Mời các em theo dõi nội dung bài học Hợp chất Đồng (II) Sunfat CuSO4 – Cân bằng phương trình hóa học do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn sẽ giúp các em nắm chắc kiến thức nội dung bài học tốt hơn.

Hợp chất Đồng (II) Sunfat CuSO4 – Cân bằng phương trình hóa học

Hợp chất Đồng (II) Sunfat CuSO4 – Hóa học lớp 8

Hợp chất Đồng (II) Sunfat CuSO4 – Cân bằng phương trình hóa học tổng hợp tất cả các phản ứng hóa học của Đồng (Cu) và Hợp chất của Đồng đã học trong chương trình Cấp 2, Cấp 3 giúp bạn dễ dàng cân bằng phương trình hóa học và học tốt môn Hóa hơn. Mời các bạn cùng tham khảo tài liệu dưới đây

• Hợp chất Sắt (II) clorua (FeCl₂) – Cân bằng phương trình hóa học
• Hợp chất Sắt (III) clorua (FeCl₃) – Cân bằng phương trình hóa học
• Hợp chất khác của Sắt (Fe) – Cân bằng phương trình hóa học
• Phản ứng hóa học của Đồng (Cu) – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂ + Na₂SO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂ + Na₂SO₄

Bạn đang xem: Hợp chất Đồng (II) Sunfat CuSO4 – Cân bằng phương trình hóa học

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho NaOH vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– NaOH tan dần trong dung dịch và tạo kết tủa màu xanh.

Bạn có biết

– Tương tự các muối sunfat như FeSO₄, Al₂(SO₄)₃… khi cho vào dung dịch NaOH đều tạo thành kết tủa.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Muối đồng (II) sunfat (CuSO₄) có thể phản ứng với dãy chất:

A. CO₂, NaOH, H₂SO₄, Fe

B. H₂SO₄, AgNO₃, Ca(OH)₂, Al

C. NaOH, BaCl₂, Fe, H₂SO₄

D. NaOH, BaCl₂, Fe, Al

Đáp án D

Ví dụ 2: Cho các chất CaCO₃, HCl, NaOH, BaCl₂, CuSO₄, có bao nhiêu cặp chất có thể phản ứng với nhau?

A. 2 B. 4

C. 3 D. 5

Đáp án B

Ví dụ 3: Các muối phản ứng được với dung dịch NaOH là:

A. MgCl₂, CuSO₄

B. BaCl₂, FeSO₄

C. K₂SO₄, ZnCl₂

D. KCl, NaNO₃

Đáp án A

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + Ba(OH)₂ → Cu(OH)₂ + BaSO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + Ba(OH)₂ → Cu(OH)₂ + BaSO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho Ba(OH)₂ vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Ba(OH)₂ tan dần trong dung dịch và tạo kết tủa màu trắng BaSO₄ và kết tủa Cu(OH)₂.

Bạn có biết

– Tương tự muối sunfat như FeSO₄, Na₂SO₄ … khi cho vào dung dịch Ba(OH)₂ đều tạo thành kết tủa.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Khi cho Ba(OH)₂ dư vào dung dịch chứa FeCl₂, CuSO₄, AlCl₃ thu được kết tủa. Nung kết tủa trong không khí đến khối lượng không đổi, thu được hỗn hợp chất rắn X. Chất rắn X gồm:

A. FeO, CuO, BaSO₄

B. Fe₂O₃, CuO, Al₂O₃

C. FeO, CuO, Al₂O₃

D. Fe₂O₃, CuO, BaSO₄

Đáp án C

Ví dụ 2: Cho Ba vào các dung dịch riêng biệt sau: NaHCO₃; CuSO₄; (NH₄)₂CO₃; NaNO₃; AgNO₃; NH₄NO₃. Số dung dịch tạo kết tủa là:

A. 3 B. 4

C. 5 D. 6

Đáp án B

Hướng dẫn giải:

