Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu (10 mẫu)

Nguyễn Thanh Tùng 26/09/2023

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu bao gồm hướng dẫn viết cùng 10 bài mẫu tham khảo do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn sẽ là nguồn tài liệu hữu ích cho các em học sinh trau dồi thêm vốn từ, rèn luyện kỹ năng viết đoạn văn ngắn ngày một hoàn thiện hơn.

Đề bài: Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu

Mục lục

Dàn ý Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu

1. Mở bài

Bạn đang xem: Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu (10 mẫu)

Giới thiệu về tác giả Nguyễn Đức Mậu, bài thơ Hoa bìm.

2. Thân bài

a. Hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp của tuổi thơ

– Hình ảnh gợi lên ký ức của tuổi thơ: “giậu hoa bìm”.

– Những kỉ niệm tuổi thơ hiện về qua những hình:

Con vật: con chuồn ớt, con chim, con nhện, cào cào, dế mèn, đom đóm, con cuốc.

Cây cối: nhành gai, cây hồng, cánh bèo, tàn sen, bờ lau.

Con người: con mắt lá, cánh diều ai thả, bến nước – con thuyền.

Màu sắc: màu tím của hoa bìm, màu đỏ của chuồn chuồn ớt, màu hồng của cánh sen…

Âm thanh: tiếng chim, tiếng dế “ri ri” và tiếng cuốc kêu.

=> Hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp nơi làng quê Việt Nam.

b. Tình cảm của nhân vật trữ tình

– Hình ảnh con người ẩn hiện trong những hình ảnh: con mắt lá, cánh diều ai thả, bến nước – con thuyền.

– Câu hỏi tu từ: “Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?” bộc lộ nỗi nhớ quê hương.

3. Kết bài

Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Hoa bìm.

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 1

Bài thơ “Hoa bìm” của Nguyễn Đức Mậu là một tác phẩm thơ nổi tiếng trong văn học Việt Nam, nó gợi lên một thế giới đẹp và trữ tình của tuổi thơ vùng quê. Dưới ngòi bút tài hoa của tác giả, bức tranh thiên nhiên và cuộc sống quê hương được tái hiện tinh tế qua những hình ảnh sống động.

Hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp của tuổi thơ là điểm mạnh của bài thơ. Từ khởi đầu với hình ảnh “giậu hoa bìm,” tác giả đã đưa người đọc quay lại với những kí ức ngọt ngào của tuổi thơ. Trong bài thơ, chúng ta bắt gặp nhiều hình ảnh màu sắc và đầy sức sống như con chuồn ớt, con chim, con nhện, cào cào, dế mèn, đom đóm, con cuốc. Những con vật và cây cối, cùng với màu sắc và âm thanh, cùng nhau tạo nên một không gian tự nhiên phong cảnh hùng vĩ của quê hương.

Ngoài ra, bài thơ còn lồng ghép những tình cảm trữ tình và luyến tiếc. Từ câu hỏi nhẹ nhàng “Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?” đặt ra, tác giả bày tỏ sự nhớ nhung về quê hương, về những người thân yêu và những ký ức ngọt ngào của tuổi thơ đã qua. Cánh diều, bến nước, và con mắt lá trở thành biểu tượng cho những kí ức và tình cảm đong đầy trong lòng nhân vật.

Bài thơ nắm bắt những ký ức đẹp đẽ của tuổi thơ thông qua các hình ảnh và sự vật gắn liền với nó. Việc nhắc đến cánh diều, bến nước, cánh bèo, thuyền giấy, cùng tiếng đom đóm thắp đèn đêm thâu, tạo nên một không gian tuổi thơ vui vẻ và hạnh phúc. Tác giả sử dụng ngôn ngữ đẹp và hình ảnh màu sắc, tạo nên một không gian thơ mộng và lãng mạn. Các hình ảnh được mô tả một cách tinh tế và sáng tạo, tạo nên một bức tranh sống động và đầy hấp dẫn cho người đọc.

Tóm lại, bài thơ “Hoa bìm” của Nguyễn Đức Mậu không chỉ là một tác phẩm thơ đẹp về thiên nhiên và quê hương mà còn là một tác phẩm thể hiện tình cảm trữ tình và sâu lắng của người viết đối với quê hương và tuổi thơ

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 2

Hoa bìm” là một bài thơ hay của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết về vẻ đẹp của làng quê Việt Nam.

