Al2O3 + NaOH → NaAlO2 + H2O

Trường THCS Bình Chánh 28/08/2023

Mời các em theo dõi nội dung bài học Al2O3 + NaOH → NaAlO2 + H2O do thầy cô trường THCS Bình Chánh biên soạn sẽ giúp các em nắm chắc kiến thức nội dung bài học tốt hơn.

Mục lục

Al2O3 + NaOH → NaAlO2 + H2O

Al₂O₃ + NaOH → NaAlO₂ + H₂O là phản ứng hóa học khi cho Al₂O₃ tác dụng với NaOH, được THCS Bình Chánh biên soạn. Đây cũng chính là tính chất hóa học của nhôm oxit, có thể tác dụng với cả axit và bazo.

>> Tham khảo thêm phương trình liên quan:

Bạn đang xem: Al2O3 + NaOH → NaAlO2 + H2O

1. Phương trình Al₂O₃ tác dụng với NaOH

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

2. Điều kiện phản ứng Al₂O₃ tác dụng với dung dịch NaOH

Nhiệt độ: Từ 900^oC – 1100^oC

3. Cách tiến hành phản ứng cho Al₂O₃ cộng NaOH

Cho Al₂O₃ tác dụng với dung dịch bazo NaOH

4. Hiện tượng Hóa học Al₂O₃ tác dụng với NaOH

Nhôm oxit có màu trắng tan dần trong dịch

5. Mở rộng về Al₂O₃

5.1. Nhôm oxit là gì?

Nhôm oxit hay còn gọi là a-lu-min (bắt nguồn từ từ tiếng Pháp) là một hợp chất hóa học của nhôm và oxi với công thức hóa học Al₂O₃. Nó còn được biết đến với tên gọi alumina trong cộng đồng các ngành khai khoáng, gốm sứ, và khoa học vật liệu.

5.2. Tính chất vật lí và nhận biết

Tính chất vật lí: Là chất rắn màu trắng, không tan trong nước, rất bền, nóng chảy ở 2050^oC.

Nhận biết: Mang hòa tan Al₂O₃ vào dung dịch NaOH, thấy tan ra, tạo dung dịch không màu.

Al₂O₃ + 2NaOH → NaAlO₂ + H₂O

5.3. Tính chất hóa học

Al₂O₃ là oxit lưỡng tính

Tác dụng với axit:

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Tác dụng với dung dịch bazơ mạnh

Al₂O₃ + 2NaOH → NaAlO₂ + H₂O

hay

Al₂O₃ + 2NaOH + 3H₂O → 2Na[Al(OH)₄]

Al₂O₃ + 2OH- → 2AlO₂^–+ H₂O

Al₂O₃ tác dụng với C

Al₂O₃ + 9C $\overset{t^{o} }{\rightarrow}$ Al₄C₃ + 6CO

Tính bền:

Tính bền cũng là một trong những tính chất hóa học của nhôm oxit khá quan trọng. Lí do là vì Ion Al³⁺ có điện tích lớn(3+) và bán kính nhỏ(0.048nm), bằng 1/2 bán kính ion Na+ nên lực hút giữa ion Al³⁺ và ion O^2– rất mạnh, tạo ra liên kết rất bền vững.

Vì thế Al₂O₃có nhiệt độ nóng chảy rất cao(2050^oC) và rất khó bị khử thành kim loại Al.

Khử Al₂O₃ bằng C không cho Al mà thu được Al₄C₃

Al₂O₃ không tác dụng với H₂, CO ở bất kì nhiệt độ nào.

5.5. Điều chế Al₂O₃

Nhiệt phân Al(OH)₃: 2Al(OH)₃ $\overset{t^{o} }{\rightarrow}$ Al₂O₃ + 3H₂O

6. Một số nội dung phương trình liên quan

7. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1. Dãy oxit nào sau đây có tính lưỡng tính

A. Cr₂O₃, Al₂O₃, Fe₂O₃, ZnO

B. CuO, ZnO, Al₂O₃, Fe₂O₃

C. ZnO, Cr₂O₃, Al₂O₃, PbO

D. Al₂O₃, K₂O, SnO₂, Al₂O₃

Xem đáp ánĐáp án C

Dãy oxit có tính lưỡng tính: ZnO, Cr₂O₃, Al₂O₃, PbO

Phương trình phản ứng minh họa

ZnO + 2HCl → ZnCl₂ + H₂O

ZnO + 2NaOH → Na₂ZnO₂ + H₂O

Cr₂O₃+ 6HCl → 3H₂O + 2CrCl₃

Cr₂O₃ + 2NaOH → 2NaCrO₂ + H₂O

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

PbO + 2HCl → PbCl₂ + H₂O

PbO + 2NaOH + H₂O → Na₂(Pb(OH)₄)

Câu 2. Dung dịch chất nào sau đây không phản ứng với Al₂O₃?