Số dung dịch tạo kết tủa là: NaHCO₃; CuSO₄; (NH₄)₂CO₃; AgNO₃

Chú ý khi cho Ba vào dung dịch thì có: 2H₂O + Ba → H₂ + Ba(OH)₂

(1) với NaHCO₃:

OH^– + HCO₃^– → CO₃^2- + H₂O

Ba²⁺ + CO₃^2- → BaCO₃↓

(2) với CuSO₄ cho hai kết tủa là BaSO₄ và Cu(OH)₂

(3) Với (NH₄)₂CO₃ cho kết tủa BaCO₃

(4) với AgNO₃ cho Ag₂O chú ý: Ag⁺ + OH^– → AgOH → (không bền) Ag₂O

Ví dụ 3: Cho dung dịch Ba(OH)₂ dư vào 200ml dung dịch H₂SO₄ 0,2M, CuSO₄ 0,1M, Al₂(SO₄)₃ 0,2M, và FeCl₃ 0,2M, sau phản ứng thu được kết tủa. Đem kết tủa nung đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là

Hướng dẫn giải:

Bảo toàn nguyên tố

CuSO₄ → Cu(OH)₂ → CuO

0,02……………………..0,02

Al₂(SO₄)₃ → 2Al(OH)₃ → Al₂O₃

0,04………………………….0,04

FeCl₃ → Fe(OH)₃ → Fe₂O₃

0,02…………………….0,02

Ba²⁺ + SO4^2- → BaSO₄

0,18……0,18………….0,18 → m_BaSO4 = 41,94g

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + 2NH₃ + 2H₂O → Cu(OH)₂↓ + 2(NH₄)₂SO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + 2NH₃ + 2H₂O → Cu(OH)₂↓ + 2(NH₄)₂SO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho dung dịch NH₃ vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Dung dịch mất màu và tạo kết tủa Cu(OH)₂ màu xanh.

Bạn có biết

– Dung dịch amoniac có khả năng làm kết tủa nhiều hidroxit kim loại khi tác dụng với dung dịch muối của chúng

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Khi cho từ từ dung dịch NH₃ vào dung dịch CuSO₄ cho đến dư thì:

A. Sau một thời gian mới thấy kết tủa xuất hiện.

B. Không thấy kết tủa xuất hiện.

C. Có kết tủa xanh xuất hiện sau đó tan ra.

D. Có kết tủa xanh xuất hiện và không tan.

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

Khi cho NH₃ vào dung dịch CuSO₄ thấy có kết tủa Cu(OH)₂ sau đó Cu(OH)₂ tan trong dung dịch NH₃ tạo phức.

CuSO₄ + 2NH₃ + 2H₂O → Cu(OH)₂↓ xanh lam + (NH₄)₂SO₄

Cu(OH)₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₂](OH)₂: phức màu xanh lam

Ví dụ 2: Phát biểu nào dưới đây không đúng?

A. Dung dịch CuSO₄ dùng trong nông nghiệp để chữa mốc sương cho cà chua.

B. Nhỏ C₂H₅OH vào CrO₃ thấy hiện tượng bốc cháy.

C. Nhỏ dung dịch NH₃ tới dư vào dung dịch CuSO₄ có kết tủa xanh lam.

D. Cu là kim loại màu đỏ, thuộc kim loại nặng, mềm và dễ dát mỏng.

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

A. Đúng, Dung dịch CuSO₄ dùng trong nông nghiệp dể chữa mốc sương cho cà chua.

B. Đúng, Nhỏ C₂H₅OH vào CrO₃ thấy hiện tượng bốc cháy:

C₂H₅OH + 2CrO₃ → Cr₂O₃ + 2CO₂ + 3H₂O

C. Sai, Nhỏ dung dịch NH₃ tới dư vào dung dịch CuSO₄ xảy ra các phản ứng sau :

CuSO₄ + 2NH₃ + 2H₂O → Cu(OH)₂↓ xanh lam + (NH₄)₂SO₄

Cu(OH)₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₂](OH)₂: phức màu xanh lam

D. Đúng, Cu là kim loại màu đỏ, thuộc kim loại nặng, mềm và dễ dát mỏng.

Ví dụ 3: Cho V (l) NH₃ 1M vào 100 ml dung dịch CuSO₄ 0,3M thu được 1,96 gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 100ml B. 200ml

C. 300ml D. 400ml.

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

2NH₃ + CuSO₄ → Cu(OH)₂ + (NH₄)SO₄

0,06 ← 0,03 → 0,03

Cu(OH)₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₄](OH)₂ (Cu(OH)₂ dư 0,02 mol)

0,01 → 0,04

(max) = 0,1 ⇒ V = 0,1(l).

