaCl₂ + 2NH_3↑ + H₂O

• (NH₄)₂SO₄: đồng thời xuất hiện bọt khí và kết tủa trắng

(NH₄)₂SO₄ + Ba(OH)₂ → BaSO_4↓ + 2NH_3↑ + 2H₂O

Câu 18. Thực hiện các thí nghiệm sau:

(1) Sục khí SO₂ dư vào dung dịch Ca(OH)₂.

(2) Sục khí NH₃ dư vào dung dịch AlCl₃.

(3) Sục khí SO₂ dư vào dung dịch NaAlO₂.

(4) Cho dung dịch AgNO₃ vào dung dịch FeCl₃.

(5) Cho dung dịch HCl vào dung dịch Na₂SiO₃.

(6) Cho ure vào dung dịch Ca(OH)₂.

Sau khi kết thúc thí nghiệm, số trường hợp thu được kết tủa là

A. 4

B. 5

C. 3

D. 6

Xem đáp ánĐáp án B

(1) Sục khí SO₂ dư vào dung dịch Ca(OH)₂:

2SO₂ + Ca(OH)₂ → Ca(HSO₃)₂

=> không thu được kết tủa

(2) Sục khí NH₃ dư vào dung dịch AlCl₃:

AlCl₃ + 3NH₃ + 3H₂O → Al(OH)₃↓ + 3NH₄Cl

Do NH₃ là bazo yếu không hòa tan được Al(OH)₃

=> thu được kết tủa Al(OH)₃

(3) Sục khí SO₂ dư vào dung dịch NaAlO₂:

NaAlO₂ + SO₂ + 2H₂O → Al(OH)₃↓ + NaHSO₃

SO₂ + H₂O có tính axit yếu nên không hòa tan được Al(OH)₃

=> thu được kết tủa Al(OH)₃

(4) Cho dung dịch AgNO₃ vào dung dịch FeCl₃:

3AgNO₃ + FeCl₃ → Fe(NO₃)₃ + 3AgCl↓

=> thu được kết tủa AgCl

(5) Cho dung dịch HCl vào dung dịch Na₂SiO₃:

2HCl + Na₂SiO₃ → 2NaCl + H₂SiO₃↓

=> thu được kết tủa H₂SiO₃

(6) Cho ure vào dung dịch Ca(OH)₂:

(NH₂)₂CO + 2H₂O → (NH₄)₂CO₃

(NH₄)₂CO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + 2NH₃ + 2H₂O

=> thu được kết tủa CaCO₃

Vậy có 5 thí nghiệm thu được kết tủa.

——————————————-

Hy vọng tài liệu giúp ích cho các bạn học sinh trong quá trình học và vận dụng làm các dạng bài tập. Mời các bạn tham khảo.

Đăng bởi: THCS Bình Chánh

Chuyên mục: Học Tập

• Al + H2SO4 → Al2(SO4)3 + H2
• Al + HNO3 → Al(NO3)3 + N2 + H2O
• Al + HNO3 → Al(NO3)3 + NH4NO3 + H2O