A. H₂SO₄.

B. HCl.

C. NaOH.

D. Fe(NO₃)₃.

Xem đáp ánĐáp án D

Al₂O₃ là oxit lưỡng tính do đó có khả năng tác dụng với dung dịch axit và dung dịch bazo

Loại A vì H₂SO₄tác dụng với Al₂O₃

Al₂O₃+ 3H₂SO₄→ Al₂(SO₄)₃ + 3H₂O

Loại B vì HCl tác dụng với Al₂O₃

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Loại C vì NaOH tác dụng với Al₂O₃

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

D đúng vì Fe(NO₃)₃ không tác dụng với Al₂O₃

Câu 3. Dãy các oxit nào sau đây đều bị khử bởi khí CO ở nhiệt độ cao?

A. Fe₂O₃, CuO, CaO

B. CuO, Na₂O, MgO

C. CuO, Al₂O₃, Cr₂O₃

D. CuO, PbO, Fe₂O₃

Xem đáp ánĐáp án D

Phương pháp nhiệt luyện: dùng điều chế các kim loại có độ hoạt động trung bình như Zn, Fe, Sn, Pb,… bằng cách sử dụng các chất khử như C, CO, H₂ hoặc các kim loại hoạt động như Al để khử ion kim loại trong hợp chất ở nhiệt độ cao.

→ Dãy các oxit CuO, PbO, Fe₂O₃ đều bị khử bởi khí CO ở nhiệt độ cao

CuO + CO → Cu + CO₂

PbO₂ + CO → PbO + CO₂

Fe₂O₃ + 3CO → 2Fe + 3CO₂

Câu 4. Hiện tượng nào sau đây là đúng.

A. Nhỏ từ từ dung dịch KOH vào dung dịch Al₂(SO₄)₃ đến dư, lượng vừa xuất hiện, lắc tan, sau một thời gian lại xuất hiện nhiều dần.

B. Nhỏ từ từ dd HCl vào dd NaAlO₂ cho đến dư, lượng xuất hiện nhiều dần, sau đó tan từ từ và mất hẳn.

C. Sục luồng khí CO₂ từ từ vào dung dịch NaAlO₂, xuất hiện, sau đó tan dần do khí CO₂ có dư.

D. Cho một luồng khí CO₂ từ từ vào nước vôi trong, xuất hiện nhiều dần và không tan trở lại ngay cả khi CO₂

Xem đáp ánĐáp án B

Nhỏ từ từ dung dịch HCl vào dung dịch NaAlO₂ cho đến dư, lượng xuất hiện nhiều dần, sau đó tan từ từ và mất hẳn.

Ban đầu:

NaAlO₂ + HCl + H₂O → Al(OH)₃↓ + NaCl.

Sau đó, Al(OH)₃ ↓ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O

Câu 5. Nhóm các dung dịch có pH > 7 là:

A. HCl, NaOH

B. H₂SO₄, HNO₃

C. NaOH, Ca(OH)₂

D. BaCl₂, NaNO₃

Xem đáp ánĐáp án C

Nhóm các dung dịch có pH > 7 là những dung dịch có môi trường bazo

Loại vì A có HCl có môi trường axit => pH > 7

Loại vì B có H₂SO₄, HNO₃ có môi trường axit => pH > 7

C. NaOH, Ca(OH)₂

D. BaCl₂, NaNO₃

Câu 6. Để phân biệt hai dung dịch NaOH và Ba(OH)₂ đựng trong hai lọ mất nhãn ta dùng thuốc thử:

A. Quỳ tím

B. HCl

C. NaCl

D. H₂SO₄

Xem đáp ánĐáp án D

Để phân biệt NaOH và Ba(OH)₂ ta dùng dung dịch H₂SO₄

NaOH không có hiện tượng gì còn Ba(OH)₂ tạo kết tủa màu trắng

Ba(OH)₂ + H₂SO₄→ BaSO₄ + 2H₂O

Câu 7. Cặp chất không thể tồn tại trong một dung dịch (tác dụng được với nhau) là:

A. Ca(OH)₂, Na₂CO₃

B. Ca(OH)₂, NaCl

C. Ca(OH)₂, NaNO₃

D. NaOH, KNO₃

Xem đáp ánĐáp án A

Cặp chất không thể tồn tại trong một dung dịch (tác dụng được với nhau) là:

Ca(OH)₂, Na₂CO₃ vì Ca(OH)₂ và Na₂CO₃ tác dụng với nhau

Ca(OH)₂ + Na₂CO₃→ CaCO₃ ↓ + 2NaOH

B loại vì Ca(OH)₂và NaCl không tác dụng với nhau

C Loại vì Ca(OH)₂ và NaNO₃ không tác dụng với nhau

D loại vì NaOH, KNO₃ không tác dụng với nhau

Câu 8. Nếu rót 200 ml dung dịch NaOH 1M vào ống nghiệm đựng 100 ml dung dịch H₂SO₄ 1M thì dung dịch tạo thành sau phản ứng sẽ:

A. Làm quỳ tím chuyển đỏ

B. Làm quỳ tím chuyển xanh

C. Làm dung dịch phenolphtalein không màu chuyển đỏ.

D. Không làm thay đổi màu quỳ tím.

Xem đáp ánĐáp án D

n_NaOH= 0,2.1=0,2 mol;

n_H2SO4 = 0,1.1 = 0,1 mol

Phương trình hóa học:

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

Xét tỉ lệ: n_NaOH/2= 0,2/2 = n_H2SO4/1 = 0,1 => NaOH và H₂SO₄ phản ứng vừa đủ với nhau

=> dung dịch thu được có môi trường trung tính => không làm thay đổi màu quỳ tím.

Câu 9. Oxit nhôm không có tính chất hoặc ứng dụng nào sau đây?

A. Dễ tan trong nước

B. Có nhiệt độ nóng chảy cao

C. Là oxit lưỡng tính

D. Dùng để điều chế nhôm

Xem đáp ánĐáp án D

Câu 10. Chỉ dùng 1 hóa chất nào sau đây để nhận biết các dung dịch: NH₄Cl, NaOH, NaCl, H₂SO₄, Na₂SO₄, Ba(OH)₂?

A. Dung dịch phenolphtalein.

B. Dung dịch AgNO₃.

C. Dung dịch quỳ tím.

D. Dung dịch BaCl₂.

Xem đáp ánĐáp án C

Dùng dung dịch quỳ tím, chúng ta chia thành 3 nhóm

Nhóm (1I) làm quỳ tím hóa đỏ: NH₄Cl, H₂SO₄

Nhóm (2) làm quỳ tím hóa xanh: NaOH, Ba(OH)₂

Nhóm (3) làm quỳ tím không đổi màu: NaCl, Na₂SO₄

Cho lần lượt từng chất ở nhóm (2) vào từng chất ở nhóm (1)

	NH₄Cl	H₂SO₄
NaOH	Khí mùi khai	Không hiện tượng
Ba(OH)₂	Khí mùi khai	Kết tủa trắng

Phương trình phản ứng xảy ra

NH₄Cl + NaOH → NH₃ + H₂O + NaCl

2NH₄Cl + Ba(OH)₂ $\overset{t^{\circ } }{\rightarrow}$ BaCl₂ + 2NH₃ ↑ + 2H₂O

Ba(OH)₂ + H₂SO₄ → BaSO₄+ 2H₂O

Cho Ba(OH)₂ nhận biết được vào từng chất ở nhóm (3), chất tạo kết tủa trắng là Na₂SO₄, chất không hiện tượng là NaCl

Ba(OH)₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄ + 2 NaOH

Câu 11. Có 3 chất rắn đựng trong bình riêng biệt: Al, Mg, Al₂O₃. Dung dịch có thể phân biệt được 3 chất rắn trên là:

A. NaOH

B. HCl

C. HNO₃ loãng

D. CuCl₂

Xem đáp ánĐáp án A

Dùng dung dịch NaOH

Al tan có xuất hiện khí

2Al + 2H₂O + 2NaOH → 3H₂ + 2NaAlO₂

Al₂O₃ tan

Al₂O₃ + 2NaOH → H₂O + 2NaAlO₂

Mg không có hiện tượng

Câu 12. Cho một lá nhôm vào ống nghiệm chứa dung dịch Hg(NO₃)₂, thấy có một lớp thủy ngân bám trên bề mặt nhôm. Hiện tượng tiếp theo quan sát được là:

A. khí hiđro thoát ra mạnh.

B. khí hiđro thoát ra sau đó dừng lại ngay.

C. lá nhôm bốc cháy.

D. lá nhôm tan ngay trong thủy ngân và không có phản ứng.

Xem đáp ánĐáp án A

Phương trình phản ứng minh họa

2Al + 3Hg(NO₃)₂ → 2Al(NO₃)₃ + 3Hg

Al sẽ tạo với Hg hỗn hống. Hỗn hống Al tác dụng với nước

2Al + 6H₂O → 2 Al(OH)₃ + 3H₂

Câu 13. Thực hiện các thí nghiệm sau :

(a) Cho từ từ NaOH đến dư vào dung dịch Al₂(SO₄)₃,

(b) Cho từ từ Al₂(SO₄)₃ đến dư vào dung dịch NaOH,

(d) Cho từ từ Al₂(SO₄)₃ đến dư vào dung dịch NH₃.

(e) Cho từ từ HCl đến dư vào dung dịch NaAlO_2.

(f) Cho từ từ NaAlO₂ đến dư vào dung dịch HCl

(g) Cho từ từ Al₂(SO₄)₃ đến dư vào dung dịch NaAlO₂

Trong các thí nghiệm trên, số thí nghiệm xuất hiện kết tủa là

A. 2.

B. 3.

C. 5.

D. 7.

Xem đáp ánĐáp án C

Câu 14: Hiện tượng nào xảy ra khi cho từ từ đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃?

A. Ban đầu không thấy hiện tượng, sau đó kết tủa xuất hiện

B. Xuất hiện kết tủa keo trắng ngay lập tức, sau đó kết tủa tan dần

C. Ban đầu không thấy hiện tượng, sau đó kết tủa xuất hiện, rồi tan dần.

D. Xuất hiện kết tủa keo trắng ngay lập tức và không tan,

Xem đáp ánĐáp án B

Nhỏ từ từ cho đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃, ban đầu có kết tủa keo trắng xuất hiện.

3NaOH + AlCl₃ → Al(OH)₃ ↓ + 3NaCl

Sau đó kết tủa keo trắng tan trong NaOH dư tạo dung dịch trong suốt (vì Al(OH)3 có tính lưỡng tính tan được trong dung dịch axit dư, và kiêm dư)

NaOH + Al(OH)₃ → NaAlO₂ + 2H₂O

Câu 15. Cho m gam hỗn hợp X gồm 2 kim loại kiềm thuộc 2 chu kì liên tiếp tác dụng với 180 ml dung dịch Al₂(SO₄)₃ 1M thu được 15,6 gam kết tủa; khí H₂ và dung dịch A. Nếu cho m gam hỗn hợp X tác dụng với 240 gam dung dịch HCI 18,25% thu được dung dịch B và H₂. Cô cạn dung dịch B thu được 83,704 gam chất rắn khan. Biết rằng m < 45 gam. Phần trăm khối lượng của kim loại kiềm có nguyên tử khối nhỏ hơn trong X là:

A. 48,57%.

B. 37,10%.

C. 16,43%.

D. 28,22%.

Xem đáp ánĐáp án D

Đặt công thức chung của 2 kim loại là X : n_Al3+ = 0,36 mol; n_Al(OH)3 = 0,2 mol

Trường hợp 1: OH- phản ứng với Al³⁺ dư:

n_OH– = 3n↓ = 0,6 = n_X

Trường hợp 2: OH^– dư phản ứng Al³⁺

n_OH– = 3n_Al3+ + (n_Al3+ – n↓) = 1,24 = n_X

Nếu n_X = 0,6 < n_HCl ⇒ 83,704 gam muối XCl

⇒ n_Cl– = 0,6 mol hay m_Cl– = 21,3 gam ⇒ m_X = 62,404 gam > 45 (loại)

Nếu n_X = 1,24 mol > n_HCl ⇒ 83,704 gam gồm muối XCl (1,2 mol) và XOH ( 0,04 mol)

⇒ m_X = 40,424 < 45. Ta có: X = 32,6

Hai kim loại kiềm là Na và K

Tính được số mol Na và K lần lượt là 0,496 và 0,744

%m_Na = 28,22%

Câu 16. Phát biểu nào sau đây là sai?