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + Ba(NO₃)₂ → Cu(NO₃)₂ + BaSO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + Ba(NO₃)₂ → Cu(NO₃)₂ + BaSO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho dung dịch Ba(NO₃)₂ vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Dung dịch mất màu và tạo kết tủa BaSO₄ màu trắng.

Bạn có biết

– Các muối sunfat tác dụng với muối của ion Ba²⁺ tạo kết tủa màu trắng.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho các phản ứng hóa học sau:

(1) (NH₄)₂SO₄ + BaCl₂ →

(2) CuSO₄ + Ba(NO₃)₂ →

(3) Na₂SO₄ + BaCl₂ →

(4) H₂SO₄ + BaCO₃ →

(5) (NH₄)₂SO₄ + Ba(OH)₂ →

(6) Al₂(SO₄)₃ + Ba(NO₃)₂ →

Các phản ứng đều có cùng một phương trình ion rút gọn là:

A. (1), (2), (3), (6).

B. (1), (2), (5), (6).

C. (2), (3), (4), (6).

D. (3), (4), (5), (6).

Đáp án A

Ví dụ 2: Cho dung dịch Ba(NO₃)₂ vào dung dịch CuSO₄ thấy xuất hiện kết tủa màu

A. nâu đỏ B. xanh lam

C. đen D. trắng

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

Cho Ba(NO₃)₂ vào CuSO₄ thu được kết tủa BaSO₄.

Ba(NO₃)₂ + CuSO₄ → BaSO₄↓trắng + Cu(NO₃)₂

Ví dụ 3: Muối đồng (II) sunfat (CuSO₄) phản ứng với chất nào sau đây không tạo kết tủa:

A. Ba(NO₃)₂ B. BaCl₂

C. NaOH D. NaCl

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

Vì CuSO₄ + NaCl → Na₂SO₄ + CuCl₂

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + BaCl₂ → CuCl₂ + BaSO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + BaCl₂ → CuCl₂ + BaSO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho dung dịch BaCl₂ vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Dung dịch mất màu và tạo kết tủa BaSO₄ màu trắng.

Bạn có biết

– Các muối sunfat tác dụng với muối của ion Ba²⁺ tạo kết tủa màu trắng.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Muối đồng (II) sunfat (CuSO₄) có thể phản ứng với dãy chất:

A. CO₂, NaOH, H₂SO₄, Fe

B. H₂SO₄, AgNO₃, Ca(OH)₂, Al

C. NaOH, BaCl₂, Fe, H₂SO₄

D. NaOH, BaCl₂, Fe, Al

Đáp án D

Ví dụ 2: Cho các chất CaCO₃, HCl, NaOH, BaCl₂, CuSO₄, có bao nhiêu cặp chất có thể phản ứng với nhau?

A. 2 B. 4

C. 3 D. 5

Đáp án B

Hướng dẫn giải:

Các cặp chất tác dụng với nhau là CaCO₃ – HCl, HCl – NaOH, NaOH – CuSO₄, BaCl₂ – CuSO₄.

Ví dụ 3: Cho 200 dung dịch CuSO₄ 10% tham gia phản ứng với BaCl₂. Khối lượng chất kết tủa là

A. 2,9125g B. 19,125g

C. 49,125g D. 29,125g

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

CuSO₄ + BaCl₂ → CuCl₂ + BaSO₄

Ta có:

m_{kết tủa} = m_BaSO4 = 0,125. 233 = 29,125g

Phản ứng hóa học: 3CuSO₄ + 2Al → 3Cu + Al₂(SO₄)₃ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

3CuSO₄ + 2Al → 3Cu + Al₂(SO₄)₃

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho thanh nhôm vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Dung dịch bị nhạt màu và có chất rắn màu nâu đỏ bám bên ngoài lá nhôm.