Tác giả Nguyễn Đức Mậu đã khéo léo sử dụng hình ảnh của “giậu hoa bìm” để mở đầu bài thơ, tạo ra một khung cảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam. Hình ảnh hoa bìm không chỉ mang giá trị thẩm mỹ mà còn đánh thức ký ức về tuổi thơ trong lòng người đọc. Loài hoa này tượng trưng cho sự bình dị, gần gũi, và tươi đẹp của quê hương.

Từ đó, bài thơ tiếp tục tái hiện một loạt hình ảnh quen thuộc như con chuồn ớt, cây hồng, cánh diều, bến nước, con thuyền, cánh bèo, dế mèn, đom đóm, con cuốc, cào cào… Tất cả những hình ảnh này gợi lên những hồi ức đáng yêu về tuổi thơ và quê hương của người viết. Những ký ức này không chỉ là hình ảnh mà còn là âm thanh, màu sắc, và hương vị, tạo nên một không gian sống động và đậm đà.

Tuy bài thơ “Hoa bìm” không có cốt truyện phức tạp hoặc những sự kiện lớn, nhưng nó đánh thức những cảm xúc và tình cảm trữ tình của người đọc, giúp họ tái khám phá và trân trọng những giá trị bình dị và tươi đẹp của cuộc sống quê hương.

Bài thơ “Hoa bìm” của tác giả Nguyễn Đức Mậu thực sự tạo nên một bức tranh thiên nhiên và tuổi thơ đẹp đẽ của làng quê Việt Nam. Hình ảnh của giậu hoa bìm được sử dụng như một cửa sổ mở ra không gian ký ức và tình yêu thương đối với quê hương và tuổi thơ.

Hình ảnh “Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?” cuối bài thơ đặt ra một câu hỏi không có lời giải đáp, tạo nên một sự thú vị và lôi cuốn cho người đọc. Câu hỏi này thể hiện sự nhớ nhung, mong chờ, và lưu luyến về quê hương và người bạn đã xa. Đây là một cảm xúc trữ tình và chân thành của tác giả đối với quê hương và tuổi thơ đã qua.

Bài thơ “Hoa bìm” sử dụng ngôn ngữ tươi đẹp và hình ảnh màu sắc, tạo nên một không gian thơ mộng và lãng mạn. Các hình ảnh thiên nhiên và tuổi thơ được miêu tả một cách tinh tế, tạo nên một bức tranh sống động và đầy hấp dẫn cho người đọc.

Tóm lại, “Hoa bìm” là một bức tranh thơ đẹp và cảm động về quê hương và tuổi thơ, thể hiện tình cảm trữ tình và tình yêu sâu đậm của tác giả đối với những giá trị đơn giản nhưng quý báu trong cuộc sống quê hương.

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 3

Hoa bìm” là một bài thơ hay của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết về vẻ đẹp của làng quê Việt Nam.

Mở đầu bài thơ, tác giả đã tái hiện lại bức tranh thiên nhiên làng quê với những sự vật quen thuộc, gần gũi:

“Rung rinh bờ giậu hoa bìm
Màu hoa tim tím tôi tìm tuổi thơ
Có con chuồn ớt lơ ngơ
Bay lên bắt nắng đậu hờ nhành gai
Có cây hồng trĩu cành sai
Trưa yên ả rụng một vài tiếng chim
Có con mắt lá lim dim
Cánh diều ai thả nổi chìm trên mây
Bến quê nước đục sông gầy
Có con thuyền giấy chở đầy mộng mơ
Cánh bèo con nhện giăng tơ
Cào cào tránh nắng đậu nhờ tàn sen
Có ri ri tiếng dế mèn
Có bầy đom đóm thắp đèn đêm thâu
Có con cuốc ở bờ lau
Kêu dài ngày hạn, kêu nhàu ngày mưa”