A. Dung dịch AlCl₃ và Al₂(SO₃)₃ làm quỳ tím hóa hồng

B. Al(OH)₃, Al₂O₃, Al đều là các chất lưỡng, tính,

C. Nhôm là kim loai nhẹ và có khả năng dẫn điện Iot

D. Từ Al₂O₃ có thế điều chế được Al.

Xem đáp ánĐáp án B

Dung dịch Al(OH)₃, Al₂O₃ là các chất lưỡng, tính,

Còn Al không phải chất lưỡng, tính

Câu 17. Dùng hóa chất nào sau đây để phân biệt Zn(NO₃)₂ và Al(NO₃)₃?

A. Dung dịch NaOH

B. Dung dịch Ba(OH)₂

C. Dung dịch NH₃

D. Dung dịch nước vôi trong

Xem đáp ánĐáp án C

Khi cho vào 2 dung dịch cả 2 dung dịch đều xuất hiện kết tủa hiđroxit, nhưng tạo thành có khả năng tạo phức với nên kết tủa lại tan, còn với không tan trong

Phương trình phản ứng minh họa

Zn(NO₃)₂ + 2NH₃+ 2H₂O → Zn(OH)₂ + 2NH₄NO₃

Al(NO₃)₃+ 3NH₃ + 3H₂O → Al(OH)₃ + 3NH₄NO₃

Câu 18. Nhúng thanh Al vào dung dịch Cu(NO₃)₂ sau một thời gian thấy hiện tượng gì xảy ra:

A. màu xanh lam nhạt dần và có kết tủa màu đỏ lắng xuống đáy ống nghiệm.

B. màu xanh lam chuyển dần nâu đỏ và có chất rắn màu đỏ bám vào thanh nhôm.

C. màu xanh lam đậm dần và có chất rắn màu trắng bám vào thanh nhôm.

D. màu xanh lam nhạt dần và có chất rắn màu đỏ bám vào thanh nhôm.

Xem đáp ánĐáp án D

Nhúng thanh nhôm vào dung dịch Cu(NO₃)₂sau một thời gian thấy hiện tượng màu xanh lam nhạt dần và có chất rắn màu đỏ bám vào thanh nhôm.

Phương trình phản ứng minh họa

2Al + 3Cu(NO₃)₂ → 2Al(NO₃)₃ + 3Cu

Câu 19. Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Trong công nghiệp, kim loại Al được sản xuất từ quặng boxit.

B. Al(OH)₃ là hidroxit lương tính, phản ứng được với dung dịch HCl và dung dịch NaOH.

C. Kim loại Al tan được trong dung dịch H₂SO₄đặc, nguội.

D. Trong các phản ứng hóa học, kim loại Al chỉ đóng vai trò chất khử.

Xem đáp ánĐáp án C

Kim loại Al bị thụ động trong dung dịch H₂SO₄ đặc, nguội.

Câu 20. Phản ứng hóa học xảy ra trong trường hợp nào dưới đây không thuộc loại phản ứng nhiệt nhôm

A. Al tác dụng với dung dịch NaOH đặc

B. Al tác dụng với CuO nung nóng.

C. Al tác dụng với Fe₂O₃ nung nóng.

D. Al tác dụng với Fe₃O₄ nung nóng.

Xem đáp ánĐáp án A

Phản ứng nhiệt nhôm là phản ứng dùng nhôm để khử các oxit kim loại yếu hơn, phản ứng nhiệt nhôm thuộc loại phản ứng oxi hóa khử trong đó nhôm là chất khử.

Al tác dụng với dung dịch NaOH đặc, nóng không phải là phản ứng nhiệt nhôm.

………………………………

>>> Mời các bạn tham khảo thêm một số tài liệu liên quan đến nhôm

Các bạn có thể các em cùng tham khảo thêm một số tài liệu liên quan hữu ích trong quá trình học tập như: Giải bài tập Hóa 12, Giải bài tập Toán lớp 12, Giải bài tập Vật Lí 12 ,….

Ngoài ra, THCS Bình Chánh.com đã thành lập group chia sẻ tài liệu ôn tập THPT Quốc gia miễn phí trên Facebook: Tài liệu học tập lớp 12 Mời các bạn học sinh tham gia nhóm, để có thể nhận được những tài liệu, đề thi mới nhất.

Đăng bởi: THCS Bình Chánh

Chuyên mục: Học Tập