Bạn có biết

– Các kim loại đứng trước đồng trong dãy hoạt động hóa học tác dụng với muối đồng đẩy đông ra khỏi muối thấy có màu nâu đỏ bám bên ngoài thanh kim loại.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Thả một mảnh nhôm vào dung dịch CuSO₄ xảy ra hiện tượng gì?

A. Không có hiện tượng

B. Có chất rắn màu trắng bám bên ngoài lá nhôm, màu xanh của dung dịch CuSO₄ nhạt dần

C. Có chất rắn màu nâu đỏ bám bên ngoài lá nhôm, màu xanh của dung dịch CuSO₄ nhạt dần

D. Có khí không màu thoát ra, dung dịch không đổi màu

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

Phương trình phản ứng:

2Al + 3CuSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Cu (kết tủa nâu đỏ)

Như vậy hiện tượng phản ứng là: Có chất rắn màu nâu đỏ chính là Đồng bám bên ngoài lá nhôm, màu xanh của dung dịch CuSO₄ nhạt dần

Ví dụ 2: Nhúng một lá nhôm vào dung dịch CuSO₄. Sau một thời gian, lấy lá nhôm ra khỏi dung dịch thì thấy khối lượng dung dịch giảm 1,38 gám. Khối lượng của Al đã tham gia phản ứng là

A. 0,27 gam; B. 0,81 gam;

C. 0,54 gam; D. 1,08 gam.

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

2Al + 3CuSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Cu

2 mol 3 mol

x mol 3x/2

(3x/2). 64 − 27x = 1,38 → x = 0,02(mol); m_Al = 0,54(gam).

Ví dụ 3: Nhúng một thanh nhôm nặng 45 gam vào 400 ml dung dịch CuSO₄ 0,5M. Sau một thời gian lấy thanh nhôm ra cân lại thấy nặng 46,38 gam. Khối lượng Cu thoát ra là:

A. 0,64 gam. B. 1,28 gam.

C. 1,92 gam. D. 2,56 gam.

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

2Al + 3Cu²⁺ → 2Al³⁺ + 3Cu

x → 1,5x → 1,5×2

⇒ m_sau – m_trước = 64. 1,5x – 27x = 46,38 – 45

⇒ x = 0,02 mol ⇒ n_{Cu pứ} = 1,5. 0,02. 64 = 1,92 g

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + Fe → Cu + FeSO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + Fe → Cu + FeSO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho đinh sắt vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Dung dịch bị nhạt màu và có chất rắn màu nâu đỏ bám bên ngoài lá nhôm.

Bạn có biết

– Các kim loại đứng trước đồng trong dãy hoạt động hóa học tác dụng với muối đồng đẩy đông ra khỏi muối thấy có màu nâu đỏ bám bên ngoài thanh kim loại.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Nhúng thanh sắt vào dung dịch CuSO₄ sau một thời gian lấy thanh sắt ra rửa sạch, sấy khô thấy khối lượng tăng 1,2g. Khối lượng của Cu bám vào thanh sắt là

A. 9,6 gam. B. 6,4 gam.

C. 3,2 gam. D. 1,2 gam.

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

Fe + Cu²⁺ → Fe²⁺ + Cu

x ……………………………………… x mol

Khối lượng thanh sắt tăng=khối lượng Cu bám vào-khối lượng Fe bị hòa tan

→ 1,2 = (64 – 56)x = 8x → x = 0,15 → khối lượng Cu bám vào = 64. 0,15 = 9,6g

Ví dụ 2: Nhúng một lá sắt vào dung dịch CuSO₄, sau một thời gian lấy lá sắt ra cân nặng hơn so với ban đầu 0,2 g, khối lượng đồng bám vào lá sắt là:

A. 1,6 gam. B. 6,4 gam.

C. 3,2 gam. D. 0,2 gam.

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

x …………………………………………x

⇒ m_tăng = 64x – 56x = 0,2 g ⇒ x = 0,025 mol

⇒ m_{Cu bám} = 64. 0,025 = 1,6 g.