Trước tiên, “giậu hoa bìm” là hình ảnh mở đầu, có vai trò mở ra trang kí ức về tuổi thơ. Tác giả không chọn những loài hoa cao quý như hoa hồng, hoa mai… mà lại chọn một loại hoa giản dị, nhưng xuất hiện rất nhiều ở các làng quê Việt Nam. Đi tới bất kì một ngõ nào cũng có thể thấy được hoa bìm. Bởi vậy mà loài hoa này giống như chất chứa những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ trong mỗi đứa trẻ nông thôm. Để rồi từ đó, tất cả những hình ảnh bình dị nhất, gần gũi nhất đã hiện về trong kí ức của tác giả. Đó có thể là chú chuồn chuồn ớt lơ ngơ đậu hờ trên nhành gai ươm hồng cả một trời tuổi thơ của trẻ em. Hay là mảnh vườn đầy nắng với cây hồng trĩu quả ngọt ngào ru êm cho buổi trưa mùa hè yên ả. Và cả cánh diều tuổi thơ vẫn bay lượn trên bầu trời. Hay bến nước, con thuyền và những con côn trùng cất bản đồng ca cho tuổi thơ thêm thi vị. Tất cả hiện lên dưới đôi mắt hồn nhiên mà mở đầu là hình ảnh giậu hoa bìm.

Những sự vật chứa đựng quá nhiều kỉ niệm, tình cảm khiến cho tác giả không khỏi xúc động, nghẹn ngào. Hai câu thơ cuối là lời bộc lộ của nhà thơ:

“Hoa bìm tim tím đong đưa
Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?”

Một câu hỏi tu từ không có câu trả lời. Tác giả nhớ về những kỉ niệm tuổi thơ êm đềm về một người bạn đã xa, mà đặt ra câu hỏi tại sao người cũ vẫn chưa về. Hai câu thơ gợi lên những nỗi niềm chất chứa từ sâu thẳm trong trái tim nhà thơ. Đó là một câu hỏi không có lời hồi đáp. Một câu hỏi đặt ra nhưng chỉ dội lại những bâng khuâng nơi lòng người hỏi. Câu thơ phảng phất nỗi lòng thương nhớ người bạn thơ ấu, và quê hương của nhà thơ.

Như vậy, bài thơ “Hoa bìm” đã tái hiện vẻ đẹp bình yên của làng quê đồng thời thể hiện tình yêu thầm kín đối với quê hương thôn dã, và sự trân quý với những kỉ niệm bình yên của mình.

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 4

Tuổi thơ là một thời kỳ đáng nhớ và tươi đẹp của mỗi người, là khoảng thời gian đánh dấu sự khám phá, trò chơi, và những ký ức đáng yêu. Trong bài thơ “Hoa bìm” của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu, hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp của tuổi thơ được tái hiện một cách tinh tế và sâu sắc.

Từ láy “rung rinh” được đặt ở đầu câu đã mở ra hình ảnh mấy bông hoa bìm đang say sưa, đắm mình trong làn gió tươi mát. Có thể nói, sắc màu tươi đẹp ấy luôn thường trực trong tâm trí con người. Nhờ “màu hoa tim tím” ấy, dòng chảy kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình đã được gợi lại

Hình ảnh mở đầu bài thơ bằng giậu hoa bìm đã đưa chúng ta trở lại với những ký ức ngọt ngào của tuổi thơ. Những bông hoa tim tím rực rỡ trên bờ giậu đem đến một màu sắc tươi đẹp, như là biểu tượng cho sự trong sáng và hạnh phúc của thời niên thiếu. Màu tím của hoa bìm nở rộ tô điểm thêm cảnh sắc thiên nhiên quê hương.Bức tranh thiên nhiên trở nên sống động bởi sự kết hợp hài hòa giữa màu sắc, hình ảnh và âm thanh. Trước hết, khung cảnh thôn quê hiện lên với sự phong phú, đa dạng của thế giới loài vật. Những con vật quen thuộc như “chuồn chuồn ớt”, “con nhện”, “cào cào”, “dế mèn”, “con cuốc” được khắc họa vô cùng sinh động. Cảnh sắc quê nhà tiếp tục mở rộng thông qua hình ảnh khu vườn “cây hồng trĩu cành sai” đang hòa mình trong ánh nắng. Đưa mắt nhìn ra xa, nhân vật trữ tình phát hiện ra nơi sinh hoạt tập thể của làng quê “bến quê nước đục sông gầy”

Nhà thơ tiếp tục mô tả những kí ức tuổi thơ qua những hình ảnh gắn liền với nó. Con vật như chuồn ớt, con chim, con nhện, cào cào, dế mèn, đom đóm, và con cuốc xuất hiện như những bạn đồng hành đáng yêu trong cuộc hành trình khám phá thế giới. Cây cối như nhành gai, cây hồng, cánh bèo, tàn sen, và bờ lau tạo nên một bức tranh thôn quê phong cảnh xanh mướt, rực rỡ màu sắc. Con người được thể hiện qua con mắt lá, cánh diều ai thả, và bến nước với những con thuyền giấy đầy mộng mơ. Màu sắc như tím của hoa bìm, đỏ của chuồn chuồn ớt, và hồng của cánh sen càng làm tôn lên vẻ đẹp tự nhiên của quê hương.

Âm thanh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tái hiện hình ảnh tuổi thơ. Tiếng chim ríu rít, tiếng dế “ri ri,” và tiếng cuốc kêu tạo nên một bản nhạc tự nhiên, rộn ràng và sống động. Những âm thanh này là những hồi ức quý giá về những ngày trẻ trung, khi mọi thứ còn mới mẻ và phấn khích.

Những hình ảnh và ký ức này kết hợp lại tạo nên bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và hạnh phúc của tuổi thơ trong bài thơ “Hoa bìm.” Tác giả không chỉ đơn thuần mô tả mà còn chia sẻ tình cảm của nhân vật trữ tình đối với quê hương và tuổi thơ ngọt ngào. Câu hỏi cuối bài “Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?” thể hiện sự nhớ mong và tình cảm sâu sắc đối với những người bạn và quê hương đã xa. Bài thơ “Hoa bìm” không chỉ là một tác phẩm thơ đẹp mà còn là một món quà tinh thần, đầy tình cảm và ý nghĩa.

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 5

“Hoa bìm” là một trong những sáng tác nổi bật của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu. Bằng ngôn từ giản dị, hình ảnh gần gũi, tác phẩm đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bạn đọc về bức tranh thiên nhiên tươi đẹp của chốn thôn quê Việt Nam.

Trước hết, bài thơ mở đầu bằng sắc tím của những giậu hoa bìm:

Rung rinh bờ giậu hoa bìm

Màu hoa tim tím tôi tìm tuổi thơ

Có con chuồn ớt lơ ngơ

Bay lên bắt nắng đậu hờ nhành gai

Có cây hồng trĩu cành sai

Trưa yên ả rụng một vài tiếng chim

Có con mắt lá lim dim

Cánh diều ai thả nổi chìm trên mây

Bến quê nước đục sông gầy

Có con thuyền giấy chở đầy mộng mơ

Cánh bèo con nhện giăng tơ

Cào cào tránh nắng đậu nhờ tàn sen

Có ri ri tiếng dế mèn

Có bầy đom đóm thắp đèn đêm thâu

Có con cuốc ở bờ lau

Kêu dài ngày hạn, kêu nhàu ngày mưa

Bức tranh thiên nhiên trở nên sống động bởi sự kết hợp hài hòa giữa màu sắc, hình ảnh và âm thanh. Trước hết, khung cảnh thôn quê hiện lên với sự phong phú, đa dạng của thế giới loài vật. Những con vật quen thuộc như “chuồn chuồn ớt”, “con nhện”, “cào cào”, “dế mèn”, “con cuốc” được khắc họa vô cùng sinh động. Cảnh sắc quê nhà tiếp tục mở rộng thông qua hình ảnh khu vườn “cây hồng trĩu cành sai” đang hòa mình trong ánh nắng. Đưa mắt nhìn ra xa, nhân vật trữ tình phát hiện ra nơi sinh hoạt tập thể của làng quê “bến quê nước đục sông gầy”. Lúc này, bức tranh thiên nhiên thật tĩnh lặng, yên bình. Nhưng sự xuất hiện của những âm thanh tự nhiên đã phá vỡ không khí lặng yên đó. Tiếng chim ca, tiếng dế mèn ri ri hay tiếng cuốc kêu như hòa làm một, tạo nên bản đồng dao tươi vui của tuổi thơ. Cuối cùng, trong miền kí ức xa xôi, hình bóng con người hiện lên thấp thoáng với bao trò chơi thú vị. Đó là giây phút chạy nhảy, cùng nhau thả bay cánh diều về phía bầu trời, là khoảnh khắc gấp thuyền giấy rồi thả xuống dòng nước. Tất cả những hoạt động ấy chất chứa bao mộng mơ, mong ước của trẻ nhỏ. Để rồi, mỗi khi nhớ về năm tháng thơ ấu hồn nhiên, nhí nhảnh, nhân vật trữ tình không khỏi bồi hồi nhớ thương:

Hoa bìm tim tím đong đưa

Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?