Ví dụ 3: Ngâm đinh sắt trong dung dịch dồng II sunfat (CuSO₄). Hiện tượng gì xảy ra:

A. Không xuất hiện tượng.

B. Xuất hiện đồng màu đỏ bám trên đinh, đinh Fe không bị tan.

C. Xuất hiện đồng màu đỏ bám trên đinh, đinh Fe bị tan 1 phần, màu xanh của dd nhạt dần.

D. Không có Cu bám trên đinh Fe, chỉ 1 phần đinh bị tan.

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

Vì Fe mạnh hơn Cu nên khi ngâm đinh sắt trong dd CuSO₄, Fe sẽ đẩy Cu trong dd, vì thế 1 phần Fe tan dần, Cu bị đẩy sẽ bám vào đinh, màu của dd nhạt dần

PTHH: Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu.

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + Zn → Cu + ZnSO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + Zn → Cu + ZnSO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho thanh kẽm vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Dung dịch bị nhạt màu và có chất rắn màu nâu đỏ bám bên ngoài lá nhôm.

Bạn có biết

– Các kim loại đứng trước đồng trong dãy hoạt động hóa học tác dụng với muối đồng đẩy đồng ra khỏi muối thấy có màu nâu đỏ bám bên ngoài thanh kim loại.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Thí nghiệm nào sau đây không xảy ra phản ứng hóa học?

A. Cho kim loại Fe vào dng dịch Fe₂(SO₄)₃

B. Cho kim loại Zn vào dung dịch CuSO₄

C. Cho kim loại Ag vào dung dịch HCl

D. Cho kim loại Mg vào dung dịch HNO₃

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

A: Fe + 2Fe(NO₃)₃ → 3Fe(NO₃)₂.

B: Zn + CuSO₄ → ZnSO₄ + Cu.

C: Ag đứng sau H trong dãy điện hóa nên không tác dụng với HCl.

D: 12HNO₃ + 5Mg → 6H₂O + 5Mg(NO₃)₂ + N₂.

Ví dụ 2: Kim loại điều chế được bằng phương pháp thủy luyện, nhiệt luyện và điện phân:

A. Mg B. Na

C. Al D. Cu

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

– Các kim loại Na, Mg, Al đều được được điều chế bằng phương pháp điện phân nóng chảy.

– Kim loại Cu được điều chế bằng cả 3 phương pháp:

Phương pháp thủy luyện: Zn + CuSO₄ → ZnSO₄ + Cu

Phương pháp nhiệt luyện: CO + CuO –^to→ Cu + CO₂

Phương pháp điện phân: 2CuSO₄ + 2H₂O –^đpdd→ 2Cu + 2H₂SO₄ + O₂

Ví dụ 3: Các kim loại nào sau đây đều phản ứng với dung dịch CuSO₄ ?

A. Na, Mg, Ag;

B. Fe, Na, Mg;

C. Ba, Mg, Hg;

D. Na, Ba, Ag.

Đáp án B

Hướng dẫn giải:

Vì các Fe, Na, Mg đứng trước Ag trong dãy hoạt động hóa học nên tác dụng được với muối của kim loại đứng sau.

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + Mg → Cu + MgSO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + Mg → Cu + MgSO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho magie vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Dung dịch bị nhạt màu và có chất rắn màu nâu đỏ.