Câu hỏi tu từ “Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?” đã cho thấy nỗi niềm tận sâu trong trái tim người con xa quê. Tình yêu, nỗi nhớ ấy vẫn luôn khắc khoải, xoáy sâu vào tâm trí con người.
Bằng hình ảnh thơ bình dị, quen thuộc, ngôn ngữ mộc mạc, bài thơ đã để lại những rung động sâu sắc về khung cảnh thôn quê thanh bình, yên ả. Tác giả còn rất tài tình khi sử dụng một số biện pháp tu từ như: điệp từ “có”, liệt kê, nhân hóa “Có bầy đom đóm thắp đèn thâu đêm” trong việc khắc họa bức tranh thiên nhiên quê hương.
Có thể nói, bài thơ “Hoa bìm” đem đến cho người đọc những hình dung về cảnh sắc tươi đẹp nơi thôn quê Việt Nam. Qua đó, tác giả Nguyễn Đức Mậu cũng khéo léo bày tỏ tấm lòng yêu mến, nhớ thương da diết cùng mong ước được trở về thăm chốn cũ.

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 6

“Hoa bìm” là một bài thơ hay của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết về vẻ đẹp của làng quê Việt Nam.

Đầu tiên, tác giả đã tái hiện lại bức tranh thiên nhiên làng quê với những sự vật quen thuộc, gần gũi. Hình ảnh “giậu hoa bìm” có vai trò mở ra trang kí ức về tuổi thơ.

Tác giả không chọn những loài hoa cao quý như hoa hồng, hoa mai… mà lại chọn một loại hoa giản dị, nhưng xuất hiện rất nhiều ở các làng quê Việt Nam.

Có thể thấy rằng, chúng ta đi tới bất kì một ngõ nào cũng có thể thấy được hoa bìm. Bởi vậy mà loài hoa này giống như chất chứa những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ trong mỗi đứa trẻ nông thôn. Để rồi từ đó, tất cả những hình ảnh bình dị nhất, gần gũi nhất đã hiện về trong kí ức của tác giả.

Đó có thể là chú chuồn chuồn ớt lơ ngơ đậu hờ trên nhành gai ươm hồng cả một trời tuổi thơ của trẻ em. Hay là mảnh vườn đầy nắng với cây hồng trĩu quả ngọt ngào ru êm cho buổi trưa mùa hè yên ả. Và cả cánh diều tuổi thơ vẫn bay lượn trên bầu trời. Hay bến nước, con thuyền và những con côn trùng cất bản đồng ca cho tuổi thơ thêm thi vị. Tất cả hiện lên dưới đôi mắt hồn nhiên mà mở đầu là hình ảnh giậu hoa bìm.

Đến hai câu thơ cuối cùng, tác giả đã bộc lộ nỗi nhớ về những kỉ niệm tuổi thơ êm đềm về một người bạn đã xa. Câu hỏi tu từ như để gửi gắm nỗi lòng còn chất chứa trong tâm trí của nhà thơ. Một câu hỏi đặt ra nhưng chỉ dội lại những bâng khuâng nơi lòng người hỏi. Câu thơ phảng phất nỗi lòng thương nhớ người bạn thơ ấu, và quê hương của nhà thơ.

Có thể khẳng định rằng, bài thơ “Hoa bìm” đã tái hiện vẻ đẹp bình yên của làng quê đồng thời thể hiện tình yêu thầm kín đối với quê hương thôn dã, và sự trân quý với những kỉ niệm bình yên của mình.

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 7

Trong những áng thơ viết về quê hương, em đặc biệt ấn tượng với bài thơ Hoa Bìm của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu.

Khác với những bài thơ hào hùng, tha thiết khác khi viết về quê hương, Hoa Bìm đem lại cho em một cảm giác bình yên đến khó tả. Đó là sự thoải mái, thích thú đến từ sâu trong tâm hồn, khi được trở về với nguồn cội, trở về với bến đỗ tuổi thơ.

Với những hình ảnh giản dị mà thân thuộc, nhà thơ đã tái hiện lại miền quê trong kí ức của mình. Từng chi tiết nhỏ bé đã được ông khắc họa dưới góc nhìn của một đứa trẻ thơ. Đó là thế giới loài vật nhỏ như con chuồn chuồn ớt, con nhện, cào cào, dế mèn, đom đóm. Là thế giới vườn cây thân thuộc, với bờ giậu đầy những hoa bìm tim tím, với cây hồng trĩu quả.

Bên cạnh đó, là những không gian quen thuộc ở dòng sông nước đục, những đứa trẻ chơi trò thả thuyền giấy. Hay những trưa hè oi ả, trốn ngủ theo bạn bè ra vườn chơi.

Những kỉ niệm, những hình ảnh ấy là từng khung ảnh của miền kí ức. Mà hiện tại, tác giả dùng những gam màu trong sáng nhất, tinh khôi nhất để vẽ nên. Nhờ vậy, người đọc đã có thể đồng điệu được với nhà thơ, để cảm nhận được tình yêu quê hương tha thiết trong lòng ông. Đồng thời tận hưởng được một miền quê tươi đẹp mà tác phẩm đã khắc họa trong Hoa Bìm.

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 8

“Hoa bìm” của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu đã mang đến cho em những rung động sâu sắc về khung cảnh nông thôn Việt Nam tươi đẹp. Bài thơ mở ra bức tranh thiên nhiên hài hòa giữa hình ảnh, âm thanh, màu sắc của cảnh vật.

Trước hết, em thấy được thế giới của các loài vật nhỏ bé “con chuồn ớt lơ ngơ”, “con nhện giăng tơ”, “dế mèn”,… Tiếp đó, tác giả còn khắc họa hình ảnh khu vườn “cây hồng trĩu cành sai” đang đắm mình trong ánh nắng dịu nhẹ.

Không gian yên bình của cuộc sống thôn quê trở nên sống động, nhộn nhịp nhờ những giai điệu tự nhiên với “ri ri tiếng dế mèn”, “trưa yên ả rụng vài một vài tiếng chim”. Tất cả âm thanh ấy đã tạo nên bản đồng ca tươi vui, góp phần nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ.

Bên cạnh đó, nhà thơ còn tinh tế khi để con người xuất hiện với các hoạt động thú vị. Đó là ngày tháng mải mê thả diều rồi cùng nhau ngắm nhìn cánh diều bay cao trên bầu trời xanh. Hay còn là trò chơi gấp thuyền giấy và thả trôi lững lờ theo dòng nước “đục sông gầy”. Tất cả như đưa chúng ta trở về năm tháng tuổi thơ êm đềm, mộng mơ.

Những hình ảnh thơ gần gũi, ngôn ngữ giản dị kết hợp với các biện pháp tu từ như điệp ngữ “có”, nhân hóa “Có bầy đom đóm thắp đèn đêm thâu” đã mang đến cảnh sắc gần gũi, thân thuộc của chốn thôn quê.

Từ bài thơ, em cảm nhận được tình yêu cùng nỗi nhớ thầm kín mà tác giả dành cho quê hương. Qua đây, em càng thêm trân trọng và yêu mến những vẻ đẹp thiên nhiên bình dị, mộc mạc.

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 9

Hồi ức về quê hương tuổi thơ bao giờ cũng gắn với những kỷ niệm mộng mơ, hồn nhiên và tươi đẹp nhất trong cuộc đời mỗi con người.

Rung rinh bờ dậu hoa bìm
Màu hoa tim tím tôi tìm tuổi thơ
…..
Hoa bìm tim tím đong đưa
Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?

Nơi ấy trở thành cội nguồn nuôi dưỡng tâm hồn, khơi dậy tình yêu với non sông, đất nước. Từ cánh hoa bìm tim tím dễ thương, trái tim nhà thơ Nguyễn Đức Mậu đã hướng về vùng trời bình yên một thời thơ dại.