Bạn có biết

– Các kim loại đứng trước đồng trong dãy hoạt động hóa học tác dụng với muối đồng đẩy đồng ra khỏi muối thấy có màu nâu đỏ bám bên ngoài thanh kim loại.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho Mg vào dung dịch chứa FeSO₄ và CuSO₄. Sau phản ứng thu được chất rắn X chỉ có 1 kim loại và dung dịch Y chứa 2 muối. Phản ứng kết thúc khi:

A. CuSO₄ và FeSO₄ hết và Mg dư

B. FeSO₄ dư, CuSO₄ chưa phản ứng, Mg hết.

C. CuSO₄ hết, FeSO₄ chưa tham gia phản ứng, Mg hết.

D. CuSO₄ dư, FeSO₄ chưa phản ứng, Mg hết.

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

Chỉ xảy ra một phản ứng sau: Mg + CuSO₄ → MgSO₄ + Cu.

Ví dụ 2: Kim loại nào sau đây không khử được ion Cu²⁺ trong dung dịch CuSO₄ thành Cu?

A. Al. B. Mg.

C. Fe. D. K.

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

Trong dd K khử H₂O nên không khử được ion Cu²⁺ thành Cu.

Ví dụ 3: Có phản ứng hóa học sau: CuSO₄ + Mg → Cu + MgSO₄

Phương trình hóa học nào sau đây biểu thị sự oxi hóa của quá trình hóa học trên?

A. Mg²⁺ + 2e → Mg

B. Mg → Mg²⁺ + 2e

C. Cu²⁺ + 2e → Cu

D. Cu → Cu²⁺ + 2e

Đáp án B

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + Cd → Cu + CdSO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + Cd → Cu + CdSO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Nhúng thanh kim loại Cd vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Dung dịch bị nhạt màu và có chất rắn màu nâu đỏ bám vào thanh kim loại.

Bạn có biết

– Các kim loại đứng trước đồng trong dãy hoạt động hóa học tác dụng với muối đồng đẩy đồng ra khỏi muối thấy có màu nâu đỏ bám bên ngoài thanh kim loại.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Nhúng 1 thanh kim loại hóa trị II vào dung dịch CuSO₄ sau phản ứng thấy khối lượng kim loại giảm 0,24g. Cũng thanh kim loại đó nhúng vào dung dịch AgNO₃, sau phản ứng thì khối lượng thanh kim loại tăng 0,52g. Kim loại đó là

A. Zn B. Cd

C. Sn D. Al

Đáp án B

Hướng dẫn giải:

M + CuSO₄ → MSO₄ + Cu

Gọi số mol của kim loại M là a mol ⇒ n_Cu = a mol, n_Ag = 2a mol.

⇒ m_giảm = (M – 64).a ⇔ 0,24 = (M – 64).a (1)

m_tăng = (2.108 – M).a → 0,52 = (2.108 – M).a (2)

Lấy (1) : (2) ⇒ M = 112 ⇒ M là Cd.

Ví dụ 2: Nhúng thanh Cd vào 100ml dung dịch CuSO₄ 0,1M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thì khối lượng chất rắn

A. tăng 0,48g B. giảm 0,48g

C. tăng 0,64g D. giảm 0,64g

Đáp án B

Hướng dẫn giải:

Cd + CuSO₄ → CdSO₄ + Cu

0,01 ← 0,01 mol → 0,01

Δm = m_Cu – m_Cd = 0,01.(64 – 112) = -0,48 mol ⇒ Khối lượng chất rắn giảm 0,48g.

Ví dụ 3: Nhúng 11,2 gam thanh Cd vào 100ml dung dịch CuSO₄. Nồng độ mol của dung dịch sau phản ứng là

A. 1M B. 2M

C. 3M D. 4M

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

n_Cd = 0,1 mol

Cd + CuSO₄ → CdSO₄ + Cu

Theo PTPU: n_CdSO4 = n_Cd = 0,1 mol ⇒ C_{M (CdSO4)} = 1M.

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + H₂O → Cu + H₂SO₄ + 1/2O₂ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + H₂O → Cu + H₂SO₄ + 1/2O₂

Điều kiện phản ứng

– Điều kiện khác: Điện phân dung dịch.

Cách thực hiện phản ứng

– Điện phân dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Thấy có khí thoát ra ở anot.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Tiến hành các thí nghiệm sau:

(a) Điện phân NaCl nóng chảy.