Bài thơ Hoa bìm vẽ nên khung cảnh thiên nhiên làng quê gần gũi, sống động và chan chứa tình yêu thiết tha của tác giả qua thể thơ lục bát giàu bản sắc.

Quê hương tuổi thơ bắt đầu khơi dậy từ những cánh hoa bìm tim tím rung rinh nơi bờ dậu. Một ký ức đẹp tươi, hồn nhiên chấp chới hiện về, dào dạt như dòng sông trinh nguyên tuôn chảy trong tâm hồn tác giả. Chính cái khoảnh khắc va đập giữa hiện tại và quá khứ ấy đã khiến thi nhân mềm lòng bật thốt thành hai câu thơ mở đầu thật tự nhiên, có khả năng dẫn dắt cảm xúc tìm về chân trời kỷ niệm xa xăm:

“Rung rinh bờ dậu hoa bìm
Màu hoa tim tím tôi tìm tuổi thơ”.

Hai từ láy “rung rinh”, “tim tím” thật ấn tượng. Nó là cái rung rinh của gió, của hoa mà cũng là cái xao động của lòng người nhớ về quá khứ. Cái tim tím của màu hoa nhưng cũng là cái đợi chờ khắc khoải tháng năm. Vì thế, hai câu thơ đầu vừa tả vừa gợi, vừa cảnh vừa tình, tất cả cứ rung ngân một niềm xao động.

Mười bốn câu thơ tiếp theo tô điểm bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, vẽ ra một không gian trùng điệp sắc màu, âm thanh, hình ảnh hiện về qua ký ức nhà thơ. Từ các con vật quen thuộc của tuổi thơ hồn nhiên như con chuồn chuồn ớt, con dế, con cào cào, con nhện, con đom đóm, con cuốc.

Rồi đến bao sắc màu rực rỡ bừng lên hòa quyện vào nhau qua màu tím hoa bìm, đỏ chuồn chuồn, xanh cánh bèo, trắng trời mây, vàng ánh nắng…; các âm thanh của tiếng chim “trưa yên ả rụng” nơi vườn xanh, tiếng “ri ri” của dế mèn, tiếng cuốc kêu rầu rĩ “kêu dài ngày hạn, kêu nhàu ngày mưa”…

Lồng vào bức tranh thiên nhiên ấy là hoạt động của con người, của tuổi thơ tôi và em cứ hiện về lung linh, xao động. Nhớ sao hình ảnh “con mắt lá lim dim” một buổi trưa nào cùng nhau thả diều giữa bầu trời xanh thẳm. Nhớ sao con thuyền giấy mộng mơ trôi trên bến sông tít tắp tận chân trời, chở cả ước mơ hồn nhiên đi mãi.

Mỗi một cảnh vật hiện lên là một tâm tình, cảm xúc trào dâng nơi tâm hồn tác giả. Vì thế, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu đơn thuần chỉ miêu tả, tự sự nhưng vẫn khiến trái tim người đọc bồi hồi, rung cảm, nhớ nhung, tưởng như chính mình gặp lại tuổi thơ của một thời hoa mộng.

Trong chuỗi hình ảnh thiên nhiên sống động ấy, có những câu thơ thật hay, lay động tâm hồn người đọc nhờ tác giả sử dụng nghệ thuật nhân hóa, so sánh rất tài tình: “Có con chuồn ớt lơ ngơ/ Bay lên bắt nắng đậu hờ nhành gai”. Có những câu thơ gợi hình, gợi cảm qua cách dùng từ độc đáo, giàu sáng tạo: “Có cây hồng trĩu cành sai/ Trưa yên ả rụng một vài tiếng chim”.

Có những câu thơ mà Nguyễn Đức Mậu nắm được cái thần của vật để gợi tả thật đúng với cách nghĩ cách cảm của tâm hồn tuổi thơ, nhờ đó mà diễn tả cảm xúc tinh tế và sâu lắng, đặc biệt là âm thanh và hình ảnh ở những câu: “Có ri ri tiếng dế mèn/ Có bầy đom đóm thắp đèn đêm thâu/ Có con cuốc ở bờ lau/ Kêu dài ngày hạn, kêu nhàu ngày mưa”.

Trong bài thơ, nghệ thuật điệp cú pháp kết hợp với phép liệt kê được tác giả sử dụng như một thủ pháp kép, xuyên suốt thật đắc địa. Nhờ đó khơi dậy biết bao vẻ đẹp thiên nhiên thơ mộng của tuổi thơ bất chợt ùa về trong tâm tưởng, qua nhiều không gian, nhiều góc nhìn khác nhau như một thủ pháp điện ảnh.

Từ màu hoa bìm tim tím hoang dại ban đầu đủ mở ra một chân trời kỷ niệm hồn nhiên với biết bao âm thanh, màu sắc, hình ảnh và hoạt động của con người xôn xao ký ức tuổi thơ. Khép lại bài thơ, hình ảnh hoa bìm tim tím xuất hiện trở lại như một dòng hồi tưởng vừa ngưng đọng xốn xang, vừa tiếp tục tuôn chảy trong niềm xúc động bồi hồi kỷ niệm.

Một mảnh hồn quê hương tuổi thơ khép lại nhưng vẫn đầy day dứt khi hình ảnh người em năm xưa mười năm vẫn chưa trở về thăm quê, về để lắng nghe những kỷ niệm một thời vang vọng. Một dấu hỏi và dấu chấm lửng ở cuối bài cứ thảng thốt ngân lên chạm khắc nhiều nỗi suy tư, trăn trở đồng thời cũng là dấu hỏi của muôn đời mà mỗi người không thể bỏ qua:

“Hoa bìm tim tím đong đưa
Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?”

Bài thơ là ký ức, cảm xúc của thi nhân về quê hương tuổi thơ đẹp đẽ, thanh bình một thời hoa mộng, tất cả được phóng chiếu qua hình ảnh trung tâm khơi gợi từ vẻ đẹp dân dã, thuần phác của hoa bìm. Đó chính là mảnh hồn quê biết bao thân thương, yêu dấu mà mỗi chúng ta luôn vọng tưởng nhớ về.

Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu- Mẫu 10

Bài thơ “Hoa bìm” của tác giả Nguyễn Đức Mậu là một bài thơ hay viết về vẻ đẹp bình dị của thiên nhiên thôn quê Việt Nam.

Mở đầu bài thơ, em ấn tượng với hình ảnh sắc hoa bìm bên bờ giậu “Rung rinh bờ giậu hoa tím”. Những bông hoa bìm màu tim tím hòa mình trong gió đã gợi lại dòng chảy kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình.

Xuôi theo dòng chảy ấy, em thấy được khung cảnh thiên nhiên muôn màu muôn vẻ. Khu vườn với ánh nắng dịu êm bao trùm như ru con người vào giấc trưa yên ả. Sự phong phú, đa dạng của thế giới loài vật nhỏ bé “con chuồn ớt lơ ngơ”, “con nhện giăng tơ”, “ri ri tiếng dế mèn”,… đã gợi lên những hình ảnh quen thuộc với tuổi thơ.

Tác giả còn tiếp tục phác họa bức tranh thiên nhiên qua âm thanh tươi vui, nhộn nhịp “ri ri tiếng dế mèn”, “trưa yên ả rụng vài một vài tiếng chim”. Bên cạnh đó, sự xuất hiện của con người cùng các trò chơi thân thuộc như đưa người đọc trở về năm tháng tuổi thơ hồn nhiên, nhí nhảnh. Cánh diều cùng con thuyền giấy bên dòng nước sông đã chất chứa bao ước mơ non trẻ.

Bằng ngôn ngữ giản dị, hình ảnh gần gũi, các biện pháp liệt kê và điệp từ, tác giả đã lột tả vẻ đẹp yên bình của làng quê Việt Nam. Bài thơ cũng thể hiện tình yêu quê hương thiết tha cùng sự trân quý những kỉ niệm tuổi thơ ấm áp của tác giả.

*****

Trên đây là hơn 10 mẫu Phân tích bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu lớp 6 do thầy cô biên soạn. Hy vọng nội dung trong bài học hôm nay sẽ giúp các em có thêm nhiều ý tưởng mới lạ để từ đó hoàn thành tốt bài tập của mình đạt điểm số cao nhất nhé.

Đăng bởi thầy cô trường THCS Bình Chánh trong chuyên mục Học tập, lớp 6