(b) Điện phân dung dịch CuSO₄ (điện cực trơ).

(c) Cho mẩu K vào dung dịch AlCl₃.

(d) Cho Fe vào dung dịch CuSO₄.

(e) Cho Ag vào dung dịch HCl.

(g) Cho Cu vào dung dịch hỗn hợp Cu(NO₃)₂ và NaHSO₄.

Số thí nghiệm thu được chất khí là

A. 4 B. 5

C. 2 D. 3

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

Những thí nghiệm thu được chất khí là:

a) 2NaCl –^đpnc→ 2Na + Cl₂↑;

b) CuSO₄ + H₂O → Cu + 0,5O₂↑ + H₂SO₄;

c) K + H₂O → KOH + 0,5H₂↑;

d) 3Cu + 8H⁺ + 2NO₃^– → 3Cu²⁺ + 2NO↑ + 4H₂O.

Ví dụ 2: Kim loại điều chế được bằng phương pháp thủy luyện, nhiệt luyện và điện phân :

A. Mg B. Na

C. Al D. Cu

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

– Các kim loại Na, Mg, Al đều được được điều chế bằng phương pháp điện phân nóng chảy.

– Kim loại Cu được điều chế bằng cả 3 phương pháp:

Phương pháp thủy luyện: Zn + CuSO₄ → ZnSO₄ + Cu

Phương pháp nhiệt luyện: CO + CuO –^to→ Cu + CO₂

Phương pháp điện phân: 2CuSO₄ + 2H₂O –^đpdd→ 2Cu + 2H₂SO₄ + O₂

Ví dụ 3: Phương trình điện phân dung dịch CuSO₄ với điện cực trơ là

A. CuSO₄ → Cu + S + 2O₂.

B. CuSO₄ –^to→ Cu + SO₂ + 2O₂.

C. CuSO₄ + H₂O → Cu(OH)₂ + SO₃.

D. CuSO₄ + H₂O –^to→ Cu + H₂SO₄ + O₂.

Đáp án D

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + H₂S → CuS↓ + H₂SO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + H₂S → CuS↓ + H₂SO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Dẫn khí H₂S vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Thấy xuất hiện kết tủa màu đen là CuS.

Bạn có biết

– Tương tự các muối đồng như CuCl₂, Cu(NO₃)₂, PbCl₂…. cho tác dụng với H₂S tạo kết tủa đen.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Có các cặp chất sau: Cu và dung dịch FeCl₃; H₂O và dung dịch CuSO₄; H₂S và dung dịch FeCl₃; dung dịch AgNO₃ và dung dịch FeCl₃. Số cặp chất xảy ra phản ứng ở điều kiện thường:

A. 3 B. 2

C. 1 D. 4

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

Các cặp chất xảy ra phản ứng ở điều kiện thường:

Cu và dung dịch FeCl₃; H₂S và dung dịch CuSO₄; dung dịch AgNO₃ và dung dịch FeCl₃

Ví dụ 2: Thí nghiệm hóa học không sinh ra chất khí là:

A. Cho kim loại Ba vào dung dịch CuSO₄.

B. Nhiệt phân hoàn toàn KMnO₄.

C. Sục khí H₂S vào dung dịch CuSO₄.

D. Cho Na₂CO₃ vào lượng dư dung dịch H₂SO₄.

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

A. Ba + 2H₂O + CuSO₄ → Cu(OH)₂ + BaSO₄↓ + H₂↑

B. 2KMnO₄ –^to→ K₂MnO₄ + MnO₂ + O₂↑

C. H₂S + CuSO₄ → CuS↓ + H₂SO₄

D. Na₂CO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + CO₂↑ + H₂O

Ví dụ 3: Cho khí H₂S lội qua dung dịch CuSO₄ thấy có khí màu đen xuất hiện chứng tỏ

A. Axit H₂S mạnh hơn axit H₂SO₄

B. Axit H₂SO₄ mạnh hơn axit H₂S

C. Kết tủa Cu_S không tan trong axit mạnh.

D. Phản ứng là phản ứng oxi hóa – khử.

Đáp án C

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + Na₂S → CuS↓ + Na₂SO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + Na₂S → CuS↓ + Na₂SO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho Na₂S vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Thấy xuất hiện kết tủa màu đen là CuS.

Bạn có biết

– Tương tự PbSO₄ tác dụng với Na₂S tạo kết tủa PbS màu đen.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Có 5 dung dịch loãng của các muối NaCl, KNO₃, Pb(NO₃)₂, CuSO₄, FeCl₂. Khi cho Na₂S vào các dung dịch muối trên có bao nhiêu trường hợp sinh ra kết tủa?

A. 1 B. 2

C. 3 D. 4

Đáp án B

Hướng dẫn giải:

Có 2 muối là Pb(NO₃)₂, CuSO₄ tác dụng với Na₂S tạo ra kết tủa là PbS và CuS.

Ví dụ 2: Khi cho Na₂S vào dung dịch CuSO₄ xuất hiện kết tủa

A. màu xanh B. màu nâu đỏ

C. màu trắng D. màu đen.

Đáp án D

Ví dụ 3: Cho 0,1 mol Na₂S tác dụng với dung dịch CuSO₄ vừa đủ. Khối lượng của kết tủa thu được là

A. 9,6g B. 19,2g

C. 4,8g D. 14,4g

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

Na₂S (0,1) + CuSO₄ → CuS (0,1 mol) + Na₂SO₄

m_CuS = 0,1. 96 = 9,6g

Phản ứng hóa học: CuSO₄ + (NH₄)₂S → CuS + (NH₄)₂SO₄ – Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

CuSO₄ + (NH₄)₂S → CuS + (NH₄)₂SO₄

Điều kiện phản ứng

– Nhiệt độ phòng.

Cách thực hiện phản ứng

– Cho dung dịch (NH₄)₂S vào ống nghiệm chứa dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

– Thấy xuất hiện kết tủa màu đen là CuS.

Bạn có biết

– Tương tự Cd(NO₃)₂ tác dụng với (NH₄)₂S tạo kết tủa CdS màu vàng.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho 100ml dung dịch CuSO₄ 0,1M tác dụng vừa đủ với dung dịch (NH₄)₂S. Khối lượng kết tủa thu được là

A. 0,96g B. 0,48g

C. 1,92g D. 1,44g

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

CuSO₄ (0,01 mol) + (NH₄)₂S → CuS (0,01 mol) + (NH₄)₂SO₄.

m_CuS = 0,01. 96 = 0,96g

Ví dụ 2: Khi cho dung dịch (NH₄)₂S vào dung dịch CuSO₄ có hiện tượng

A. xuất hiện kết tủa màu vàng.

B. không có hiện tượng gì

C. xuất hiện kết tủa màu đen

D. xuất hiện kết tủa sau đó kết tủa tan.

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

Khi cho dung dịch (NH₄)₂S vào dung dịch CuSO₄ xuất hiện kết tủa CuS màu đen.

Ví dụ 3: Khi cho dung dịch (NH₄)₂S vào dung dịch Cd(NO₃)₂ có hiện tượng

A. xuất hiện kết tủa màu vàng.

B. không có hiện tượng gì

C. xuất hiện kết tủa màu đen

D. xuất hiện kết tủa sau đó kết tủa tan.

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

Khi cho dung dịch (NH₄)₂S vào dung dịch Cd(NO₃)₂ xuất hiện kết tủa CdS màu vàng.

……………………………………..

Ngoài Hợp chất Đồng (II) Sunfat CuSO4 – Cân bằng phương trình hóa học. Mời các bạn học sinh còn có thể tham khảo các đề thi học kì 1 lớp 8, đề thi học kì 2 lớp 8 các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Địa, Sinh mà chúng tôi đã sưu tầm và chọn lọc. Với tài liệu lớp 8 sẽ giúp các bạn ôn tập tốt hơn. Chúc các bạn học tập tốt

Đăng bởi: THCS Bình Chánh

Chuyên mục: Học Tập